________________
33
$906 800 -: પ્રાસંગિક :
Ø દરેક ધમ માં દેવગુરૂના વદન-નમસ્કારની મહત્તા :બૌધાની માન્યતા:– મુદ્દો ધમ' અને સંધ એ ત્રિરત્નને વંદન કરે છે અને તેના દ્વારા સદ્ગુણાને વિકાસ થાય તેમ માને છે. (બૌદ્ધચર્યા પદ્ધતિ.) વિદેકાની માન્યતા :- દેવતા-ગુરૂએ કુલના આચાર્યા, જ્ઞાનવૃલ્હી, તપસ્વ એ પેાતાનાથી અધિક વિદ્વાના તથા પેાતાના ધમમાં સ્થિર મનુષ્યાને વંદન કરે છે. અને તેના દ્વારાં આયુ, વિદ્યા, કીતિ' અને બળની વૃદ્ધિ થાય છે તેમ માને છે. (મનુસ્મૃતિ ૨/૧૨૧.)
જૈનાની માન્યતાઃ- પંચપરમેષ્ઠીને (અરિહંત, સિદ્ધ, આચાય, ઉપાધ્યાય, સાધુ) ભકિતભાવથી વંદન કરે છે અને તેના દ્વારા સવ' પાપાના નાશ થાય છે એમ માને છે, (એસા પચનમુકકારે-સવ્વપાવપણાસણા.)
આ રીતે વંદન-નમસ્કાર દરેક
અને તેરા કથિત છે તેનાથી ઉન્નતિ, વિકાસ અને આત્મકલ્યાણ થાય છે તે નિશ્ચીત એનકેસ, જી આત્માતી આધ્યાત્મીક સફ્ળતા માટે પ્રથમ પૂર્વક દેવ અને ગુરૂતુ વદન-પૂજન કરવાનું જણાવેલ છે. (પ્રારભમાં દેવ-ગુરૂની પૂજા કરવી તેને પુર્વ સેવા કહેવામાં આવે છે.)
યેાગખીદુમાં
શ્રી ઉતરાયન સૂત્રના ૨૯માં અધ્યયનમાં જણાવ્યું છે કે :
શ્રી ગૌતમ સ્વામિ પૂછે છે ! હે ભગવંત! વંદનથી શુ મૂળ મળે? હે ગૌતમ! વંદનથી ઉચ્ચગૌત્ર, સૌભાગ્ય અને લેાકપ્રિયતા મળે છે.
વદનથી આઠે ક્રમે પાતળા પડે છે. (યોગશાસ્ત્ર)
હું ભગવાન ! વન-પૂજનથી જીવતે શું પ્રાપ્ત થાય છે ? હે ગૌતમ!
[૧] આત્મા ગાઢ ધનવાળી આઠે પ્રકૃતિને શિથિલ બંધનવાળી કરે છે. [૨] ચિરકાલની સ્થિતિવાલા (અષ્ટકમ')ને અલ્પકાલની સ્થિતિવળા કરે છે. [૩] તીવ્ર અનુભાવવાલા (અષ્ટકમ')ને મ'દ અનુાવવાલા કરે છે.
[૪] બહુ પ્રદેશવાળા (અષ્ટકમ')ને અલ્પપ્રદેશવાલા કરે છે.
તેથી તે જીવ અનાદિ અનંત સંસારમાં પરિભ્રમણ કરતે નથી. આત્મ વિશુદ્ધિપ્રાપ્તિ –
:
ચોવીશ તીથરા તથા અરિહા અને સિદ્ધોને ભાવપૂ'ક લેગસ વડે વંદન કરવાથી તે આત્માની દાનાચારની શુદ્ધિ થાય છે.
એવમએ અભિચુ વિદ્યુયરયમલા પહીગુજરમરા ચવી સપિજિવરાતિયરામેપસીયતુ કિતિય મહિયા જેએલેમસ ઉત્તમાસિદ્ધા આગોહિલાજ સમાહવર મુત્તમં તુિ.”
333333333333
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org
