________________
कर्णाटवृत्ति जीवतत्त्वप्रदीपिका
३०१ चरमगुणहानियोळु एरडं धनंगळ्गे रूपोननानागुणहानिमात्रद्विकंगळु भागहारंगळप्पुवुत्तरधनगुणकारमुं मत्ते रूपोननानागुणहानिमात्रमकुं। सर्वत्रमेरडुं धनंगळगे गुणहानिस्पर्द्धकशलाकाघनस्पर्द्धकवर्गणाशलाकाकृतिगुणजघन्यवर्गमात्रविशेषं गुण्यराशिसमानमक्कुं। गुणकारमुं मत्त आदिधनक्के चतुःषड्भागादिद्विगुणहोनमक्कुमुत्तरधनक्के नवषड्भागा दिद्विगुणहीनमक्कुं। रूपोनपदगुणितमुमक्कुमितु गुणहीनाधिकस्वरूपदिदं स्थितिसवंगुणहानिगळ संकलनसूत्रमिदुः- ..
पदमात्रगुणान्योन्याभ्यासं वैकं सहोत्तराद्यंशगुणं ।
विपदघ्नवयं विभजेद्वकपदान्योन्यगुणहताद्यच्छिदिना ॥ ई सूत्रदत्थं सुगममक्कु । विपदनचयमे दितु पदेन घ्नः पदघ्नः गच्छेन हत इत्यर्थः । स चासौ चयश्च पदघ्नचयः विगतः पदघ्नचयो यस्मात्तद्विपदघ्नचयं विभजेदव्येकपदान्योन्यगुणहताद्यच्छिदिनेति । विगतमेकेन वैकं वैकं च तत्पदं च वैकपदं । तन्मात्रगुणकाराणामन्योन्याभ्यासस्तेनहतेनाद्यच्छिदिना विभजेदिति संबंधः। येदितिल्लि नानागुणहानिमात्रद्विकंगळवरिंगतसंवर्गदिदं । पुट्टिद राशि अन्योन्याभ्यस्तराशियक्कु प मदरोळेकरूपं होनं माडि प आधुतरांशंगळं कूडि
१०
a
aa
गुणिसिद राशियुमं १३ ५ उत्तरधनपदघ्नचयं ऋणमप्पुदरिना ऋणराशियुमं ९प रूपोनपदमात्रद्विकंगळ रूपोननानागुणहानिमात्रद्विकंगळं वगितसंवग्गं माडि संजनितान्योन्याभ्यस्त राश्यर्द्धदिदं गुणिसल्पट्ट आद्यच्छेदरूपषट्कदिदं भागिसुतं विरलु आधुत्तरोभयधनमुं ऋणमुमक्कुं- १५
अत्र सर्वत्र धनद्वये गुणहानिस्पर्धकशलाकाघनस्पर्धकवर्गणाशलाकाकृतिगुणजघन्यवर्गमात्रविशेषो गुण्वं समानं गुणकारः आदिधने चतुःषड्भागादिद्विगुणहीनः । उत्तरधने नवषड्भागार्धादिद्विगुणहीनोऽपि रूपोनपदगुणितो भवति । एवं गुणहीनाधिकरूपस्थितसर्वगुणहानिधनसंकलनसूत्र
'पदमात्रगुणान्योन्याभ्यासं व्येकं सहोत्तराद्यशगुणं विपदघ्नचयं विभजेत् व्येकपदान्योन्यगुणहताधच्छिदिना।' अस्यार्थः--[विपदघ्नचयं पदेन घ्नः पदघ्नः गच्छेन हतः इत्यर्थः, स चासो चयश्च पदघ्नचयः, विगतः १. पदघ्नचयो यस्मात्तं विपदघ्नचयं । व्येकपदान्योन्यगुणहताद्यच्छिदिना विगतं एकेन व्येकं तच्च तत्तदं च व्यकपदं तन्मात्रगुणकाराणामन्योन्याभ्यासः तेन हतेन आद्यच्छिदिना विभजेदिति संबंधः । ] पदमात्रगुणान्योन्याभ्यासं नानागुणहानिमात्रद्विकानां परस्परगुणनं प व्षेक-एकरूपोनं सहोत्तराद्यंशगुणं उत्तरधनांशसहिताविधनां
0
शैर्हतं कृत्वा १३.५ विपदनचयं पदघ्नोत्तरधनचयः ऋणमस्तीति तं पृथग् न्यसेत् ९ प तो राशी व्यक
a a पदान्योन्यगुणहताद्यच्छिदिना रूपोननानागुणहानिमात्रद्विकसंवर्गसंजनितान्योन्याम्यस्तराश्यर्धगणिताद्यच्छेद
१. कोष्ठांतर्गतपाठो ब प्रतो नास्ति।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org