Book Title: Shrimad Rajchandraji
Author(s): Atmanandji
Publisher: Z_Arvachin_Jain_Jyotirdharo_001288.pdf
Catalog link: https://jainqq.org/explore/249007/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. paramatattvajJa zrImad rAjacandrajI bhUmikA : jemanI gaNanA vartamAna zatAbdInA virala svarUpaniSTha tattvavettA, parama jJAnAvatAra ane ucca koTinA satpuruSa tarIke karI zakAya evA zrImad rAjacandrajI asAdhAraNa mahApuruSa hatA. vIsamI sadInA tattvajJAnIomAM teo agrapaMktimAM birAje che. zrImad rAjacandra eTale adhyAtma gaganamAM jhaLakI rahelI adbhuta zAnajyoti ! mAtra jainasamAjanI ja nahi paNa arvAcIna vizvanI eka virala vibhUti ! amUlya AtmajJAnarUpa divya jayotinA jhaLahaLatA prakAzathI pUrvamahApuruSoe prakAzita karelA sanAtana mokSamArgano udyota karI, bhAratanI punita bhUmine vibhUSita karI A avanItalane pAvana karanAra parama jJAnidhAna, jJAnabhAskara, jJAnamUrti ! bhAratanI vizvavikhyAta vibhUti rASTrapitA mahAtmA gAMdhIjInA zabdomAM "zrImad rAjacaMdra asAdhAraNa vyaktitva dharAvatA hatA. temanAM lakhANo temanA anubhavanAM bidu samAM che. te vAMcanAra, vicAranAra ane te pramANe cAlanArane mokSa sulabha thaI jAya che. jene Atmakleza TALavo hoya, je potAnuM kartavya jANavA utsuka hoya, tene zrImAM lakhANomAMthI ghaNuM maLI raheze, evo mane vizvAsa che, pachI bhale te hindu ho ke anya dharmI. kAkAsAheba kAlelakaranA zabdomAM "zrImad eka prayogavIra hatA. prayogasiddha 'samayasAra' ke 'Atmasiddhi'nuM jIvatuMjAgatuM udAharaNa eTale zrImadnuM jIvana 54 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yaya parama tattvajJa zrImad rAjacandrajI vRtta ! zrImad pratyakSa pragaTa Atmasiddhine prApta thayela puruSa hatA, ane eTale ja emaNe racelI AtmasiddhizAstra Adi racanAomAM apUrva daivata anubhavI zakAya che." janma : zrImad rAjacaMdrajIno janma saurASTranA morabI rAjyanA vANiyA gAme thayo hato. te zubha divasa kArtika suda pUnama, vi. saM. 1924nI devadivALIno hato. (ravivAra, tA. 9-11-1867) temanA dAdAnuM nAma paMcANabhAI mahetA hatuM. temaNe pAsenA mANekaparA gAmamAMthI vavANiyAmAM AvIne vahANavaTAno ane zarAphano dhaMdho cAlu karyo hato. zrImadnI mAtAnuM nAma devAbA ane pitAnuM nAma ravajIbhAI hatuM. dhArmika saMskArovALA bhaktimAna ane sevAbhAvI daMpatInA saMdarbhamAM be kathAo jANItI che. pahelI kathA che eka vRddha AniyAnI ane bIjI kathA che eka saMta phakIranI. A bannenI A daMpatIe tana-mana-dhanathI khUba bhAvasahita sevA karelI. tethI prasanna thaI teoe eka pratApI puruSa temane dhera putra tarIke janmaze evA AzIrvAda ApelA. A banAvo banyA pachI keTalAka kALe zrImado janma devadivALIne zubhadine thayo hato. gujarAtanA jainasamAjamAM A divasa kaLikALasarvajJa zrI hemacaMdrAcAryajInA janma divasa tarIke ane pAlitANAnI yAtrAnA prAraMbhanA pavitra ane maMgalamaya divasa tarIke ujavAya che. janmasamaye temanuM nAma lakSmInaMdana rAkhavAmAM AvyuM hatuM; paraMtu cAra varSanI vaye te badalIne rAyacaMda rAjacaMdra rAkhavAmAM AvyuM, ane e ja nAmathI teo prasiddhi pAmyo. bAlyakALa : bALapaNathI ja zrImaddna temanA kuLa taraphathI vaiSNava dharmanA saMskAra maLyA hatA, kAraNa ke temanA dAdAjI kRSNabhakta hatA. bIjI bAju mAtA devAbA jaina dharmanA saMskAra lAvyAM hatAM. Ama bALapaNamAM temano uchera vaiSNava ane jaita saMskAronA mizrA vAtAvaraNamAM thayo. Ama chatAM vAcananI khUba ja ruci hovAne lIdhe jayAre temaNe jainonAM pratikramaNAdi sUtronuM vAcana karyuM tyAre temAM AvatI sarva jIvo pratyenI dayAbhAvanuM ane kSamApanA dvArA pragaTa thato vinaya-A be guNo temanA saMskArI hRdayane sparzI gayA. dhIme dhIme 'jaina sUtro' pratye temano prema vadhato gayo. jJAnapradhAna tathA tyAgapradhAna jaina vAtAvaraNa madhye, pUrvano temano ArAdhaka AtmA vairAgyapradhAna jaina dharma pratye vadhAre AkarSAto jato hato. bALajIvananI A kumaLI vaye temanA jIvanamAM eka mahattvano prasaMga banyo. tismaraNazAna : vi. saM. 1931 mAM, zrImadnA eka vaDIla snehIzrI amIcaMdabhAInuM sarpadaMzathI mRtyu thayuM. e vakhate zrImadde dAdAjIne pUchyuM ke mRtyu eTale zuM ? dAdAe kahyuM : "temanAmAMthI jIva nIkaLI gayo ane have teo hAlIcAlI ke bolI zakaze nahIM; mATe temane taLAva pAsenA smazAnamAM bALavAmAM Avaze. A sAMbhaLI zrImad vicAronI zreNIe caDhI gayA. UMDI vicAraNAthI temanuM ajJAnanuM AvaraNa khasI gayuM ane temane AgalA bhavonuM zAna thayuM. te AvaraNa uttarottara khasatuM gayuM. teo jyAre jUnAgaDha gayA tyAre te AvaraNa ekadama dUra thaI gayuM. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arvAcIna jaina jyotirdharo jAtismaraNajJAnanI temanA pAramArthika jIvananA vikAsa upara khUba gherI asara thaI. parabhavanuM du:kha ityAdi jANIne temano vairAgya ghaNo vRddhi pAmyo ane mokSamArgamAM ni:zaMkapaNe pravRtti karavAnuM zakaya banyuM. 56 vidyAbhyAsano kALa H sAta varSanI vaya pachI zrImaddna abhyAsa karavA mATe nizALe besADavAmAM AvyA. potAnA 'ekapAThIpaNA'no nirdeza temaNe 'samuccayavayacaryo'mAM karyo che. AvI smRtinA prabhAvathI sAta varSano abhyAsa temaNe be varSamAM ja pUro karyo hato. vidyA prApta karavAnI ane navI vastuo vAMcavAnI, jANavAnI ane zIkhavAnI temane khUba ja jijJAsA hatI. bALapaNamAM camatkRtiono AvirbhAva : * ATha varSanI vayathI temaNe kavitA racavAnI zarUAta karI hatI. * pitAjInI dukAna upara besIne temaNe nyAyanItipUrvaka vyavasAya karyo hato. koIne ocho-adhiko bhAva kahyo nahoto ke koIne ochuM-adhikuM toLI dIdhuM na hatuM. * teo gujarAtI, hiMdI, saMskRta ane prAkRta bhASAnA graMthono bhAva barAbara sArI rIte samajI zakatA hatA. * vizvanA samagra jIvo pratye vAtsalya ane prItibhAva tathA sahanazIlatAnA guNo paNa nAnI uMmaramAM ja temanAmAM vikaselA jaNAyA hatA. avadhAnazakittta ane jyotiSazAna : avadhAna eTale aneka kAryo bhUla vinA ekasAthe karavAM ane yAda rAkhavAM. temaNe soLa varSanI uMmare morabImAM bAra avadhAnano prayoga karI batAvyo. A pachI anukrame jAmanagaramAM soLa ane boTAdamAM bAvana avadhAna teoe karI batAvyAM hatAM. 19 varSanI vaye temaNe muMbaInI jAherasabhAmAM zatAvadhAnano prayoga karyo hato. * avadhAnamAM saphaLatA prApta karyA pachI thoDA kALa mATe zrImad jyotiSazAstra tarapha vaLyA hatA. A banne vidyAo uparAMta AMkhothI joyA vinA mAtra sparza dvArA graMthone oLakhavAnI ane jIbhathI cAkhyA vinA vAnagIonA svAdane jANavAnI atIndriya jJAnazakti paNa temane siddha thaI hatI. A badhI zaktio viSe te vakhatanA prabuddha samAjano zo pratibhAva hato tenI pratIti ApaNane muMbaI samAcAra, jAmejamazeda, gujarAtI, Times of India, The Indian Spectator, Bombay Gazzette ityAdi vartamAnapatromAM mAtra samAcArarUpe ja nahIM paraMtu tenA agralekho dvArA sArI rIte thaI zake che. zatAvadhAnanI sabhAmAM tatkAlIna jaina samAja dvArA temane suvarNacaMdraka enAyata thayo hato, tathA sAkSAt sarasvatI'nuM biruda paNa ApavAmAM AvyuM hatuM. A banne pravRttio zrImad anukrame 20 varSa ane 24 varSanI vaye bilakula baMdha karI dIdhI. avadhAna prayogathI lokasaMparka vadhI javAnI saMbhAvanA hatI, temaja Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parama tattvajJa zrImad rAjacandrajI jyotiSazAstra dvArA mAtra bhautika unnatinI ja vizeSa staMbhAvanA hatI. AthI te bannene teoe 'kalpita'nI zreNImAM mUkI dIdhAM ane AtmArthasaMpannatA mATe zama, vairAgya, adhyayana, ciMtana ane ekAMtacaryAne potAnA jIvananuM mukhya dhyeya banAvyuM. vaipAra ane vyavahAra : AjIvikA arthe zrImad jhaverAtano vepAra karanA hatA. sAmAjika krAMtinA kSetre zrImade strI-keLavaNI, kajoDAnA saMbaMdhano virodha, AryaprajAnI paDanaunAM kAraNo, kharcALa lagnajamaNono virodha vagere viSayo upara gadya-padyamaya racanAo dvArA navajAgRtino prazaMsanIya prayAsa karyo hato. gRhasthAzrAmapradeza : vi. saM. 1944 mAM vIsa varSanI vaye zrImadde gRhasthAzramamAM praveza karyo. zrI revAzaMkarabhAI jagajIvanadAsabhAI mahetAnA moTAbhAI zrI popaTalAlabhAInI suputrI jhabakabahena sAthe teo vi. saM. 1944 nA mahA suda bArasane divase lagnagraMthithI joDAyo. 57 zrImaddna gRhasthAzramamAM rahevuM koI anya kAraNe nahIM paNa pUrvakarmathI nivRtta thaI javA mATe hatuM ema mAnI zakAya. AtmArthanA sAdhakane gRhasthAzrama sarvathA bAdhaka che ema mAnanAra mATe zrImadnuM jIvana eka paDakArarUpa che. A bAbata te samaya daramiyAna lakhelA aneka patromAM spaSTa thAya che: * 'strInA saMbaMdhamAM koI paNa prakAre rAga-dveSa rAkhavA mArI leza mAtra icchA nathI paNa pUrvopArjanathI icchAnA pravartanamAM aTakayo chuM.' * 'banne dharmamUrti thavA prayatna karIe, moTA harSAthI prayatna karIe. tame svacchatAne bahu icchajo, mArI bhaktine samabhAvathI icchajo.' *'kuTuMbarUpI kAjaLanI koTaDInA vAsathI saMsAra vadhe che. game teTalI tenI sudhAraNA karazo to paNa ekAMtathI jeTalo saMsArakSaya thavAno che teno somo hisso paNa te kAjaLagRhamAM rahevAthI thavAno nathI. kaSAyanuM te nimitta che, mohane rahevAno anAdikALa no parvata che.' ciMtana, manana ane AtmasAkSAtkAra : zrImadnuM samasta vyaktitva gaMbhIra ciMtana ane satata dharmAbhimukhatAnuM pratibiMba hovA chatAM samasta jIvasRSTi pratyenA temanA premapUrNa vyavahAranuM paNa ApaNane digdarzana karAvI jAya che. bALapaNathI ja lAgelI unnata jIvana jIvavAnI dhUna, jAtismaraNajJAna, gahana zAsrAdhyayana, vadhato jato vairAgya, 'sat'nA ja raTaNa ane anubhavanI satata jhaMkhanA, satata sadguNonI vRddhino puruSArtha ane satazAstro dvArA jANelAM tattvonA arthanuM upazamabhAva sahita aMtar rdaSTipUrvaka UMDuM ciMtana-manana, A badhAM vividha satsAdhanonA anuSThAnathI vi. saM. 1947mAM temane zuddha AtmajJAnano prakAza thayo : ogaNIsoM suDatAlIse samakita zuddha prakAzyuM re; zruta anubhava vadhatI dazA, nija svarUpa avabhAsyuM re. dhanya re divasa . ---- Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 arvAcIna jaina jyotidharI AtmA jJAna pAmyo te ni:saMzaya che; graMthibheda thayo ne traNe kALamAM satya vAta che.' jaina darzananI rItie jotAM samyakdarzana ane vedAMtanI rItie jotAM kevaLajJAna amane saMbhave che. vi. saM. 1947mAM zrImada rALaja mukAme lakhelAM cAra kAvyo AtmadarzananI prasAdIrUpe ApaNane ApyAM che; teno Atmahitecchuoe svakalyANArthe barAbara upayoga karI levA jevo che. te cAra kAvyo A pramANe che: (1) he prabhu! he prabhu! zuM kahuM. ...... (2) yama niyama saMyama Apa kyio... (3) jaDa bhAve jaDa pariName....... (4) jinavara kahe che jJAna . . . . . . ekAMta sAdhanAno raMga: anaMtanI yAtrAnA rasika evA zrImadrane zuddha AtmajJAnanI upalabdhi thaI topaNa kuTuMba ane lakSmI'bannethI AtyaMtikavirakti thaI zake te hetuthI teo niyamita vadhu ane vadhu samaya mATe muMbaInI bahAranAM vividha nivRttikSetromAM rahevA lAgyA, jethI tyAga-vairAgyanI vRddhi sAthe pratibaMdha vagara ekAMta adhyayana ane ciMtana-mananano yoga siddha thaI zake. temano puruSArtha samayanI apekSAe be vibhAgamAM vaheMcI zakAya: (1) vi. saM. 1947 thI vi. saM. 1951 (prathama tabakko) (2) vi. saM. 195ra thI dehavilaya parvata (bIjo tabakko) prathama tabakko : A tabakkA daramiyAna temanA puruSArthane avarodhaka ghaNo viparIta karmodayano hato, tethI pragati paNa teTalA pramANamAM maMda gatithI ja thaI zake tema hatuM. Ama aneka viparIta saMjogo hovA chatAM AtmajJAna ane vairAgyanA baLa vaDe teo potAnA puruSArthamAM jarA paNa nyUnatA AvavA detA nahi, ane khUba ja sAvadhAnIthI AtmAnI nirmaLatA jaLavAya ane vadhe tevI sAvadhAnI rAkhyA karatA. jIvanamAM pragaTa thayelI maitrI, pramoda Adi bhAvanAo vardhamAna thAya ane bAhyAMtara saMyama grahaNa pratye udyamavaMta banI zakAya tevA prayojanathI teoe je nivRttikSetromAM satsaMganI ane AtmasAdhanAnI ArAdhanA karI hatI tenI vigato nIce pramANe che: * samaya nivRttikSetra vi. saM. 1947 bhAdaravo-Aso rALaja tathA vavANiyA vi. saM. 1948 kAtika sudathI mAgazara suda vavANiyA, morabI, ANaMda vi. saM. 1949 bhAdaravA mAsamAM ATha-dasa divasa peTalAda tathA khaMbhAta vi. saM. 1951 lagabhaga 2 mAsa vavANiyA, rANapura, dharmaja Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parama tattvajJa zrImad rAjacandrajI aMtima sAdhanA ane dehavilaya [vi. saM. 1952 thI 1957 ]: A samayane teozrInI ugra ArAdhanAno vizeSa kALa gaNI zakAya. upAdhino yoga te daramiyAna osarato gayo ane bAhyAMtara asaMgadA pragaTa karavAnI nema ThIka ThIka aMze pAra paDI. A samaya daramiyAna teo adhyayana, ciMtana, manana karatA rahyA temaja AhArano, vasrono, prasaMgono, dehAdhyAsano tathA anyano deDhatApUrvaka aparicaya karatA, jethI sakaLa saMyamI tarIkenuM jIvana AgaLa upara aMgIkAra karI zakAya. uttarasaMDAnA jaMgalamAM, kAviThAmAM tathA IDaramAM teo je rIte ugra ekAMtacarcAmAM rahetA te prasAMgono mumukSuoe ullekha karyo che. temAM rAtre teo potAnI sAthe koIne paNa rahevAnI AjJA ApatA nahi, pathArIno upayoga karatA nahi, eka ja vastrano ane eka ja AhArano prayoga karatA ane pagarakhAM paNa vAparatA nahi. DAMsa-macchara, ThaMDI-garamI vagere samabhAve sahana karatA ane mauna-dhyAna mATe ekAMta nirjana pradezamAM rahetA. teo varSanA cAra ke cha mAsa ke vadhAre samaya sudhI satata muMbaIthI bahAra sAdhanA-kSetromAM satsaMga ane aspraMgadazAnI sAdhanA arthe rahetA, patravyavahArAdi paramArtha sivAya bhAgye ja karatA athavA saMkSepamAM karatA, vi. saM. 1955mAM teoe vyApArAdino tyAga karI mAtA pAse dIkSAjIvana apanAvavAnI rajA mAgI. paNa bIjA varSe ja temanA zarIre temane sahakAra ApavAnuM choDI detAM vighna UbhuM thayuM ane vi. saM. 1957mAM to temano dehavilaya thayo. nivRttisAdhanAnA A tabakkA daramiyAna teo mukhyata: nIcenAM gAmomAM rahyA : pU (1 ) carotara pradeza : kAviThA, ANaMda, naDiyAda, uttarasaMDA, vaso, kheDA, rALaja, vaDavA, khaMbhAta. morabI, vavANiyA, rAjakoTa, vaDhavANa, (2) saurASTra pradeza : sAyalA, viramagAma. (3) anya pradezo : IDara, amadAvAda, naroDA, dharamapura, ityAdi. Ama, zuddhAtmajJAnanA prakAza pachI paNa teoe satatapaNe AtmabaLanI vRddhi karI dehavilaya paryaMta mokSamArgamAM potAnuM prayANa cAlu rAkhyuM hatuM. ArAdhaka-varga : jema jema puSpanI sugaMdhI phelAya che tema tema cAre dizAomAMthI bhamarAo te tarapha svayaM AkarSita thaIne Ave che. A ja pramANe aneka jijJAsuo potapotAnI rIte zrImadgha taraph Adara, sanmAna ane bhaktinI dRSTithI jotA thaI gayA. jemake, * zrI sobhAgabhAI : zrImaddnA samasta patrasAhityano lagabhaga cotho bhAga jemanA upara lakhAyelo che tevA saraLatA, saumyatA, zaraNAgati, sAcI saMskAritA ane jijJAsAnI mUrtisvarUpa zrI sobhAgabhAI zrImadnA parama sakhA hatA. * zrI laghurAja svAmI : zrImadnA A ananya upAsaka kharekhara mahAna sva-para kalyANa sAdhI gayA. mULamAM sthAnakavAsI sAdhu tarIke dIkSita thayA hovA chatAM teoe Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arvAcIna jana jyotidhare potAnuM jIvana zrImad sarvathA samarpita karI dIdhuM hatuM. temaNe aneka prakAranAM kaSTo veThIne paNa apUrva gurubhakti ane ugra sAdhanA dvArA mahAna AtmakalyANa karyuM. * zrI aMbAlAlabhAI : teo mULa khaMbhAtanA vatanI hatA. temanI tIvra smaraNazaktine lIdhe zrImad temane zAstranA ke patronA utArA karavA mATe ApatA. zrImadUnA dehAvasAna pachI temanuM sAhitya ekatrita karavAmAM ane vyavasthita karavAmAM teono ananya sahayoga hato. vi. saM. 1961mAM teono dehotsarga thayo. * zrI jUThAbhAI: zrImanA alpakALanA sAnnidhyathI nAnI uMmaramAM ja AtmakalyANa karanAra A eka mahAna jijJAsu AtmA hatA. trevIsa varSanI yuvAna vaye vi. saM. 1946 mAM teono svargavAsa thayo. * zrI manasukhabhAI : morabInA rahIza zrI manasukhabhAI kIratacaMda mahetAe zrImadune thoDA kALanA paricayamAM ja jJAnI tarIke oLakhI lIdhA hatA. zrImadda pratye temane ananya bhakti utpanna thaI hatI. * gAMdhIjI: gAMdhIjIe potAnA mArgadarzaka tarIke mAnelA traNa puruSomAM, AdhyAtmika mArgadarzaka tarIke zrImad rAjendra agragaNya che. ghaNA lekhakoe gAMdhIjIne eka 'mahAtmA' ane zrImane eka "dharmAtmA'nuM biruda ApeluM che. uparyukta mahAnubhAvo upara zrImad rAjacaMdranI khUba ja asara thaI hatI. pariNAme temanA jIvananI dizA ja badalAI gaI ! A uparAMta bIjA paNa aneka puruSo upara temanA jIvananI ane bodhanI ThIka ThIka asara paDI hatI jemAM nIcenA mahAnubhAvo mukhya che : amadAvAdanA zrI popaTalAla mahokamacaMdabhAI zAha, morabInA nyAyAdhIza zrI dhArazIbhAI saMdhavI, zrI mANekalAla ghelAbhAI, zrI revAzaMkara jagajIvanadAsa jhaverI zrI manasukhabhAI ravajIbhAI mahetA, zrI tribhovana mANekacaMda, zrI jhaverabhAI zeTha, zrI jesIMgabhAI ujamazI, zrI laheracaMdabhAI, zrI DuMgarazIbhAI, khImajI devajI, zrI motIcaMda giradharalAla kApaDiyA, choTAlAla mANekacaMda, vinayacaMda popaTabhAI daphatarI, anupacaMda malukacaMda vagere. ( keTalAka preraka prasaMgo ) "niSkAraNa karUNA" zrImad eka vakhata morabIthI vavANiyA jatA hatA. sTezane mUkavA mATe zrI manasukhabhAI mahetA Adi keTalAka mumukSuo gayA hatA. gADI AvavAno samaya hato. tethI badhA dharmacarcA karatA hatA. te arasAmAM manasukhabhAIne koI bolAvavA AvyuM eTale ghera javuM paDyuM. tethI gADI AvatAM sudhIno satsaMgano lAbha javA badala temane manamAM ne manamAM khUba kheda thayo. te kheda pragaTa na karatAM manasukhabhAI ghera gayA, paNa e kheda zrImad pAmI gayA ane pachIthI gADI AvI gaI hovA chatAM teo vavANiyA Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parama tattvajJa zrImad rAjacandrajI na jatAM badhA mumukSuo sAthe morabI pAchA pharyA ane bIje divase manasukhabhAIne satsaMgano lAbha Apyo. jJAnInI niSkAraNa karuNA te AnuM nAma manane navaruM na melavuM" eka vakhata muni mohanalAlajIe zrImadune prazna karyo : "mana sthira rahetuM nathI, to zo upAya karavo?" zrImade uttaramAM jaNAvyuM, "eka paLano samaya paNa nakAmo javA devo nahi. vairAgyAdinI vRddhi thAya tevuM koI sAruM pustaka vAMcavuM, vicAravuM. e kAMI na banI zake to chevaTa mALA gaNavI. paNa jo manane navaruM melazo to kSaNavAramAM te satyAnAza vALI deze mATe tene savicAra rUpI khorAka ApatA rahevuM. jema Dhorane kAMI ne kAMI khAvAnuM joIe, dANAno Topalo AgaLa mUkyo hoya to te khAdhA kare che, tema mana Dhora jevuM che. bIjA vikalpa baMdha karavA mATe tene saddavicArarUpI khorAka ApavAnI jarUra che. mana kahe tenA karatAM UlaTuM vartana karavuM, tene vaza thaIne taNAI javuM nahi, tene game tenA karatAM ApaNe bIje cAlavuM." upasaMhAraH zrImad rAjacaMdrajInuM vyaktitva mukhyatve AdhyAtmika rahyuM che. joke temanA TUMkA AyuSyane lIdhe temano jIvanasaMdeza temanI hayAtimAM bahujanasamAja sudhI pahoMcI zakayo nathI. paraMtu ApaNe e na bhUlIe ke teo mAtra eka mahAna saMta ja nahIM paNa eka prabuddha keLavaNIkAra, janmajAta kavi, lokottara smaraNazaktidhAraka, viziSTa, tarkapaTutAnA svAmI, anekavidha anIndriya jJAnanA adhikArI, samAjasudhAraka, ahiMsAsatyanA prayogavIra ane pUjArI, strI jAtinI sudhAraNAnA ane bhAratanI saMskRtinA mahAna himAyatI temaja sarvadharmasamabhAvanA eka viziSTa jyotirdhara hatA. badarzananA sArarUpa zrI AtmasiddhizAstra, zrI mokSamALA, apUrva avasara ane bIjA aneka AdhyAtmika patro ane kAvyo dvArA AdhyAtmika sAdhakone, ane samAja tathA dharmanI nItimattAnAM dhoraNone UMce lAvavA niSpakSapaNe ucca kakSAnuM sarvatomukhI mArgadarzana ApanAra A mahApuruSane game te kAraNosara ApaNe yathArthapaNe oLakhI zakyA nathI, ane temanA upadezano yathAyogya lAbha paNa laI zakyA nathI. kevaLa bhAvukatA ke kevaLa doSadarzanane bAjumAM rAkhI, kharekhara taTastha banI ApaNe sau jo temane oLakhIzuM to te ApaNane ghaNA lAbhanuM kAraNa banaze. dUra-sudUranA lokone paNa temaNe bodhelA zAzvata satya-siddhAMtonI jANa thavAnI sAthe sAthe zAMti, prema, saguNa pratyeno pramoda, vicAronI sahiSNutA, sAttvikatA, satya-ahiMsA ane vizvabaMdhutvano samAjamAM phelAvo thaze; pariNAme sau koInuM kalyANa thaze. "ImanI upadeza prasAdI" zrImade 33 varSanI TUMkI jiMdagImAM ApaNane ghaNo vistRta, parama upakAraka ane sarvagrAhI bodha Apyo che. ahIM to mAtra sAmAnya vAcakavarga mATe temanA upadezamAMthI Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62 arvAcIna jaina jayotiro vizeSa upakArI, saraLa ane vyavahArajIvanamAM upayogI thoDIka sAmagrI saMkSepamAM rajU karIe chIe. sau koIne jIvana unnata banAvavAnI te preraNA Ape che. 1. sAmAnya sadAcAra ane nIti-nyAya (1) sarva jIvomAM samadaSTi. koI prANIne jIvatavyarahita karavAM nahIM, tenI pAse thI gajA uparAMta kAma levuM nahIM. (2) jidagI TUMkI che, ane jaMjALa lAMbI che, mATe jaMjALa TUMkI karIza to jiMdagI sukharUpa ane lAMbI lAgaze. (3) je saMsArapravRttithI A lokamAM sukhanuM kAraNa ane paralokamAM sukhanuM kAraNa thAya tenuM nAma vyavahArazuddhi (4) pavitratAnuM mULa sadAcAra che. 2. mAnavadeha (1) durlabha evo manuSyadeha paNa pUrve anaMtavAra prApta thavA chatAM kaMI paNa saphaLa thayuM nahIM, paNa A manuSyadehane kRtArthatA che ke je manuSyadehe A jIva jJAnI puruSane oLakhyA, tathA ne mahAbhAgyano Azraya karyo. (2) sarva prANInI apavAda sivAya sukha prApta karavAnI icchA, mahadaaMze manuSyadehamAM siddha thaI zake che, Ama chatAM sukhane badale du:kha svIkAre che; AvuM mAtra mohadaSTine lIdhe ja bane che. 3. vairAgya (1) gRhakuTuMbAdi bhAvane viSe anAsakta buddhi thavI te vairAgya che. (2) vairAgya ja anaMta sukhamAM laI janAra utkRSTa bhomiyo che. (3) sapuruSa karatAM mumukSuno tyAga-bairAga vadhI javo joIe. mumukSuoe jAgrata thaI vairAgya vadhAravo joIe. puruSanuM eka paNa vacana sAMbhaLIne potAnA viSe doSo hovA mATe bahu ja kheda rAkhaze ane doSo ghaTADaze tyAre ja guNa pragaTaze. (4) vairAgyAdi saphaLato, jo saha AtamajJAna; tema ja AtamajJAnanI, prApti taNAM nidAna. pAga virAga na cittamAM, thAya ne tene zAna; aTake tyAga virAgamAM, no bhUle nija bhAna. 4. zAne * je vaDe vastunuM svarUpa jANIe te jJAna. * jJAna doro parovela soya kyuM che, ema uttarAdhyayana sUtramAM kaheluM che. doro parovela soya khovAnI nathI tema jJAna hoya to saMsAramAM bhUluM paDAtuM nathI. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parama tattvajJa zrImad rAjacandrajI * jenAthI bAhya vRttio rokAya che, saMsAra parathI kharekharI prIti ghaTe che ane sAcAne sAcuM jANe che te jJAna che. * ekamAtra AtmajJAna ja lezothI ane sarva du:khothI mukta thavAno upAya che. vicAra vinA AtmajJAna saMbhavatuM nathI ane asatsaMga tathA asakhrasaMgathI jIvanuM vicArabaLa pravartatuM nathI. emAM kiMcit mAtra saMzaya nathI. AtmajJAna prApta karavuM e ja sarva padArthonuM svarUpa jANavAno ekamAtra hetu che. jo AtmazAna na thAya to sarva padArthonuM jJAna niSphaLa che. jeTaluM AtmajJAna thAya teTalI AtmasamAdhi pragaTe. 5. doharA jaba jAnyo nija rUpako, taba jAnyo saba loka; nahIM jAnyo nija rUpako, saba jAnyo so phoka.