Book Title: Param Guru Pravachan 01
Author(s): Pratap J Tolia
Publisher: Shrimad Rajchandra Ashram
Catalog link: https://jainqq.org/explore/032295/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAna zrI sahajAna hajAnaMdaghanajI gaMgIndra yugapradhAna AtmAnubhUta vA kI AtmAna paramaguru pravacana saMpAdakaH prA. pratApakumAra ToliyA prakAzakaH zrImad rAjacaMdra Azrama haMpI Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yugapradhAna gurudeva zrI sahajAnaMdaghanajI mahArAja janma saM. 1970 bhA0 su0 10 DumarA (kaccha) dIkSA saM0 1991 vai0 su0 6 lAyajA (kaccha) yugapradhAna pada saM0 2018 jye0 su0 15 boraDI mahAprayANa saM0 2027 phA. su0 2 hampI indrAdayo natAyasya pAda padame munirhi saH / yugapradhAna sahajAnaMdaghano'dya bhArate // Page #3 -------------------------------------------------------------------------- Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogIndra yugapradhAna zrI sahajAnaMdaghanajInI anubhava vANI . paramagurU pravacana (1) pAMca samavAya : satpuruSArtha preraka : pU0 AtmajJA mAtAjI zrI. dhanadevIjI sampAdaka : . prA0 pratApakumAra ToliyA zrImatI sumitrA pra. ToliyA prakAzaka : zrImad roja candra Azrama, ratnakUTa, hampI-583239 (karnATaka) Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakcanakAra : yo. yu. zrI. sahajAnaMdaghanajI mahArAja preraka, AzIrvAda pradAtA : pU. AtmajJA mAtAjI zrI dhanadevIjI 0 rikArDiMga : sva. candubhAI ToliyA . 0 sampAdaka : prA. pratApakumAra ja. ToliyA ___ zrImatI sumitrA pra. ToliyA 0 arthapradAtA : zrI praphullabhAI punamiyA boraDI-401701 (mahArASTra) 0 prakAzaka : esa. pI. ghevaracaMda jaina, menejIMga TrasTI zrImada rAjacandra Azrama ratnakUTa, hampI-583239 (karnATaka) * mudraNa-vyavasthA : zrI. ratilAla lAlabhAI zAha - zrI. cImanabhAI lAlabhAI zAha 0 mudraka .: dharaNIdhara prinTarsa, ahamadAbAda. 0 pratiyA~ : 1100 0 saMskaraNa .: prathama / varSa : 1988 : gujarAtI : devanAgarI * mUlya : ru. 3-00, DAka vyaya - 0-50 * bhASA Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . . sampAdakIya anaMta anaMta bhAva-bhedo ane dRSTikoNothI prabodhita vItarAga vApIno sAra vItarAga paMtha para cAlatA mahat puruSonI AptavANImAthI maLe che. A kALanA AvA durlabha mahApuruSomAM pramukha evA prakaTa satpuruSa ane prasiddhi-moha-mukta guptajJAnI paramakRpAlu deva. zrImad rAjacandrajInI vANI AvI prabaLa, prAMjaLa, saraLa, nirmaLa, prabhAvapUrNa vANI hatI. ApaNA sadbhAraye ApaNane te temanA samartha akSaradeha rupe graMthastha thayelI ane yathAvat jaLavAyelI maLe che. e ja vANI ane jIvanAdarzane svayaM vicArI, AcarI, jIvI jaIne, AtmasAt karIne ApaNane sArthaka paribhASA ApanAra A yuganA anya gupta mahApuruSa hatA yogIndra yugapradhAna zrI sahajAnaMdadhanajI mahArAja ( bhadramuni ). temanI preraka vANI ApaNane eka badhu lAbharupe temanA potAnA ja anubhUti bharelA avAjamAM svarastha -dhvanimudrita-Teipa thayelI maLe che. temanI A saraLa, nirmaLa saritA-zI syAdvAda zailInI vANImAM vItarAga bhagavaMtonA AtmabodhanuM darzana mareluM che, je AtmalakSyane spaSTa ane sudRDha banAvavAne samartha che. sadgurudeva zrI sahajAnaMdaghanajInA nikaTavartI svargIya agraja zrI caMdubhAI ToliyA ane temanA paramakRpApAtra zrI navInabhAI Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jhaverI (jayapura) ne A upakAraka vANIne pakaDI levAna-Teipa karavAnuM zreya sAMpaDela che. A baMne svajanonA aneka rekarDIgone AdhAre taiyAra karelI A paramaguru pravacanavANI zrImad rAjacaMdra Azrama haMpInA adhiSThAtrI AtmajJAnI pUjyA mAtAjInI preraNA ane AzISathI have pustikA svarupe paNa jagata samakSa AvI rahI che. kramika pravacanamAlA rupe prasiddha thanAra A prathama pustikAnA prakAzananuM bhAvabhayu dAna, sadgurudevanA boraDInA svanAmadhanya-yuvAna bhakta zrI praphullabhAI punamiyAe Apyu che, je anya anekone tevI preraNA Apaze. vardhamAna bhAratI beMgalora dvArA, pUjya mAtAjInAM AjJAAzIrvAda ane AzramanAM sahayogathI saMpAdita prakAzita keseTa-kRtinI sAthe A pravacanabANInuM avAranavAra vAMcana-zravaNa eka anero anubhava karAvaze. A rIte A paramaguru pravacanone hRdayaMgama karI Atmazuddhi ane AtmajJAnasiddhinI dizAmAM eka DagalaM AgaLa bharavAnI anekane preraNA maLaze evI zraddhA che. aneka viSayo paranAM AvAM aneka vividha pravacano uparAnta " zrI kalpasUtra " jevA pAvana zrutagraMtha paranA syAdvAdamaya samanvaya zailInAM pravacano je baghAM keseTa Teipa rupe bahAra paDI cUkyAM che te have kramazaH pustikA rupe paNa mahApuruSonAM yogabaLathI Azrama dvArA prakAzita thaze. A prayAsonI upayogitA- mUlyAMkana sAdhaka Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrotAo, sajAga zrAvako ane sahRdayI samAlocako svayaM kare ane potAnAM sUcanothI amane lAbhAnvita kare abhyarthanA / bahujana samAjanA lAbhanA ane gujarAtanI bahAranI paNa vyAptinA AzayathI paramaguruonI IcchAnusAra A gujarAtIbhASI vANI prakAzana devanAgarI lipimAM thaI rahyaM che. AzA che sau tene AvakAraze. zrImad rAjacaMdra puNyatithi caitra va. 5, 7-4-88 anaMta, 12 kembrija ror3a, beMgalora-560008 prA. pratApakumAra ja. Toliyo zrImatI sumitrA pra. ToliyA Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paramaguru pravacana : 1 pAMca samavAya : satpuruSArya A pravacanana * pAMca samavAya kAraNo ane dRDha nirdhAra * svabhAva AdinI anukULatA * vibhAvabhAvo * caitanyavijJAnano prayoga : svakALa 0 sva-kALa 0 aMtarlakSa * puruSArtha kayo ? * AtmalakSanI pakar3a 0 dharma eTale mananI dharapakar3a 0 sahajasamAdhi ane zrImadjI * satata svarupa jAgRti : satpuruSArthanI kuMcI " dharma eTale mananI dharapakaDa.... ... .... ...e AtmAnA bhAna vagara thaI zakatI. nathI... ... ..." . n mov 022-2. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paramaguru pravacana : kramika mAlA krama viSaya-zIrSaka bhASA pravacana avadhi 1 pAMca samavAya : sat puruSArtha gujarAtI 60 minaTa 2 jAtmabhAna-vItarAgatA hindI 3 sAkAra-nirAkAra upAsanA ......, . 60/90 mi. 4 AdhyAtmikatA gujarAtI 90 mi. 5 AtmasAdhanA : Atmadarzana 6 AtmA-paramagurune caraNe 7 zrImad rAjacandrajI kI jJAnadazA hindI 45 minaTa 8 AtmapakaDa 9 AtmasAkSAtkArano anubhavakrama gujarAtI 90 mi. AtmasAkSAtkAra kA anubhavakrama hindI 11 , , 2 (jayapura) 12 , " 3 * * * * * 14 mAyika sukha tyAga : mukti rahasya + svayaM-pada Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 syAdvAda - ahiMsA carcA + svayaM - pada 16 samAdhimaraNa kI kalA : 17- 26 zrI kalpasUtra pravaSana maMjuSA 10 keseTa seTa 27 niyamasAra (nirmANAdhIna) gujarAtI + hindI hindI hindI 90 mi. 90 mi. hindI uparyukta sarva pravacanonI pustikA mAlA zrImad rAjacaMdra Azrama dvArA prakAzanArambha / sarva keseTo prAyaH taiyAra : vardhamAna bhAratI, 12 kembrija roDa, beMgalora 560028 parathI upalabdha / Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paramagurU pravacana (1) pAMca samavAya : satpuruSArtha pAMca samavAya kAraNo ane dRDha nirdhAra : pUrvakRta ane puruSArtha e be ja kAraNa nahIM paNa pAMca kAraNa che. kALa, svabhAva, niyati, pUrvakRta ane puruSArtha-pAMceyano meLa bane to kArya siddha thAya. eka sAmAnya udAharaNa rupeH amuka RtumAM ja varasAda varase che, amuka kALamAM ja, amuka varSA pachI ja vRkSa aMkurita thaI, moTuM thaIne phaLe che. te amuka RtumAM ja thAya che. te kALa paNa sApekSa che. ahIM je kAma ApaNe cIMdhIo te kAmamAM pAMca kAraNono meLa besADavo ja joIe. Atmazuddhi-Atmasiddhi e kArya che. " mAre A jIvananIM aMdara AtmAnI zuddhi ane siddhi karavI che." jeTalI zuddhi eTalI siddhi. Atmasiddhi-e nirNaya thaI javo joIe ke, " mAre A kAma kara che." e niyati eTale nirNaya. koi paNa kAma pahelA Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nirNaya laI ane pachI thAya che. nirNaya vagaranAM je kAmo karAya che temAM pariNAma zuM Ave ? eTale niyati - nizcaya - " mAre A janmamAM AtmajJAna pomavuja che." A pahelAM nizcaya hovo ghaTe che. " mAre lakhapati thaq che " evo nizcaya karIne vepAra karanArAo keTalAka lakhapati bane che. jene bAkInAM kAraNo maLI jAya te bane che. bAkInAM kAraNo meLave nahIM tene meLa nathI besato. to sauthI pahelAM e nirNaya hRdayanI aMdara sthira thavo ghaTe che ke, " mAre amuka kAma karavU ja che ! karIza ja. karake htteNge| maranevAle to hama haiM nahIM / hama kauna ? AtmA - kabhI marate nahIM / " e pAko nirNaya levAya te pachI ene anukULa svabhAva karavo paDe che. potAnA bhAvone 'sva' ne anukULa karavU (karavA) paDe che. 'sva'ne anukULa potAnA bhAvo na hoya to e Atmazuddhi -Atmasiddhi karI zake nahIM. 'sve bhavanaM svabhAva.' potAmAM potAnA bhAvonuM anukULa raheq : eTale ke jovA-jANavAnI je cetanA zakti che-prakAza rupA-te atyAre dehAkAre TakelI che, ne indriyonAM mAdhyamathI ApaNe e prakAza zaktine vAparIe chIe-bahAranA padArthAne jovA jANavA mATe. e jyAMthI sphure che, enuM je udgamasthAna che, te juduM che. jema sela ane balba. selamA prakAzaM che. svIca dabAvI ane enI joDe valbane anusaMdhAnita banAvIe, baMne joDANa pAme eTale selano prakAza balbamAM Ave che. Ave che ? tema A badhuM Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je prakAza vaDe jaNAya che-AMkha baMdha hoyaM to kaMi na dekhAya. bahAranA prakAzathI ja jovA ane jANavAnI kriyA thatI nathI. upAdAna rupe mAhIMno prakAza che, te svayaM prakAza che. e prakAza jemAM che, enuM je kendra che-adhiSThAna che-te AtmA. temAMthI prakAza, cetanAzakti prakAzarupA che, emAMthI sphure che ane potAnI svarupamaryAdAnI bahAra A deha, indriyo, ityAdi enI aMdara e 'karaMTa' Ave che. enuM bhavana "para"bhaNI che. eTale ene "sva"bhaNI vALavU ghaTe che. " bhavanaM bhAva"-'bhU' dhAtuthI " bhAva" zabda bane che, " bhavana " zabda bane che. ' bhavati, bhavataH, bhavanti ' eTale " thAya che", "hoya che "-e enA artho che. thavU, hovU eTale zuM ? ke " para " ne anukULa thaQ te parabhAva ane " va "ne anukULa tharbu te khabhAva. "sva" eTale potAnuM je svarupa che, je jJAtA, dRSTA, sAkSI tattva che, je " DrAivara" tattva che A " moTara "mAM tene jovAjANavA mATe e cetanAzaktinuM samAvaM, svane anukULa raheg, anukULa tharbu, te svabhAva. Atmazuddhi ane Atmasiddhi karavI ja che, e kArya karavU ja che teNe sauthI pahelAM A kAma karavAnuM che : eka nirNaya. te nirNaya karyA pachI A prayoga. samagra zakti je bahAra vaparAya che, te badhI potAnA AtmAne anukULa vAparavI. te anukULapaNe aMtarmukha ernu hovU, tenuM nAma svabhAva..e svabhAvane sAcyA vagara, kevaLa parabhAva vaDe Atmazuddhi ke siddhi thai nathI, yavAnI nathI, thai zake ema ja nathI ! je kALe A jIva A Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prayoga karaze, potAnA karaMTane udgamasthAnamAM vALaze, samAvaze, te kALa te khakALa che : " kALa-labdhi lai paMtha nihALazaM." svabhAva AdinI anukULatA : kharekhara, svakALa, svabhAva, svadravya ane vakSetrA-e cAre jo anukULa hoya to AtmAnI zuddhi ane siddhi thai ke che. Atmadravya-khadravyanuM vakSetrA-maryAdAmAM, caitanyapradeza maryAdAmAM, parakSetrAthI haTI ane samAvu e khabhAva. ane je kALe te samAya te khakALa. ema khadravya, svakSetrA, khakALa ane khabhAva te rupe jyAre A AtmA pariName, tyAre satpuruSArtha jaNAya. satne pragaTa karanAra puruSArtha. bhUtakALanA ajJAnadazAnA prayatno-kaMI janmonAte vaDe je kAMi bhAgya-nirmANa thayuM che, tenA upara, tenA bharose rahIzuM to kAma nahIM cAle. jema khAvApIvAne mATe, AjIvikAne mATe pratyeka dehadhArI mahenata karI rahyA che. e bhAgyanA bharose besI rahetA nathI, mahenata karyA ja kare che.. bhAgyamAM haze to maLaze ema bhAgya para nirbhara keTalA haze ? keTalAka vepArIo nukasAna karatA hoya che. eka bijhanesamAM nukasAna gayuM to pharI bIjo bijhanesa kare che. paNa e ema ne ema bhAgyanA bharose besatA nathI. mahenata karyA ja kare che. to e pUrvakRta ane puruSArtha. to pUrvakRta e bhUtakALanA puruSArthanA phaLasvarupe je bhAgyanirmANa thayelu che, e philma utarI cUkI che, te pramANe dareka dehadhArIe ekaTIMga Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavI ja paDaze. je philma utarI gai che, je sTeja para Avaze te pramANe nAcavU paDaze, nAnA prakAranA nAca karavA paDaze. je je icchyu hatuM bhUtakALamAM te maLI rayuM che : 15 ." je je icchekheM pUrve, te te maLe atyAre, je je na icchyuM pUrve te to maLe na kayAre ! je mohabhAve icchayuM, nijane muMjhAvA jeQ tana, saMga, baMdhanAdi pharIne maLyu ja tevU ! " 4 tethI muMjhAya che tuM, paNa che e doSa keno ? che nimitta mAtrA tene, de che tuM doSa zeno ? kare harSa-zoka zAno ? taja moha re abhAgI ! .. nija doSathI baMdhAyo, chUTe e doSa tyAgI." A rahasya zu che ? atyAre je je kaMi ApaNane maLI rahyaM che te badhuM ApaNe icchelu hatuM te maLI rayuM che. mohadazAmAM Aq icchyuM hatu, te maLyu ! A mohanAM baMdhano-A je kaMi dekhAya che te mohavaza thaine icchayu hatuM. atyAre icchA na hoya chatAMya pahelAM je icchA karelI ane je kaMi taiyAra thayuM te paripAkakhetI taiyAra thai te to sAme Avaze ja. e paristhitio e rupe sarjAze ja. e paristhitione badalavA mATe jJAnIoe mahenata karavAnI nA kahI che. potAnA bhAvone badalo ! paristhitiothI bhAgazo Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApaNe jaizuM TreinamAM to karma jAze pleinamAM ! be DagalAM AgaLane AgaLa. e paristhitio game tyAM jaizu-puNyarupe ke pAparupe. je kaMi silaka che te sAme AvIne hAjara thaze. je hAlatamAM chIe te ja hAlatamAM rahIne bhAva palaTI nAMkhavAnA. je bhAva parabhAva che, tene svabhAva karI nAMkhavAnA. 'sva'ne jANyA karavAnuM kAma karavAna. ane jo ApaNu hoya to zuM che ? "sarvasva ", sarva sva, sva ja sarva che. badhu potAnuM je che te "sva" che, ane bhAva "sva", "sva" eTale dhana. "sva" zabdanAM ghaNA artho thAya che. sarvasva samarpaNa-tyAM kane va eTale dhana jeTalaM hatu te badhuM ApI dIvu, sarvasva samarpaNa karyu to ahIM bhAva va - svabhAva. -- bhAva hI dhana apanA hai| isa DrAivara sAhaba ke pAsa yadi koI dhana haiM to kyA hai ? bhAva / bhAva ko cAhe zuddha rupa meM vAparo, cAheM azuddha rUpa meM / bhAvane zuddha vAparo ke azuddha. azuddha ve prakAre -zubha ane azubha. zubha bhAva vaDe puNyabaMdha, azubha bhAva vaDe pApabaMdha ane zuddha bhAva vaDe baMdharahita sthiti. eTale potAnA bhAvone "kha" mATe ja kharcA. A "para" saMbaMdhI, A dehAdi saMbaMdhI je bhAvo ApaNe sphurAvIe chIe e parabhAva che. A paristhitione lIdhe je parane nimitte je bhAvo UThe che-A joie, A na joie, A mAruM, A tAruM, A sAraM, A kharAba, e vagere bhAvo UThe che te parabhAvo che. e bhAvone badalavAnA che. svane anukULa karavAnA che. eTale A zarIra rupa Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / moTaramA birAjamAna DrAIvara tattva - potAno AtmA, te AtmAnI kAyamI smRti - smaraNa, maMtrasmaraNa eTale vismaraNa na thAya te. maMtra eTale guptamAM gupta rahasya. " maMtra gupta rahasya dhAtuthI maMtra zabda bane che. guptamAM gupta rahasyarUpa jo koi hoya A vizvamAM to A AtmA che, ke bIjo koi che ? Ama juo, aMtadRSTi kholIne juo to sAme ja che. ane nahIM to game tyAM zodho paNa kayAM ya e nahIM maLe. gupta camatkAra A che. rahasyarUpa svatattva, mAMheM gupta che, svarupa gupta che, upara paDadA che eTale khabara paDatI nathI. to maMtra zabdano artha che gupta rahasya. A vizvamAM guptamAM gupta rahasyarUpa koI padArtha hoya to koNa che ? A AtmA. ena hoya to bAkI badhuM jaDa. koinI kiMmata nahIM. to A jeTalA maMtro - maMtrAkSaro che enA artharUpe zuM tattva che ? A DrAivara tattva, AtmA, paramAtmA. AtmA kaho, paramAtmA kaho. enI smRti kAyama banAvI rAkhe enuM nAma maMtra smaraNa. e smaraNa tyAre kahevAya ke vismaraNa na thAya, bhUlAya nahIM. koi paNa kAma karatAM chatAM game tevI paristhitimAM rahevA chatAM, A DrAivara - tattva bhUlAya nahIM, visarAya nahIM A mahenata karavAnI che : puruSArtha. e svabhAve rahIne jyAre A mahenata karazuM tyAre te kALa te svakALa che. A bhavasthiti paripAkanI kriyA Akhara to eNe ja karavAnI che. " kALa pAkaze tyAre joizuM, tyAre mokSanI kriyA karazuM, hamaNo zuM che ! ghaDapaNamAM goviMda guNa gAzuM bUDhA thai jaizuM, kuTuMbane ke koine kAma nahIM AvIe tyAre bhajana karazuM ! " "" Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAvabhAva eTale para kALa, para dravya, para kSetra, para bhAva-vAstavikapaNe para padArthanA je vizeSo te rupa parabhAva te naDatA nathI. naDe che potAnA vibhAvabhAvo parane nimitta karIne thatA hovAthI te vibhAva bhAvo - te naDe che. te vibhAvane svabhAvarupe badalAvI nAMkhIe to bahAranI paristhiti naDatI nathI. mahA--sAdhako, mahAbhunio, RSi munio keTalAka mahAmunione ghANImAM pIlavAmAM AvyA ! ghANImAM zarIra pIlAyuM, sAthe AtmA kevaLajJAna ne mokSa ! ! jIvatA bALavAmAM AvyA mahApuruSone. paNa e paristhitino prabhAva emanA AtmA para paDayo nahIM. eTale AtmA, AtmabhAve jAgrata rahyo ! sparzarahita AtmA che, ene sparzavALA koi zastro aDI zake nahIM, Aga aDI zake nahIM, rassI bAMdhI zake nahIM, koi ene aDI zake nahIM evaM A tattva, A Atmatatva, kadI AgamAM baLe nahIM, zastrothI chedAyabhedAya nahIM. jo e svabhAvamA AruDha hoya je kALe, te kALe paristhitino prabhAva enA . upara paDato nathI. oparezana holamAM zarIrano amuka bhAga iMjekazana dvArA sUno karavAmAM Ave che. eTale emAM je cetanA-karaMTa che, te viSamaya prayoga hovAthI ATalo bhAga khoTo karavo hoya, zUnya karavo hoya to amuka jagyAe iMjakazana lagAve eTale A khAlI thai jAya. e karaMTa saMkocAine bAkInA hissAmAM cAlyu jAya eTale ene pachI kApavAmAM Ave chatAye darada thatuM nathI. jyAre karaMTa prasaravA mAMDe tyAre khabara paDe Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che : " mane ahIM duHkhe che, mane Ama thAya che." A viSaprayoga vaDe kSaNabharane mATe, amuka samayane mATe ApaNe anubhava karI zakIe chIe. caitanyavijJAnano prayoga svakALa : to A caitanyavijJAnano prayoga che-potAnA caitanya karaMTane pAvara hAusamA samAvavAnI kaLA ! e jo AvaDe, svakSetramA potAnA karaMTane svabhAve TakAvIe je kALe, te kALe bahAranA upasargoM ke parisaho, bahAranA kaSTo AtmabhAvamAM vicalita karI zake nahIM. iSTAniSTa bhAve A jIva samatva bhAvamA rahI zake ? rahe. je kALe A prayoga sva-dravya karaze te kALa kharekhara dhanya che. te "svakALa" che, te dhanya che. bahAranA kALanI sAthe levAdevA nathI. ane e rIte jo koI puruSArtha kare, kALa, svabhAva ane niyati traNane sAthe laIne, kevaLa bhAgyane bharose nahIM. bhAgyane anusAra je paristhitio nirmANa thAya che tenI sAme A rItie rahe, A rIte puruSArtha kare, A mahenata kare, to AtmAnI zuddhi ane siddhi avazya bhAvi che ja, thAya ja. svabhAvane anukULa thato nathI. svakSetramA praveza karato nathI. svadravya ( A jaina paribhASAnI vyAkhyAo che. ) dravya eTale dravati dauSati adu dravat iti dravyam / je eka padArtha evI dravaNakriyAyukta che, jenI bhUtakALanI avasthAo - dravI cukI che, vartamAnanI dravI rahI che ane bhaviSyanI dravaze. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eTale parivartano thayA ja kare paNa kAyamana kAyama ! tene jema " sat" kahe che tema bIjA zabdomAM ene " dravya" kahe che. Atma dravya, pudgala dravya... have svadravyano, potAnA Atmadravyano je vistAra che - A eka kapaDaM, teno vistAra keTalo ? kholazuM eTale, ATalo. tema A AtmA jo ene vistRta karIe. A dehadevaLamAM rahetAM chatAM vistRta karIe to AkhA vizvamA phelAi jAya ! sarvavyApaka ! ! jyAM sudhI gatinA mAdhyama rupe ' dharmAstikAya' nAmanuM tattva che tyAM sudhI vistare. AgaLa paNa vistarI zake che, paNa gatinA mAvyamarupe padArtha nathI. jena kAranI aMdara sTArTara, breka, anya cakrone AdhAra rupa dhurA, A moTara banelI te, pote kalevara, mahIM DrAivara ne roDa : A badhI vastuo apekSita che. to 'sTArTara ' vaDe cAle che, 'breka' vaDe moTara UbhI rahe che, ane dhurAne AdhAre cakra phare che. tema pudgala paramANunI banelI A " moTara" ane temAM beThelo che te " DrAivara " ane A cAle che jemAM te AkAza, khAlI jagyA, roDa. vidhamAM saba kavolITInA padArtho che. svataMtra, anutpanna, avinAzI ane emAM je jIva che te keTalA vistArane laine cha ? jema A TyUba. emAM karaMTa pasAra karIe eTalA vistAramA phelAi jAya. nAno jhIro balba lagADIe to eTalAmAM. ethI moTo lagADIe to ? A nirdiSTa saMsthAna, koi khAsa AkAra eno nathI. A mAMya je beTho che-A deha janmyo tyAre kevaDo hato ? ATaloka haze ! Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 ane pachI atyAre ? to A jema vistAra pAmato jAya che tema aMdara prakAzapiMDa AtmA ane ene mAheMnA je paDadA che ene-dUra karI nAMkhIe ane vistArIe to AkhA vizvamA phelAi zake che mATe AtmAne kathaMcita sarvavyApaka paNa kayu ( kahyo) che ane kathaMcita dehavyApaka paNa kaDaM (kahyo) che. to jeTalAmAM e vastu rahe teTalo vistAra te svakSetra. A jaina paribhASA. vastune samajAvavAnI kaLA che eka. sva-kALa : have eka lakSapAta telatuM udAharaNa laie. lAkha auSadhI telamAM nAkhI ukALIne taiyAra karelu tela -- lakSapAta tela - eka bATalAmAM bharI dIg. lAkha vanaspationA je guNadharmo te A telamAM che. paNa je boTala te boTalanA koi kaNamAM nathI. telanA buMdamAM che paNa boTalanA bhAgamAM nathI ja. boTalanI aMdara bhale rahe che paNa lAkha guNo telanA bhAgamAM che, kAMcanA bhAgamAM nathI. to A zarIra ketuM che ? boTala ! enI aMdara AtmA rahe che kharo, paNa AtmAnA jJAnAdi guNo badhA A dehA nathI, ke cha ? to AtmAnA guNo e ja AtmA. e kayAM rahe che ? potAnA caitanya pradezamA. samajAyu ? AnI aMdara rahetAM chatAM ya te potAmAM rahe che. zrIphaLano goLo - jyAre pANI sUkAi jAya tyAre kAcalInI aMdara rahe che kharaM, paNa kAcalIthI ? goLo gauLAmAM che. nimitta - naimittika saMbaMdhe kAcalI ane goLAnoM saMbaMdha che. tAdAtmya saMbaMdha nathI. eja nyAye AtmAnA anaMta vaibhava rupe je ApaNe bhagavAnanA Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 nAme sAMbhaLyuM che te Atma pradezamA che. caitanya pradezamA che e vaibhava : anaMta jJAnAdi vaibhava, anaMta sukhAdi vaibhava. paNa A kAcalI jevA zarIramAM nathI ja. e AtmA potAnA pradezamA ja che. e potAno je pradeza che te svakSetre. ane e svakSetramA potAnA bhAvanuM anukULa banI raheQ te " svabhAva", ane je kALe e bhAvane anukULa rahe svabhAvane anukULa te " svakALa ". jaina tattvadarzanamAM bahu sUkSmatAthI vAto karI che. A " parahada "mAM pravezIne atyAre birAjamAna che. karaMTa zarIrAkAra phelAyelo che ane indriyonA mAdhyamathI bahAranA padArthoMne jovA-jANavAmAM vaparAya che. te parakSetramA sthiti che. ane pote parakSetramA rahIne potAne paNa paradravyarupe mAne che ke huM puruSa ne huM strA, huM manuSya. paradravyarupe - svathI bhinna e, je para - A deha - e rupe pote potAne mAne che. para - dravyarupe, parakSetramA rahIne ane parabhAve - A je kAmakrodhAdi bhAvo che te parabhAvo che, paravastune nimitta karIne UThatA bhAvo, te parabhAvo : o parabhAvo krodha, mAna, mAyA, hAsya, rati, arati, bhaya, zoka, ghRNA, kAmavAsanA A badhA parabhAvo che. parabhAve rahIne je kALa e vItAve che te badhu duHkhamaya : parakALa ! to ene svadravyane-'para'thI chUTuM pADI samajaNa vaDe ane svarupamaryAdAmAM - adhiSThAnamA ene anukULa evA bhAvo sevIne rahevAnuM che. te rahevAno je samaya te "svakALa". -e kALa, svabhAva ane niyatipUrvaka puruSArtha thAya to bhAgya pramANe bahArano je udaya haze teno koi prabhAva AtmAmAM nahIM paDe ! Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e prayoga vagara, ApaNI " suratA "ne, ApaNA lakSane AtmAkAra aMtarmukha samAvyA vagara, dharmane nAme je kaI karAya che te badhuM adharma che, dharma nathI. lakSa kyAM che ane mALA pherave che ! dRSTi ane dRSTAnI vacce paDado che tyAM lakSa jo lAgaze to dhyAnAgni pragaTa thaze ane e baLaze, haTaze ane didAranAM darzana thaze. e Atmadarzana, AtmajJAna, AtmasamAdhi arthe A badhu ArAdhana che. paNa lakSa ja bahirmukha. rekarDa upara pIna addhara che, 'Taca' nathI (thatI), to saMgIta kema saMbhaLAya ? eTale ja mahApuruSoe ( kahyuH ) "aMtarlakSa vigata uparathI mathatAM nizadina pANI." aMtarlakSa: ___ aMtarlakSa vagara je loko dharmanA nAme AcaraNa kare che, tapa, japa ane kriyAno khapa kare che teo kharekhara mAkhaNane mATe pANI valove che. pANIne valovIne jo mAkhaNa maLatuM hota to A mAMghavArI to na thAta ghInI, kema bhAi ? pANIne valovIne mAkhaNa nIkaLI zake ja nahIM. pANImAM e tattva nathI. dUdha, dahIMne valove to hajI ye nIkaLe. to lakSa bahAra rAkhIne dharmane nAme je kaMi kriyAo karAya che tenuM pariNAma zUnya. je ApaNe icchIe chIe te nahIM bane. aMtarlakSa - zAMbhavI mudrA. vaidika paripATImAM kahI che zAMbhavI mudrA : Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMtarlakSa bahiMdRSTi, meSonmeSa varjitaH / sA bhavet zAMbhavI mudrA, sarva taMtreSu gopitA // " zaMbho idaM zAMbhavI" eTale ke aMtarlakSa barhidRSTiH ' :dRSTi bhale bahAra rahe, lakSa mahi, * meSonmeSa varjitaH ' AMkha micaunIthI rahita. AMkha baMdha thAya ane khule e kriyAnuM nAma - meSonmeSa' ' meSonmeSa varjitaH' kyAM joi rahyA che ? mAhe lakSa kyAM che ? mAMhe. dRSTi bhale bahAra dekhAya che, paNa lakSa kyAM che ? aMtarlakSa rAkhIne bahAranu baghu kAma thai zake che. akhaMDadhArA aMtaralakSa rAkhIne bahAranuM kAma thai zake che. e lakSa vagara je kAMI tIra phekavAmAM Ave te kriyA to thai, paNa lakSyavedha thAya nahIM, to lakSyavedha kara che. pelA paDadAne vIMdhavA che - je dRSTi ane dRSTAnI vacce che. dRSTA-jJAtA sAkSItattva kyAM che ? bahAra ke mAhya ? jene sAkSAtkAra thayo che te - bahAra ke mAhya ? " jina khojA tina pAIyA, gahare pAnI paiTha / " to aMtarlakSya, AtmAnA bhAnapUrvaka jALavIne, A svabhAvane anukULa karIne, skkALa, svadravya ane svakSetrane saMbhALIe to maLe che. je ApaNe icchIe te maLe che. bahAra- kaMi icchavA jevU nathI, atyAra sudhI je kaMi anubhavyu te badhu duHkharupa che, ane je anubhavyu nathI te mAMdya che. jyAre te prApta thAya che tyAre mana zAMta thai jAtha Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, cUpa thai jAya che. cAha miTa jAya - icchAo ja laya pAmI jAya kaMi ja na khape ! ! pachI prArabdha anusAra bhAgyAnusAra zarIranuM rahevU ke zarIrana dUra tharbu, rahe tyAM sudhI je kaMi maLavAnuM che te maLyA ja karavAnuM che. enA pratye sAkSI rahIne je pharajo che svIkArelI pahele bhI tene adA karatA rahevU. A rItie rahetAM gharamAM paNa kevaLajJAna thAya, rAjagAdI saMbhALatAM paNa kevaLajJAna thAya, khAte khAte kevaLajJAna thAya, nAcatekUdate kevaLajJAna thAya ! kevaLajJAna thayA pachI bIjaM zuM joie ? kazu nahIM. puruSArtha kayo ? A puruSArtha karavAno che. dharmanA nAme bAhya kriyAkAMDo ane kevaLa zarIranAM tapa ! ! khAvu ke na khAvu e badhA zarIranAM kAma che. DrAivara to sadA upavAsI ja che. mAhI je AtmA che teNe atyAra lagI kaMi khAdhuM pIdhuM kharaM ? eka dANo paNa e grahaNa karI zake nahIM, eka jalabuMda paNa e grahaNa karI zake nahIM. e to svayaMmAM paripUrNa che, ene AvazyaktA ja nathI ! je kaMi bhUkha ane pyAsa lAge che te -- moTara 'mAM lAge che. moTarane lAge che. emAM 'karaMTa' che eTale ene potAnuM rupa mAnI beTho che. eTale mAne che ke mane bhUkha lAgI ne tarasa lAMgI che. paNa A khAtopItoM nathI. to zarIraMnI TAMkImA peTrola AMje baMdha rAkhyu, Apyu nahIM ane manAve che DAivara sAheba ke mAre Aje upavAsa che. e bhAna rAkhIne bole to to ThIka ke hu~ to upavAsI ja chu. paNa Aje zarIrane peTrola nAkha Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 vAnI AvazyaktA nathI. je peTrola che silaka tenAthI gADI cAlaze." cAle ke nahIM ? koi vakhata lAMbI sapharamA peTrolanI kalpanA karIe ke vacce AgaLa lai laizu, paNa avA paNa rastAo maLI jAya che ke jyAM so mAilamAM peTrola nahIM ! tyAM kane zu thAya ? jyAM sudhI peTrolano bhAga hoya tyAM sudhI gADI cAle ane peTrola samApta thAya aTale gADI UbhI rahe. to A peTrola jyAM sudhI che tyAM sudhI gADI cAle che. Aje narbu nAMkhavU nathI, purANuM che te vAparIne khatama karavU che. aTale zarIrano upavAsa hoya tene potAnoM upavAsa mAnI bese che ke nahIM ? meM upavAsa ko che. zarIrane khAvA nathI Apyu-AM bhAna rAkhIne bhale vahevArathI bole ke Aje upavAsa che. paNa potAno upavAsa to....! upa + vAsa. 'upa' eTale samIpa ane 'vAsa' eTale vasavU. cetanAnu cetana - sattA samIpa jaine vasavu tenu nAma upavAsa. tapa zarIra karatuM hoya ane ' DrAivara ', khAtuM zarIra hoya ane mAne 'DrAivara' ke " hu~ khAuM chu, huM pIuM chu." A badhI bhUla che hoM ! A bhUlavaNI kADhayA vagara koi dharma koithI thato nathI. game te saMpradAyano * dhArmika ' kahevAto hoya, paNa " dharma aTale mananI dharapakaDa." AtmAnA bhAna vinA thai zakatI ja nathI ! mATe dareka prayogo- zarIranA, vANInA ane dravya mananA : triyoga pravRttio cAlu rahevA chatAM, khAvA-na khAvAnI, uThavA-besavAnI badhI kriyAo zarIranI zarIramAM thatI hovA chatAM, a bhAna rAkhaq ghaTe che ke " hu~ o baghAne jonAra-jANanAra jJAtA, dRSTA, sAkSI ! kema ? " huM te chu, A nahIM, Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je jonAra jANanAra te huM chu, A nahIM." o bhAna rAkhavA jAo aTale lakSya kyAM raheze ? mAheM, aMtarlakSya kAma karatuM raheze. AtmalakSanI pakaDa : saurASTra, rAjasthAna, kacchamAM je pANI bharavA jAya che te. eka, be ane traNa traNa beDAM mAthA upara hoya, hAtha heThA hoya, vAto karatI ane hasatI hasatI cAlatI jAya. paNa lakSya kyA hoya che ? tema ja to lakSya mAheM rAkhavAnuM che, mAhya, je jANanAra che che ne jonAra che temAM ja. te koNa ? emAM lakSya rAkhIne tapa, japa ane kriyAno khapa karo, badhuM saphaLa che, emAM lakSya jamAvyA vagaranuM badhuM viphaLa che. meru jeTalA saMyamanA upakaraNo jIva vAparI nAMkhe, chatAM paNa mokSa thAya nahIM, kevaLajJAna thAya nhiiN| eTale Aje A upAdAna-lakSIya, vidheyAtmaka je AtmAnuM bhAna, tenI kAyamI smRti, te AtmAnuM lakSya, ene pakaDavAmAM, e bhaNI valaNa vadhAravAmAM sAdhakIya lakSa jovAmAM AvatuM nathI ! bahAranI doDI AtmAnuM kazuM vaLavArnu nathI. eTale satpuruSArthamAM sat ne anulakSIne, svabhAva jAgRta karIne, evo aphara nirNaya karIne ane e maMDayoM rahe to bhUtakAlIna puruSArthanA phaLa svarupe je paristhitio sAme che temAMthI pasAra thato chato e AnaMdaghanamUrtipaNe ja potAne anubhaveM che. bahAranAM kaSTo ene naGatAM nathI. mAnyatA hatI bhUlabharelI e choDI dIdhI. mAnthatA badalI dIdhI. have hu~ puruSe ya nahIM ane strI Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ye nahIM; pati ya nahIM ane patnI ya nahIM, bhAi nahIM ane bhaginI nahIM. vANiyo nahIM ane brAhmaNa nahIM. manuSya nahIM ne pazupakSI nahIM. huM to AtmA chu ! " sahajAtmasvarupa paramaguru." paramaguru jevo, paramagurue jevo potAno AtmA joyo, jANyo, anubhavyo tevo ja huM sahajAtmasvarupa chu, zarIrasvarupa nathI. dharma eTale mananI dharapakaDa : A AtmAnA bhAnapUrvaka je raheze te musalamAna haze to ya taraze, isAI haze to ya taraze ane nahIM haze bhAna to jaina ke zaiva ke koi taravAnA nathI. A vADA ThIka che, saMrakSaNarupe sadAcAra paripATImAM A jIvane rAkhe che, paNa tethI AgaLa kaMi karavAnuM bAkI che. to kevaLa bAhya kriyAo, bAhya tapa japa Adi aMtara lakSya-zUnya thaine jeo kare che te dayApAtra che. emane palle paDavAnuM nathI. puNyanA DhagalA kamAi zakaze, paNa 'dharma 'nA DhagalA ene hAtha nahIM Ave. "puNya" ane "dharma" alaga che. puNya to sonAnI beDI che ane pApa e loDhAnI beDI che, ane "dharma" e bane prakAranI beDIothI bhinna evI AjhAdI che. koi gAyanA gaLAbhAM sonAnI sAMkaLa bAMdhIne khIMTe bAMdhIe ane eka bIjI gAyane loDhAnI sAMkaLe bAMdhIe. jenA gaLAmAM sonAnI sAMkaLa haze e potAne ema mAnaze ke "hu zeThANI chu ? keTalI sukhI chu !" mAnaze ? bane eka samAna parAdhInapaNuM anubhavatI haze. ene sonA ane loDhAmAM koi pharaka nathI, baMdhana che bane prakAranAM. baMdhanathI Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chUTI karo eTale juo AjhAda ! tyAre sukha manAvaze. te puNyakaraNI puNyabaMdharupe ane pApakaraNI pApabaMdharupe. e baneno abhAva jyAM cha tyAM dharma che. eTale ke mana vazavartI che. dharma eTale zu? mananI dharapakaDa. mana vazavartI rahe tyAM puNya paNa nahIM ane pApa paNa nahIM, paNa puNya-pApa rahita evI sahaja svabhAvI sthiti, samAdhi sthiti, sahaja samAdhi ! sahaja samAdhi ane zrImadjI : " sahaja samAdhi bhalI, saMto sahaja samAdhi bhalI / " ( zrImadjIne ) vepAra karatAM paNa sahaja samAdhi hatI ! jhaverI bajAramAM jhaverI beThA che. ane bIDo keTalo vepArano! prasiddha nAmacIna vyApArI ane nAmacIna kavi ane jJAnI, zatAvadhAnI ! keTalI khyAti hatI ! au. pITarsana, harmana jaikobI jevA paNa emanI pAse AvatA, salAha letA. baeNrisTara gAMdhIjI je " mahAtmA gAMdhIjI" banyA te paNa emanI kRpAthI ! ! eTale moTA moTA buddhimAno, tyAgI-tapasvIo, bhinna bhinna dharmanA vicArako-ThaTha jAmI hoya ! ane eka tarapha vepArIo ane dalAlo, eka sAthe emanI gaddImAM hAjara hoya. koi vepAranA prazna kare che tene te javAba apAyo, paNa anusaMdhAna - sahaja samAdhimAM pharaka nahIM ! " AtmA brahmasamAdhimAM che, mana vanamAM che. ekabIjAnA AbhAse deha kaMi kriyA kare che." eq (pote ) lakhyu che ! Ape emanuM sAhitya vAMcyu ke nahIM ? vAMcavA lAyaka che. bar3A preraka hai| mana ey kAma Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 kare che, tana ejeM kAma kare che ane AtmA brahmasamAdhimAM che. pUrva prayogavaza A badhI -- akTIMga' thAya che. eTalI hada sudhI ke bhojanamo samaya thAya ane bAhyajJAnazUnya-sthiti hoya, sahajasamAdhi sthiti hoya, tyAre rasoiyo juo ke emanI atyAre A sthiti che, bALakane jema mA UMghamAMthI UThADIne ghavarAve ke nahIM ? AMkha baMdha ja hoya ne ? ane svAbhAvikapaNe ghAvaNa dhAvyA kare ke nahIM ? tevI kriyA emanI sAthe karavAmAM AvatI ! rasoiyo evA prakArano bhakta hato. e kriyA thai jAya paNa potAne khabara ja na paDe ! ! jyAre bAhya jJAna - bAhya lakSa-Ave tyAre, peTamAM vajana jevU jaNAya tyAre pUche ke " meM jamI lIdhuM ? " " hA, Apay bhojana patI gayuM che." A dazA hatI hoM ! A sahaja samAdhi ! ! yogIone kaMdarAomAM rahIne paNa je kaThaNa, te emane sahaja hatu-mohamayI nagarImAM. muMbai eTale zuM ? mohamayI nagarI. mohanu sAmrAjya vizeSapaNe tyAM varte che. kema, majA Ave che ne mohanA sAmrAjyamAM ? moha eTale zu ? bebhAnapaNuM. " hu AtmA chu, huM brahma chu tevU bhAna na rahevU tenuM nAma moha che. moha muurchaayaaN| jemane AtmAnuM bhAna hoya evI vyaktio muMbaimAM keTalI maLaze ? koi viralA bhAgyazALIo. bahuratnAni vasuMdharA / bAkI lagabhaga bebhAnapaNe varte che. AtmAnu bhAna ja nathI ! potAne puruSa ane strI mAnIne TApaTIpa karatA te najare jovAya che. sajAvaTa karatA hoya vastronI. temAM amArI baheno zuM ane bhAio zuM ? AjakAlanA yuvAno, kolejIyano to Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21 zarIranA upara je vastra paridhAna kare che e to zarIranuM pradarzana karavA mATe ke rakSA ? vastro zarIranA rakSaNa mATe che ke pradarzana mATe ? bolo ! eka zrotA : rakSaNa mATe " 66 tene badale zarIranuM pradarzana ! vA vAya che evA ja prakArano. baccAMone Aje kaMi khabara ja nathI. jevA mAtApitA saMskAra Ape tevA grahaNa kare che. emane khabara paNa nathI hotI evaM paNa bane che. paNa thAya che zarIranuM pradarzana. " huM kevo rUpALo chu ! kevo sAro dekhAuM chaM ! " A rIte bIjAonuM AkarSaNa potA bhaNI thAya evI TApaTIpa thAya che. te mohanuM sAmrAjya ke bIjuM kaMi ? jyAM juo tyAM garIba varga paNa e ja sthitimAM che. Aje to ene ja poSaNa maLI radhuM che. sinemA paddhatie vilAsitAnI khUba, eTalI bolabAlA karI che ! eTalo vikAsa karI nAMkhyo che vilAsitAno ke evaM kadI sAMbhaLyuM ja na hatuM, joyuM to nahotuM, sAMbhaLyuM paNa na hatuM ! A sthiti che. tevI nagarImAM rahIne amoha sthiti karavI e koi nAnIsUnI vAta nathI. te mATe svarupa jAgRta rahevuM. satata ... AtmA bhUlAya nahIM letAM ke detAM, khAtAM ke pItAM, cAlatA, UThatA, besatA, dareka kriyA karatAM AtmA bhUlAya nahIM. enuM nAma svarupa - jAgRti. cAra avasthAomAM A jAgrata dazA. ane pachI mAheM ajavALu thai jAya, dehanuM bhAna paNa bhUlAi jAya tyAM ujAgara cothI avasthA "" ujjAgara ! nidrA ane khapnadazAmAM paDyo che. A jIva anAdi svapnadazAmAM che. ane svapnadazAmAM je kaMi dekhAya 66 - Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 che tene sAcuM mAne che ! ! koi ApaNane svapnamAM gALa ApI jAya ane pachI jAgIne tene ghera jaine ApaNe gALa ApavA jaie to ? sArUM lAge ? svapnamA koie (ApaNane) mAyu, pachI jAgIne ApaNe tene ghera jaine tamAco mArI AvIe, " mane te. svapnAmAM mAyuM hatuM." to zuM mAnaze ? " A 'keka' che ! " A khapnuM che : " sakaLa jagata te Thavat, athavA svapna samAna, te kahIe jJAnI dazA, bAkI vAcA jJAna...." ( Atmasiddhi ) jagatanA aThavADarupe (A) badhuM AkAraprakAra che. badhAe grahaNa karIne choDelI vastuo che. je ApaNe roja bhojana karIe chIe ne, te dUdha kyAMthI Ave che ? gAya-meM sanA zarIramAMthIne ? e paNa choDelI cIja che ! A anAja ? ApaNe je cIja choDIe chIe, khAdhA pachI maLa ane mUtra thAya che, tenuM khAtara bane che. te khetaramAM jAya che, ane e ja pelA anAjanA dANAo emAMthI poSaNa tattva grahaNa karIne taiyAra thAya che anAja.... bIja-vRkSa bane che, choDavA vane che. temAMthI pAchA dANA taiyAra thAya che. te kyAMthI Ave che aNuo ? A je maLamUtra che te parivartita thaine rasoinA AkAre ApaNA bhANAmAM Ave che. je je ApaNe khAie pIe chIe te badhuM Ama ja che. hoM ! AkhA jagatamAM A rItie parivartana thai rahyu cha ! zrotA : "dharatInI aMdara prayogazALA che." Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 che ja ne ! khullI prayoga zoLA che, aMdara zuM ? pragaTa, core ! to A badhuM je kaMi sAraM sAraM dekhAya che te rupAMtara che. eja pArchu kharAba dekhAze. e aNuo badalAyA ja kare che, parivartita thayA ja kare che. eTale A badhuM je AkAra-prakAra rupe dekhAyajaNAya je, te badhuM pudgala che. badhuM jagatanuM oThavADa che. ( badho jagatano oThavADa che.) ane emAM je kAMi letI - detI ane vahnivaTo sAcA mAnI beThA chIe, saMbaMdho sAcA mAnI beThA chIe, te khapna jevA che. AMkha baMgha thai eTale basa. haMsa UDI gayo, pachI tamArA saMbaMdho qhatama. tyAM sudhI mAnI beso to ya zuM ane na mAno to ya zuM ? Akhara mAnavA lAyaka nathI. zuddha jAgrata avasthAvALo e to A mAnato nathI. nidrAmAM je svapnuM Ave tevI sthitimAM je hoya, bhale AMkho kholIne joto hoya, potAne jAgrata mAnato hoya ke " huM jAguM luM, barAbara jouM chaM, huM samajuM kuM, hu DAhyo chaM." paNa enA bhAvomAM svapnAvasthA che, eTale jAgrata jAgrata thAo, jAgrata thAo. " he jIva ! pramAda choDI jAgrata thA ! jAgrata thA ! nahIM to ratnaciMtAmaNi jevo A manuSya deha niSphaLa jaro," A ' jAgrata thA ' nI je pokAra karI che ne ! Ama sAdA sIdhA zabdo dekhAya che, paNa artha gaMbhIra che. satata AtmabhAva, svarupa- jAgRti A bhAna kAyama rAkhIne je je pharajo che te adA karo ! koNa manA kare che ? badhAne kaMi bAbA banavAnuM nathI. kAM. baghA tyAgI banI jAya to ja ene kevaLa Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 jJAna ane mokSa thAya ema evI ekAMtika vAta nathI. gharamAM ya jJAna thAya che; ane nahIM to jaMgalamAM ya nathI thatuM ! paNa " AtmAmAM " thAya che. jene thAya che te aMtarguphAbhAM praveza kare tene thAya che. eTale satata svarUpa jAgRtie rahevuM e satpuruSArtha che te kuMcI che. satata svarupa jAgRti : satapuruSArthanI kuMcI : je pAMca kAraNo batAvyA kALa, svabhAva, niyati, pUrvakRta ane puruSArtha - emAM pAMcamAM eka paNa ochu hoya to kAma na thAya. bhAgyamAM na hoya, kUvau khode. varasAda nathI. be varasathI dukALa che kacchamAM ke rAjasthAnamAM. to je ThekANe kUvo khode, bhale game telI mahenata kare, paNa pANIno jharo nIkaLe ja nahIM ane bhAgyazALI hoya to thoDAmAM ja nIkaLI Ave che. bhAgya jo pAdharA hoya to nIkaLI Ave che, ane bhAgya nabaLAM hoya to ? chatAM mukhyatA puruSArthanI che. sat puruSArtha - sAco nirNaya karIne maMDI paDe to, bhAgya nAmanA ajina vaDe khecAtI gADIne pAchaLa dhakko mAre UMce caDavAne mATe evaM eMjina joDI kADhe to unnatinA zikhare jai pahoMce che. eka eMjinathI gADI samatala bhUmimAM to cAle, paNa tame khaMDAlAnA ghATamAM AvyA tyAM bIjaM eMjina joDAyuM ? eTale bhAgya - pUrvakRta ane puruSArtha - enI sAthe sAthe A traNa - e badhAM maLIMne pAMca samavAya kAraNo kahe che. samavAya taMtra kAraNo che. e pAMcenI anukULatAe kAryasiddhi thAya che, samajAyuM ? bAkI ekaluM bhAgya ke ekalo puruSArtha karaze zuM ? svabhAvane anukUla samavAya - - Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 na banAve, pati ane patnImA jhagaDA thAya che, patine anukULa potAno svabhAva ke patnIne anukULa svabhAva apanAvI le to jhagar3A na thAya ! A to bane vaTamAM rahe ' mArI vAta', to kahe ' mArI vAta.' to e kaMi meLa khAya : vahevAranI aMdara paNa ApaNe sAthe rahetA hoie to ekabIjAnA svabhAvane anukUla rahevuM joie. tema AnA potAnA caitanya sAmrAjyamAM paNa jo Atmavaibhavano anubhava karavo hoya to ene anukUla rahetuM joie. enuM nAma svabhAva. to svabhAvane pakaDo. bhAvone choDIne, parabhAvone choDIne svabhAvane pakaDo. paristhitine badalavAthI, kevaLa paristhitine badalavAthI, kaMha Atmazuddhi thavAnI nathI. sAdhu banI gayA, jaMgalamAM gayA, tyAM beThA, tethI karIne thai javAnuM che ? game eTalI badalIo karo - vezanI, dezanI ane kriyAkAMDanI. paNa jyAM sudhI bhAvomAM parivartana nathI thayuM tyAM sudhI e bahAranuM parivartana Atma zuddhimAM kAma AvatuM nathI. ane jo A bhAvomAM pahelAnA je ajJAnadazAnA bhAvo hatA, jJAnIonA satsaMga vaDe parivartita karI dIghA, badalI nAMkhyA, parabhAvAne svabhAvarmA badalI nAMkhyA to pachI game tyAM raho. " mana hAtha paDyo jinako, tinako na hI ghara hai, ghara hI vana hai...." mana hAthameM A jAnA cAhie / usakI kuMcI svarUpa jAgrati hai / sabase pahale yaha kAma karanekA hai / AtmA kA Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vismaraNa na ho ! satata -- maiM AtmA hU~ yaha bhAna banA rahe / isa taraha se bastu-tattva kA rahasya jaldI se samajha meM A jAya isa hetuse ina pAMca samavAya kAraNoM ko batAyA hai / aise kAraNa aura bhI haiM - upAdAna, nimitta Adi kaI haiN| para vastu, kArya-kAraNa nyAya se vizeSa rUpa meM samajhane ke liye pA~ca samavAya kAraNa bhI batalAye haiN| unameM se pUrvakRta aura puruSArtha do kAraNa haiM / to kevala do kAraNoM se nahIM para paoNca kAraNoM se kArya hotA hai| aba koI kahatA hai, "puruSArtha bar3A yA bhAgya ?" kauna bar3A ? "puruSArtha" ___mukhyatA puruSArtha kI hai| bhAgya bhI to puruSArtha se banA hai ! mukhya kendra to puruSArtha hai| vaha ( bhAgya ) asat puruSArtha se banA thaa| aba satpuruSArtha karo to acchA nirmANa hogA / to puruSArtha kI mukhyatA hai / puruSa + artha = puruSArtha / artha yAne prayojana / yaha puruSa yAne AtmA / prakRti aura puruSa - sAMkhya paribhASA meM AtmA ko puruSa kahA hai / isako, pudgala ko prakRti kahA hai| ATha karma prakRti / puruSa kA artha yAne prayojana jisase siddha ho isa prakAra kI mehanata vaha hai puruSArtha / joM puruSa ko, AtmA ko jisa mehanata ke phalasvarUpa AtmA ko duHkha hI duHkha mile aisI mehanata asat puruSArya aura jisa mehanata ke phalasvarUpa sukha hI sukha mile vaha hai sat puruSArtha / isa taraha se pUrvakRta aura puruSArtha ke viSaya meM sabere kahA thA aura aba isakA vistAra se thor3A sA digdarzana kiyA / OM zAMti...... Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > > > > > > > > > > > zrImada rAjacandra Azrama, hampI. prakAzita sAhitya zrImada rAjacandra : tattvavijJAna * anubhUti kI AvAja upAsyapade upAdeyatA sahajAnanda vilAsa * sahajAnandaghana patra-sughA * sahajAnanda sudhA : padAvalI * zrI bhakti kartavya AnaMdaghana cauvIzI sArtha TIkA * jIvanI (zrI. nAhaTAjIlikhita) pU. mAtAjI kI jIvanI (nAhaTAjI) * paramaguru pravacana : kramika mAlA (prA. pratApakumAra ToliyA) vardhamAna bhAratI, begalora. prakAzita sAhitya * zrI Atmasidhdhi zAstra (hindI anuvAda saha) dakSiNApatha kI sAdhanAyAtrA (hindI) * dakSiNApathakI sAdhanAyAtrA (gujarAtI) mudraNAghIna * anata kI anugUja (bhA. sarakAra puraskRta AtmakhAja gIta) * videzo meM jainadharma prabhAvanA (mudraNAdhIna) * Meditation & Jainism * Jainism Abroad (mudraNAghIna) * Mystic Master Yogindra Yugapradhan SRI SAHAJANANDAGHANJI * Atmasighi-apUrva avasara * rAjapada-rAjabhaktipada * paramaguru pada * sahajAnanda pada * prabhAtama gala * paramaguru pravacana majuSA (11) kalpasUtra keseTa majuSA (10) viDiyo keseTa : JAINISM PERFORMANCES ABROAD, * MAHAVIR DARSHAN KALPASUTRA SCRIPTS lagabhaga 100 uparAnta rikArDa, keseTAdi prApta hai / > > > > > > > > > >