________________
ક્ષુલ્લકમુનિ વસંતઋતુના મનભાવન દિવસો છે. વસંતના વૈભવ અને વિલાસે સમગ્ર સૃષ્ટિ ઉપર પોતાનો પ્રભાવ પાથરી દીધો છે. સાકેતપુરના રાજા પંડરીકના રંગભવનમાં પણ વિલાસિતાની છોળો ઉછળી રહી છે. ત્યાં દિવસ રાત બને છે, ને રાત દિવસ બને છે. રાત પડે છે ને રાજાની રંગસભા જાણે નવાં જ શણગારો સજે છે ! રન જડિત સિંહાસન ! સ્ફટિક ખચિત મંડપિકા ! ઉદીપક ચિત્રોથી ભરી ભરી રંગભૂમિ ! સુવર્ણ દીપિકાઓમાંથી વેરાતો જળાંહળાં પ્રકાશ ! થોડાક કલારસિકો અને વધુ કામી જનોથી ઉભરાતો પ્રક્ષામંડપ ! અને દેવાંગનાનય ઝેબ આપે તેવી અલબેલી રૂપસુંદરીઓનાં અવનવાં નૃત્યો ! રાતોની રાતો સુધી નિયમિતપણે ચાલતી આ મહેફિલોમાં - આમ તો ભાગ્યે જ કાંઇ નાવીન્ય આવતું. પરંતુ આજે એક વિચિત્ર બાબત એ બની કે સંસારથી સર્વભાવે સદા વિમુખ રહેનાર એક જૈન સાધુ, તે પણ મધ્યરાત્રિની નિષિદ્ધ વેળાએ આવીને, મહેફિલ માણવા બેસી ગયા ! પણ રૂપ અને સૂરના નશામાં સૌ એવા લયલીન કે કોઇએ ઝાઝી તથા ન કરી. રાત ઝડપથી વીતતી હતી. પ્રભાત ઊગવા આડે ચારેક ઘડી બાકી હતી. ને એકાએક નર્તકી લથડી! સાજિંદાઓમાં બેઠેલી નર્તકોની માતા - અક્કા પામી ગઇ કે આ થાકી છે, હમણાં જ રંગમાં ભંગ પાડી બેસશે ! તત્ક્ષણ તેણે નવી જ ચીજ છેડી : “બહોત ગઇ થોડી રહી ! રે ! રાત આખી પૂરી થઇ, ને હવે બે ચાર ઘડી માટે તું હારી જઇશ? ના, સંભાળ, બેટી સંભાળ !” આ સાંભળતાંજ નર્તકીએ જાત સંભાળી લીધી ! પણ એ સાથે જ, પેલા જૈન મુનિ એકાએક ઊભા થયા, ને પોતાની લાખેણી રત્નકંબલ એ નર્તકીને ભેટ સમપી દીધી ! આ જોઇને રાજાએ પૂછ્યું : મહારાજ ! આવું કેમ કર્યું ? અને આપ કોણ ? અહીં ક્યાંથી ? મુનિ બોલ્યા : રાજન્ ! હું તમારો ભત્રીજો : મારા પિતાને તમે હણ્યા. પછી મારી ગર્ભવતી માતા શીલને બચાવવા ખાતર ભાગી. તેણે દીક્ષા લીધી, ને કાળાંતરે મને જન્મ આપ્યો. હું આઠ વર્ષનો થયો ત્યારે મને દીક્ષા આપી. પણ મારી યુવાની ખીલતાં મન સંસાર ભણી આકર્ષાયું. માતાની રજા માંગી - ગૃહસ્થાશ્રમ માટે, તો તેણે મને ૧૨ વર્ષ રોક્યો. અને સંયમનો મહિમા તથા સંસારની અસારતા સમજાવ્યાં. પણ મને તે વાતો ન ભાવી. પછી તો માતાનાં ગુણી સાધ્વીજીએ, ઉપાધ્યાયજી મહારાજે તથા ગચ્છપતિ આચાર્ય - દરેકે ૧૨-૧૨ વર્ષ સુધી મને રોક્યો ને સમજાવ્યો, પણ વ્યર્થ ! બધાની બધી મુદત પૂરી કરીને છેવટે હું આજે સાધુતા ત્યજીને અહીં આવ્યો - મારો રાજય હક્ક મેળવવા અને સંસાર માણવા ! પણ અહીં આ થાકતી નર્તકીને તેની અક્કાએ કહ્યું : બહોત ગઇ થોડી રહી ! એ સાંભળીને હું હચમચી ઉઠ્યો : રે ! જીવનનાં ૬૦ વર્ષ તો વહી ગયાં ને હવે થોડા આઉખા માટે થૂકેલા સંસારને પાછો ચાટવો છે ? ના હવે આવું ન જ થાય. હવે તો સંયમ જ ભલો ! - આમ ૪૮ વર્ષે મને ગુરુઓથી જે ન સમજાયું કે આ અક્કાના એક વેણે સમજાયું, માટે મેં તેને ભેટ આપી રાજન્ ! ને હું આ ચાલ્યો ગુરુ ચરણોમાં.....
ki[(T ete
GITA
ADN
VISITIONAL
થGo tree (@
OCCKK
જવાના ઇUT US