Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ solaMkI rAjavIono tyAgadharma zrI cunIlAla vardhamAna zAha gujarAtamAM rAjya calAvI gayelA solaMkI vaMzanA rAjavIono samaya gujarAta mATe sarva prakAranA vikAsa tathA AbAdIno samaya hato. dharmasaMskAranuM ane vizeSa karIne tyAgadharmanuM mahattva gujarAtane e kALamAM vizeSa samajAyuM. e vaMzanA keTalAka rAjavIoe tI tyAgadharmane AcaraNamAM mUkIne gujarAtanA lokajIvana para je suMdara chApa pADI hatI, te ItihAsamAM suvarNAkSare noMdhAyelI raheze. - AryasaMskRtimAM parApUrvathI mAnavajIvananA prema ane zreyanI vicAraNA thatI AvI che. Ayoe je je dharmo sthApyA temAM e vicAraNA mukhyatA pravartelI che ane temAMthI je saMpradAyo nIkaLyA teoe paNa e ja vicAraNApUrvaka preya tathA zreya pratye taratama dRSTi dAkhavI che. vaidikonI vicAraNAno je kAMI itihAsa sAMpaDe che temAM eka vAra prayadaSTinI vizeSatA dekhAya che to bIjI vAra temAMthI zreyadaSTi utpanna thaI hoya evuM ya mAlUma paDe che. vaidikonI pUrva zreyadaSTi nahotI ema kahI zakAya tema nathI. bhAratamAM AvelA AyoMmAM evI be zAkhA hatI tenA purAvA maLe che. preyadRSTimAMthI bahudhA aizvaryavAda ane devopAsanAvAda vikasyo che ane zreyadRSTimAMthI AtmakalyANasAdhanA athavA tyAgavAda vikasyo che. e tyAgavAdanuM bIja jaina dharmamAM raheluM che. bauddha dharmamAM paNa te ja che. paurANika vaidika mArgamAM devopAsanAnuM bIja raheluM che. beunAM AtyaMtika svarUpo jyAre jyAre samAjanA samadhAraNamAM gUMcavaNa utpanna karanArAM lAgyAM che, tyAre tyAre beuno samanvaya karanArA mAgo yojAyA che. vaidika dharmamAM e samanvayane prabodhanArAM upaniSado che. jaina dharma tyAgamArgamAM daDha rahyo che, paNa tenA AtyaMtika svarUpe tenA ArAdhakone ochA karI nAkhyA che, ane evo kALa AvI rahyo che ke jayAre AtmakalyANarUpa zreyanI sAthe saMsAranA tathA samAjanA hitarUpa preyanI ArAdhanAne visArI mUkavAnuM pAlavaze nahi." gujarAtamAM rAjya karI gayelA solaMkI rAjavIoe rAjazAsana calAvavA chatAM tyAgadharmanA avalaMbananuM suMdara dRSTAMta pUruM pADayuM che. ema to magadhamAMthI paNa evA ja dRSTAMto maLe che, paNa te aitihAsika karatAM paurANika vizeSa che. solaMkIvaMzanA rAjavIonI tyAgadharmanI ArAdhanAnA purAvA ItihAsamAMthI sArI peThe upalabdha thAya che. ' ' . . - e solaMkI rAjavIono Adi puruSa mULarAja hato. mULarAje cAvaDA vaMzanA potAnA mAmAnuM rAjya paDAvI lIdhuM hatuM. tenAmAM jANe potAnA pUrvajonA pradeza kAnyakunjanA RSionA jIvanasaMskAra UtaryA hoya tema teNe rAjazAsana calAvavAnI sAthe saMsAratyAgI tApasI, RSio, brahmacArIonI saMparkasAdhanA karyA karI hatI. te zivadharma pALato ane jaina dharmane sAruM mAna Apato prajAne saMskAradAna karavAnuM tenuM moTAmAM moTuM kArya e hatuM ke teNe uttara pradezamAMthI RSione-brAhmaNone nimaMtrI, temane bhUmi, dhana ane pazuonuM dAna karI, nAnAmoTA zivAlayo baMdhAvI, gujarAta-saurASTramAM jJAna- saMskAranI parabo sthApI hatI. e kArya pAchaLa teNe puSkaLa dhana vAparyuM hatuM. te kALanAM mandiro tathA tApasInA Azrama saMskAradhAmo tathA gurukuLo samAM hatAM. mULarAje dAnazALAo sthApIne rAjyamAM dAnavyavasthAno adhikArI paNa nImyo hato. tenAM keTalAMka dAnapatro upalabdha thayAM che.
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcArya vijyavallabhasUri smAraka graMtha mULarAje aneka parAkramo karIne rAjaya jamAvyuM hatuM, tema rAjyanuM dhana prajAnA preya-zreyane mATe vAparIne samRddhityAganuM dRSTAMta potAnA vaMzajone mATe mUkyuM hatuM. eTaluM karyA pachI vRddha vaye teNe rAjayano tyAga karI. zrIsthaLamAM saMnyAsI tarIke rahI prabhubhaktimAM chevaTanAM vaSa gALyAM hatAM. mULarAjanI pachI gurjarezvaranI gAdI para je je solaMkI vaMzanA rAjapuruSo AvyA teomAM tyAgadharmanI ArAdhanA keTalAka kALa sudhI jANe svAbhAvika banI hoya tema cAlu rahI. tenI pachI cAmuDa gurjarezvara thayo. te ziva dharma pALato, chatAM eka jaina AcAryane teNe gurupade sthApI temanA upadezano lAbha lIdho hato. teNe cALIseka varSanI vaye gAdIe besI 13 varSa rAjya karI rAjApadano tyAga karyo hato, eTale tenA putra vallabharAjane gAdI para besADavAmAM Avyo hato. cAmuNamAM kAmalolupatA vizeSa hatI, eTale potAnI bahenanA AgrahathI teNe Idriyadamana mATe saMnyarata lIdhuM hatuM ema ItihAsa parathI jaNAya che. saMnyAsI veze kAzInI yAtrAe jatAM mALavAnA paramAra rAjAe tenI pajavaNI karI hatI tethI te pAcho pharyo hato, ane tenA putroe mAlavanarezane harAvyA pachI teno yAtrAmArga mukta thayo hato. paraMtu tyAra pachI cAmuDa vadhu jIvyo nahi. teNe zukalatIrthamAM tapasyA karatAM dehatyAga karyo hato. cAmuDanI pachI, valabharAjanA ociMtA mRtyuthI, durlabharAja gurjarezvara thayo. teNe lokopayoga mATe durlabha sarovara baMdhAveluM jene navo ghATa ApI siddharAje "sahastraliMga taiyAra karAveluM. durlabharAje potAnA bhAInAgarAjanA putra bhImadevane rAjasiMhAsana para sthApita karIne saMnyAsa aMgIkAryo hato. bhImadeva pratApI gurjarezvaromAMno eka hato. tenA samayamAM mahamuda gajhanavIe toDeluM somanAthanuM zivAlaya teNe pharI baMdhAvyuM hatuM. teNe mALavA sAthe laDIne yazavistAra karyo hato ane rAjayavistAra paNa kyo hato. maMdiro bAMdhavAmAM, dAno ApavAmAM teNe dravyano upayoga sArI peThe karyo hato. vRddhAvasthA thatAM teNe tApasa jIvana aMgIkAravAno nizcaya karyo ane te pUrve moTA putra kSemarAjano rAjyAbhiSeka karavAno teno manobhAva hato, paraMtu kSemarAja to javAna vayathI tApasa jIvanano anurAgI hato. teNe rAjya levAnI nA kahI ane gRhatyAga karI dadhisthaLI pAse Azrama sthApI tyAM nivAsa karyo. AthI bhImadeve bIjA putra karNadevano rAjayAbhiSeka karI pote tApasa jIvana gALyuM. karNadeva mahAparAkramI gurjarezvara hato. teNe karNAvatI nagara vasAvyuM hatuM je hAlanuM amadAvAda che. teNe atyanta nAnI vayanA putra jayasiMhano rAjyAbhiSeka karI svargagamana karyuM hatuM ema ItihAsa kahe che. siddharAja jayasiMhanI nAnI vayamAM tenI mAtA minaLadevI rAjyano kArabhAra calAvatI hatI. siddharAja jevo parAkramI nIvaDyo tevo ja te vidyApremI paNa hato. "siddhahaima" vyAkaraNa, sahastraliMga sarovara ane "dramahAlaya' Adi tenI kIrtinAM smArako che. paraMtu karNadevathI tUTelI solaMkI rAjavIonI tyAgadharmanI ArAdhanA siddharAje na karI. te aputra mRtyu pAmatAM kSemarAjano pautra kumArapALa gurjarezvara thayo. kumArapALa ziva ane jaina dharmano saMyukta upAsaka haze, ema teNe karelAM keTalAMka dharmakAryo parathI jaNAya che. teNe zatruMjayanI yAtrA karI hatI tema somanAthanI yAtrA ya karI hatI. beu dharmanAM tIrthasthAnono teNe uddhAra karyo hato. tenA jIvana upara hemacaMdrAcAryanA upadezano eTalo prabhAva paDyo hato ke te vizeSAMze jaina dharmano ArAdhaka rahyo haze ema mAnavuM ghaTe che. kumArapALanI dharmaruci anupama hatI. teNe svayaM dharmArAdhana karavA uparAMta lokone dharmArAdhaka banAvavA ane nityajIvanamAM sukhI vA namathakara
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ solaMkI rAjavIono tyAgadharma 5 karyuM hatuM. teNe dhananI, sukha-vilAsanI ane aneka saMsArI vastuonI Asakita vratagrahaNa dvArA choDI hatI. te mRtyu sudhI rAjA rahyo paraMtu tenuM jIvana saMyamavaDe zreyamArganuM ArAdhaka nIvaDyuM hatuM ema jaNAI Ave che. - kumArapALa pachInA solaMkI vaMzanA rAjavIomAM tyAgadharmanuM ArAdhana uttarottara ghaTatuM cAlyuM hatuM. mAMhomAMhenA saMgharSaNathI teo ghasAvA lAgyA hatA ane jIvanakalahamAM daTAI rahevAthI solaMkI vaMzanI UtaratI kaLA AvI hatI. rAjA rAjya kare, yuddha kare, hiMsA kare, pIDana kare ane rasathI aneka prakAranAM sukho bhANe; evo rAjavI vRddha thAya, zakita ghaTe, Idriyo zithila bane, vilAsanI tRpti anubhave ane pachI putrane rAjya soMpI vAnaprastha thAya, tApasa bane, kiMvA saMnyAsI banI ekAkI jIvana gALe ane chevaTe mRtyu pAme : te zuM bahu mahatvanI ghaTanA che? pahelAM pApa karavuM ane pachI pApanAM prakSAlananAM satkAryo karavAM e zuM debhAcaraNa nathI ? AvA prazno solaMkI rAjavIo pUratA upasthita thatA nathI, te pUrva ane te pachI thayelA aneka rAjavIo ane Itara vyaktione te sparze che, ke jemaNe uttara jIvanamAM vAnapraratha thavAnuM ke saMsAra tyajI toya jIvana gALavAnuM ISTa mAnyuM hatuM. tyAga tyAre ja tyAga che ke jayAre mAnavI siddhi-samRddhi saMpAdana karanAra, parAkramI ke vIrazAlI hoya ane e tarapha Asakti na rAkhatAM teno tyAga karavA tatpara bane. tyAganuM e ucca biMdu che. asamartha ke azaktimAnano tyAga te tyAganA nAmane yogya ja lekhAya, te nirvIrthatva kahevAya. svAbhAvika rIte raja-tama-savanA saMmizraNarUpa manuSya jIvanamAM potAnA tejane phurAvavA lAge che. e phuraNa dvArA karelI siddhi ke prApta karelI samRddhi paranI tenI Asakti tyAre ja chUTe che-ghaTe che-ke jyAre teno sattvaguNa udayamAM Ave che, priya vastunI prApti karatAM prApta vastu pratyeno rAga ghaTe che ane teno tyAga karavAmAM rasa jAge che; e rIte tene zreyasano-AtmakalyANano patha sAMpaDe che. pUrvakALe je je rAjavIoe--jaino ke jainetaroeparAkramo karyA che ane pachI saMsArano ke sukhasamRddhino tyAga karyo che te prema ane zreyano samanvaya che ane AtmakalyANa karAtA ekAMta saMsAratyAga karatAM ocho mahatvano nathI. I. SCE Tda ja ISIS . le|lugillllulal | goog che - IS AvI |||||||kI w it. 15. I It zaMkara =