Prachin Stavanavli 05 Sumtinath

Author(s): Hasmukhbhai Chudgar
Publisher: Hasmukhbhai Chudgar
Catalog link: https://jainqq.org/explore/032228/1

Page #1

B/
OC ટી ના O
ગરી
1
શી રીલિની થાળી

Page #2

- નમસ્કાર મહામંત્ર મહિમા - મંત્ર ભલો નવકાર,
એ છે ચૌદ પૂર્વનો
અનંત
સમરો દિન ને
સમરો
એના મહિમાનો નહિ એનો
પાર,
અ
સુખમાં સમરો, દુઃખમાં સમરો,
જીવતા સમો, મરતાં સમરો, સમરો જોગી સમરે ભોગી સમરે, સમરે
સૌ
દેવો
સમરે,
અડસઠ અક્ષર
આઠ
દાનવ સમરે, સમર
એના જાણો,
અડસઠ
સંપદાથી
પરમાણો.
અસિદ્ધિ
નવ પદ એના નવનિધિ આપે,
"ચંદ્ર" વચનથી
ભવોભવનાં હૃદયે વ્યાપે,
પરમાતમ
રાજા
સૌ
તીરથ
દુઃખ
પદ
સાર;
અપાર.૧
રાત;
સંગાથ.૨
રંકઃ
નિશંક.૩
સાર;
દાતાર.૪
કાપે;
આપે.પ

Page #3

પ્રાચીન તવનાવલી
શ્રી સુમતિનાથ ભગવાન
• પ્રાપ્તિ સ્થાત ઃ શ્રી હસમુખભાઈ ચુડગર ૨૦૨-૨૦૩, ચીનુભાઈ સેન્ટર,
અમદાવાદ - ૩૮૦ ૦૦૯.
પ્રત : ૧૦૦૦
મૂલ્ય : શ્રદ્ધા ભક્તિ

Page #4

પ્રાસ્તાવિક :
પરમાત્મ ભકિતનાં અજોડ આલંબને જીવ બાહદશાથી મુકત થઈ અંતરાત્મદશા દ્વારા પરમાત્મા દશાને સહજતાથી પામી શકે છે. પૂર્વ મહાપુરૂષોએ ભક્તિના ક્ષેત્રે જે કૃતિઓનું યોગદાન કર્યું છે. તે પૈકી પ્રત્યેક જીનેશ્વર દેવોનાં પ્રાચીન લગભગ બધાજ પ્રાપ્ય સ્તવનોનો સ્વતંત્ર રીતે જુદી જુદી આ લધુ પુસ્તિકામાં સમાવેશ કર્યો છે. આ સ્તવનોનાં રચયિતાઓએ પરમાત્મ ભક્તિની જે મસ્તિ માણી છે તેનો ચકિંચિત રસાસ્વાદ પ્રાપ્ત કરવા આ પુસ્તિકાનો ઉપયોગ કરીશું તો અર્થગાંભીર્ય યુક્ત આ પ્રભુભક્તિ-આત્મિક શક્તિ પ્રગટાવી મુક્તિને નજીક લાવવામાં સહાયક થશે.
ગચ્છાધિપતિ આચાર્ય વિજય રામસૂરીશ્વરજી મહારાજ સાહેબ (ડહેલાવાળા) ના
ગુરૂકૃપાકાંક્ષી શિષ્ય જગચ્ચન્દ્રસૂરિ

Page #5

| પ્રભુભક્તિ
પ્રભુને રોજ ભજવા છતાં આનંદની મતિ અનુભવાતી નથી તેનું કારણ પરમાત્માને ઓળખવામાં હજી આપણે ઉણા ઉતર્યા છીએ ગતાનુગતિકતાથી નહિ વાસ્તવિકતાથી પરમાત્માનું દર્શન કરીશું તો પરમાત્મભક્તિથી શક્તિ આપણને આનંદઘન બનાવી દેશે. આ જીવે સંસારના પ્રત્યેક પદાર્થો પાછળ આંસુ પાડયા હશે તે આંસુઓ સાગરના પાણીથી પણ વધી જાય પરંતુ તે આંસુની કોઈ કિંમત નથી. પ્રભુભક્તિપ્રભુરાગ પાછળ બે આંસુ પણ પડી જશે તો પ્રથમના બધા આંસુના સરવાળાને ટપી જશે તે ભક્તિથી આત્માની મુક્તિ નજીક આવી જશે.
ગચ્છાધિપતિ આચાર્ય વિજય રામસૂરીશ્વરજી મહારાજ સાહેબ (ડહેલાવાળા)

Page #6

અનુક્રમણિકા
-
/
પાના વ.
પાવા
જ
ર
ચટાવદના. સુમતિ જયંત વિમાનથી સુમતિનાથ સુલંકરૂ, કોશલ્લા શ્રાવણ સુદ બીજે ચવ્યા તાવન સુમતિ-ચરણ-ક જ આતમ સુમતિનાથ ગુણશું મિલીજી સુમતિનાથ દાતાર નયરી અયોધ્યા રે માતા ધન ધનવસ આજનો માહરો સુમતિ સદા દિલમેં ધરો સમકિત તારું સોહામણું રૂપ અનૂ સુમતિ જિન સાહિબા ! સુમતિ-નિણંદા ! સુહકર સુમતિ-જિણેસર વંદું જિનવર પાંચમોજી નિરખ વદન સુખ સાજન ! સ્મૃતિ સદા ચિત સાંજલિ સુમતિ જિનેસ સુમતિકારી સુમતિ વારૂ,
શ્રી વીરવિજયજી શ્રી પદ્મવિજયજી શ્રી જ્ઞાનવિમલજી કલ શ્રી આનંદઘનજી શ્રી યશોવિજયજી શ્રી યશોવિજયજી શ્રી યશોવિજયજી શ્રી ભાણવિજયજી શ્રી આનંદવર્ધનજી શ્રી કીર્તિવિમલજી શ્રી શાંતિવિજયજી શ્રી જ્ઞાનવિમલસૂરિ શ્રી ભાવવિજયજી શ્રી વિનયવિજયજી શ્રી હરખચંદજી શ્રી નવિજયજી શ્રી ઋષભસાગરજી શ્રી ઉદયરત્નજી
TO
૧૧
૧ ૨.
૧૨.
૧૪
૧૪

Page #7

પાના નં.
૧૫
૧
૧૮
૧૯
૨ ૧
રે
૨૩
હતાવના સુમતિ-જિણસર ! સાંભળ શ્રી જિનવિજયજી તુમ્હ હો પર-ઉપગારી ! શ્રી જિનવિજયજી આજ સુમતિ-જિન સાહેબ શ્રી હંસરત્નજી પ્રભુજીશું બાંધી પ્રીતડી
શ્રી મોહનવિજયજી સુમતિ સુમતિ સલૂણા મહારા શ્રી રામવિજયજી પંચમ સુમતિ જિસેસર
શ્રી રામવિજયજી જીવડા ! (તુજ) તજ વિષયાંરી શ્રી કાંતિવિજયજી કોઈ સુમતિ સુધારસ
શ્રી ન્યાયસાગરજી જીહો ! સુમતિ-જિનેસર શ્રી ન્યાયસાગરજી સેવો સુમતિ-જિનેસર સાહિબો, શ્રી પદ્મવિજયજી પંચમ જગપતિ ચંદિયે–સાહેલડીયાં શ્રી પદ્મવિજયજી સુમતિકિણેસર ! પ્રભુ! શ્રી વિજયલક્ષ્મી સૂરિ સુમતિ જિણેસર સેવીયે હો શ્રી કીર્તિવિમલજી સુમતિ જિનેશ્વર મૂરત
શ્રી દાનવિમલજી સુમતિકિણેસર સાહિબો રે શ્રી વિનીતવિજયજી તું હી એક પ્યારો પ્રાન
શ્રી અમૃતવિજયજી સુમતિ જિનેશ્વર સેવા સારી શ્રી પ્રમોદસાગરજી શ્રી સુમતિ જિસેસર અતિ શ્રી ભાણચંદ્રજી સુમતિકિણેસર સાહિબ સેવો શ્રી ખુશાલમુનિજી હાંરે ! વાલ્ડો ! સુમતિનિણંદ - શ્રી ચતુરવિજયજી અહો શ્રી સુમતિજિન શુદ્ધતા શ્રી દેવચંદ્રજી
૨૬
૨૭
૨૯
ઉO
૩૧
૩૩
૩૪
૩૫

Page #8

પાના ન.
૩૭
૩૮
૩૯
૪૧
૪૨
૪૩
४४
8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 છે
૪૫
પૂરણ પુણ્ય પામીએ, સુમતિ શ્રી જીવણવિજયજી સુમતિ-જિનેસર ! જગ-પરમેસર શ્રી દાનવિજયજી સુમતિ-જિનેશ્વર સાહિબો હો શ્રી મેઘવિજયજી સુમતિ-જિનેસર સાહિબા શ્રી કેશરવિમલજી પ્રભુ સુમતિ-જિનંદાજી
શ્રી કનકવિજયજી પ્રભુ! સુણજ્યો રે
શ્રી રૂચિરવિમલજી મેઘ-રાયા કુલ ચંદલો રે-લાલા શ્રી ભાવપ્રભસૂરિ સુમતિ-જિનેશ્વર સાહિબોજી શ્રી રતનવિજયજી સુમતિ-જિનેસર સેવઈ રે શ્રી માણેકમુનિ સુગુણ સોભાગી રે
શ્રી દીપવિજયજી અભિનંદણ-સુમતિ જિણ શ્રી ધર્મકીર્તિગણિ અતુલ-બલ અરિહંત નમીજં શ્રી સ્વરૂપચંદજી તુમ હો બહુ-ઉપગારી! શ્રી જ્ઞાનવિમલસૂરિજી તેરી ગતિ તુંહી જાને
શ્રી ગુણવિલાસજી સુમતિ સુમતિદાયક સદા
શ્રી જગજીવનજી જીઉં રે ! પ્રભુ-ચરને ચિત્ત લાયા શ્રી જિનહર્ષજી સુમતિનાથ સાચા હો ! પરિપરિ શ્રી યશોવિજયજી હોય સુમતિ સુમતિ દાઈ,
શ્રી પદ્મવિજયજી સુમતિ સ્વર્ગ દિયે
શ્રી વીરવિજયજી
૪૫
૪૬
४८
४८
૫O
ક
પાના વ.
પર
પ૨

Page #9

આ ચૈત્યવંદન વિધિ (નીચે મુજબ પ્રથમ ઈરિયાવહિ કરવી)
• ઈચ્છામિ ખમાસમણ સૂત્ર ૦ ઈચ્છામિ ખમાસમણો! વંદિઉં જાવણિજ્જાએ, નિસીરિઆએ, મત્યએણ વંદામિ. ભાવાર્થ: આ સૂત્ર દ્વારા દેવાધિદેવ પરમાત્માને તથા પંચમહાવ્રતધારી સાધુ ભગવંતોને વંદન થાય છે.
• ઈરિયાવહિયં સૂત્ર ૦ ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવન્! ઈરિયાવહિયં પડિક્કમામિ ? ઈચ્છે, ઈચ્છામિ પડિક્કમિઉં ૧. ઈરિયાવહિયાએ, વિરાણાએ ૨. ગમણાગમણે ૩. પાણક્કમણે બીયક્કમણે હરિય%મણે,
ઓસાઉનિંગપણગ દગ, મઠ્ઠી મક્કડા સંતાણા સંકમણે ૪. જે મે જીવા વિરાહિયા,, ૫. એગિદિયા, બે ઈંદિયા, તે ઈંદિયા, ચઉરિદિયા, પંચિંદિયા ૬. અભિયા, વત્તિયા, લેસિયા, સંઘાઈયા, સંઘક્રિયા, પરિયાવિયા, કિલામિયા, ઉવિયા, ઠાણાઓઠાણ, સંકામિયા, જીવિયાઓ વવરોવિયા, તસ્સ મિચ્છામિ દુક્કડ ૭. ભાવાર્થ ઃ આ સૂત્રથી હાલતા-ચાલતા જીવોની અજાણતા વિરાધના થઈ હોય કે પાપ લાગ્યા હોય તે દૂર થાય છે.
૦ તસ્સ ઉત્તરી સૂત્ર ૦. તસ્ય ઉત્તરીકરણેણં, પાયચ્છિત્તકરણેણં, વિસોહિકરણેણં, વિસલ્લીકરણેણં, પાવાણું કમ્માણ નિશ્થાયણઢાએ, ઠામિ કાઉસ્સગ્ગ. ભાવાર્થ: આ સૂત્ર દ્વારા ઈરિયાવહિયં સૂત્રથી બાકી રહેલા પાપોની વિશેષ
શુદ્ધિ થાય છે.

Page #10

૦ અન્નત્થ સૂત્ર ૦ અન્નત્થ ઊસસિએણે, નિસસિએણે , ખાસિએણં, છીએણ, જંભાઈએણે, ઉડુએણ, વાયનિસગેણં, ભમલીએ, પિત્તમુચ્છાએ ૧ સુહમેહિ અંગસંચાલેહિ, સુહુમહિ ખેલસંચાલેહિં, સુહમેહિ દિઢિસંચાલેહિ ૨. એવંમાઈએહિ આગારેહિ અભાગો, અવિવાહિઓ, હુજજ મે કાઉસ્સગો ૩. જાવ અરિહંતાણં, ભગવંતાણે, નમુક્કારેણે ન પારેમિ ૪. તાવ કાર્ય ઠાણેણં, મોણેણં, ઝાણેણં, અપ્પાણે વોસિરામિ પ. ભાવાર્થઃ આ સૂત્રમાં કાઉસગ્નના સોળ આગારનું વર્ણન
તથા કેમ ઉભા રહેવું તે બતાવેલ છે. (પછી એક લોગસ્સનો ચંદેસુ નિમ્મલયરા સુધીનો અને ન આવડે તો ચાર નવકારનો કાઉસ્સગ્ન કરવો, પછી પ્રગટ લોગસ્સ કહેવો)
૦ લોગસ્સ સૂત્ર ૦ લોગસ્સ ઉો અગરે, ધમ્મતિર્થીયરે જિસે; અરિહંતે કિન્નઈમ્સ, ચઉ વિસંપિ કેવલી ૧. ઉસભામજિઆંચ વંદે, સંભવમભિસંદણું ચ સુમઈ ચ; પઉમપ્પાં સુપાસ, જિર્ણચચંદખ્ખણં વંદે ૨. સુવિહિ ચ પુષ્કૃદંત, સીઅલ સિજર્જસ વાસુપુજજે ચ; વિમલમણતં ચ જિર્ણ, ધર્મો સંતિ ચ વંદામિ ૩. કુંથું અર ચ મલ્લેિ, વંદે મુણિસુવ્વયં નમિજિર્ણ ચ; વંદામિ રિઢનેમિ, પાસ તક વદ્ધમાણે ચ ૪. એવું મએ અભિથુઆ, વિહુય ૨યમલા પહીણ જરકરણા; ચઉવિસંપિ જિણવરા, તિસ્થયરા મે પસીયંતુ ૫. કિત્તિય-વંચિય મહિયા, જેએ લોગસ્સ ઉત્તમા સિદ્ધા; આરૂગબોરિલાભ, સમાવિરમુત્તમં દિનુ. ૬. ચંદેસુ નિમ્મલયરા, આઈએસુ અહિય પયાસયરા, સાગરવરગંભીરા, સિદ્ધા સિદ્ધિ મમ દિસંતુ. ૭. ભાવાર્થ: આ સૂત્રમાં ચોવીસ તીર્થકરોની નામપૂર્વક સ્તુતિ કરવામાં આવી છે.

Page #11

(પછી ત્રણ ખમાસમણ દઈ, ડાબો
પગ જમીન ઉપર સ્થાપીને હાથ જોડી). ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવન્! ચૈત્યવંદન કરું? ઈચ્છે
કહી સકલકુશલ કહી ચૈત્યવંદન કરવું. સકલ કુશલ વલ્લિ - પુષ્પરાવર્ત મેઘો, દુરિત તિમિર ભાનું : કલ્પવૃક્ષોપમાન : ભવજલનિધિ પોત : સર્વ સંપત્તિ હેતું , સ ભવતુ સતત વઃ શ્રેયસે શાન્તિનાથ : શ્રેયસે પાર્શ્વનાથ :
(આ પછી પુસ્તકમાંથી ચૈત્યવંદન બોલવું)
૦ જંકિંચિ સૂત્ર ૦ અંકિંચિ નામતિ€, સગે પાયાલિ માણસે લો એ; જાઈ જિણબિંબાઈ, તાઈ સવ્વાઈ વંદામિ. ભાવાર્થ: આ સૂત્ર દ્વારા ત્રણે લોકમાં વિદ્યમાન નામ રૂપી તીર્થો અને જિન પ્રતિમાઓને નમસ્કાર કરવામાં આવેલ છે.
૧ નમુત્થણે સૂત્ર નમુત્થણે અરિહંતાણં ભગવંતાણે. ૧. આઈગરાણે તિસ્થયરાણું, સયંસંબુદ્ધાણં, ૨. પુરિસરમાણે, પુરિસસીહાણ, પુરિસવરપુંડરિઆણં, પુરિવરગંધહસ્થીર્ણ. ૩. લોગત્માણ, લોગનાહાણે, લોગહિઆણં, લોગપઈવાણું, લોગપજો અગરાણ. ૪. અભયદયાણ, ચકખુદયાણ, મગ્નદયાણું, સરણદયાણ, બોદિયાણ, ૫. ધમ્મદયાણ,

Page #12

ધમ્મદેસયાણ, ધમ્મનાયગાણ, ધમ્મસારહીણ, ધમ્મવરચાઉરંતચક્કવટ્ટીણ. . અપ્પડિહયવરનાણ - દંસણઘરાણ, વિટ્ટછઉમાણ. ૭. જિણાણ જાવયાણ, તિજ્ઞાણે તારયાણ; બુદ્ધાણં બોહયારું, મુત્તાણું મોઅગાણું. ૮. સવનૂર્ણ, સબદરિસીણે, સિવમયલ મરૂઅ - મહંત મખય મખ્વાબાહ - પુણારાવિત્તિ - સિદ્ધિ ગઈ નામધેય, ઠાણે સંપત્તાણું, નમો જિણાણે, જિઅભયાણ. ૯. જે અઅઈયા સિદ્ધા, જે અ ભવિસંતિસાગએ કાલે; સંપઈ અ વટ્ટમાણા, સવ્વ તિવિહેણ વંદામિ. ૧૦. ભાવાર્થઃ આ સૂત્રમાં અરિહંત પરમાત્માના ગુણોનું વર્ણન છે. અને ઈન્દ્ર મહારાજા પ્રભુની સ્તુતિ કરતી વખતે આ સૂત્ર બોલે છે.
૦ જાવંતિ ચેઈઆઈ સૂત્ર ૦.
(ફક્ત પુરૂષોએ બે હાથ ઉંચા કરીને બોલવું) જાવંતિ ચેઈઆઈ. ઉડૂઢે આ અહે આ તિરિઅલોએ અ; સવાઈ તાઈ વંદે, ઈહ સંતો તત્થ સંતાઈ. ભાવાર્થઃ આ સૂત્ર દ્વારા ત્રણે લોકમાં રહેલી જિન
પ્રતિમાજીઓને નમસ્કાર કરવામાં આવે છે. ઈચ્છામિ ખમાસમણો વંદિઉ જાવણિજ્જાએ નિસિડિઆએ મFએણ વંદામિ.
૦ જાવંત કેવિ સાહૂ સૂત્ર ૦ જાવંત કેવિ સાહૂ, ભરહે રવયમહાવિદેહે અ; સલ્વેસિ તેસિં, પણઓ, તિવિહેણ તિરંડવિયાણું.

Page #13

ભાવાર્થઃ આ સૂત્રમાં ભરત, ઐરાવત અને મહાવિદેહ ત્રણેય ક્ષેત્રમાં
વિચરતાં સર્વે સાધુ સાધ્વી ભગવંતોને નમસ્કાર કરવામાં આવે
છે.
(નીચેનું સૂત્ર ફક્ત પુરૂષોએ બોલવું)
નમોડર્યસિદ્ધાચાર્યોપાધ્યાયસર્વસાધુભ્યઃ ૦ ભાવાર્થ: આ સૂત્રમાં પંચપરમેષ્ઠિ ભગવંતોને નમસ્કાર કરવામાં આવ્યો છે. (આ પછી આ પુસ્તકમાંથી સુંદર અને ભાવવાહી સ્તવનોના
સંગ્રહમાંથી કોઈપણ એક સ્તવન ગાવું.) (બે હાથ ઉંચા કરીને બોલવું / બહેનોએ હાથ ઉંચા કરવા નહીં)
• જય વીયરાય સૂત્ર જય વીયરાય ! જગગુરૂ ! હોઉં મમં તુહ પભાવઓ ભયd ભવનિÒઓ મગા-ભુસારિઆ ઈફલસિદ્ધી...... ૧ લોગવિરૂદ્ધચ્ચાઓ, ગુરૂજણપૂઆ, પરWકરણે ચ; સુહુગુરૂજો ગો તÖયણ-સેવણા આભવમખંડા..... ૨
(બે હાથ નીચે કરીને) વારિજઈ જઈવિ નિથાણ-બંધણું વિયરાય ! તુહ સમયે ; તહવિ મમ હુજન સેવા, ભવે ભવે તુહ ચલણાંણ......૩ દુકુખખિઓ કમ્મક્તઓ, સમાધિમરણં ચ બોહિલાભો અ; સંપજજલ મહ એ અં, તુહ નાહ ! પણામકરણેણં......૪ સર્વ-મંગલ-માંગલ્ય, સર્વ કલ્યાણકારણમ્;

Page #14

પ્રધાનં સર્વ-ધર્માણાં, જૈનં જયતિ
શાસનમ્. ૫
ભાવાર્થ : આ સૂત્રમાં પ્રભુ પાસે ઉત્તમ પ્રકારની પ્રાર્થના કરવામાં આવી છે. (પછી ઉભા થઈને) અરિહંતચેઈઆણં સૂત્ર ૦
અરિહંતચેઈઆણં, કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ ૧. વંદણવિત્તઆએ, પૂઅણવૃત્તિઆએ, સક્કારવત્તિઆએ, સમ્માણવત્તિઆએ, બોહિલાભવત્તિઆએ, નિરૂવસગ્ગવત્તિઆએ ! ૨ સદ્ઘાએ, મેહાએ, ધિઈએ, ધારણાએ, અણુપ્તેહાએ, વઢમાણીએ, ઠામિ કાઉસ્સગ્ગ.૩ ભાવાર્થ : આ સૂત્રમાં જ્યાં ચૈત્યવંદન કરતા હોઈએ તે દેરાસરની તમામ પ્રતિમાઓને વંદન કરવામાં આવે છે.
૭ અનર્થ સૂત્ર
અન્નત્યં ઊસસિએણં, નિસસિએણં, ખાસિએણં, છીએણં, જંભાઈએણં, ઉડ્ડએણં, વાયનિસગેણં, ભમલીએ પિત્તમુચ્છાએ. ૧ સુહુમેહિં અંગસંચાલેહિં, મેહિં ખેલસંચાલેહિં સુહુમે હિં દિદ્વિસંચાલેહિં. ૨ એવમાઈએહિં આગારેહિં, અભગ્ગો અવિરાહિઓ હુજ્જમે કાઉસ્સગ્ગો. ૩ જાવ અરિહંતાણં ભગવંતાણં નમુક્કારેણ ન પામિ, તાવ કાર્ય ઠાણેણં, મોણેણં, ઝાણેણં, અપ્પાણં વોસિરામિ ૪ (કહીને એક નવકા૨નો કાઉસ્સગ્ગ કરી, પારીને) નમોડ{સિદ્વાચાર્યોપાધ્યાયસર્વસાધુલ્ય : (આ પછી પુસ્તકમાંથી થોય કહેવી)

Page #15

શીશુમતિનાથભગવાનજીભોય
9િ શ્રી વીરવિજયજી કૃત ચૈત્યવંદની સુમતિ જયંત વિમાનથી, રહા અયોધ્યા ઠામ; રાક્ષસગણ પંચમ પ્રભુ, સિંહ રાશિ ગુણ ધામ...../૧ મઘા નક્ષત્રો જનમિયા, મૂષક યોનિ જગદીશ, મોહરાય સંગ્રામમાં, વરસ ગયાં છવીશ.....રા જીત્યો પ્રિયંગુ તારૂ તલેએ, સહસ મુનિ પરિવાર; અવિનાશી પદવી વર્યા, વીર નમે સાવાર....૩
@ શ્રી પદ્મવિજયજી કૃત ચૈત્યવંદન પણ સુમતિનાથ સુલંકરૂ, કોશલ્લા જસ નયરી; મેઘરાય મંગલાતણો, નંદન જિત વયરી...// ૧ કૌંચ લંછન જિનરાજીયો, ગણશે ધનુષની દેહ; ચાલીશ લાખ પુરવતણું, આયુ અતિ ગુણ-ગેહ...રા સુમતિ ગુણે કરી જે ભર્યાએ, તર્યા સંસાર અગાધ; તસ પદ પદ્મ સેવાથકી, લાહો સુખ અવ્યાબા .. ૩
(૧)

Page #16

પણ શ્રી જ્ઞાનવિમલજી કૃત ચૈત્યવંદનજી શ્રાવણ સુદ બીજે ચવ્યા, મેહેલીને જયંત; પંચમી ગતિદાયક નમું, પંચમ જિન સુમતિ....૧૫ શુદિ વૈશાખની આઠમે, જનમ્યા તેમ સંયમ; શુદિ નવમી વૈશાખની, નિરૂપમ જસ શમદમ....રા ચૈત્ર ઇગ્યારશ ઉજલીએ, કેવલ પામે દેવ; શિવ પામ્યા તિણ નવમી એ, નય કહે કરો તસ સેવા.../૩.
શ્રીસુમતિનાથ ભગવાનનારત્યવા
આ કર્તા શ્રી આનંદઘનજી મ.
(રાગ–વસંત-કેદારો) સુમતિ-ચરણ-ક જ આતમ-અરપણા, દર્પણ જિમ અ-વિકાર-સુજ્ઞાની ! મતિ-તરપણ બહુ-સમ્મત જાણીયે, પરિસરમણ સુવિચાર-સુજ્ઞાની
સુમતિ | ત્રિવિધ સકળ તનુ ધર ગત આતમા, બહિરાતમ ધુરિ ભેદ-સુજ્ઞાની બીજો અંતરઆતમ, તીસરો પરમાતમ અ-વિછેદ સુજ્ઞાની
સુમતિરા. આતમબુદ્ધે હો કાયાદિક ગ્રહ્યો, બહિરાતમ અઘરૂપ-સુજ્ઞાની ! કાયાદિકનો હો સાખી–ધર રહ્યો, અંતર આતમ રૂપ-સુજ્ઞાની
સુમતિ- ૩ -

Page #17

જ્ઞાનાનંદે હો પૂરણ-પાવનો, વરજિત સકળ-ઉપાધિ—સુજ્ઞાની । અતીંદ્રિય -ગુણગણ-મણિ-આગરૂ, ઈમ પરમાતમ સાધ-સુજ્ઞાની
સુમતિ ॥૪॥ બહિરાતમ તજી અંત૨-આતમા, રૂપ થઇ થિરભાવ-સુજ્ઞાની । પરમાતમનું હો આતમ ભાવવું, આતમ-અર્પણ દાવ॰-સુજ્ઞાની
સુમતિ પ આતમ-અર્પણ-વસ્તુ વિચારતાં ભરમ ટળે મતિ-દોષસુજ્ઞાની । ૫૨મ-પદારથ-સંપત્તિ સંપજે, આનંદઘન-૨સ-પોષ—સુજ્ઞાની
સુમતિ ॥૬॥
૧. ચરણ-કમળ ૨. વિકાર-રહિત ૩. બુદ્ધિની ચંચળતાના નાશથી થતી તૃપ્તિ ૪.સર્વ રીતે અન્યપદાર્થોમાં બુદ્ધિના વળણથી અળગા થવું ૫. સઘળા સંસારી જીવોમાં રહેલ આત્મા ૬. પાપરૂપ ૭. સાક્ષીરૂપ ૮. સઘળી ઉપાધિઓથી રહિત ૯. ઇન્દ્રિયો વડે ન જાણી શકાય પણ અંતરના ક્ષાયોપશમિક-અનુભવથી પ્રકટ થયેલા અનંત-જ્ઞાનાદિ ક્ષાયિક ગુણના સમૂહરૂપ રત્નોની ખાણ ૧૦. ઉપાય
કર્તા : ઉપા. શ્રી યશોવિજયજી મ. (ઝાંઝરીયા મુનિવરની દેશી)
સુમતિનાથ ગુણશું મિલીજી, વાધે મુજ મન પ્રીતિ તેલ-બિંદુ જિમ વિસ્તરેજી, જળમાંહી ભલી રીતિસોભાગી જિનશું લાગો અ-વિહડ રંગ-સોભાગી૰(૧) સજ્જનશું જે પ્રીતડીજી, છાની તે પરિમલ કસ્તુરીતણોજી મહી માંહિ (મહિમાએ) મહકાય–સોભાગી૰(૨)
રખાય
૩

Page #18

અંગુલીયે નવિ મેરુ ઢંકાયે, છાબડીયે રવિ-તેજ અંજલીમાં જિમ ગંગ ન માયે, મુજ મન તિમ પ્રભુ—હેજ–સોભાગી(૩) હુઓ છિપે નહીં અધર–અરૂણ જિમ, ખાતાં પાન સુરંગ પીવત ભર-ભર પ્રભુ-ગુણ પ્યાલા, તિમ મુજ પ્રેમ અ-ભંગ-સોભાગી (૪) ઢાંકી ઈસુ પરાળશું જી, ° ન રહે લહી વિસ્તાર, વાચક જશ કહે પ્રભુ તણોજી તિમ મુજ પ્રેમ-પ્રકાર– સોભાગી (૫) ૧. ન જાય તેવો ૨.સુગંધ ૩. પૃથ્વીમાં પ્રબળ સુગંધના પ્રભાવથી ૪. ભક્તિરાગ ૫. ઓઠ ૬. લાલ ૭. સારું-શ્રેષ્ઠ ૮. અ-ટૂટ ૯. શેલડી ૧૦. ઘાસથી
-
પણ કર્તાઃ ઉપા. શ્રી યશોવિજયજી મ. આ
(ઘુઘરિયાળો ઘાટ-એ દેશી) સુમતિનાથ દાતાર, કીજે ઓળગ તમ તણી રે દીજે શિવ-સુખ સાર, જાણી ઓળગ જગ-ધણી રે-સુમતિ અખઇ ખજાનો તુજ, દેતાં ખોડિ લાગે નહિ રે કિસી વિસામણ ગુજઝ? મચકથાકે ઊભા રહી રે-સુમતિ રવણ કોડ તે કીધ, ઊરણ વિશ્વ તદા કીઓ રે વાચક જશ સુપ્રસિદ્ધ, માગે તીન રતન દીઓ રે-સુમતિ) ૧. સેવા ૨. ખોટ-ખાટ ૩. વિચાર-ચિંતા ૪. ખાનગી ૫. માંગનારા ૬. ઋણ-દેવા વગરનું
(
૪
)

Page #19

T કર્તાઃ ઉપા. શ્રી યશોવિજયજી મ.
(ભોલુડા રે હંસા-એ દેશી) નયરી અયોધ્યા રે માતા મંગલા, મેઘ પિતા જસ ધીર, લંછન ક્રૌચ કરે પદ-સેવના, સોવન-વાન-શરી૨૦(૧) મુજ મન મોહ્યું રે સુમતિ-જિણેસરે, ન રૂચે કો પર-દેવ; ખિણ-ખિણ સમરું રે ગુણ પ્રભુજી તણા, એ મુજ લાગી રે ટેવ–મુજ (૨)
રિણસે ધનુ તન, આયુ ધરૈ પ્રભુ, પૂરવ લાખ ચ્યાલીશ, એહ-સહસશ્ય દીક્ષા આદરી, વિચરે શ્રી જગદીશ-મુજક(૩) સમેતશિખરગિરિ શિવ-પદવી લહી, ત્રિણ લાખ વીશ હજાર, મુનિવર પણ લખ પ્રભુની સંપત્તિ, ત્રીશ સહસ વળી સાર–મુજ (૪) શાસનદેવી મહાકાળી ભલી, સેવે તુંબરૂ યક્ષ, શ્રી નયવિજય બુધ સેવક ભણે, હોજો મુજ તુજ પક્ષ- –મુજ (૫) ૧. બીજા દેવ ૨. મોક્ષ-પદવી ૩. પાંચ ૪. સાધ્વી પ. તમારી આજ્ઞા
(
૫
)

Page #20

કર્તા શ્રી ભાણવિજયજી મ. સ.
(મારું મન પાદુંરે માધવ દેખતાંરે-એ દેશી) ધન ધન દિવસ આજનો માહરો રે, ધન ધન વળી ઘડી એહ! ધન ધન સમય વળી જે તાહરૂં રે, દરિશણ દિઠું નયણેહમારું મન માન્યું રે સુમતિનિણંદશું રે-મારું (૧) સુંદર મૂરતિ દીઠી મેં તાહરી રે, કેતલે દિવસે આજ નયન પાવન થયાં પ્રભુજી માહરા રે, પાપ-તિમિર ગયાં ભાજ–મારું(૨)
ખાસોં ખિજમતગાર તે જાણીને રે, કરુણા ધરો મનમાંહી, સેવક ઉપર હિતબુધ આણીને રે, ધરી વળી હૃદય ઉમાહી–મારું (૩)
નિર્મલ સેવામૃત મુજ આપીએ રે, જિમ બૂઝે ભવના રે તાપ, હવે દરિશણનો વિરહતે મત કરો રે, વળી મેટજયો મનનો સંતાપ–મા (૪)
ઘણું ઘણું શું કહીએ તુમને રે, છો તમે ચતુર સુજાણ; મુજ મનવંછિત પૂરજો ઈમ ભણે રે, પંડિત પ્રેમનો ભાણ –મારું (૫)
૧. તિમિર નામનો આંખનો રોગ છે, જેથી વસ્તુ મૂળરૂપે ન દેખાય, તે મિથ્યાત્વ રૂ૫ તિમિર મારા ભાવચક્ષુ આગળથી આજે દૂર થયાં ૨. મુખ્ય ૩. સેવક ૪. હિતબુદ્ધિ ૫. ઉમંગ

Page #21

T કર્તાઃ શ્રી આણંદવર્ધનજી મ.
(દૂલીચે ખાન કે-એ દેશી) સુમતિ સદા દિલમેં ધરો, ઠંડો કુમતિ-કુસંગ –સલૂણે, સાચે-સાહિબ શું મિલો, રાખો અવિહડ-રંગ-સલૂણે–સુમતિ (૧) પરમાનંદ પદ પાઈએ, લહિયે વાસ સુવાસ-સલૂણે જગ અપનો કરી લીજીયે, અમે સુમતિ નિવાસસલૂણે–સુમતિ.(૨) ઉડે અર્થ વિચારીયે, ઊંડે શું ચિત્ત લાયન્સલૂણે ઓછે સંગ ન કીજીયે, ઓછે ફિર બદલાય-સલૂણે-સુમતિ (૩) રાજહંસ મોતી ચુંગે, કબહુ ન કંકર ખાય-સલૂણે પાદુ-ધની પટંતરો, આનંદ સુમતિ ઠહરાય-સલૂણે-સુમતિ (૪) ૧. દઢ ૨. હલકાનો ૩. વહેંચણી
T કર્તા શ્રી કીર્તિવિમલજી મ.
(જગ-જીવન જગ-વાલો-એ દેશી) સમકિત તાહરે સોહામણું, વિશ્વ-જંતુ-આધાર-લાલ રે; કૃપા કરી પ્રકાશીયે, માટે તે મોહ-અંધાર-લાલ રે સમકિત (૧) નાણ-દંસણ આવરણની, વેણી મોહની જાણ-લાલ રે; નામ-ગોત્ર-વિગ્નની સ્થિતિ, એક કોડાકોડ-માણ-લાલ રે-સમકિત (૨) યથા પ્રવૃત્તિ-કરણ તે ફરશે અનંતી વાર-લાલ રે; દર્શન તાહરું નવિ લહે, દુરભવ્ય-અભવ્ય અ-પાર-લાલ રે–સમકિત (૩) શુદ્ધ-ચિત્ત મોગર કરી, ભેદે અનાદિ-ગાંઠ-લાલ રે; નાણા-વિલોચને દેખીયે, સિદ્ધ-સરોવર કંઠ-લાલ રે–સમકિત (૪)
૭)

Page #22

ભેદ અનેક છે તેહના, બૃહત્ “-ગ્રંથ-વિચાર લાલ રે; સુસંપ્રદાય-અનુભવથકી, ધરજો શુદ્ધ-આચાર. -લાલ રે–સમકિત (૫) અહો ! અહો ! સમકિતનો સુણો, મહિમા અનોપમ સાર-લાલ રે; શિવ-શર્મ દાતા એહ સમો, અવર ન કો સંસાર-લાલ રે–સમકિત (૬) શ્રી સુમતિ-જિણેસર-સેવથી, સમકિત શુદ્ધ કરાય-લાલ રે; કીર્તિ વિમલ-પ્રભુની કૃપા, શિવ-લચ્છિ ઘર આય-લાલ રે–સમકિત (૭) ૧. મોહનો અંધકાર ૨. જ્ઞાનાવરણીય-દર્શનાવરણીયની ૩. વેદનીય ૪. અંતરાયની ૫. શુદ્ધ મન રૂપી લોખંડી ગદા (હથિયાર વિશેષ) ૬. ક્ષયોપશમની વિચિત્રતાથી ભિન્ન-ભિન્ન રૂપ જ્ઞાનચક્ષુથી ૭. સિદ્ધના જીવો જ્યાં છે તે શ્રેષ્ઠ-સરોવરનો કિનારો ૮. બૃહત્ કલ્પ ભાષ્ય ૯. મોક્ષસુખ દેનાર
કર્તા: શ્રી શાંતિવિજયજી મ.
(થારા મોહલા ઉપર મેહ-એ દેશી) રૂપ અનૂપ' સુમતિ જિન ! તાહરું-હો લાલ–સુમતિ, છાંડી ચપળ સ્વભાવ, ઠર્યું મન મારું-હો લાલ–ઠર્યું, રૂપી (૫) સરૂપ ન હોત, જો જગ તુજ દીસતું-હો લાલ–જો.
તો કુણ ઉપર મન્સ, કહો ! અમ હીંસતું-હો લાલ–કહો...(૧) હિસ્યા વિણ કિમ શુદ્ધ, સ્વભાવને ઇચ્છતા?-હો લાલ-સ્વભાવ, ઇચ્છા વિણ તુજ ભાવ, પ્રગટ કિમ પ્રીછતા ?-હો લાલ–પ્રગટ પ્રીછયા વિણુ કિમ ધ્યાન-દશામાંહી લ્યાવતા હો લાલ, લાવ્યા વિણ રસસ્વાદ, કહો કિમ પાવતા ?-હો લાલ-કહો....(૨)
(૮
)

Page #23

ભક્તિ વિના નવિ મુક્તિ, હુયે કોઈ ભગતને-હો લાલ-હુયે, રૂપી (૫) વિના તો તેહ, હુયે કિમ વ્યગતને?-હો લાલ–હુયે,
હવણ વિલેપન માળ, પ્રદીપને ધૂપણા-હો લાલ-પ્રદીપ નવ-નવ ભૂષણ ભાળ, તિલક શિર-ખૂંપણા-હો લાલ–તિલક..(૩) અમ સત્ પુણ્યને યોગે, તમે રૂપી થયા-હો લાલ–તુમે. અમૃત-સમાણી વાણી, ધરમની કહી ગયા-હો લાલ–ધરમની તેહ આલંબીને જીવ, ઘણાએ બૂઝીયા-હો લાલ–ઘણા ભાવી ભાવના જ્ઞાને, અમો પણ રંઝિયા-હો લાલ–અમો... (૪)
તે માટે તુજ પિંડ", ઘણા ગુણ કારણો-હો લાલ–ઘણા સેવ્યો ધ્યાયો હુયે, મહાભય-વારણો-હો લાલ-મહા શાંતિવિજય બુધ શીશ, કહે ભવિકા જના-હો લાલ–કહે પ્રભુનું પિંડસ્થ ધ્યાન, કરો થઈ ઈકમના-હો લાલ-કરો....(૨)
૧. અપૂર્વ-સુંદર ૨. સુંદર ૩. સુંદર ૪. ભક્તિપૂર્વક ઉલ્લાસવાળું ૫. ભક્તિ-ઉલ્લાસ વિના ૬. તપાસપૂર્વક પ્રાપ્તિ થાય ૭. આરાધકને ૮. મુગટ વગેરે ૯. સત્પના યોગે ૧૦. ભાવના જ્ઞાનથી ૧૧. સ્થૂલ શરીર

Page #24

Tી કર્તાઃ પૂ. આ. શ્રી જ્ઞાનવિમલસૂરિ મ.
(દેશી-બદલીની-સીતા અતિ રૂડી-એ દેશી) સાહિબા! સુમતિ-જિગંદા ! ટાળો ભવ-ભવ મુજ ફંદા શ્રી જિન સેવા રે! તુજ દરિસણ અતિ-આનંદા, શ્રીતું સમતા-રસના કંદાશ્રી...(૧) સુમતિ સુમતિ જબ આવે, તવ કુમતિનો દાવ ન ફાવે–શ્રી, તુજ સરૂપ' જબ ધ્યાવે, તબ આતમ-અનુભવ પાવે–શ્રી....(૨) તું હી જ છે આપ અ-રૂપી, ધ્યાયે કબહુ ભેદે રૂપી–શ્રી સહજે વળી સિદ્ધ-સ્વરૂપી, ઈમ જોતાં તું બહુરૂપી–શ્રી.....(૩) ઈમ અલગ-વિલગો હોવે, કિમ મૂઢમતિ ! તું જોવે ?–શ્રી, જે અનુભવ-રૂપે જોવે, તો મોહ-તિમિરને ખોવે-શ્રી... (૪) સુમંગલા જેહની માતા; તું પંચમ-ગતિનો દાતા–શ્રી, જ્ઞાનવિમલ પ્રભુ જ્ઞાતા, તું માતા ગાતા ભ્રાતાશ્રી.....(૨) ૧. સ્વરૂપ ર. મોહ અંધકારને ૩. મોક્ષગતિનો
૧O
10)

Page #25

Tણ કર્તાઃ પૂ. શ્રી ભાવવિજયજી મ.
(રાગ રામગિરિ-મહાસ એહ વિચાર કરીને એ દેશી) સુહકર સુમતિ-જિણેસર સેવો, જેહનું દરિશન સુર-નર ચાહે, જિમ અમૃત-રસ મેવો-સુહ......(૧) મેઘરાય-સુત મેઘ સરીઓ, પાપ-સંતાપ નિવારે માત મંગલા કુંવર બહુળી, મંગળવેલ વધારે-સુહ.....(૨)
ક્રૌંચ લંછન ત્રણસેં ધનુ ઉન્નત, કાયા કંચન સમ વાને વંશ ઈક્ષાગ-દિવાકર ધ્યાઓ, રાગ-તિમિર શમવાને–સુહo....(૩) કોસલપુર-નાયકને સેવે, પાયકપરિ સુર-વૃંદા આયુ પૂરવ લાખ ગ્યાલીસ પાળી, પામ્યો પરમ-આનંદા –સુહo....(૪) શાસનદેવી મહાકાલી જસ, સુર-વર તુંબરૂ નામે તે પંચમ-જિન ઘુણતાં ભાવે, ભાવ-પરમપદ-કામે–સુહo....(૨)
૧. રાગરૂપ અંધકાર શમાવવાને=શાંત કરવા માટે ૨. અયોધ્યાનગરી ૩. સેવકની જેમ
૧૧)

Page #26

જે કર્તા: પૂ. શ્રી વિનયવિજયજી મ.
(ગિરૂઆ ગુણ વીરજી–એ દેશી.) વંદુ જિનવર પાંચમોજી, વિરતિ"-વધૂ ભરતાર મુગતિ-પંથ દેખાડવાજી, જિણે લીધો અવતાર પૂજો રે ! ભવિજન ! સુમતિ સુમતિ-દાતાર–પૂજો (૧). ધન ધન માતા મંગલાજી, જસ સુત જગ આધાર કરુણા-સાયર સુંદરૂજી, ધર્મ*-લતા જલધાર–પૂજો (૨) મેઘ મહીપતિ કુળતિલોજી મુખ-જિત પૂનિમચંદ શરણ હજો ! મુજ તાહરુજી, વિનય ભણે આનંદ-પૂજો (૩) ૧. વિરતિરૂપ સ્ત્રી ૨. જન્મ ૩. પાંચમા તીર્થંકરની માતાનું નામ છે ૩. ધર્મરૂપ વેલડી માટે પાણીની ધાર જેવા ૫. પાંચમા તીર્થંકરના પિતાનું નામ ૬. મુખથી જીત્યો છે પૂનમનો ચંદ્ર જેણે
T કર્તા શ્રી હરખચંદજી મ.જી
(રાગ–રામકલી) નિરખ વદન સુખ પાયો મેં પ્રભુ ! તેરો–નિરખ૦ સુમતિનાથજીકે મુખકી શોભા, દેખત ચિત્ત ઉમાયો –નિરખ......(૧) મેઘપતિ કે નંદ આનંદન, માતા સુમંગલા જાયો લંછન ક્રૌંચ અયોધ્યા ઉપજત, કનકબરન તનુ છાયો –નિરખo......(૨) ધનુષ તીનસત માન બિરાજત, જસુ જસ ત્રિહું જગ છાયો ચાલીસ લાખ પૂરવ વત્સરકો, આયુ પ્રમાન બતાયો –નિરખo ..... (૩)
૧૨)

Page #27

પંચમજિન પંચમતિ પામી, પરમપુરુષ જિન ધ્યાયો હરખચંદકે ચિત્તમેં તુમ બિન, અવર દેવ નહીં આયો નિરખ.....(૪) ૧. નિરખી=જોઈને ૨. મુખ ૩. ઉલ્લસ્યું ૪. શરીરની કાંતિ કર્તા : શ્રી નયવિજયજી મ.
(દેશી નણદલની-સાહિબ ! બાહુ જિનેસર વિનતિ-એ દેશી) સાજન ! સુમતિ સદા ચિત ધરીયે, વારીયે કુમતિ-પ્રસંગ' હો, સાજન ! કલિમલ દૂરે ડારીયે, તા૨ીયે, આપ સુંરગ હો–સા૰(૧)
૨
સા સુમતિતણી જે સેવના, તે સાચો શિવને પંથ હો, સા પરિચય એહશ્યુ જેહને, તે કહીયે નિગ્રંથ હો–સા(૨)
સા સુમતિ પ્રસંગે જે રહે, તે લહે આનંદ પૂર હો, સા રહે સદા સહી તેહથી, કુમતિ કદાગ્રહ દૂ૨ હો-સા૰(૩) સા જે જગે સુમતિ મતિ હોયે, લહે તે વંછિત કોડિ હો, સા સુરવર કિંનર નરવરા, સેવે છે કર જોડી હો–સા(૪)
સા સેવે જે નિતુ સુમતિને, તસ વાધે અનુપમ નૂર હો, સા૰ શુભમતિ સુરત શિવગતિ, તસ હોયે સહજે પૂર હો—સા૰(૫)
સા કીર્તિકમળા તે વરે, તે તરે ભવજળ પાર હો, સા સફળ વંછિત સફળા ફળે, જસ મળે સુમતિ વિચાર હો–સા૰(૬) સા ઈમ જાણી નિતુ સેવિયે, સુમતિ સુમતિ-દાતાર હો, સા૰ નયવિજય પ્રભુ પ્રણમતાં, નિતનિત જયકાર હો–સા૰(૭) ૧. પરિચય ૨. પાપનો મેલ ૩. નાંખીએ ૪. સારી રીતે
૧૩

Page #28

Sી કર્તા : શ્રી ઋષભસાગરજી મ. એ સાંજલિ સુમતિ જિનેશ ! અબ મોરા સાહિબિઆ થારી ઠકુરાઈ ત્રિભુવન તણી છે પ્રભુજી ! દાતાર-અબ. એક વાત શ્રવણે સુણી.... (૧) આયો આજ હજૂરિ-અબ) ભલી ભાંતિ ભગવંત ભણી જયું જાણો જગદીશ અબવ વાંછા પૂરો મન તણી...(૨) કરુંઅ કિસી મનહારિ–અબ૦, ચરણ ન છોડું તાહરા ઈણ ભવિ એ ઈક તાર-અબ૦, એહ મનોરથ માહરા.... (૩) મહેર કરો મહારાજ-અબ૦, જો અપણાયત જાણમ્યો અધિકો આછો જેહ-અબ૦, પ્રભુ મન માંહે ન આણસ્યો.... (૪) જે ગિઆ ગુણહ ગંભીર–અબ૦, છેહ ન ઘઇકો કિણહીલું ઋષભ કર્યે રંગ રોલ–અબ૦, મહેરબાન હવૈ જિણહીશું.... (૫) ૧. તમારે ૨. સેવામાં ૩. આગ્રહ ૪. આપણો પોતાનો ૫. વિયોગ ૬. આપે ૭. આનંદમંગળ
કર્તા શ્રી ઉદયરત્નજી મ. સુમતિકારી સુમતિ વારૂ, સુમતિ સેવો રે કુમતિનું જે મૂલ કાપે, દેવ-દેવો રે-સુમતિ (૧) ભવ જંજીરના બંધ દે ભાંગી, દેખતાં ખેવો રે દર્શન તેહનું દેખવા મુહને, લાગી ટેવો રે-સુમતિ (૨) કોડિ સુમંગલકારી, સુમંગલા-સુત એહવો રે ઉદય-પ્રભુ એ મુજરો મહારો, માની લેવો રે–સુમતિ (૩)
૧૪)

Page #29

જી કર્તા : શ્રી જિનવિજયજી મ. લિ.
(મુજરો લ્યોને જાલિમ જાણી-એ દેશી) સુમતિ-જિણે સર ! સાંભળ વિનતિ, રાખો આપ હજૂર સુગુણા સાહિબ ! કહીયે ઘણું દુશમન કીજે દૂર સુમતિ-જિણે શ્વર ! સાહિબ ! સાંભળો (૧) પુણ્ય પસાયે હો પામીયે, સાહિબ ! તુમ સરીખાની સેવ હવે ન છોડું તુમચા પાઉલા, કાજ સર્યા વિણ દેવસુમતિ (૨) આશ ધરીને અહ-નિશિ ઓલવું, આગળ ઊભો જોડી હાથ તેહને નિપટ જ નાકારો કરો, ભલો નેહ જગનાથ –સુમતિ (૩) જેહ પોતાનો કરી લેખવે, તેહશું મિલિયે હો ધાય તેહ સાજન હો શ્યા કામના ? કામ પડ્યુ બદલાય –સુમતિ (૪) જન-મનવંછિત-પૂરણ સુરમણિ, સમરથ તું જિનરાય પંડિત શ્રી ગુરુ ક્ષમાવિજયતણો, જિનવિજય ગુણગાય –સુમતિ (૫)
૧. સેવામાં ર. તમારા ૩. પગ ૪. સેવા કરું ૫. સ્પષ્ટ ૬. નિષેધ ૭. દોડીને
(૧૫)

Page #30

@િ કર્તા શ્રી જિનવિજયજી મ. (રાગ-રામકલી તથા સારંગ મલ્હાર-અંબર દેહ મોરારી) તુમ્હ હો પર-ઉપગારી! સુમતિ જિન! તુમ્ય હો જગ-ઉપગારી! પંચમ જિન પંચમ-ગતિ દાયક, પંચ-મહાવ્રત ધારી પંચ પ્રમાદ મતંગજભેદન, પંચાનન અનુકારી-સુમતિ (૧) પંચ-વિષય-વિષધર–તતિ ખગપતિ, પંચ_શર મદન વિકારી આશ્રવ પંચ તિમિરભર-દિનકર, કિરીયા પંચ નિવારી–સુમતિ (૨) પંચાચાર સુ-કાનન-જલધર, પંચમાંહી અધિકારી આગમ-પંચ અમૃત રસ વરસી, દુરિત-દાવાનલ ઠારી-સુમતિ (૩) મેતારજ" અપરાધી વિહંગમ, ચરણે રાખ્યો શિરધારી પરષદમાંહે આપણ વખાણો, ક્રૌંચસ્વરા સુરનારી–સુમતિ (૪) મેઘ-નૃપતિ કુળ મુકુટ નગીનો, મંગલા ઉર અવતારી સમાવિજય બુધ શિષ્ય કહે જિન, ગર્ભથી સુમતિ વધારી–સુમતિ (૫)
૧. મોક્ષ ગતિ આપનાર ૨, હાથી ૩. સિંહ ૪. સર્પ પ. સમૂહ ૬. ગરુડ ૭. પાંચ બાણવાળા કામને દૂર કરનાર, (બીજી ગાથાની બીજી લીટીનો અર્થ) ૮. અંધકાર ૯. સમૂહ ૧૦. સૂર્ય ૧૧. મેતારક મુનિને થયેલ ઉપસર્ગમાં કારણરૂપ પક્ષી=કૌંચને ચોથી ગાથાની પ્રથમ લીટીનો
અર્થ)
(૧૬)

Page #31

શ કર્તા શ્રી હંસરત્નજી મ.
(હું ભરી પાઉં રે પીઉં રે પ્યાલો-એ દેશી) આજ સુમતિ-જિન સાહેબ ભેટ્યો,
કોઈ ભવ-ભવનો ભવ દુખ મેટ્યો રે સલૂણો સાહિબો બહુ ગુણ-પૂરો રે, મુજને અતિ પ્યારી
કુમતિ કદાગ્રહ મમતા ભાગી કોઈ સુમતિ દશા સુમતિ હવે જાગી રે–સલૂણો.....(૧) સૂરતિસાહિબની અતિ મીઠી,
કોઈ બહુ પુણ્ય, બહુ આજ મેંદીઠી રે, સલૂણો. મનમોહન મુજ સ્વામી મળીઓ,
બહુ દિનનો, બહુ અલજો ટળીયો રે–સલૂણો...(૨) હવે પ્રભુ સાથે રહું મન મંડી,
કાંઈ આરાધું, આરાધું આળસ ઠંડી રે–સલૂણો. દિલભરતુજથી બે-દિલ ન થાઉં
બીજા શું કાંઈ, બીજા ચિત્ત ન લાઉંરે–સલૂણો....(૩)
(૧૭)

Page #32

રાત-દિવસ તાહરા ગુણ ગાઉં,
કાંઈ લય લાઈ, લય, મનમાં ધ્યાઉં રેસલૂણો. તાહરી મોજ સવાઈ પાઉં રે,
કાંઈ અંતરપટ, અંતર દૂર ગમાઉં રે–સલૂણો....(૪) તું સાહેબ! સમતારસ-રસિયો,
કાંઈ મુજ મનમાં, મુજ વાસે વસીઓ રે–સલૂણો. હંસરત્ન કહે શિર નામી,
કોઈ તું જીવન, તું તું અંતરજામી રેસલૂણો....(૨) ૧. ઘણા ગુણથી ભરેલ ૨. આકૃતિ ૩. ઉત્કટ ઇચ્છા ૪. હૈયાના ઉમંગથી ૫. વિપરીત મનવાળો ૬. ભેદભાવ
T કર્તાઃ શ્રી મોહનવિજયજી મ.
(વારી હું ઉદયાપુર તણે-એ દેશી) પ્રભુજીશું બાંધી પ્રીતડી, એ તો જીવન જગદાધાર-સનેહી સાચો તે સાહેબ સાંભરે, ખીણમાંહે કોટિક વાર-સનેહી
વારી હું સુમતિ-નિણંદને.....(૧) પ્રભુ થોડા...બોલો ને નિપુણ ઘણો, એ તો કાજ અનંત કરનાર સનેહી
ઓળગ જેહની જેવડી, ફળ તેહવો તસ દેનાર–સનેહી ! વારી......(૨) પ્રભુ અતિ ધીરો લાજે ભર્યો, જિમ સિચ્યો સુકૃતમાલ–સનેહી એકણ કરુણાની લેહેરમાં, સુ-નિવાજે કરે નિહાલ–સનેહી! વારી......(૩)
(૧૮)

Page #33

પ્રભુ ભવસ્થિતિ પાકે ભક્તને, કોઈ કહે કીનારે પસાયન્સનેહી ઋતુ વિના કહો કિમ તરુવરે, ફલ પાકીને સુંદર થાય સનેહી!વારી....(૪) અતિ ભૂખ્યો પણ શું કરે, કાંઈ બિહું હાથે ન જમાય–સનેહી દાસતની ઉતાવળે, પ્રભુ! કિણ વિધ રીઝયો જાય?—સનેહી ! વારી.....(૨) પ્રભુલખિત હોય તો લાભીયે, મનમાન્યાને માહારાજ સનેહી ફળ તો સેવાથી સંપજે, વિણ ખણયન ભાજે ખાજ સનેહી ! વારી......(૬ પ્રભુ વીસાયં નવિ વિસરો, સાતમું અધિક હોવે છે નેહ–સનેહી મોહન કહે કવિ-રૂપનો, મુજ હાલો છે જિનવર એહ–સનેહી! વારી....... (૭) ૧. સેવા ૨. સારી રીતે પ્રસન્ન થાય ૩. કર્યો ૪. ભાગ્યમાં બન્યું હોય ૫. ખણ્યા
કર્તા શ્રી રામવિજયજી મ.] (અરજ અરજ સુણોને રૂડા રોજિયાહોજીએ દેશી) સુમતિ સુમતિ સલૂણા મહારા સાહિબાહોજી, જગજીવન જિનચંદ ધન ધન માતા મંગલાહોજી, જિણે તું જાયો રે નંદ–સુ (૧) ગિરૂઆ ગિરૂઆઈ પ્રભુ તાહરી હોજી, દીઠી જોતાં રે જોર, તુમ ગુણ જે નવિ રજિઆહોજી, તે માણસ નહીં પણ ઢોર-સુ(૨) અમને અમને તમારો આયો હોજી, જો પણ દાખી ન વેણ, અધિકું અધિકું બોલી દાખવેલોજી, તે તો ઓછા રે સુણ –સુ (૩) દેખી દેખી તુમ મુખચંદ્રમાહોજી, જે સુખ પામે રે નેણ, તે મન મન જાણે માહહોજી, પણ ન કહાયે રે વેણ–સુ (૪)
(૧૯)

Page #34

એકણ એકણ તુમ મેલાવડે હોજી, સરળ હુઓ અવતાર, વિમલ-વિમલવિજય ઉવજ્ઝાયનો હોજી, રામ લહે જયકાર–સુ (૫) ૧. શ્રેષ્ઠ ૨. પુત્ર ૩. મોટાઈ ૪. ભરૂસો ૫. નિશાની ૬. મળવાથી
T કર્તા શ્રી રામવિજયજી મ. જી | (ગરબો કેણેને કોરાવ્યો કે નંદજીના લાલ-એ દેશી) પંચમ સુમતિ જિણે સર સ્વામી કે-સુણ જિનરાય રે તુમથી નવ નિધિ-રિધિ મેં પામી કે-શિવ-સુખદાય રે તું તો પાવન ધર્મ નગીનો કે-સુર ગુણ ગાય રે, અહનિશ સમતારસમાં ભીનો કે–શિવ..... (૧) મંગલા માવડીએ પ્રભુ જાયો કે-સુણ છપન દિગકુમરી ફુલરાયો કે શિવ તું તો મેઘ નૃપતિ કુળ હીરો કે–સુણ હરિ સેવે નિત તુમ ધીરો કે-શિવ.....(૨) ત્રણસેં ધનુષની ઊંચી કાયા કે–શિવ ચાલીશ લાખ પૂરવનું આયુ–નાગ રાય રે, તારી સેવ કરે સુરસ્વામી કે–શિવતું તો સુરસુંદરી સુખકામી કે–નિર્મલ કાય રે.... (૩)
(૨૦)

Page #35

તું તો ભગતવછલ ભય ટાળે કે–શિવ તું તો ત્રિભુવન અજવાળે કે–જિમર દિનરાય રે તું તો મુનિજનમાં નિશિ દીવો કે–શિવઅવિચલ ધૂમંડલ' ચિરંજીવો કે–જિમ ગિરિરાય રે.... (૪) પ્રભુજીની વાણી અમીરસ મીઠી કે–સુ૨૦ જિનજીની મોહન મૂરતિ દીઠે કે–અતિ સુખ થાય રે, શ્રીગુરુ સુમતિવિજય કવિરાયા કે–સુણો, સેવક રામવિજય ગુણ ગાયા કે—જયો જિનરાય રે....(૨) ૧. શ્રેષ્ઠ ૨. સૂર્ય ૩. અંધારી રીતે ૪. કાયમી ૫. ધ્રુવતારામંડળની જેમ
T કર્તા: શ્રી કાંતિવિજયજી મ. (પિઉડા જિનચરણારી સેવા, પ્યારિ મુને લાગેએ દેશી) જીવડા! (તુજ) તજ વિષયાંરી હેવાહિયે ક્યું ન (કરી) જાગે? અકળ સરૂપ સુમતિ-જિન નિરખ્યો, અવર ક્યું દિલ કિમ લાગે ? –જીવડા...(૧) જનમ-મરણ દુખ કાંઈ વિસારી, પડિઓ દુર્ગતિ ઠાગે –જીવડા....(૨) મોહ મહામદ ધારી સૂતો, શિ પરિ થાયે આગે –જીવડા....(૩) સકળ પદારથ છોડી એકાકી જાઈશ તું તન નાગે—જીવડા...(૪)
(૨૧)

Page #36

પ્રભુ ગુણ મુગતાફળ મનમોદે, ગુંથી ભગતિને ધાગે—જીવડા。...(૫) પ્રેમ પ્રકાશન પંચમ જિનની, કાંતિ સેવા નિત માગે—જીવડા...(૬)
૧. વિષયોની ૨. ટેવ ૩. ભક્ત કહે છે કે—આત્મન્ ! તું હૈયામાં કેમ જાણતો નથી ! (પ્રથમ ગાથાની બીજી લીટીનો અર્થ) ૪. ન સમજાય તેવું ૫. રસ્તે ૬. શી રીતે ૭. વસ્ત્ર રહિતપણે ૮. તાંતણે = દોરાથી
રૢ કર્તા : શ્રી ન્યાયસાગરજી મ.
(કોઈ મોરલીવાળો બતાવે રે નાગર નંદના રે—એ દેશી)
કોઈ સુમતિ સુધા૨સ પાવે રે, આતમ-સોહનાં
ભવિ પડિબોહનાં રે, ભવિઆનંદનાં રે; શીતલચંદના રે-કો૰(૧) પરમ-નિરંજન દર્શન પાવે. મુગતિ-વધૂ વર થાવે રે-આ ૰ મેઘ-નૃપતિ-સુત અપ્સર ગાવે,
વ
સુરપતિ મળિય વધાવે રે—આતમ૰(૨) તેહશ્યું કિમ દિલ ભાવે રે ?—આતમ૰(૩)
તું દીપે વડ દાવે રે—આતમ૰(૪)
જ્યોતિશું જ્યોતિ મિલાવે રે—આતમ (૫)
વિષય-કષાયે ક્લુષિત' પર—સુર,
અખય ખજાનો તાહરો જગમાં,
ન્યાયસાગર પ્રભુ પદ-કજ-સેવા,
૧. મિલન પરિણામવાળા ૨. બીજા દેવો ૩. ચરણ કમળ
૨૨

Page #37

કર્તા શ્રી ન્યાયસાગરજી મ.
(રાગ સારંગ-હોની દેશી) જીહો ! સુમતિ-જિનેસર સેવતાં, જીહો ! સુમતિ વધે નિશદિશ જીહો ! સુગુણાંકેરી સંગતિ, જીહો ! પસરે બહુત જગીસ
સુણો ભવિ સેવો સુમતિ નિણંદ....(૧)
જીહો ! જે ઘરઘરના પ્રાણુણા, જીહો ! ખિણમાંહે પલટાય જીહો! ઓછા અથિર સંભાવના, જીહો! તિણછ્યું મિલે બલાય–સુણો...(૨)
હો ! વાતાંની મોટમ કરે, જીહો ! કામ પડ્યું કુમલાય જીહો ! જે દેઉલના દેવતા, જીહો ! એહવા નાવે દાય—સુણો ....(૩) જીહો ! મેં તારિજ અપરાધીઓ, જીહો ! ક્રૌંચ વિહંગની જાત જીહો! તે અપરાધને માંજવા, જીહો! લંછનમિસિવિખ્યાત સુણો...(૪)
હો ! મેઘનૃપતિ માય મંગલા, જીહો ! સાયરપરિ ગંભીર જીહો! ન્યાયસાગર પ્રભુસેવતા, જીહો! હોવે સુખ શરીર–સુણો.....()
(૨૩)

Page #38

જી કર્તા શ્રી પદ્યવિજયજી મ. @િ
(અબ લીલા રંગાવો વરનાં મોળીયાં-એ દેશી) સેવો સુમતિ-જિનેસર સાહિબો, પ્રભુ અભિનંદનથી એહ રે નવ લાખ કોડી સાગર તણો, અંતર ગુણગણમણિ-ગેહ રે–સેવો.(૧) ચવ્યા શ્રાવણ સુદિ બીજને દિને, સૂચિત ચૌદ સુપને જેહ રે વૈશાખ સુદિ આઠમે જનમયા, ત્રણજ્ઞાન-સહિત વર દેહ રે–સેવો(૨) ઊંચી કાયા ત્રણસે ધનુષની, સોવન વન્ન અતિ અવદાત રે સુદિ વૈશાખ નવમીમેં વ્રત લીયે, દેઈ દાન સંવછરી ખ્યાત રે–સેવો (૩) ચૈત્ર સુદિ અગીઆરસ દિનકહ્યું, પ્રભુજી પંચમનાણ રે ચૈત્ર સુદિ નવમીમેં શિવ વર્યા, પૂર્વ લાખ સ્કાલીશ આયુ જાણ રે–સેવો(૪) એ તો જિનવર જગગુરુ મીઠડો, માહરા આતમચો આધાર રે ભવ ભવ પ્રભુ શરણે રાખજો, કહે પદ્મવિજય ધરી હાર રે–સેવો (૫)
૨૪)

Page #39

કિર્તા શ્રી પદ્મવિજયજી મ.
સજા (સાહેલડીનીર્દેશ ૩૮ 20 * પંચમ જગપતિ ચંદિયે–સાહેલડીયાં, સુમતિ-જિનેસર દેવ-ગુણવેલડીયાં સુમતિતણો દાયક પ્રભુ-સા, એહ સેવો નિતમેવ–ગુણ.....(૧)
જેહને જનમ-મરણ નહિંસા., આર્તધ્યાન નવિ હોય–ગુણ૦ દુર્ગતિ સનમુખ નવિ હોયે–સા, ભવદુખ સામું ન જોય–ગુણ......(૨) રોગ-શોગ નવિ એહને–સા નહિ એહને સંતાપ-ગુણ. એહની કરો ઉપાસના-સા , જાયે જેહથી પાપ-ગુણ.....(૩) અષ્ટ કરમ-દળ છેદીને–સા - પામ્યા અવિચલ રાજ્ય–ગુણ રત્નત્રયી પ્રગટ કરી–સા , સુખ વિલસે નિત પ્રાય–ગુણ૦.....(૪)
જિન-ઉત્તમ પદ-પાને–સા , સેવ્ય સુખ નિરધાર–ગુણ જેહથી અક્ષયપદ લહે–સા. અવ્યાબાધ ઉદાર–ગુણ.....(૨)
( ૨૫ )

Page #40

3 કર્તા : શ્રી વિજયલક્ષ્મીસૂરિ મ. (મોતીડાની દેશી)
સુમતિજિજ્ઞેસર ! પ્રભુ ! પરમાતમ, તું પરમાતમ ! તું શુદ્ધાતમ સાહેબા ! વિનતિ અવધારો, મોહના ! પ્રભુ પાર ઉતારો.....(૧)
તુમે જ્ઞાનાદિક ગુણના દરિયા,
અનંત અક્ષય નિજ ભાવમાં ભરિયા—સાહિબા.(૨)
તુમે શબ્દાદિક ગુણ નિઃસંગી,
અમ્હે સ્વપ્ને પિણ તેહના સંગી—સાહિબા.(૩)
તુમે ઉત્તમ ગુણઠાણે ચઢીયા,
અમ્હે કોહાદિ કષાયે નડિયા—સાહિબા.(૪)
અમ મતિ ઇંદ્રિય વિષયે રાચી,
તુમે અનુભવ–રસમાં રહ્યા માચી—સાહિબા. (૫)
અમે મદમાતંગને વશ પડિયા,
નવિ તુમે તે તલમાત્ર આભડિયા—સાહિબા.(૬)
તુમે જગશરણ વિનીત સુજાણ,
તુમે જગ-ગગનવિકાસન-ભાણ—સાહિબા.(૭)
તુમે અકલંક અબીહ અકોહી,
તુમે જડસંગી ન રાગી મોહી–સાહિબા.(૮)
૨૬

Page #41

અતીન્દ્રિય સ્યાદ્વાદ વાગીશ,
સહજાનંત ગુણપજ્જવ ઈશ–સાહિબા..(૯) અલખ અગોચર જિન જગદીશ,
અશરણ-નાથ નાયક અનીશ—સાહિબા..(૧૦) તે માટે તુમ ચરણે વિલગ્યા,
એક પલક નહિ રહિશ્ય અલગા-સાહિબા..(૧૧) સૌભાગ્ય-લક્ષ્મસૂરિ ગુણ વાધે,
જિન સેવે તે જન સાધ્યતા સાધે-સાહિબા..(૧૨) ૧. અભિમાનરૂપ હાથી ૨. સૂર્ય
જી કર્તા શ્રી કીર્તિવિમલજી મ. સુમતિ જિસેસર સેવીયે હો લાલ, સુમતિ-તણો દાતાર સા , બહુ-દિનનો ઉમાહલો હો લાલ, દરિસણ આપો સાર
–સાહેબજી–સુમતિ (૧) મેઘરાય કુલ-ચંદલો હો લાલ, મંગલા માત મલ્હાર સા , ભવ-ભયથી હું ઊભગ્યો હો લાલ તું મુજ શરણું સાર
–સાહેબજી–સુમતિ (૨) પાયે ક્રૌંચ સેવે સદા હો લાલ, તુંબરૂ સારે સેવ સા ૦ મહાકાલી સુરિ સદા હો લાલ, વિગ્ન ટાલે નિત્યમેવ સા ૦
–સાહેબજી–સુમતિ (૩)
૨૭)

Page #42

નયરી કોશલાએ અવતર્યો હો લાલ, તનવરત્યો જયજયકાર–સાહેબજી ઘરે-ઘરે હરખ-વધામણાં હો લાલ, ધવલ-મંગલ દે નાર
–સાહેબજી–સુમતિ (૪) અનંત ગુણ છે તાહરા હો લાલ, કહેતાં નાવે પાર સા. દિન-દિન તુમ્હ સેવા થકી હો લાલ, ઋદ્ધિ કીર્તિ અનંતી સાર
–સાહેબજી–સુમતિ (પ) ૧. ઉત્સુકતા ૨. શ્રેષ્ઠ ૩. અયોધ્યા
કર્તા શ્રી દાનવિમલજી મ. સુમતિ જિનેશ્વર મૂરત સુંદર, સુમતિ પસાયે દીઠી રે અણીયાળી આંખલડી જિનની, મનમાં લાગી મીઠી રે. સુમતિ (૧) આશ વિલૂધાં બોઘા માણસ, તારકની પરે તારે રે આંખ તણે લટકે મુખ મટક, નિરખે સેવક જયારે રે.સુમતિ (૨) આસક' એક દીદાર કરારી, પ્રસન્ન હોવે મોટા રે અલવી અવરની સેવા કરતાં, શું આપે ચિત્ત ખોટા રે.સુમતિ (૩) જો પણ મનમાં સેવક સઘળા, ગણતી માંહે ગણશે રે મન મારે તોહી આશા પૂરણ, વાતો, આજિ બનશે રે.સુમતિ (૪)
ભક્તિતણે વશ વિસવાવીસે, સેવા કરવા એહની રે વિમલ મને દાન વંછિત દેશે, નહિ પરવા તો કેહની રે.સુમતિ (૫) ૧. ઉત્કટ ઇચ્છા ૨. ચહેરો જોવાની ૩. અત્યંત ઉગ્ર
(૨૮)

Page #43

કર્તા શ્રી વિનીતવિજયજી મ.
(ઇડર આંબા આંબલી રે-એ દેશી) સુમતિજિણે સર સાહિબો રે, સુમતિ તણો દાતાર સેવંતાં સંપદ મિલે રે, કુમતિ તણો પરિહાર-જિગંદરાય માહરે તેમશું નેહ, જિમ બપીયડા મેહ-જિણંદ ૦ આવો મુજમન ગેહ-નિણંદ.....(૧) ત્રિાગડે બેઠા સોહીયે રે, ઉદયાચળ જિમ ભાણ દુરિત તિમિર દૂરે હરે રે, અનુપમ કેવળનાણ-જિહંદ.....(૨) રતનસિંહાસણ બેસણે રે, છત્રી-ત્રય શિર સાર; ચંદકિરણ પરે ઊજળા રે, ચામર ઢળે જયકાર-જિહંદ....(૩) વાણી જો જન ગામિની રે, સરસ સુધારસ સાર દેવધ્વનિ તિહાં દીપતો રે, ભવિજન મન સુખકાર-નિણંદ.... (૪) અશોકવૃક્ષ સુરતરૂસમો રે, નવપલ્લવ શીતળ છાંહ દેવદુંદુભિ ગયગંગણે રે, ગાજે પ્રભુ સુપસાય-નિણંદ.....() ફૂલપગ૨ પરિમલ ભરે રે, મહકે દશ દિશિ સાર, પંડિત મેરુવિજય તણો રે, વિનીત વિજય જયકાર-નિણંદ.... (૬)
૧. ચાતક
૨)

Page #44

કર્તા : શ્રી અમૃતવિજયજી મ. (રાગ-જેજેવંતી)
તું હી એક પ્યારો પ્રાન, તિહારોહી જ્ઞાન,-ધ્યાન સબ ગુનકો નિધાન, તેરોહી શરન હૈ—તું(૧)
તુમ હો અનાથ-નાથ, મોક્ષકો ચલાવે સાથ જિને સુખ કીનો હાથ, સુખકો કરન હૈ –તું.(૨)
જામ
તું મે૨ો આતમરામ, નામ તેરો આઠો
કરું હું તો
દુખકો હરન
સુમતિ
કહેત
ગુણગ્રામ,
સુમતિ તેરે, દરસ પરસ
અમૃત મેરે
જીઉકો ઠરન
દ કર્તા : શ્રી પ્રમોદસાગરજી મ.
:
હૈ-તું૦(૩)
કેરે
હૈ−તું.(૪)
(મહારી સહીરે સમાણી—એ દેશી)
સુમતિ' જિનેશ્વર સેવા સારી, સુરનર લાગે પ્યારી રે; જિન મોહનગારો મૂરતિ જિસકી મોહનગારી, સુરતિ શિવ સુખકારી રે-જિ.૧ કુશલકારી કૌશલનગ૨ી, દૂર કર્યા સબ વયી રે;જિ શીલવતી જશ મંગલા માતા મેઘ૪ નરેસર તાતા રે-જિ.૨
૩૦

Page #45

ક્રૌંચ લંછન કરે ચરણની સેવા, સેવે તુંબરૂ દેવા રે;જિમહાકાળી મનવંછિત પૂરે, શાસનસંકટ ચૂરે ૨-જિ૦.૩
જીવિત ચ્યાલીશ લાખ પૂરવનું, ત્રિણસે ધનુ તનુ માન રે; જિમુનિ॰ ત્રણ લાખ ને વીશ હજાર, એક શત જસ૧૧ ગણ - ધાર રે - જિ.૪ અજ્જા૨ પંચ લખ ત્રીસ હજાર, પામી ભવજલ પા૨ે રે;જિ ફિરફિર વદન પ્રભુકો નિરખે પ્રમોદસાગર મન હરખે ૨-જિ. ૫
" કર્તા : શ્રી ભાણચંદ્રજી મ.
(કબકો દેવર અર્જ કરે છે-એ દેશી)
જિણેસર અતિ અલવેસ૨,
સોભાગીજી;
સુગુણ-૫૨૬૨,
શ્રી
સુમતિ
મનમોહન તુજ સુરતિ
સુંદ૨
ત્રિભુવન તુમ ગુણ રાગીજી; મુજ સુદશા જાગીજી....||૧||
વડભાગીજી-જયજિન
જય પંચમ જિનવર નિરૂપમ સુખકર, મોહનગારીજી-સર્વ ભવિજન પ્યારીજી;
મૂરતિ
અનોપમ નવિ કોઈને સમ,
તુમ મદનાદિક
ગયા હારીજી-જેહ
રૂપ
૩૧
રૂપમદધારીજી....||૨||

Page #46

સુરપતિના થોક મળી ટિહું લોક, સર્વે પ્રભુ રૂપ બનાવેજી-નિજશક્તિ સભાવેજી; જે જગમેં પુગ્ગલ રૂ૫ સમગ્ગલ, તે સવિ પરિઘળ લાવેજી-આદર અતિ ભાવેજી.....
અનેક વિનાણ, રચી મૂળ સમોવડી જોડે જી-પણ નહિ હોય તોડે જી; ગિરિ-સરિસવ અંતર રૂપ પરંતર, દેખી નિજ મદ છોડે જી-થુણે જિન મન કોડે જી.....૪ એહવું પ્રભુ રૂપ શમામૃત-કૂપ, સદા ભવિને સુખકારીજી, નહીં કદાપિ વિકારીજી; વાઘજીમુનિ ચંદ્ર, શિષ્ય કહે ભાણચંદ્ર, જિનેન્દ્ર સદા જયકારીજી, એહ રુચિ મન ધારીજી....//પા
૧. શ્રેષ્ઠ ૨. ભેગા કરવા

Page #47

આ કર્તા શ્રી ખુશાલમુનિજી મ. (ગરબો કોણેને કોરાવ્યો કે, નંદનજીના લાલ રે-એ દેશી) સુમતિકિણેસર સાહિબ સેવો કે ભવિ ચિત્ત લાય રે એ તો ટાળે કુમતિ કુટેવો કે–કરી સુપસાય રે સુર નર દેવોનો એ દેવો કે–ભવિત સહજે આપે સમકિત મેવો કે, કરી સુપસાય રે..૧ ઈણ દુક્કર પંચમ આરે કે–ભવિત એહને નામ તણે આધારે કે-કરી. જે નર ભાવથકી સંભારે કે–ભવિ) તેહના ભવભય દૂર નિવારે છે–કરી...રા સોહે હીરો જેહવો જાચો કે–ભવિ એ તો જિનજી તિણિપણે સાચો કે–કરી. હવે જે હની મિથ્યા વાચો કે–ભવિ. તેહને સેવે જે હોય કાચો કે-કરી....૩ ગુણ વિણ રાચે ઉંચે ઠામે કે–ભવિ તે નહીં ગુણવંતનું પદ પામે કે-કરી. 'વાયસ શિખરે જઈને બેસે કે–ભવિ. ઉપમ ગરુડતણી કિમ લેશે કે–કરી...૪

Page #48

તરતમ જોગે સગવડ નાવે કે–ભવિ. જે વિષયાદિક તાપ શમાવે કે–કરી તેણે જગનાયક કહેવાય ખુશાલમુનિ હરખિત થાય કે-કરી.../પા ૧. કાગડો
કર્તા શ્રી ચતુરવિજયજી મ.
(દેશી-ગરબીની) હાંરે ! વાલ્હો ! સુમતિનિણંદ જુહારી રે, વારી જાઉં ભામણે રે લો હાંરે ! પ્રભુ ! સુરતરૂ ફળિયો માહરે રે, ગુણનિધિ આંગણે રે લો...૧૫ હરે ! મેં તો દેવનો દેવ નિહાળી રે, જીવન જગધણી રે લો ! હરે ! પ્રભુ તેજ ઝળામલ દીપે રે, ઓપી જેમ આપણી રે લો ..રા હાંરે ! વાહલા ! નયણ રહ્યો લોભાઈ રે, મોહ્યું મુજ મનડું રે લો. હાંરે ! પ્રભુ! વાણી સરસ રસ પીધે રે, ભાંજે ભવ ભૂખડી રે લો ...૩ હાંરે ! પ્રભુ જીવન જગદાધાર રે, વાહલા છો પતિરે લો ! હાંરે ! પ્રભુ મહોદય પદવી આપો રે, કાપો દુર્ગતિ રે લો ..ll૪ll હાંરે ! પ્રભુ નફર કરે અરદાસ રે, આશ તે પૂરીયે રે લો ! હાંરે ! વાલ્હા રસભર રસિયો કહાવે રે, ચતુર દુઃખ ચૂરીયે રે લો...//પા. ૧. ઓવરણાં ર. ચકચકાટ કરેલ
૩૪)

Page #49

]િ કર્તા શ્રી દેવચંદ્રજી મ.
(કડખાની દેશી) અહો શ્રી સુમતિજિન શુદ્ધતા તાહરી,
સ્વ-ગુણ-પર્યાય-પરિણામ રામી | નિત્યતા એકતા અસ્તિતા ઇતરયુત,
ભોગ્ય-ભોગી થકો પ્રભુ અ-કામી-અહોull ઉપજે વ્યય લહે તહવિ તેહવો રહે,
ગુણ-પ્રમુખ બહુલતા તહેવી પિંડી! આત્મ-ભાવે રહે અ-પરતા નવિ ગ્રહે,
લોક-પરદેશ મિત પિણ અ-ખંડી-અહollરા. કાર્ય-કારણપણે પરિણમે તહવિ ધ્રુવ,
કાર્ય ભેદે કરે પિણ અ-ભેદી) કર્રતા પરિણમે નવ્યતા નવિ રમે,
સકલવેત્તા થકો પિણ અ-ભેદી-અહોulla શુદ્ધતા બુદ્ધતા દેવ પરમાત્મતા,
સહજ નિજ-ભાવ ભોગી અ-યોગી સ્વ-પર-ઉપયોગી તાદાભ્ય-સત્તારસી,
શક્તિ પરાંજતો ન પ્રયોગી-અહોબીજા વસ્તુ નિજ-પરિણતે સર્વે પારિણામિકી,
એતલે કોઈ પ્રભુતા ન પામે કરે જાણે રમે અનુભવે તે પ્રભુ,
તત્ત્વ સ્વામીત્વ શુચિ-તત્ત્વ ધામે-અહોull પા. (૩૫)

Page #50

જીવ નવિ પુષ્યલી નેવ પુગ્ગલ કદા,
પુલાધાર નહીં તાસ રંગી! પર તણો ઈશ નહીં અ-પર ઐશ્વર્યતા,
વસ્તુ-ધર્મ કદા ન પર-સંગી-અહોull સંગ્રહ નહીં આપે નહીં પર-ભણી,
નવિ કરે આદરે ન પર રાખે ! શુદ્ધ સ્યાદ્વાદ નિજભાવ-ભોગી જિકે,
તેહ પરભાવને કેમ ચાખે?-અહollણા તાહરી શુદ્ધતા - ભાસ - આશ્ચર્યથી,
ઉપજે રુચિ તેણે તન્દ્ર તત્ત્વરંગી થયો દોષથી ઉભગો,
દોષ ત્યાગી ટળે તત્ત્વ લીયે.-અહોવી. શુદ્ધ-માર્ગે વધ્યો સાધ્ય સાધન સંધ્યો,
સ્વામી પ્રતિ-છંદ સત્તા આરાધી આત્મ-નિષ્પત્તિ તિમ સાધના નવિ ટિકે,
વસ્તુ ઉત્સર્ગ આતમ-સમાધે.-અહોબલા માહરી શુદ્ધ-સત્તા તણી પૂર્ણતા, તેહનો હેતુ પ્રભુ તુંહી સાચો / દેવચંદ્ર સ્તવ્યો મુનિ-ગણે અનુભવ્યો,
તત્ત્વ-ભક્ત ભવિક સકળ રાચો.-અહોd૧૦ના
૧. વાપરતો ૨. ઇચ્છે ૩. તત્ત્વની રુચિથી
(૩૬)

Page #51

T કર્તા: શ્રી જીવણવિજયજી મ.
(જગજીવન જગ વાલ હો-એ દેશી) પૂરણ પુણ્ય પામીએ, સુમતિ નિણંદ' સિરદાર-લાલ રે ! ચિંતામણિ સમ ચાહના, જિનની જગદાધાર-લાલ રે-પૂરણoll૧ાા.
ભૂખ્યાને કોઈ ભાવશું, ઘેબર કે ઘરે આણી-લાલ રે ! તરસ્યાં તોયને તાકતાં, ઊમટે અમૃત ખાણી-લાલ રે-પૂરણlી રા. શૂર સૂરજને દેખતો, અધિક ધરે ઉછરંગ-લાલ રે | તિમ જિન જગત્રય-તારકો, મોટો એ મહારે ચંગ-લાલ રે-પૂરણollall ઓલગી તુજ અલવેસરૂ, બીજા કુણ ગ્રહે બાહ્ય-લાલ રે ! સંગતિ સુરતરૂ છોડીને, કિમ બેસું? બાવલ છાંય? લાલ રે-પૂરણoll૪ ગુણ દેખીને ગહગહ્યો, પામ્યો હું પરમ-ઉલ્લાસ-લાલ રે ! જીવવિજય સુપસાયથી, જીવણ જિન તણો દાસ-લાલ રે-પૂરણollપો.
૧. શ્રેષ્ઠ ૨. જોતાં ૩. સુંદર
(૩૭)
૩૭)

Page #52

3 કર્તા : શ્રી દાનવિજયજી મ.
(સ્વામી ! તુમે કાંઈ કામણ કીધું-એ દેશી)
સુમતિ-જિનેસર ! જગ-૫૨મેસર, હું ખિંજમત-કા૨ક તુજ કિંકર । સાહિબા ! મુજ દરશન દીજે, જીવના ! મન-મહેર કરીજે, સા ૦ રાત-દિવસ લીનો તુમ ધ્યાને, દિન અતિવાહુ પ્રભુ-ગુણગાને-સા૰. ||૧||
જગત-હિતકર અંતરજામી, પ્રાણ થકી અધિકો મુજ સ્વામી । *પ્રાણ ! ભમ્યો બહુ ભવ-ભવ માંહી, પ્રભુ સેવા ઈણ-ભવ વિણ નાહી-સા॥૨॥ ઈણ-ભવમાં પણ આજ તું દીઠો, તિણ કારણ તું પ્રાણથી મીઠો । પ્રાણ થકી જે અધિકો પ્યારો, તે ઉપર સહુ તન-ધન ઓવરો–સા. .IIII
અજ્ઞાની અજ્ઞાની-સંઘાતે, એહવી પ્રીત કરે છે ઘાતે । દેખો દીપક-કાજ પતંગ, પ્રાણ તજે હોમી નિજ ગાતે-સા ॥૪॥
જ્ઞાન-સહિત પ્રભુ જ્ઞાની-સાથે, તેહવી પ્રીત ચડે જો હાથે | તો પૂરણ થાયે મન આશ, દાનવિજય કરે એ અરદાસ-સા૰ IIII
૧. સેવા કરનારો ૨. અંતરની દયા ૩. વિતાવું છું ૪. હે મારા પ્રાણતુલ્ય સ્વામી ! ૫. જોરથી અગર રૂઢિ મુજબ અણસમજથી
३८

Page #53

T કર્તા શ્રી મેઘવિજયજી મ. (કુંથુ જિનેશ્વર જાણજો રે લોલ-એ દેશી)
સુમતિ-જિનેશ્વર સાહિબો હો ! લાલ, સમરું હું નિશદિશ રે-નિણંદરાયા. ચકવો જિમ રવિ-બિંબને હો લાલ, સેવક પ્રભુ બગસિસ રે-જિલ્ll તુજ જસ-રસ-રસિયા જિ કે હો લાલ, તિસીયા દરીસણ-કાજ રે-જિ ઉલ્લસ્યા તુજ ગુણ-ગીત-શું હો? લાલ, તે વસીયા શિવરાજ રે-જિસ્ટ રાઈ
ગયણું-ગણ તારા પરે હો લાલ, તુમ ગુણ-ગણણ અ-સંખ રેજિત / લોકાલોક ન લંઘીએ હો લાલ, જો હોય પરગલ પાંખ રેજિસુoll૩
તો પણ તુમ ગુણ-બોલથી હો ! લાલ, પાવન કીજે જીહ રે-જિ | દરિસણ કીજે દેવનું હો લાલ, ધન ધન તે મુજ દીઠ -જિ ૦ સુdl૪ll પતિત-પાવન તુંહી જ પ્રભુ ! હો લાલ, મેં દીઠો મહારાજ રે-જિ | મેઘવિજય જયવંતની હો ! લાલ, લોક વધારે લાજ રે-જિસુollપા
૧. ઉત્કંઠાવાળા ૨.પ્રબળ વિશાળ
(૩૯)
(૩૯)

Page #54

કર્તા શ્રી કેશરવિમલજી મ. (શ્રી ચંદ્રપ્રભ જિન સાહિબા રે-એ દેશી)
સુમતિ-જિનેસર સાહિબા રે, તું મન વસીયો આય-મનના માન્યા જિમ ચાતક-મન મેહલો રે, કમલિની-મન રવિરાય-મનના મન મોહ્યું રે નિણંદ ! મન મોહ્યું, મન મોહન તું મહીમાંહી /ના/
જિમ મન ઉલ્લસે માહરૂં રે, તેમ ઉલ્લસે તુજ હેજ-મન / તો વાંછિત સઘળાં ફલેરે, જાણીને તમે તેજ-મન
રાઈ
મુજ મન-મંદિર તું વસે રે, જાણે જગત-સ્વભાવ-મન / કિશું ય કહાવે મો ભણી રે, મુજ-હૈડાના ભાવ-મન
વા.
હિતકર સુમતિ-નિણંદજી રે, કીજે સવિ સુખ-સંગ-મન ! સોવન વાન સદા જયો રે, કેશર-અરચિત અંગ-મન...૪ll.
10)
૪૦)

Page #55

પણ કર્તા શ્રી કનકવિજયજી મ.
(દેશી હલૂરની) પ્રભુ સુમતિ-જિનંદાજી, મુખ પુનિમ ચંદાજી | લોચન અરવિંદાજી, સાહિબ મુખ ચંદાજી.../૧II. મન-મોહનગારાજી, આતમ આધારાજી | બલિહારી કરી જઈ , તન-મન વારી જઈજી...// રા વિનતિ અવધારોજી, નવિ અવર વિચારોજી | મિલિઈ 'વિણ ભેદઇંજી, સેવું એણી ઉમેદજી...//૩ી “ચિતિ કરુણા આણીજી, નિજ સેવક જાણીજી | કરો એ સુપસાયજી, ગિરુઆ જિનરાયાજી..૪ મહીમાં હઈ જે મોટાજી, તે નવિ હુઈ ખોટા | કીધી સેવા જાણ ઇજી, બહુ હઠ નવિ જાણજી.../પા હુઈ પર-ઉપગારીજી, સેવક સુખકારીજી | ઈમ જાણી ભગતિજી, સેવા કરિએ જુગતિજી....દી, સાહિબ અંતરજામીજી, કહઈ કનક શિર નામીજી | મહિમા મત વાલાજી, કરો મહિર મસાલાજી...//૭ના
૧. ભેદ-આંતરાવિના, ૨. મનમાં

Page #56

0 કર્તા શ્રી રૂચિરવિમલજી મ.
(મેસ મગરાથી ઊતરી-એ દેશી) પ્રભુ! સુણજો રે, સુમતિ સુમતિદાઇ સદા, સુણજ્યો રે, સેવકની "અરદાસ કિ
મુજરો રે મ્હારો માનજ્યો, પ્રભુ! સુણજયો રે, દાસ નિરાશ ન મુકીએ;
પ્રભુ! પૂરોરે માહરી અવિચલ આશ કિ.-મુજરો...૧૫ પ્રભુ ! જે સુર-નર મુનિ-રાજીયા, ગુણવંતા રે,
સેવે પ્રભુના પાયકિ-મુજરો ! તો નિગુણો હું તાહરે, પ્રભુ હીયડે રે,
કહો કિમ આવું દાય કિ-મુજરો પ્રભુ....રા પ્રભુ! તોહે પણ છોડું નહિ, ઝહી ગાઢિ રે,
હેં પ્રભુજીની બાંહ કિ, મુજરો | જિમ જાણો તિમ નિરવતો, સેવકનેં રે,
આણી પ્રભુ મનમાંહી કિ-મુજરો પ્રભુ....રૂા. પ્રભુ તુમ્હ સંગતિ સમકિત લહ્યું, બહુ હીયડે રે,
નિશદિન પ્રભુજીનું ધ્યાન કિ-મુજરો ! જિમ પામે રે, ચંદન સુરભિ સુગંધથી,
વનરાઈ રે, સહુએ ચંદ સમાન કિ-મુજરો પ્રભુ....ll૪ો પ્રભુજીરૂચિર પ્રભુજી ! ચિત્ત ચાહશું, પુણ્ય પાયો રે,
(૪૨.

Page #57

ગુણ-મણિ-દરિયો સ્વામિ કિ-મુજરો તન-ધન જીવન માહરો તુમ નામે રે,
પામું બહુ વિસરામ કિ-મુજરો પ્રભુ....પા ૧. વિનતિ ૨. મનરૂપ ૩. પકડી ૪. મજબૂત
કિર્તા શ્રી ભાવપ્રભસૂરિ મ.
(ઈડર આંબા આંબલી રે-એ દેશી) મેઘ-રાયા કુલ ચંદલો રે-લાલા, મંગલા માત મલ્હાર ! પ્રભુ તીર્થંકર પાંચમો રે લાલા, કરે જગત-ઉપગારમહારે મન માન્યો- સુમતિજિન-નાહ, દેખાડે ધર્મરાહ, ઓલવે' અંતરદાહ, -આજ આંગણીએ ઉત્સાહ-મ્હારે..... ૧ મુજ પુણ્ય ૨ ઉજલ પક્ષમાં રે-લાલા, ચટકી ચાંદરણી જોરા દેખી જિન-મુખ-ચંદલો રે-લાલા, નાચે ચિત્ત ચકોર-હારે.....રા કુણ હીરા ! કુણ કાંકરા રે ! લાલા, જુદા ન જાણતો જેહ હવે સમઝણ મુઝને થઈને રે-લાલા, નાથશ્ય લાગો નેહ-સ્ટારે.....૩ નિર્ગધ આઉલ-ફૂલડાં રે-લાલા, સુંઘે ન જૂઈ-ભંગ / તિમ ગુણ-હીણાયું હવે રે લાલા, મ્હારો ન બેસે રંગ-મ્હારે....//૪ સાચે મન સેવ્યા થયું રે લાલા, જે પ્રભુ પૂરે આશ | શ્રીભાવપ્રભસૂરિ કહે ?-લાલા, તેહગ્યે પ્રેમ-પ્રકાશ-મ્હારે...../પી ૧. બૂઝવે ૨. ચઢતી કલાએ છે ૩. ફ્લાઈ છે ૪. વધુ ૫. આવલનાં ફૂલ ૬. જૂઈનામના સુગંધી ફૂલના ભમરા

Page #58

T કર્તા શ્રી રતનવિજયજી મ. (મોહનગારા હો! રાજ!રૂડા-મારા સાંભળ! સુગુણા! સૂડા) સુમતિ-જિનેશ્વર સાહિબાજી, સુમતિ-તણો દાતાર | ચઉ-ગતિ-મારગ ચૂરતોજી, ગુણ-મણિનો ભંડાર કે-જિનપતિ જુગતે લાલ, વંદીએ ! !ગુણ-ખાણી ના સહજાનંદી સાહિબોજી, પરમ-પુરુષ ગુણધામ | અક્ષય-સુખની સંપદાજી, પ્રગટે જેહને નામ કે-જિન ll રા. નાથ નિરંજન જગ-ધણીજી, નિરાગી ભગવાન | જગ-બંધવ જગ-વત્સલુજી, કીજે નિરંતર ધ્યાન કે-જિન ll૩ી ધ્યાન-ભુવનમાં ધ્યાવતાંજી, હવે આતમ શુદ્ધ | સાથે સંવર-નિર્જરાજી, અ-વિરતિનો કરી રોધ કે-જિનીકા જ્ઞાનાદિ-ગુણ સંપદાજી, પ્રગટે ઝાકઝમાલ | ચિદાનંદ-સુખ-રમણતાજી, પામે ગુણ-મણિ-માલ કે-જિનull પા. પંચમ-જિન-સેવા થકીજી, પાપ-પંક ક્ષય થાય | દ્રવ્ય-ભાવ ભેદે કરીજી, કારજ સઘલો થાય કે જિન llll મંગલા-સુત મનોહરૂજી, કુલમાં તિલક સમાન | પંડિત ઉત્તમવિજય તણોજી, રતન ધરે તુમ ધ્યાન કે-જિન ll૭ના
(૪૪)

Page #59

કર્તા શ્રી માણેકમુનિ મ. પણ (ઢાલ-લાજવા જિલ્ડ બોયડી રે, કહેને લઈ ગયા ચોર-વાલ્હા એ દેશી) સુમતિ-જિનેસર સેવઈ રે, સુમતિ તણો દાતાર-મુજરો માનો રે! મિહિર જ કરી, અંતર જામી આપણો રે-આતમાં આધાર-મુજરોd/૧ મેઘરાયા સુત સુંદરૂ રે, મંગલા માત મલ્હાર-મુજરો મંગલ-વેલ વધારવા રે, ઉદયો નવ જલધાર-મુજરોરા રૂપ અનોપમ રાયનું રે-કંચનને અણુહાર-મુજરો૦ સોવનવાન સોહામણો રે, ઇશ્ર્વાગ વંશ ઉદાર-મુજરો ll૩મા દાન સંવચ્છરી દઈને રે, લીધો સંજમ ભાર-મુજરો. અષ્ટ કર્મ-અરિ જીતીને રે, પોહતા મુગતિ મોઝાર-મુજરો ll૪ો પૂરવ લાખ ખ્યાલીસનું, જીવિત જેહનું સાર-મુજરો૦ માણે કમુનિ મન રંગશું રે, ચાહે સુમતિ- દીદાર-મુજરોm/ષા ૧. જેવું ૨. દર્શન
@ કર્તાઃ શ્રી દીપવિજયજી મ. જ (રૂડી ને રઢીયાળી રે વાલા તારી વાંસળી રે-એ દેશી) સુગુણ સોભાગી રે સુમતિ-જિણે સરૂ રે, સોહે પ્રભુ ! તિન ભુવનનો નાથ ! સમરથ જાચો શિવપુર સાથ, પ્રભુ ! અલબેલો રે શરણાગત સહી રે-સુગુણoll1I. મુનિ સુદર્શન જયંત વિમાન, દેવ ભવ તજી ચવીયો અચાન-જગ જયકારી રે અયોજઝાયે ઉપનો રે-સુગુણoll રાઈ
(૪૫)

Page #60

મઘા સુ-નક્ષત્રે જન્મ્યો અરિહંત, મૃગપતિ રાશિ અતિ બલવંત । મૂષકની જોનિ ૨ે રાક્ષસ ગણ ભલો રે-સુ ગુણ।।૩।। સંજમ વિનીતા વરી જગદીશ, ઉગ્ર વિહારી થયા વ૨સ વીશ । પ્રિયંગુ તરુ હેઠે રે નાણ નાણ પંચમ લહ્યુંરે-સુગુણ।૪।। દશ શત સંજમીશ્યુ ભગવંત, છેલ છબીલે ક૨ી ભવ-અંત । શિવ-વધૂ સંગે રે, અભંગ ક્રીડા કરે રે-સુગુણાપી કરૂણા-સાગર ગરીબ-નિવાજ, આપ-સમા કરે દેઈ શિવ-રાજ | દીપ સેવો રે સુમતિ
કહે
સુહંકરૂ-સુગુણા॥૬॥
? કર્તા : શ્રી ધર્મકીર્તિગણિ મ.
અભિનંદણ-સુમતિ જિણ અંતરઉ કોડ લખ સાયર તવ હૂંઅઉય (૧) સિંહરાશીએ (૨) મઘા (૩) વિઅજયંતથી ઇંગ
(૪)
ગણહર
(૫)
(૮)
પ્રભુ
(૯)
કૌંચ લંછન તિગ સય ધણુ તણુ
(૧૦) ૧ અઉજિઝવણ ગુણ (૧૧)
કેવલ
તિહાંઇ પામિય . ઉય (૧૨), પામિયઉ સંજમ એકભત્તð (૧૩) ...મકર ભોજન લીયઇ (૧૪) સાવિઆ લખ પંચ અહિઆ સોલ, સહસ સલાહિયઇ (૧૫) લખ ચત્તા પૂરવ આઉ (૧૬) ચઈ પિઅંગુ તરુવર સોહઇ (૧૭) સંમેત સિખરે મોક્ષ પામ્યાએ હેમ રુચિ મન મોહઇ (૧૯)
(૧૮)
||૧||
સય
સંજઅય કોશલાનયરિએ (૬) મેષ (૭) ધરિ મંગલા જમિઅઉય
૪૬

Page #61

“દુહા” સાવય સહસ પકાસિઆ ઉપરિ દુગ લખ હોઈ (૨૦) સાહૂણી લખ પાંચે કહી, સહસ તીસ વલિ જોઈ (૨૧) રા મુણિવર સહસા વીસ તહ તીનિ લાખ ગુણવંત (૨૨) (૨૨) દેવી મહાકાલી ભલી (૨૩) તુંબર જખ મહંત (૨૪) Ill ૧. કંચનવર્ણ
Tણી કર્તાઃ શ્રી સ્વરૂપચંદજી મ.
(શ્રી મોહના મોતીછો હમારા.એ દેશી) અતુલ-બલ અરિહંત નમીજે, મન-તન-વચન-વિકાર વમીજે ! શ્રી જિન કેરી આણ વહીજે, તો મન-વંછિત સહેજે લીજે, સેવીએ ભવિ સુમતિ-જિગંદા, જે ટાલે ભવ-જંદા-સેવીએ // ૧ાા અ-શુભાશ્રવનો સંગ ન કીજે, સમકિત શુદ્ધ સુધારસ પીજે ! અ-ભય-સુપાત્રા દાન દોય દીજે, નિજ-ગુરુની ભલી ભક્તિ વહીજે-સેવીએll રા સુમતિ-જિણેસર સુમતિ જો આપે, જિન દરિશનથી દુર્ગતિ કાપે ! નામ જપો અઠોતર-શત જાપે, મોહ-તિમિર હરો તપ-રવિ-તાપ-સેવીએall૩ણા ત્રિકરણ-શુદ્ધ નવ-વિધ નિર્દૂષણ, એથી જ શીલ-સલીલ વિભૂષણ / સંશયથી નિત રહીએ લૂખા, જબ લગે નભ અવગાહે પૂખા-સેવીએll૪

Page #62

ધર્મનું કામ તે ભાવશું કીજે, ગુરુ-મુખ વચન વિનય કરી લીજે. ભવ-સમુદ્ર તર્યો વાંછીએ, જડ ચેતન બિહું ભિન્ન લેખીજ-સેવીએll પી. પંચમ-ગતિ-ગામી પ્રભુ-પાયા, સવી કારજ સિધ્યા દિલ ભાયા! સૌભાગ્યચંદ્ર ગુરુ સુપસાયા, સ્વરૂપચંદ્ર જિનના ગુણ ગાયા-સેવીએllી.
કર્તા: શ્રી જ્ઞાનવિમલસૂરિજી મ. તુમ હો બહુ-ઉપગારી ! સુમતિ-જિન ! તુમ હો ! મેઘ-નૃપ-નંદન આનંદન, મંગલા-માત તમારી-સુમતિol/૧ પંચમ-જિન પંચમી-ગતિદાતા પંચ-મહાવ્રતધારી | પંચ-વિષય-વિકારરહિત જિન, પંચમ-નાણ-વિચારી-સુમતિ ll રા. પ્રભુ ! તુમ દરિસણ નિશ્ચય કીનો, સેવ સેવા તમારી / સુમતિ-સુવાસ વસી મન-ભીતર, ક્યા કરે કુમતિ બિચારી?-સુમતિoll જયે ધૃત દૂધ સુવાસ કુસુમમેં, પ્રીતિ બની એક-તારી ! દિલ ભરી દેખી મેરે સાહિબકો, વિસરે કોણ અ-વિચારી?-સુમતિoll૪ll સુરતરૂ-સુરમણિથી તુમ આણા, અધિક લગી મોહે પ્યારી | જિણથી દૂરે ગઈ ભવ-ભવકી, દુર્ગતિ-હમસે અટારી-સુમતિollપા તીન ભુવન મનમોહન સાહિબ, સેવે સુર-નરનારી ! જ્ઞાનવિમલ-પ્રભુચરણ શરણકી, જાઉં મેં બલિહારી–સુમતિના ૧. સુગંધ ૨. ભૂલે ૩. વગર વિચાર્યું ૪. ખરાબ
(૪૮)

Page #63

TWી કર્તાઃ શ્રી ગુણવિલાસજી મ.
(રાગ-ભૈરવ) તેરી ગતિ તુંહી જાને, મેરે મન તું હી હૈ | ઓર સર્વ ભર્મ ભાવ, મોહજાણ યું હી હે-તેરી.../૧ શાનમેં બિચાર ઠાની, શુદ્ધ બુદ્ધિ ગહી હૈ | આપકી પ્રસાદ પાઇ, સુખુ દષ્ટિ લહી હૈ-તેરી....ર0 ચંદ જય ચકોર પ્રીતિ, એસી રીતિ સહી હૈ | આદિ-અંત એક રૂપ, તો સો હોઈ રહી હૈ-તેરી.....રા એ દયાલ બહુત બાત, કહી જાત નહી હૈ ! તાર હો ! સુમતિનાથ ગુણવિલાસ વહી હૈ-તેરી....૪ ૧. ખંજન પક્ષીની જેવી સુંદર આંખો શોભે છે. (ત્રીજી ગાથાની બીજી લીટીનો અર્થ)
પણ કર્તા: શ્રી જગજીવનજી મ. સુમતિ સુમતિદાયક સદા-જગત ગુરુ દીવો, નવલ કુનિ દેવ હો! અખય અવય સુખ-સાગરુ-જગતગુરુ દીવો. નીતિ નમતાં તતખેવ હો-મનનો મોહન શુભ ગુણનો સોહન, જિન જનપતિ પ્રભુ મારા ! સાંભલો અમ અરદાસ હો !..... ૧ દેવ સકલ મેં દેખિયા-જગત કારિમા કપટના કંદ હો ! દંભરહિત તિમ * દિનમણિ-જગત, નીકો મંગલાદેવી-નંદ હો !.../રા
૪૯)

Page #64

આદિ અનંત સુખ સંપનો-જગતઆતમગુણ શુભ કામ હો ! “અડ-સહસ-લક્ષણે ઓપતો-જગત, ધરમધારક ગુણ ધામ હો ! ૩. ષટકાય-લોકને ખાંતિશું-જગત , અભયદાયક અભિરામ હો ! મન-મનોરથ ફલેં જગ મહી-જગત, સમરતાં તુઝ મુઝ સ્વામિ હો //૪ો. નાણ નિર્મલ નિધિ જાણીયે-જગત., ધ્યાવે ધરી શુભ ધ્યાન હો! શિવ-રમણી લહે તે સહી-જગત , નાથ અનંત તુઝ જ્ઞાન હો //પા અલવેસર અવધારીયું-જગત, તારીયે પાર સંસાર હો ! ગણિ જગજીવન ગુણ સ્તવે-જગત, જિન જપતાં જયકાર હો //૬ll ૧. વિશિષ્ટ ૨. વળી ૩. શાશ્વત ૪. સૂર્ય ૫. આઠ અધિક હજાર એક હજાર ને આઠ
કર્તા શ્રી જિનહર્ષજી મ.
(રાગ-કેદારો) જીઉં રે ! પ્રભુ-ચરને ચિત્ત લાયા સુમતિ ચિત્ત ધરી સુમતિ-જિનકો,
ભજન કરી દુઃખ જાય-આઉટ...૧ મોહ-માયાકી મહા-જાલમેં, ક્યું રહ્યો ? તું મૂંઝાય ? ! અંતે જમ જબ આઈ પકરે, કહું ન રહાય-જીઉ...../રા ભવ અનંત દુખ ટારવેલું, ક્યું ન ગ્રહ ઉપાય ? | જિનહર્ષ પ્રભુ મુક્તિકો દાયક, પ્રીતિ અચલ બનાય-જીઉ.....૩ ૧. કોઈ પણ રીતે
૫૦)

Page #65

પણ કર્તા શ્રી યશોવિજયજી મ. RD
(રાગ-મારુ) સુમતિનાથ સાચા હો ! પરિપરિ પરખતી ભયા, જૈસા હીરા જાચા હો! ઓર દેવ સવિ પરિહર્યા, મેં જાણી કાચા હો-સુમતિoll૧ી. તૈસી કિરિયા હૈ ખરી, જૈસી તુજ વાચા હો | ઓર દેવ સવિ મોહે ભર્યા, સવિ મિથ્યા માચા હો-સુમતિollરા. ચીરાસી લાખ વેષમાં, હું બહુ પરિ નાચા હો | મુગતિ દાન દેઈ સાહિબા, અબ કરો ઉવાચા હો-સુમતિoll લાગી અગ્નિ-કવાયકી, સબ ઠોરહી આંચા હો || રક્ષક જાણી આદર્યા, મેં તુમ શરન સાચા હો-સુમતિoll૪. પક્ષપાત નહિ કોલેસું, નહિ લાલચ-લાંચા હો | શ્રી નયવિજય સુ-શિષ્યકો, તો દિલ રાચા હો-સુમતિolીપા
૧. બહુ રીતે ૨. વરદાનથી તુષ્ટ
(૫૧)

Page #66

શ્રીસુમતિનાથ ભગવાનના સ્તવન
શ્રી પદ્મવિજયજી કૃત થોય
સુમતિ સુતિ દાઈ, મંગલા જાસ માઈ, મેરુને વલી રાઈ, ઓ૨ એહને તુલાઈ;
ક્ષય કીધા ઘાઈ, કેવલજ્ઞાન પાઈ,
નહિ ઉણીમ કાંઈ, સેવીયે એ સદાઈ....||૧||
શ્રી વીરવિજયજી કૃત થોય
સુમતિ
સ્વર્ગ
મમત મોહ
પ્રગટ
તુંબરૂ
૧. પ્રાણીને ૨. બીજો
દિયે
નહીં
શાન વરી શિવ
વીર
નમે
પર
અસુમંતને;
૧
ભગવતને;
બાલિકા.
મહાકાલિકા....||૧||

Page #67

અમૃત કણ છ જિન ભક્તિએ જે ન સીધું, તે બીજા કશાથી ન છે સીઝે.
અરિહંત મળ્યા પછી અરિહંતની કદર કેટલી ને એમની પાછળ ઘેલા થઈ જઈએ ખરા? © ''નિગોદમાં થી અહીં સુધી ઉંચે આવ્યા એ
અરિહંતની કૃપાથી" ઓ ભાવંથી ભગવંત પરનો કૃતજ્ઞત્તા ભાવ જીવંત રાખો. @ જૈનધર્મનું ભવાંતરમાં રિઝર્વેશન કરાવવું હોય તો તે હું અરિહંતની પાછળ પાગલ બની જાવ. @ પરમાત્માની વંદનામાં એકાકારતા એ મહાયોગ છે. ન્યાયવિશારદ, વર્ધમાન તપોનિધિ પૂજયપાદ આચાર્ય
શ્રી ભુવનભાનુસૂરીશ્વરજી મહારાજ

Page #68
શ્રી સુમતિનાથ ભગવાનની જીવન ઝલક |પિતાનું નામ : મેઘરાજા | માતાનું નામ : મંગલા જન્મ સ્થળ : અયોધ્યા | જન્મ નક્ષત્ર : મઘા જન્મ રાશી : સિંહ આયુનું પ્રમાણ 1 : 40 લાખ પૂર્વ શરીરનું માપ : 300 ધનુષ શરીરનું વર્ણ : સુવર્ણવર્ણ પાણિ ગ્રહણ મા : વિવાહીત | કેટલા સાથે દીક્ષા : 1,000 સાધુ છદમસ્થ કાળ : 20 વર્ષ દીક્ષા વૃક્ષા : સાલ વૃક્ષ a વીત્સર્ગ : ૧wત્સર્ગ ગણધર સંખ્યા | મન .. . જ અયોધ્યા સાધુઓની સંખ્યા : 3 રાવણ સુદિ 2 | જન્મ કલ્યાણક | _30,000 શ્રાવકની સંખ્યા : 2 શાખ સુદિ 9 | કેવલજ્ઞાન કલ્યાણક : 16,000 અધિષ્ઠાયક યક્ષ : તંબક સુદિ 9 | મોક્ષ સ્થાન 'હાકાળી પ્રથમ ગણધરનું નામ: ચરમ પ્રથમ આર્યાનું નામ : કાચસ્મી મોક્ષ આસન : કાર્યોત્સર્ગ | ભવ સંખ્યા : ત્રણ ભવ ચ્યવન કલ્યાણક : શ્રાવણ સુદિ 2 | જન્મ કલ્યાણક : વૈશાખ સુદિ 8 દીક્ષા કલ્યાણક : વૈશાખ સુદ 9 | કેવલજ્ઞાન કલ્યાણક : ચૈત્ર સુદિ 11 મોક્ષ કલ્યાણક : ચૈત્ર સુદિ 9 | મોક્ષ સ્થાના : સમેતશિખર મુદ્રકઃ રોનક ઓફસેટ - અમદાવાદ. ફોન : 079-6603903