Book Title: Swadhyaya ke Prabal Prerak Acharya Hastimalji
Author(s): Chaitanyamal Daddha
Publisher: Z_Jinvani_Acharya_Hastimalji_Vyaktitva_evam_Krutitva_Visheshank_003843.pdf
Catalog link: https://jainqq.org/explore/229921/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyAya ke prabala preraka zramaNa saMskRti ke zIrSa AcArya zrI hastImalajI ma. sA. aise mahAkalpavRkSa, adhyAtma yogI, itihAsa puruSa, yugAntakArI virala vibhUti, siddha aura divya puruSa the, jo vastutaH samyagdarzana, samyagjJAna aura samyak cAritra ke Adarza pratimAna the / zrAcArya zrI ke vyaktitva meM bhakti, karma aura jJAna kI triveNI pravAhita hotI thI / AcArya zrI ke vyaktitva aura kRtitva kA mUlyAMkana alaga-alaga dRSTikoNa se kiyA jA sakatA hai, kintu merI aisI dhAraNA hai ki prAcArya zrI sAdhanA aura AdhyAtmikatA kA gaurava zikhara chU sake, kyoMki AcArya zrI svAdhyAya ke pravala preraka rahe / zrI caitanyamala DhaDhDhA AcArya zrI sAta dazakoM taka svAdhyAya kI akhaNDa jyoti prajvalita karate rahe, jJAna kI duMdubhi bajAte rahe aura samyagjJAna kA zaMkhanAda karate rahe / AcArya zrI mahAn karmayogI aura sAdhanA meM lIna samAdhistha yogI the, yaha AcArya zrI kI vaiyaktika upalabdhi hai / prAcArya zrI ne zrAtmA ke tAroM ko chUkara svArtha se paramArtha kI ora, rAga se virAga kI ora, bhautikatA se AdhyAtmikatA kI ora aura bhoga se yoga kI ora yAtrA kI / yaha uttuMga vyaktitva zrAtma sAkSAtkAra ke kSaNoM meM siddha aura divya bana gayA / bIra kI mAnyatA hai ki mahAn puruSa aura zIrSastha jJAnI, svayaM hI jJAna prApta nahIM karatA, kintu mAnavatA ko jJAna ke patha para prazasta karatA hai aba ghara jAlyo ApaNo, liye aba para jAloM tAsakI, calo Jain Educationa International murAr3A hAtha / hamAre sAtha || arthAt aba taka maiMne apanA ghara jalAyA hai, rAga-dva eSa ko naSTakara jJAna kI jyoti prajvalita karane ke liye jJAna kI mazAla hAtha meM lI hai kintu aba meM tumhArA ghara jalAU~gA, tumheM jJAna se prajvalita karU~gA / svAdhyAya ke prabala preraka ke rUpa meM AcArya zrI ne jIvanaparyanta jJAna aura svAdhyAya kI akhaNDa jyoti prajvalita kI / jJAna Upara se thopA jA sakatA hai, kintu svAdhyAya se prasUta jJAna, anubhUti kI A~ca meM jAtA hai| tapakara pakkA bana For Personal and Private Use Only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * vyaktitva evaM kRtitva * 217 AcArya samrATa zrI Ananda RSijI ma. sA. ke anusAra "pUjya zrI jI svAdhyAya aura sAmAyika svAdhyAya ke preraka dIpa stambha the|" prAcArya zrI nAnAlAlajI ma. sA. ke anusAra "prAcArya zrI hastImalajI ma. sA. vizuddha jJAna aura nirmala AcaraNa ke pakSadhara the|" upAdhyAya zrI kevala munijI ne bhI "prAcArya zrI hastImalajI ma. sA. ko eka mUrdhanya manISI evaM lekhaka saMta" mAnA hai| __ AcArya zrI meM sAgara kI gaharAI aura parvata kI U~cAI thI, prAcAra kI dRr3hatA aura vicAroM kI udAratA thI, kintu AcArya zrI ke mahat vyaktitva kA udgama srota samyagjJAna thA / jJAna kA athAha sAgara Apake vyaktitva meM hiloreM mAratA thA aura asaMkhya jJAna umiyA~ uchalakara sahRdaya zrotAoM ko sikta karatI thiiN| Apa zabdoM ke jAdUgara the / dharma aura darzana kI jaTila zabdAvalI ko Apa sarala zabdoM meM apanI gaharI vivecanAtmaka pratibhA se anapar3ha se lekara vijJajanoM ko abhibhUta kara dete the| prAcArya zrI ne jJAna aura svAdhyAya ke bala para jaina Agama sAhitya kA adhyayana aura manana hI nahIM, kintu gaveSaNAtmaka dRSTi se vivecana-vizleSaNa kiyaa| AcArya zrI ne bAhyAcAroM ke sthAna para svAdhyAya kI mazAla jlaaii| Apane dharma ko aMdhabhakti aura aMdhazraddhA se haTAkara svAdhyAya ke patha para prazasta kiyaa| aApakI mAnyatA rahI ki tote kI taraha binA samajhe navakAra raTanA dharma nahIM, binA dhyAna ke sAmAyika ThIka nahIM, dharma ko samajhe binA aMdhe vyakti kI taraha dharma pracAra karanA ucita nhiiN| kabIra kI taraha Apane hAtha kI mAlA ke sthAna para mana kI mAlA ko aura samyagjJAna ko vrata-upavAsa se adhika mahattva diyaa| prAcArya zrI ratnavaMzI sampradAya ke saptama paTTadhara hokara bhI sampradAya nirapekSa the, kyoMki AcArya zrI kA svAdhyAya jaina dharma kI prAcIroM se pare mAnavatAvAdI dharma kI paridhi ko chUtA rahA / svAdhyAya kI akhaNDa jyoti prajvalita karane ke liye prAcArya zrI kI preraNA se kitanI hI saMsthAe~ gatimAna haiN| aneka pustakAlaya, svAdhyAya saMgha aura aneka pAThazAlAe~ Adi svAdhyAya kI mazAla jalAkara AcArya zrI kI dezanA ko pUrA kara rahI haiN| samyagjJAna pracAraka maNDala, jayapura kA bhI saMkalpa hai ki jJAna aura svAdhyAya ke dvArA zramaNa saMskRti kA saMrakSaNa, sampreSaNa aura sRjana ho aura yahI prAcArya zrI kI puNyatithi para saccI zraddhAMjali hai| -maMtrI, samyagjJAna pracAraka maNDala, bApU bAjAra, jayapura Jain Educationa International For Personal and Private Use Only