________________
GOMMATASARA.
287
व्यवहारश्च विकल्पो भेदस्तथा पर्याय इत्येकार्थः। व्यवहारावस्थानस्थितिहि व्यवहारकालस्तु ॥ ५७२ ॥
572, Vyavahara, Vikalpa, Bheda and Paryáya (are) synonymous, (signifying modification). The duration of modification (Vyavahára) (is) practical time (Vyavahára Kala).
अवरा पज्जायठिदी खणमेत्तं होदि तं च समोत्ति । दोराहमणूणमदिकमकालपमाणं हवे सो हु॥ ५७३॥ अवरा पर्यायस्थितिः क्षणमात्रं भवति सा च समय इति । द्वयोरण्वोरतिक्रमकालप्रमाणं भवेत् स तु ।। ५७३ ॥
578. The minimum duration of modification (Paryaya) is only an instant. That (alone is) Samaya (instant). It amounts to the time taken by one atom in passing over to the other (where two atoms are placed side by side in space).
आवलिअसंखसमया संखेजावलिसमूहमुस्सासो। सत्तुस्सासा थोवो सत्तत्थोवा लवो भणियो॥५७४॥
आवलिरसंख्यसमयाः संख्येयावलिसमूह उच्छ्वासः । सप्तोच्छ्वासाः स्तोकः सप्तस्तोका लवो भणितः ॥ ५७४॥
574. A wink or Avali (consists of minimum-advancedinnumerable instants, Jaghanya yuktá sankhyáta samayá). Numerable Ávalís together (makej one pulse-beat (Uchchhvasa), seven pulse-beats (make) one stoka. Lava is said to consist of seven stokas.
अट्टत्तीसलवा नाली बे नालियो मुहुत्तं तु । एगसमयेण हीणं भिण्णमुहत्तं तदो सेसं ॥ ५७५ ॥ अष्टत्रिंशद्धलवा नाली द्विनालिको मुहूर्तस्तु । एकसमयेन हीनो भिन्नमुहूर्तस्ततः शेषः॥ ५७५ ॥
575. Thirty-eight and a half Lava (make) one Nálí (Ghadi=24 minutes). And two nālis (make) one Muhurta(=48 minutes). (One muhúrta) minus one Samaya or
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
