________________
અહિંસાનો પૂજારી
સંયુક્ત પ્રાંત અને હરિયાણાની સરહદ પાસે, દિલ્હીથી આશરે ૧૨૦ કિ.મી. ઉત્તરે સહારનપુર નામનું નગર છે. ત્યાંના એક પ્રસિદ્ધ જમીનદાર લાલા જબ્રૂપ્રસાદજીના જીવનની આ ઘટના
છે.
વર્તમાન સદીના પહેલા દાયકાનો એ સમય, એટલે અંગ્રેજ અમલદારોની ખૂબ ઘાક. ત્યાંના અંગ્રેજ કલેક્ટરે લાલાજી પાસે શિકાર કરવા માટે તેમનો હાથી માગ્યો. લાલાજીએ કહ્યું: “સાહેબ, શિકાર માટે હું હાથી આપું તો મારો અહિંસાધર્મ લાજે, તેવા મોટી હિંસાના કાર્ય માટે મારો હાથી આપને મળી શકશે નહીં.”
તે જમાનામાં મોટા અંગ્રેજ અમલદારનું અપમાન એટલે સર્વનાશને આમંત્રણ. આ બનાવ પછી થોડા મહિનાઓ સુધી પેલા કલેક્ટરે જુદી જુદી જાતની ધમકીઓ દ્વારા લાલાજીને બીક બતાવી. આખરે જ્યારે જાણ્યું કે લાલાજી પોતાના નિશ્ચયમાંથી ડગે તેવા નથી ત્યારે કલેક્ટર જાતે જ લાલાજી પાસે ગયા અને કહ્યું : “કેમ શેઠજી, મારી માગણીનો શું વિચાર કર્યો ? મારી માગણી નહીં સ્વીકારો તો તેનું શું પરિણામ આવશે તેનો તમને ખ્યાલ છે ?”
લાલાજી કહે : “સાહેબ, જો હું દોષિત ઠરીશ તો આપ મને જેલમાં પુરાવશો, કદાચ આ બધી જમીન-જાયદાદ જપ્ત કરાવશો કે વધુમાં વધુ ફાંસીની સજા કરાવશો, બસ એટલું જ ને ? પણ મારો અહિંસાધર્મ તો સચવાઈ જશે ને ? એનાથી વિશેષ મારે માટે કાંઈ નથી.”
આવો નિર્ભય અને અડગ વિશ્વાસપૂર્વક ઉત્તર સાંભળી
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org