Setubandha

SR No.: 001384
Original Sutra Author: N/A
Author: Krishnakant Handiqui
Publisher: Prakrit Text Society Ahmedabad
Publication Year: 1976
Total Pages: 812
Language: English, Sanskrit
Classification: Book_English & Literature
File Size: 14 MB

Page 642

NOTES - CANTO XI
एकं करं समं निधाय चिन्तयितुं च प्रवृत्तः । कथंभूतम् - उभयपार्श्वप्रसरदुष्ण
निश्वासहतम् .
and MY.
149
23. Khas स्वास्थ्यं for soattham rendered as शोकार्थम् by R
Ksays अङ्कमागतमासन्नं कपिबलं प्रदोषरतिविघ्नशङ्कितेन प्रदोषे राक्षसानां संभोगविघ्नः स्यादिति, मम च यदि कथंचित् सीता मदभिमुखीभवेत् तदा ममापि सुरतविघ्नः स्यादिति शङ्कमानेन मया सह्यते स्म । न विनाशितमिति यत् तत् कस्यापि पुरुषस्य स्वास्थ्यमभूत् । कस्यापीत्यनेन राम उक्तः । प्रदोषश्च व्यतीतः । तस्मादलब्धसुरतं मम हृदयमेव वलते भ्रमति व्यथत इत्यर्थः .
K seems to take soattham in the same as sovattham mentioned in Desinamamala 8 45 in the sense of
उपकार.
MY says कस्यापि यादृशतादृशस्य शोकार्थमेतत् कपिबलम् आसनस्थितमपि पूर्वं रतिलाभशङ्कया तद्विघ्नबुद्धया उपेक्षितम् । इदानों तु तदलाभे निश्चिते क्षुद्राणां शोकजननं तत् कपिबलं प्रति ममैव रावणस्यापि हृदयं वलते अभिगच्छति,
Kula takes soattham as शोकास्तम्, He says ममैव हृदयं शोकास्तं सीता संभोगाप्राप्तेः शोके मग्नम् अतएवालब्धसुरतम् । तत् कस्यापि वलति, न ज्ञायते किं शुभायाशुभाय वा प्रवर्तत इत्यर्थः .
Rsays ममैव हृदयं यद्वलति सुरताभावाकुलतया यत् चञ्चलीभवति तत् कस्यापि रामस्य वा सीताया वा ममैव वा शोकार्थम् Latakana says अलब्धसुरतं ममैव हृदयं कस्यापि शोकार्थं वलते प्रवर्तते रामस्यैव शोकमुत्पादयामीति भावः । कस्यापीति सामान्येन रामस्यैवाभिधानमिति.
24. K reads त्रस्त and MY उत्त्रस्त (uppittha) for pphidia स्फेटित ( R and Kula) K, MY and Kula read निभृतं (nihuam) for niham (R). K reads स्थित (tthia) for thiam (R and Kula ). K says अतर्कितमेव आसन्नस्थितेन मदासन्नस्थित्या निष्फलं कापेयात् चटुलं मुखरं च
=