________________
SETUBANDHA
K says आरोपितज्यं धनुरनेन रामेण चिरमिमां दारुणामिव प्रतिज्ञामेवं तुलयित्वा विचार्येव विलगितं गृहीतम् । कथमिव - मही स्फुटं भिद्यते इति प्रतिज्ञां चिरं विचार्येव, समुद्रो नास्तीति प्रतिज्ञां चिरं तुलखित्वेय, नगदेव स्फुटं नश्यतीति च दारुणां प्रतिज्ञां विचार्येव धनुगृहीतमिति पार्श्वस्थैराशङ्कितमित्यर्थः .
302
Kula takes painnam (प्रतिज्ञां ) as प्रतीर्ण. He says अतः प्रतीर्ण जगत् निःशेषं भुवनं नश्यति स्फुटमितीव चिरं तुलयित्वा mane मन्ये दारुणं भयानकं धनुः रामेण गृहीतम् :
वा स्फुटम् । वा स्फुटम् । स्फुटम् ।
Muda and MY take painna as प्रतिपन्न चिरं तोलयित्वा धनुगृहीतम् । तत्र निमित्तं कविनोत्प्रेक्ष्यते । नास्ति समुद्र इति दारुणं वा कर्म प्रतिपन्नम् । एवमेव भावीति पर्यालोच्येत्यर्थः । अथवा भिद्यते महीति वा नास्ति समुद्र इति दारुणां वा स्फुटां प्रतिज्ञां चिर तोलयित्वा अनेन विलगित धनुः । चिरं विचार्य ईदृशीमीदृशं वा प्रतिज्ञामारोपितं धनुरिति वा वाक्यार्थः । अस्मिन् पक्षे painnam इति प्रतिज्ञामित्यर्थः ।
MY mentions pavannam as a variant for painṇam, and says
तथा समुद्रोद्देशेन मुक्तः शरो महीमवश्यं भिन्द्यात् । एवञ्च महीभेदादिकं प्रपन्नमागतं दारुणं नृशंसं कर्म चिरं विचार्यापि कार्यवशात् धनुर्विलगितमारोपितमित्यर्थः .
MY says अनेन
भिद्यते महीति
नश्यति जगदिति
21. K reads प्रकट: (pāado) for vāvado ( व्यापृतः ) . He says चिरवियोगेन तनुः कुशः, सदा बाष्पापमृष्टत्वात् मृदुभूत ज्याघातविणः तस्य वामभुजो विलमधनुर्मात्रेण प्रकटो धनुरारोपणस्य आत्मपौरुषस्मारकत्वात् पीनः
This seems to be a mistake for प्रकीर्णम. Cf. sc. The preceding sentence seems to be स्फुटं मही भिद्यते इतीव, स्फुटं नास्ति समुद्र इतीव.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org