________________
એકદમ ઉલ્ટ–જે સીધે અલકમાં નીચે નરકમાં લઈ જાય છે. જ્યાં કરડે–અબજે–ખર્વો સાગરોપમ કાળ સુધી આત્માને ત્યાં રાખે છે. ઘણું જ દુઃખદાયિ વેદના–પિડાથી ભરેલું દુઃખમય જીવન ત્યાં છે. હાય-હાય કરતાં આંખોમાંથી નીરંતર આંસુની ધારા તે શું પરંતુ લેહીની ધારા વહાવતા, રોતા–બૂમ પાડતા સાગરેપમને કાળ પસાર કરવો પડે છે. કાંટા, કાંકરા–પથ્થરથી ભરેલો માર્ગ છે.
બીજો માર્ગ જે પહાડી ઘાટીમાં ગોળ ગોળ ફરવા જેવું છે. ઉપરથી નીચે અને નીચેથી ઉપર તેવી રીતે ચઢ ઉતર કરતા જાઓ. ચડતા જાવ અને ઉતરતા જાવ અને તેવી રીતે ગોળ ગોળ ઘુમતા જાઓ, ડીવાર માટે એવું લાગે છે કે અમે ઉપર ચડી રહ્યા છીએ, ઘણું જ ઉપર જઈ રહ્યા છીએ. પરંતુ થોડી જ વાર માટે છે. ફરી પાછુ નીચે જ ઉતરવું પડે છે. આ માર્ગ અત્યન્ત કઠીન [ગુંચવડ ભરેલો] છે. આમાં અંતિમ કિનારો મળતો જ નથી અને ગેળ ગળ ઘુમતા ચાર ગતિમાં ભ્રમણ કરે છે.
ઉપરોક્ત બંને પ્રકારના માર્ગને ઓળખવો આવશ્યક છે. કારણ મનુષ્ય માર્ગ પ્રમાણે ચાલે છે. માર્ગ જે દિશામાં જાય છે તે દિશામાં જાય છે. આથી જતા પહેલા માર્ગ અને દિશા કઈ લેવી તેને નિર્ણય કરી લેવો જોઈએ. પાપને અને કલ્યાણને માગ:
પાપને માર્ગ કાંટાને માર્ગ, દુઃખદાયિ માર્ગ છે. શરૂઆતમાં થોડી ક્ષણે માટે એ સારો મીઠે સુખદાયિ લાગે પરંતુ અંતમાં મહાદુઃખદાયિ લાગે છે. આમાં કોઈ શંકા નથી. પાપને માર્ગ ક્ષણિક છે. થોડા સમય માટે પાપની પ્રવૃત્તિ થાય છે. પરંતુ સજાને કાળ લાંબે છે, ૧ મિનિટમાં કરેલ પાપની સજા સંભવ છે કે હજારો-લાખો વર્ષો સુધી જોગવવી પડે છે. કેઈને ચોરી કરવામાં ૧-૨ કલાક લાગે, કેઈપર બળાત્કાર કરવામાં ૧૦-૨૦ મિનિટ લાગે. પરંતુ જ્યારે પકડાઈ જાય અને સજા આપવામાં આવે છે. ત્યારે કેટલી ૧૦ વર્ષની જેલ, ૨૦ વર્ષની જેલ, કદાચ ઉમ્મરભર કેદની સજા પણ આપવામાં આવે છે. કેઈ દેશમાં બળાત્કારની ૧૦-૨૦ મિનિટની પાપ-પ્રવૃત્તિની સજા ફાંસી દેવામાં આવે છે. સીધા જ ફાંસી પર લટકાવવામાં
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
