________________
અધ્યયન આઠમું]
૨૫૫
ગુરુનો પણ અવિનય કરનાર અન્ય કોઈને વિનય કરી શકે નહિ. સાધુને ક્રોધ કરવાનો આચાર નથી, તે પણ ગુર્વાદિ પૂને અનાદર કે અપમાનાદિ કરનાર પ્રત્યે રોષ પ્રગટે, કારણ કે તે ગુરુભક્તિરૂપ હોવાથી પ્રશસ્ત છે. કરણીય નથી છતાં યોગ્ય શિષ્યને તે થયા વિના ન રહ. એવો રોષ કૃતજ્ઞતા અને ગુણાનુરાગથી થાય માટે તે ગુણરૂપ છે. સદ્ગતિનું કારણ છે. આ વિષયમાં ગોશાળકે કરેલું અપમાન સહન નહિ કરનારા પ્રભુ મહાવીરદેવના શિષ્યો દષ્ટાન્તભૂત છે.] (૩૮૫) વિર્દ નિ કવિ, વરિપુ વિશે વિદ્યા
अयंपिरमणुविग्गं, भासं निसिर अत्तवं ॥८-४९॥
(કિન્તુ ) રિ–જેએલું-જાણેલું, મિ=મિત, બદ્રિ=સંદેહરહિત, વિપુજંપૂર્ણ, વિશ્વ વ્યક્ત (સ્પષ્ટ), નિ=પરિચિત શબ્દોમાં, ગચંપૉ=ઊંચું નીચું નહિ અને અણુવિ=ઉદ્વેગ ન થાય તેવું મારં વચન બત્તવં=આમવાનું (જ્ઞાની) નિરિકબાલે. (૪૯)
[ચોક્કસ જાણતા હોય તેવું, મિત=અપશબ્દોમાં–ખાસ પ્રયોજને, પૂર્ણ સ્વરાદિ પૂર્ણ ઉચ્ચારવાળું, સ્પષ્ટ સમજાય તેવું બહુ મોટેથી કે ધીમેથી નહિ પણ મધ્યમ અવાજથી અને સાંભળતાં પ્રસન્નતા થાય તેવા પ્રસન્ન ચિત્તથી બોલવું, તે વાણીને વિનય છે.] (૩૮૬) વાઘપિત્તિયાં, વિદિવા મહિના
वायविक्खलिअं नच्चा, न तं उवहसे मुणी ॥८-५०॥
સાચા =આચારાગ તથા ઉન્નત્તિવ=પ્રજ્ઞપ્તિ (ભગવતી) સૂત્રને ભણેલા અને વિઢિવાચં=દષ્ટિવાદને કણિકાપ ભણતા એવા જ્ઞાનીની પણ વાવવશ્વત્રિક વચનની વિવિધ ખલનાઓને જાણીને મુનિ તં તેને નવહસે નહિ. (ઉપહાસ-મશ્કરી કરે નહીં) (૫૦)
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
