Page Text
________________
५
१०
गो० कर्मकाण्डे
अणोकम्मं मिच्छत्तायदणादी दु होदि सेसाणं । सगसगजोग्गं सत्थं सहायपहुडी हवे णियमा ॥ ७५ ॥ अनंतानुबंधिनोक मिथ्यात्वायतनादि तु भवति नोक सहायप्रभृति भवेन्नियमात् ॥
अनंतानुबंधिकषायंगळगे मिथ्यायतनादिषडनायतनंगळुमादियादुउ नोकर्म्म द्रव्यकम् मुमदक्कु । तु मते । शेषाप्रत्याख्यानप्रत्याख्यान संज्वलनकषायंगळगे देशव्रत सकलसंयम यथाख्यातचारित्रगळ निवारकत्वदोलु स्वस्वयोग्यंगळप्प काव्यनाटककोकादि ग्रंथंगळं विटजनादिगळ सहायमुं नोकद्रव्यकर्म गळितयर्मादिदप्पुर ।
थी पुंसंढसरीरं ताणं णोकम्म दव्त्रकम्मं तु ।
वेलंको सुपुत्तो हस्सरदीणं च णोकम्मं ॥ ७६ ॥
स्त्रीपुंनपुंसकशरीरं तेषां नोकम्मं द्रव्यकर्म तु । विडंबकः सुपुत्रो हास्यरत्योश्च नोक ॥ स्त्री वेदोकषायक्क स्त्रीशरीरमु पुरुषशरीरमुं नोकर्म्मद्रव्यकमक्कु । पुंवेदनोकषायवके पुरुषशरीरमुं स्त्रीशरीरमुं नोकम्मं द्रव्यकम्र्ममक्कु । नपुंसक वेदनोकषायक्के स्त्रीशरीरमुं पुरुषशरीरमुं नपुंसकशरीरमुं नोकद्रव्यकम् मक्कु । हास्यनो कषाथक्के विडंबकनप्प बहुरूपिप्रहसन१५ पागळं नोकद्रव्यकम्मंमक्कु । रतिनोकषायक्के सुपुत्रं नोकर्म्मद्रव्यकर्म्ममक्कु । इट्टाणिवियोगं जोगं अरदिस्स मुदसुपुत्तादी |
२५
५६
३०
सोगस्स य सिंहादी णिंदिददव्वं च भयजुगले ॥७७॥
वियोगो योगोऽरते मृतसुपुत्रादिः । शोकस्य च सिंहादिन्निदितद्रव्यं च भययुगळे ॥ अरतेः अरतिनोकषायवके इष्ट वियोगमुमनिष्टसंयोगमु नोकम्मं द्रव्यकमक्कु । शोक२० नोकषायक्क मृतसुपुत्रादिगळ नोकम्मंद्रव्यकमक्कु । भयनोकषायक्क सिहादिगळ नोकद्रव्यकमक्कु । जुगुप्सानोकषायक्के निदितद्रव्यादिगळु नोकम्म' द्रव्यकर्म मक्कु ।
शेषाणां । स्वस्वयोग्यं शास्त्रं
अनन्तानुबन्धिनां मिथ्यात्वायतनादिनो कर्मद्रव्य कर्म भवति । तु पुनः शेषद्वादशकषायाणां देशसकलयथाख्यातचारित्रघातककाव्यनाटक कोकादिग्रन्थाः विटजनादिसहायश्च नियमेन ॥ ७५ ॥
स्त्रीपुंवेदयोः स्त्रीपुंशरीरे नोकर्मद्रव्यकर्म भवति । नपुंसक वेदस्य तद्वयं नपुंसकशरीरं च । हास्यस्य विडम्बकभूत बहुरूपिप्रहसनपात्राणि । रतेः सुपुत्रः ॥७६॥
अरतेः इष्टवियोगोऽनिष्टसंयोगश्च । शोकस्य मृतमुपुत्रादयः । भयस्य सिंहादयः । जुगुप्साया निन्दित
द्रव्यादयः ॥७७॥
अनन्तानुबन्धी कषायोंका मिथ्या आयतन आदि नोकर्म द्रव्यकर्म है । शेष बारह कषायोंका देशचारित्र, सकलचारित्र, यथाख्यात चारित्रके घातक काव्य, नाटक, कोकशास्त्र आदि ग्रन्थ और सहायक विट्पुरुष आदि नियमसे नोकर्म द्रव्यकर्म होते हैं ॥ ७५ ॥
स्त्रीवेद और पुरुषवेद में स्त्री और पुरुषका शरीर नोकर्म द्रव्यकर्म होता है । नपुंसक वेदका नोकर्म स्त्री-पुरुष और नपुंसकका शरीर होता है । हास्यका नोकर्म विचित्र वेषधारी बहुरुपिया तथा हँसाने वाले पात्र होते हैं । रतिका नोकर्म सुपुत्र है || ७६ ॥
अरतिका नोकर्म इष्टवियोग अनिष्टसंयोग है । शोकका नोकर्म सुपुत्र आदिका मरण है । भयका नोकर्म सिंह आदि है । जुगुप्साका नोकर्म घृणा योग्य वस्तु है ॥७७॥
३५
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001325 |
| Book Title | Gommatasara Karma kanad Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Nemichandra Siddhant Chakravarti, A N Upadhye, Kailashchandra Shastri |
| Publisher | Bharatiya Gyanpith |
| Publication Year | 1999 |
| Total Pages | 698 |
| Language | Hindi, Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Principle, Karma, P000, & P040 |
| File Size | 16 MB |