________________
૩૯૪] જેન પરંપરાને ઈતિહાસ
[ પ્રકરણ ચૈત્ર સુદિ ૧૫ ને બીજે દિવસે એટલે ચિત્ર વદિ ૧ ના રોજ મહાવીરસ્વામીને રથ નીકળે છે. તેને પ્રથમ તે ચમારનો વંશજ ધક્કો મારે તો જ તે ચાલે છે. રથના સારથિના સ્થાને હાલ સરકારી અમલદાર બેસે છે.
આ જોધરાજ પલ્લીવાલ તાંબર જૈન હતો. તેણે ત્રણ વેતાંબર જૈન દેરાસર બંધાવ્યાનું પ્રમાણ મળે છે. – ૧. મહાવીર તીર્થમાં, ૨. ભરતપુરમાં પલ્લીવાલેનું મંદિર, તેમાં મૂળ નાયકની જિન પ્રતિમાની પલાંઠી નીચે ગાદીમાં સં. ૧૮૨૬નો દિવાન ધરાજજીનો પ્રતિમાલેખ છે. ૩. ભરતપુર રાજ્યના ડિગ ગામમાં મોટો શ્વેતાંબર જૈન પ્રાસાદ બંધાવ્યો છે.
ભરતપુર રાજ્ય તરફથી આ ભરતપુર તથા ડિગનાં જિનમંદિરની સેવા-પૂજા માટે વાર્ષિક ખરચ મળે છે.
મથુરાના પ્રદર્શનાગાર (મ્યુઝિયમ)માં દિવાન જોધરાજજીના લેખવાળી જિનપ્રતિમા છે, તેમાં સં. ૧૮૨૬ના મ0 વ૦ ૭ ને ગુરુવારને ભ૦ મહાનંદસૂરિની પ્રતિષ્ઠાને પ્રતિમાલેખ છે.
શ્વેતાંબર પલ્લીવાલ જેન આ તીર્થનો વહીવટ કરતા હતા. પછી તેમની તરફથી દિગંબર ભટ્ટારકે તેને વહીવટ કર્યો છે.
તે ભટ્ટારક તેમના ચેલાની ખટપટથી મરણ પામ્યા. આથી આ તીર્થને વહીવટ કૅર્ટ ઓફ વોર્ડથી શરૂ થયે.
સં. ૧૯૩૦માં જયપુર રાજ્યમાં પ્યારેલાલ જૈન દિગંબર જૈન જયપુર રાજ્યની કાઉન્સિલનો મેમ્બર બન્યા, તેણે દિગંબર જનોની કમિટી બનાવી. અમુક શરત તથા બાંહેધરી સાથે તેને આ તીર્થને વહીવટ સેપ્યો. આ પ્રદેશના પલ્લીવાલ જેન નિર્ધન હતા. વ્યવસાયી હતા. દિગંબરોએ તેમની નબળાઈનો લાભ લઈ આ તીર્થમાં પિતાની વધુ સત્તા જમાવી.
દિગંબર જૈનાએ ભ૦ મહાવીરસ્વામીની જિનપ્રતિમાનો કંદોરો કેરી નાખ્યો અને તેમને રથ ચલાવવા તથા ચડાવો લેવામાં જે ચમારના વંશજોને હક હતો તેમાં ફેરફાર કરવા ધા. તથા ભ૦ મહાવીરની પ્રતિમાને રત્સવમાં ફૂલની માળા પહેરાવાય છે તે
તાંબર જૈનવિધિનું પ્રતીક છે, તેને પણ બદલી નાખવા વિચાર
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
