Book Title: Sadhvachar Shatrinshika Author(s): Shilchandrasuri Publisher: ZZ_Anusandhan Catalog link: https://jainqq.org/explore/229655/1 JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLYPage #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 anusandhAna-54 zrIhemacandrAcAryavizeSAMka bhAga-2 zrIrUpacadamunikRtA sAdhvAcAraSaTtriMzikA // - saM. vijayazIlacandrasUri jaina muninA AcArone laIne prArthanA ke bhAvanArUpe racAelI zAntarasa nItaratI eka sundara zuddhaprAya kAvyaracanA ahIM prastuta che. 'sAdhupadanA zuddha AcAronuM pAlana karavAno ane te rIte AtmakalyANa sAdhavAno avasara mane kyAre maLaze ?' AvI prabhu-prArthanA e A laghu kAvyano pradhAna sUra che. cha jIvakAyonI rakSA, pAMca vrato, pAlana, nava brahmacaryanI vADo, pAMca indriyono viSayopabhoga, rAtribhojanatyAga, ityAdi viSayonuM vizada ane prAJjala bhASAmAM ahIM varNana thayuM che. 34 padyo zikhariNI chandamAM ane chelluM padya sragdharAmAM racAyuM che. varNana hRdayasparzI ane preraNAdAyI che. AnA racayitA 'rUpacandra' che tevaM antima padyathI jANavA maLe che. te sAdhu che ke gRhastha ?, temanI paramparA kaI ? samaya kayo ? vagere mudde koI khulAso maLato nathI. sambhavataH kharataragacchamAM thayelA ane 'gautamIya mahAkAvya'nA praNetA vAcaka rUpacandra te ja A hoya tevU, temanI kAvyaracanA joIne mAnavAnuM mana thAya che. te aTakaLa sAcI hoya to temano sattAsamaya 19mo zataka hato te nizcita che. A prati pramANamAM zuddhaprAya che, teno lekhana saMvat 1962 che. bhAvanagaranI jaina AtmAnanda sabhAmAMnA muni bhaktivijayajInA granthasaGgrahagata pratinI, tyAMthI prApta thayela jeroksa nakalanA AdhAre ahIM sampAdana karavAmAM AvyuM che. nakala ApavA badala sabhAnA kAryavAhakono AbhAra mAnuM chu Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phebruarI 2011 rUpacandramuni-racitA sAdhvAcAraSaTtriMzikA // zrI pArzvanAthAya namaH // gRhItvA vairAgyaM gRhaparigRhItyA' virahito bhaveyaM zyatrAhaM girivanaguhAvAsamuditaH / prasAdAt te. paupApagamajanitAnme jina[pa]te ! dhRtotsAhaM siddhau kimapi sudinAhaM bhavatu tat // 1 // kadAcinmA prApat kamapi paritApaM virahato madasInAt suptAdapi sakalarAzistanubhRtAm / kSamantAM vA jIvAH prathamamaparAdhaM bahukRtaM mamA'mIbhirmaitrImiti munipate ! tvaM prakaTayeH // 2 // prarakSan vA yasminnalaghulaghujantUn sthiracarAn dayAviSTo dRSTyA yugamitadharitrIM parimRjan / vratI vartayA(nyA?)'haM pathi bhagavadAjJAnatirgata: sa me bhUyAt svAmI zamarasamayaH ko'pi samayaH // 3 // svara-zvAsasparzAdadhRtimiha mA dhAd gurujano mukhaM vAsaHkhaNDAvRtamucitamityeva vadataH / prazasyAcArazcedayamahamapi prANinicayaprasattyarthaM yatnaM jinavara ! dharANi praNigadan // 4 // vivicyAdau doSAJ zrutaparicitAnudgamamukhAn gRhibhyo gRNhIyAM kila kimapi piNDaM zucitaram / kadA kAruNyAbdhe ! yamaniyamavidyAdhigataye tanuM tenaivAhaM bhRtakamiva bhRtyA hi bibhRyAm // 5 // kRpAluH SaTkAye vidadhadupayogaM suvidhinA dadhIyAtho dharmyaM samayamanumuJceyamupadhim / 1. aGgIkAreNa / 2. kiMviziSTo'ham ? / 3. yasmin dine / 4. tava / 5. pApavinAzenotpannAt / 6. matsakAzAt / 7. samaye / 8. anullaGghitaH / 123 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 anusandhAna- 54 zrI hemacandrAcAryavizeSAMka bhAga - 2 athotthAne sthAne'pi ca vapuSi kuryAM parimRjAM kadaivaM devezA'ccitacaraNavRttirmama bhavet // 6 // dharAjIvAdhAro dhruvamiha ca kA jIvagaNanA tathA teSAM zastraM khalu bhavati mAnuSyakamalaH / ayaM yoniH keSAJcidapi ca vimRzyeti caturaM yateyaitatyAge diza munipate ! tAM munidazAm // 7 // yataH satyaM sadbhyo hitamiti niruktyA nigaditaM pratIpaM cAsatyaM spRhayati na tat sattamapumAn / ato mithyAvAdAdahamuparamANIta mRga jagattrAtastAta ! prathama zivadAyi vratamidam // 8 // zrute kasminnAsthA prakRtirapi kA kau suragurU bhavantyasya zrotuH prathamamiti saMcintya manasA / vaco vAcyaM tathyaM mitamitarathA maunamucitaM kadA'tho nAtha ! syAM nipuNavacano'nena vidhinA // 9 // yataH krodhAdhmAtaH prakaTayati karmANi puruSa: pareSAM pAruSyAkulabahulajalpaH pralapati / tatastAvad roSaM vratavidhRtaye durjanamiva prajahyAM jIvaughAbhayada ! jagaduddhAraka ! kadA ? // 10 // samasto'pi trasto bhavati bhavabhRt sarvabhayataH tato mAyAdhAma pravizati jighRkSuH sukhabharam / samastyaivaitattu sphuTamanRtavAkyeSTakacitaM vratatrANAyezA''diza mayi bhayonmUlanamataH // 11 // jano dhunvannaGgaM vikRtagatiko vakritamukhaH sada:prItyai hAsyaM praca(ci) kaTayiSurjalpati mRSA / tato'narthApAtaH prabhavati paratreha ca bhave vibho ! tanmAM kuryA vrataguNabhRtaM hAsyavimukham // 12 // zarIre sAre vA puruhaparivAre'pi bhavabhRd bhRzaM lubdho vAJchan sukhamanRtameva vyavaharet / Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phebruArI 2011 125 spRhAdhvaMso yasminnahani na mRSAvAgapi tadA kadA'tastrAtaH ! syAM vratavitataye niHspRhatamaH // 13 / / aho ! dRSTaM kaSTaM prakaTamiha puMsAM paramuSAmadattasyA''dAnAnmahadaghamidaM nizcitamataH / vratAdAnenAthA'vadhRtasuvidho'haM tadakhilaM yathA pratyAkhyAyAM trijagadadhipa ! tvaM kuru tathA // 14 // gRhAdhIzAdiSTaM zrutagaditadoSojjhitagRhaM guhA vA gotrANAM saghanagahanaM vA pitRgRham / niSadyA yA kAcit suranRpajanAjJAgrahamanu vratAbAdhAya me bhavatu bhagavA(va)n ! sA vasataye // 15 / / gRhastho'rthyaH zayyAsanaphalakadarbhAdhupadhaye sa vA dadyAd yAvat sa[kala]matha tad grAhyamRSiNA / parasmin kAle'smAnmatamidamadattaM mama punaH tadAjJAmaprApA'nucitamupabhogAya bhavatAt(?) // 16 / / svayaM vA kSetreNA'vadhiratha ca kAlena vidhRtaH pure vA grAme vA vasatimupabhoktuM prathamataH / parIhArastasmAt paramucita evA'vratabhiyA mayA'yaM svAcAro bhavati vahanIyo jina ! kadA ? // 17 // adUSyaM ced bhaikSyaM bhavati na tathApi vratabhRtaH svabhogAyA'datvA svakulagaNasAmbhogikamunIn / adattaM cA'dAnAdidamapi munIndreNa gaditaM / tatastanneccheyaM samamasamayaH stAcchubhatamaH // 18 // yaterbhaktisthAnaM svakulagaNasaGghAjjinagRhaM gaNI vA glAno vA gururatha ca zaikSyo'pyabhihitam / abhaktyA caiteSAM nijajaTharadattaM yadazanaM bhavet taccA'dattaM mama munipa ! mA bhUdaghamadaH // 19 / / jane'smin pratyakSA yadanu janitA jIvitahRtaH kiyatyaH kIrtyante kalahahananAdyAdivipadaH / Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 anusandhAna-54 zrIhemacandrAcAryavizeSAMka bhAga-2 tadabrahmopAsti kathamRSijanaH kAMkSitumalaM tato mAmetasmAt kuru viratimantaM zamanidhe ! // 20 // pazustrIpaNDAnAM nanu vividhaceSTAH smarakRtA nirIkSyA'dhIraH syAt smarajidapi yogI vikRtibhAk / tatastaiH saMvAso vRjinajanako viSTapapate ! vRSeccho yAnme madanavijigISoraviSayaH // 21 // gatIrjAtIrveSAn ratavilasitAni priyagiro mRgAkSINAM hAvAn janasadasi saMza(zaMsa)nniha janaH / tadarthasmRtyA tu smaravikRtimRcchatyatha na kiM tatastAsAM kIrtiri(tIra)pi parama ! mA'cIkathamaham // 22 // iyaM rAmA zyAmA kRzakaTitaTIyaM zazimukhI sunetreyaM gaurI gurutaranitambA ghanakucI / striyaM pazyan sAdhurvikRtijavikalpAniti vahet tato'GgAni strINAM mama kathamapeyAni na dRzA ? // 23 / / smaret kAmAn bhogAn prathamaparibhuktAn yadi yatI tadA brahmopAsteH paripatanameti pracalitaH / tato'narthaH ko'pi prabhavati mahAMstena niyame sthitasyAtIcAro mama munipate'yaM bhavatu mA // 24 // yataH puSNat kAyaM tadupagatadhAtUnadhisRjad dadat tAnunmAdaM madanamatha citte pramadayat / satattvaM hantyevaM sarasamazanaM saMyamipate ! tato'haM mA bhUvaM rasayugatimAtrAzanaruciH // 25 // anantaM kAlaM yajjagati luThitaH sthAvaratayA muhurjAtazcaivaM jaDataramatirjaGgamatayA / parigrahyevAhaM navanavabhavAnaspRzamato mahIyo deyA me sakalaparasaMyogaviratim // 26 // manojJeSvartheSu zravaNaviSayeSu pralubhitaH kriyAbhyaH pApAbhyo na viramati mUDhaH svamanane / Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phebruArI 2011 127 dviSan duHzabdAnAmanavaratamevaM duritakRt / tato gAya~ nAdagrahakaraNagaM me hara vibho ! // 27 / / vidhApyAtho rUpe dhruvamabhimate rAgavivazaM tathA'niSTe dviSTaM satatavikalaM mAM svakalane / vinA'ntarnetrAbhyAmiha parigRhIto'hamabhavaM prabhUtAzAtastanmama bhuvi kadA syAt svavazatA ? // 28 // jighRkSanniryAsaM surabhitarasAraM sumanasAM pazUn hiMsan vaskanyapi(?) mRgamadAdye tvabhimate / aho ! prANI ghrANendriyaparigRhIto'ghanicayaM na kaM kuryAnnAtha ! pratidiza tato me'sya vijayam // 29 // na hantavyA jIvA iti manasi jAnannapi jano nihatyaitAn bhuGkte tadanu jagati bhrAmyati bhRzam / kathaM no mUDhaH syAd bata parigRhIto rasanayA tato mAmetasyAzcaritavijayAyA''diza vibho ! // 30 // sukhAn sparzAnicchannanudinamanicchannasukhadAn mahArambhaM mUDho mahayati bhavAbdhau bhramati tat / iti zraddhAyeza ! svasahajasamAdhAnanirataH kadA rAgadveSApanayanapaTuH syAmahamiha // 31 // tamorUpe'pkAye prasarati bhRzaM lokakuhare sacittaM syAt sarvaM na ca kimapi dRzyaM janadRzA / kathaGkAraM sAdhuH prabhavati tadA bhoktumazanaM vihartuM vA bhUmau tadiha mama mA bhUdidamagham // 32 // ayaM sAdhuH zAnto mRdurayamRjunispRhatamastapasvI saMyantA hitamadhuravAdI zucirayam / akiJcitko brahmavratabhRditi yatra kSititale bhaviSyAmi khyAto mama jina ! kadA bhAvi tadahaH ? // 33 // sthiti chindan bhindan rasamakhilakarmasvaviralaM svamAtmAnaM zuddhyA'gaNitaguNavRddhyA vimalayan / Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 anusandhAna-54 zrIhemacandrAcAryavizeSAMka bhAga-2 tathA kiTTIkRtyotkaTamapi kiran pudgalamalaM svayaM svaM pazyeyaM sthirataramanAH pAraga ! kadA ? // 34 // bhavAbhyAsaM hitvA prabalamapi jitvA ripubalaM svasaMvedI bhUtvA samamapi viditvA vasucayam / tanoryogaM muktvA zivapadamuSitvA trijagatAM yathAhaM nAtha ! syAM mama bhava sahAyo'nagha ! tathA // 35 // itthaM mokSAdhvagAnAmabhilaSitasukhottAnadAne vadAnyo devendravAtavandyo'dbhutamahimaramaH zrImahAvIranetA / saMsArAmbhodhipAraM pratijigamiSuNA rUpacandreNa sAndrAnandArthaM prArthyamAno nikhilatanubhRtAM bhUyase zreyase stAt // 36 // iti zrIsAdhvAcAraSaTviMzikA samAptA / / saMvat 1962 phAguNamAse borasadI lahiyA zaMkara veMNIdAsa / samAptaM / granthAgraM 75 //