________________
१९१
-705 : ७९.४ ] पुरिसणिंदावज्जा
७९, पुरिसणिदावज्जा [ पुरुषनिन्दापद्धतिः] 702) उड़ वच्चति अहो वयंति मूलंकुर व भुवणम्मि ।
विज्जाहियए कत्तो कुलाहि पुरिसा समुप्पन्ना ॥१॥ 703) नियकम्मेहि विनीयं उच्च पुरिसा लहंति संठाणं ।
सुरमंदिरकूवयरा उद्धमुहा य वच्चंति ॥२॥ 704) एकम्मि कुले एक्कम्मि मंदिरे' एककुक्खिसंभूया।
एक्को नरसयसामी अन्नो एक्कस्स असमत्थो॥३॥ 705) सज्जणसलाहणिज्जे पयम्मि अप्पा न ठाविओ जेहिं ।
सुसमत्था जे न परोवयारिणो तेहि विन किं पि॥४॥
प्रसृताक्षि तेन गतेन (वा)। यस्य कृते रणरणको न गृहे गृहे भवति ।। ७०१॥
___702) [ ऊर्व ब्रजन्त्यधो व्रजन्ति मूलाङ्कुरा इव भुवने। विद्याधिके कुतः कुलात् पुरुषाः समुत्पन्नाः ॥] पुरुषा ऊर्ध्वं व्रजन्ति अधो व्रजन्ति मूलाकुरा इव भुवनतले । विद्याधिके कुतः कुलात् पुरुषाः समुत्पन्नाः ।।७०२।।
703) [ निजकर्मभिरपि नीचमुच्चं पुरुषा लभन्ते संस्थानम् । सुरमन्दिरकूपकरा ऊर्ध्वाधोमुखाश्च व्रजन्ति ।। ] निजकर्मभिरेव पुरुषा नीचमुच्चं संस्थानं लभन्ते । क इव । सुरमन्दिरकूपकरा ऊर्ध्वाधोमुखा वजन्ति। कूपस्थिततुला रिक्तभृता सती नीचोच्च स्थान प्राप्नोति ।। ७०३॥.
___704) [ एकस्मिन् कुल एकस्मिन् मन्दिर एककुक्षिसंभूतौ । एको नरशतस्वाम्यन्य एकस्यासमर्थः ।।] एकस्मिन् गृहे, एकस्मिन् कुले, एकस्यां कुक्षौ समुभूती द्वौ भवतः । तन्मध्य एको नरशतस्वामी, अन्यश्चैकस्यापि भर्तुं न समर्थः ।। ७०४ ॥
705) [ सज्जनश्लाघनीये पद आत्मा न स्थापितो यैः । सुसमर्था ये न परोपकारिणस्तैरपि न किमपि ।। 1 सज्जनश्लाधनीये पद आत्मा यैारोपितस्तैः किमपि प्रयोजनं नास्ति । ते निरर्थका इत्यर्थः । न केवलमेते । सुष्टु समर्था अपि ये न परोपकारिणो भवन्ति, तैश्चापि किम् । परोपकारं
1G, I एक्कम्मि घरे एक्कम्मि कुले 2G किं चि
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
