________________
ચારિત્ર્ય-સુવાસ
ખાલી પડી. કૉલૅજના વ્યવસ્થાપકોએ આ પદ માટે તે વખતના પ્રસિદ્ધ કેળવણીકાર શ્રીયુત ઈશ્વરચન્દ્ર વિદ્યાસાગરની નિમણૂક કરવાનો વિચાર કર્યો. વિદ્યાસાગરજીને તે વખતે રૂ. ૫૦ માસિક મળતા હતા. નવા પદને ગ્રહણ કર્યા પછી રૂ. ૯૦ માસિક મળવાના
હતા.
આ વાતની વિદ્યાસાગરજીને જાણ થઈ તેમના એક મિત્ર શ્રીયુત તર્કવાચસ્પતિ વ્યાકરણમાં તેમના કરતાં વિશેષ જાણકાર હતા. વિદ્યાસાગરજીએ કૉલેજના વ્યવસ્થાપકોને કહ્યું કે તેઓ એ પદ સ્વીકારશે નહીં. કારણ કે બીજી એક વ્યક્તિ તે પદ ગ્રહણ કરવા માટે વધારે યોગ્ય છે.
પહેલાં તો વ્યવસ્થાપકોએ ઘણી આનાકાની કરી, પરંતુ જ્યારે વિદ્યાસાગરજીએ પોતાનો દૃઢ અભિપ્રાય વ્યક્ત કરી જ દીધો ત્યારે તેઓએ પણ વિદ્યાસાગરજીની વાત સ્વીકારીને શ્રીયુત તર્કવાચસ્પતિની નિમણૂક કરી.
૧૯
આ શુભ સમાચાર તર્કવાચસ્પતિજીને આપવા માટે વિદ્યાસાગરજી પોતે જ કલકત્તાથી થોડા માઈલ દૂર તેમના નિવાસસ્થાને ગયા. જ્યારે બધી હકીકત જાણી ત્યારે તર્કવાચસ્પતિજી કહે, ‘વિદ્યાસાગરજી, તમે મનુષ્યના રૂપમાં અવતરેલા એક મહાન દેવતા જ છો.'
૧૮
નરભિમાની સમ્રાટ
ભારતમાં થઈ ગયેલા મહાન સમ્રાટોની પ્રથમ પંક્તિમાં મહારાજા વિક્રમાદિત્યનું નામ પ્રસિદ્ધ છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org