________________
મલ્લવાદીસૂરિ ક્ષમાશ્રમણ જૈન શાસન ઉજળું છે તેમાં સંકે સૈક થયેલા જ્ઞાની અને ત્યાગી મહાપુરુષોથી. પણ એ આચાર્યોની મહાનતાની પૃષ્ઠભૂમિ તપાસીએ તો ત્યાં તે મહાપુરુષોની માતાનો અલૌકિક ત્યાગ અને ભવ્ય પુરુષાર્થ જ ધરબાયેલો જોવા મળશે. આદર્શ માતાઓએ આત્મકલ્યાણ અને ધર્મસાધના ખાતર કરેલાં મહામૂલાં સમર્પણોથી જ જૈન શાસન આજે પણ જયવંતુ છે. આવી જ એક આદર્શમાતા હતી દુર્લભદેવી. વલભીપુરની વતની આ સ્ત્રીને ત્રણ પુત્રો. એ ત્રણેને ગળથુથીમાંજ ત્યાગ પાઇને એવા કેળવ્યા કે નાની ઉંમરમાંજ ત્રણે દીક્ષા લેવા તૈયાર થયા. પોતાના ભાઇ આચાર્યશ્રી જિનાનંદસૂરિજીના ચરણોમાં ત્રણે બાળકોને સમર્પિત કરીને માતાએ સ્વયં પણ ચારિત્ર લઇ લીધું.
© વિ) 02 CC) O) ) -
આ ત્રણ ભાઇઓમાં સૌથી નાનાનું નામ હતું મલ્લયુનિ. તીવ્ર બુદ્ધિમાન. ખૂબ ભણે. એ જમાનો શાસ્ત્રાર્થનો હતો. રાજસભાઓમાં વાદવિવાદ થતા, ને તેમાં થતી હાર-જીત ઉપરથી ધર્મની હાનિ-વૃદ્ધિ અંકાતી. એટલે તેજસ્વી
શિષ્યોને પણ એ જ દૃષ્ટિબિન્દુથી તૈયાર કરવામાં આવતા. આવા એક પ્રસંગમાં, ભરૂચની રાજસભામાં બૌદ્ધ આચાર્યો સામે વાદની ટક્કર લેવા ગયેલા ગુરુ જિનાનંદસૂરિની હાર થઇ અને નિયત ધોરણો પ્રમાણે જૈનોએ ભરૂચ છોડી જવું પડ્યું. બાળ મલ્લમુનિનો જીવ આ દુર્ઘટનાથી હલબલી ઉઠ્યો. તેમણે ગુવંજ્ઞા પૂર્વક કઠોર તપ-સાધના દ્વારા ભગવતી સરસ્વતીને પ્રસન્ન કર્યા. વરદાન મેળવ્યું અને દેવીએ આપેલી એક ગાથાના વિવરણરૂપે ‘દ્વાદશાર નયચક્ર' નામે વિશ્વમાં અજોડ એવો દાર્શનિક ગ્રંથ રચ્યો. યોગ્ય સમયે તેમણે ભરૂચના જ રાજદરબારમાં બૌદ્ધોની સાથે વાદ કર્યો, અને ‘આ નાના બાળક નું શું ગજું?’ એવું બોલનારા બૌદ્ધોને કારમો પરાજય આપી જૈનત્વની પુનઃ પ્રતિષ્ઠા ત્યાં કરી, જેથી પ્રભાવિત થયેલા રાજાએ તેમને ‘વાદી' નું બિરૂદ અર્પતાં તેઓ મલવાદીસૂરિ ક્ષમાશ્રમણના નામે જગવિખ્યાત બન્યા. પણ તેમની આ ખ્યાતિના પાયામાં તેમની માતા દુર્લભદેવીનું ભવ્ય સમર્પણ હતું. એ કેમ ભૂલી શકાય ? આ મલવાદીજીએ પદ્મચરિત્ર (જૈન રામકથા) તથા સંમતિતર્કની ટીકા વગેરે ગ્રંથો પણ રચ્યાના ઉલ્લેખો ઇતિહાસમાં પ્રાપ્ત થાય છે.
Jalal
W
a liselibrary.de
Entertainment Linnae
14
