________________
૬૦
સમ્યકત્વ પટ્રસ્થાન ચઉપઈ
વિધિનિષેધ જ્ઞાનીનઈ કહી નહી]. પ્રારધ્ધિ તસકિરિયા કહી. અવર કહિં નહી તાસ અદષ્ટ, જીવન કારણ અન્ય અદષ્ટ
૪૫ તત્ત્વજ્ઞાનીનઇ વિધિ-નિષેધરૂપ વૈદિકકિયા કોઈ નથી, જે માટઇં વિધિનિષેધ સર્વ અવિદ્યાવયુષવિષય છઈ, આહાર-વિહારાદિકિયા શરીરસાધન છઇં, તે પણિ પ્રારબ્ધાદષ્ટઇં છઇં, ઈમ સાંપ્રદાયિક વેદાંતી કઇં છઈ | ઉચ્છંખલ કહઈ છઈ – ક્ષીયતે ચાસ્ય કમણિ તસ્મિનું દૃષ્ટ પરાવરે /
(શ્રુતિ) (મુણ્ડ. રાર) જ્ઞાનાગ્નિ: સર્વકર્માણિ ભસ્મસાકુરુતેડર્જુને ! li
(ગીતા, અ. ૮. ગ્લો. ૩૭) ઇત્યાદિ વાક્યઈ કર્મ-સર્વપદસંકોચની અન્યાય્યતાઈ જ્ઞાનીનઈ અષ્ટમાત્રનો નાશ માનિઈં છઇં, અનઇં તેહનઈં શરીરાસ્થિતિ કારણ તે ઈશ્વરશરીરની પરિ અન્યાદષ્ટ છઈ || ૪૫ ||
તત્ત્વજ્ઞાનીને વિધિનિષેધરૂપ કોઈ ક્રિયા હોતી નથી. એ અવિદ્યાવાળા જીવો માટે હોય છે. આહાર-વિહારાદિ ક્રિયા શરીર સાધનરૂપ – જીવનસાધનરૂપ છે. જ્ઞાનીને પણ એ પ્રારબ્ધકર્મવશાતુ હોય છે, એમને પોતાની ઈચ્છાથી, મોક્ષાદિ માટે કોઈ ક્રિયા હોતી નથી એમ સાંપ્રદાયિક વેદાંતી કહે છે પણ અન્ય ઉચ્છંખલ વેદાંતી એમ કહે છે કે “અગાધ શ્રુતસમુદ્ર દેખાતાં – તત્ત્વજ્ઞાન થતાં જીવનાં
૧. અન્યત્ર નહી' પાઠ મળે છે. ૨. ભરૂમસાકુરુતે ૩૦
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
