________________
जीव बुदकं ।
कर्णाटवृत्ति जीवतत्त्वप्रदीपिका
मीमंसदि जो पुव्वं कज्जमकज्जं च तच्चमिदरं च ।
सिक्खदि णामेणेदि य समणो अमणो य विवरीदो ॥ ६६२||
मीमांसति यः पूर्वं कार्य्यमकाय्यं च तत्त्वमितरंच । शिक्षते नाम्नैति च समनाः अमनाश्च
विपरीतः ॥
यः आवनोठवं पूवं मुन्नमे कार्याकार्य्यमं मीमांसति अरियलच्छेसुगुं । तत्त्वमितरं च शिक्षते तत्त्वमुममतत्वमुमनरिवि शास्त्रंगळोळु प्रवतसुगुं नाम्नैति च पेसरिदं केरेदोर्ड बक्कं आ जीवं समनाः समनस्कनक्कुं । विपरीतश्च विपरीतलक्षणममनुदु अमनाः अमनस्कजीवमक्कं । संज्ञिमार्ग्यणेयोऴ जीवसंख्येयं पेदपं :
:
देहि सादिरेगो रासी सण्णीण होदि परिमाणं । तेणूणो संसारी सव्वेसिमसणिजीवाणं || ६६३ ||
देवैः सातिरेको राशिः संज्ञिनां भवति परिमाणं । तेनोनः संसारी सर्व्वेषामसंज्ञिजीवानां ॥
110 = 2
चतुणिकायामरसामान्यराशि साधिकमादोडे संज्ञिजीवंगळ परिमाणमक्कु
मी
४ । ६५=१
राशिदं विहीनमप्प संसारिराशि सर्व्व असंज्ञिजीवंगळ परिमाणमक्कं । १३ - । संज्ञी नाम । तद्विपरीतलक्षणः तु पुनः असंज्ञीनाम ||६६१ ॥
यः पूर्वं कार्यमकार्यं च मोमांसति । तत्त्वमितरच्च शिक्षते । नाम्ना आहूत आयाति स जीवः समनाः समनस्को भवति । तद्विपरीतलक्षणः अमनाः अमनस्को भवति ॥ ६६२ || अत्र जीवसंख्यामाह
॥
चतुनिकायामरराशिः साधिकः संज्ञिप्रमाणं भवति =
८९३
2
४ । ६५ = शृ
Jain Education International
तेनोनः सर्वसंसारिराशिः सर्वा -
जो पहले कार्य-अकार्यका विचार करता है, तत्त्व और अतत्त्वको सीखता है, नाम लेकर पुकारनेपर चला आता है, वह जीव मनसहित है । जो ऐसा नहीं कर सकता, वह मन • रहित है ||६६२ ||
संज्ञिपरिमाणं भवति १३ - ।।६६३ ॥
आदि जीव मनके द्वारा शिक्षा आदि ग्रहण करते हैं, वे संज्ञी हैं। जो ऐसा नहीं कर सकते, वे असंज्ञी हैं ॥६६१॥
२०
For Private & Personal Use Only
१०
१५
चार प्रकारके देवोंका जितना प्रमाण है, उससे कुछ अधिक संज्ञी जीवोंका प्रमाण है । सब संसारी राशि में से संज्ञी जीवोंके प्रमाणको घटानेपर समस्त असंज्ञी जीवोंका परिमाण होता है ||६६३ ||
२५
१. म करवोडे ।
www.jainelibrary.org