Book Title: Padimadhari Shravak Ek Parichay Author(s): Jatankumarishreeji Publisher: Z_Kesarimalji_Surana_Abhinandan_Granth_012044.pdf Catalog link: https://jainqq.org/explore/211311/1 JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLYPage #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "saMti egehi bhikkhUhi gAratthA saMjamottarA" kucha bhikSuoM kI apekSA kucha gRhasthoM kA saMyama zreSTha evaM anuttara hotA hai / jo tIna karaNa aura tIna yoga se asat pravRtti kA parityAga karatA hai, vaha mahAvratI hotA hai| jo inameM apavAda rakhatA hai, vaha zrAvaka hotA hai / zrAvakoM ke aneka stara haiM, unameM bhI eka stara pratimAdhArI zrAvaka kA hai| pratimA kA artha - vizeSa tyAga [ca] vizeSa abhigraha hai| pratimAe~ vyAraha haiM jo nimna prakAra haiM: paDimAdhArI zrAvaka eka paricaya sAdhvI zrI jatanakumArI ( yugapradhAna AcArya zrI tulasI kI ziSyA) (1) darzana-pratimA samaya eka mAsa vidhi eka mAsa taka niraticAra (zaMkA, kAMkSA Adi doSoM se rahita) samyaktva kA pAlana karanA / saMsAra ke sarva dharmoM ko jAnakara bhI samyagdarzana meM dRr3ha rahanA, samyaktva ke doSoM ko varjanA / samyagdarzanI kisI bhI paristhiti meM deva, guru aura dharma ke atirikta aura kisI ko vandana, vyavahAra nahIM karatA hai / sage-sambandhiyoM se saMlagna juhAra Adi karanA bhI niSiddha hai| kyoMki saMsAra meM rahatA huA bhI sAMsArika vyavahAroM se alaga rahatA hai| -- - (2) vrata- pratimA samaya do mAsa vidhi-- grahaNa kiye hue aguvata, guNavrata aura zikSAyatoM kA niraticAra pAlana hotA hai / 1 (3) sAmAyika pratimA - samaya - 3 mAsa / vidhi- prAtaH, madhyAhna aura sandhyA tInoM samaya zuddha sAmAyika evaM dezAvakAzika karatA hai / navakArasI tathA paurasI kA krama cAlU rahatA hai / (4) pauSadha- pratimA samaya - 4 mAsa / vidhi- aSTamI, caturdazI, amAvasyA evaM pUrNimA ko pratipUrNa pauSadha kA pAlana karanA / (5) kAyotsarga-pratimA - samaya --- 5 mAsa / vidhi - isa pratimA meM zrAvaka rAta ke samaya kAyotsarga karatA hai / pA~cavIM pratimAvAlA (1) snAna nahIM karatA (2) rAtribhojana nahIM karatA (3) dhotI kI lAMga nahIM detA / (4) dina meM brahmacArI rahatA hai (5) rAtri meM maithuna kA parimANa karatA hai / ---- (6) brahmacarya - pratimA - samaya - 6 mAsa / vidhi pUrva niyamoM ke atirikta isa pratimA meM zrAvaka pUrNa brahmacArI rahatA hai| (7) sacitta- pratimA- -samaya- -7 mAsa / vidhi- sacitta AhAra kA sarvathA tyAga hotA hai / (8) AraMbha pratimA--samaya- mAsa / vidhi isa pratimA meM zrAvaka sarvathA Arambha samArambha karane kA tyAga karatA hai| sacitta pRthvI, pAnI, agni, bauja Adi kA saMghaTTA bhI nahIM kara sktaa| .0 . Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 304 karmayogI zrI kesarImalajI surANA abhinandana grantha : caturtha khaNDa (e) preSya-pratimA-samaya-9 mAsa / vidhi-naukara-cAkara Adi se bhI Arambha, samArambha nahIM krvaanaa| (10) uddiSTa-varjaka-pratimA-samaya-10 mAsa / vidhi-isa pratimA vAlA zrAvaka sAdhuoM kI bhAMti uddiSTa bhojana kA parityAga karatA hai| (apane lie banAyA huA bhojana Adi grahaNa nahIM karatA), bAloM kA kSura se muNDana karatA hai athavA zikhA dhAraNa karatA hai (coTI rakhatA hai) / ghara sambandhI prazna pUchane para "maiM jAnatA hU~ athavA nhiiN|" ina do vAkyoM se adhika nahIM boltaa| (11) zramaNabhUta-pratimA-samaya-11 mAsa / vidhi-gyArahavIM pratimAvAlA zrAvaka zakti ho to loca karatA hai anyathA kSura se muNDana karatA hai / tIna karaNa aura tIna yoga se sAvadha kArya kA tyAga karatA hai, aura sAdhuoM kI taraha muMhapatti, rajoharaNa dhAraNa karatA hai lekina rajoharaNa kI DaNDI khulI hotI hai| sAdhuoM kA AcAra-mahAvrata, samiti, guptiyoM kA niraticAra pAlana karatA hai| sAdhuoM kI taraha gocarI bhI karatA hai kintu jJAti varga se usakA prema bandhana nahIM TUTatA, isalie vaha bhikSA ke lie jJAtijanoM meM hI jAtA hai| para eSaNA samiti kA pUrA khyAla rakhatA huA 42 doSoM ko TAlakara bhikSA grahaNa karatA hai / paDilehaNA Adi kriyAe~ evaM bhikSA vidhi sAdhuoM ke samAna hone se gyArahavIM pratimA ko jaina AgamoM meM zramaNabhUta kahA hai / vaha muni ke tulya hotA hai, para muni nhiiN| ina pratimAoM kA pAlana karane vAloM ko pratimAdhArI zrAvaka kahate haiM / ina sabhI pratimAoM meM pA~ca varSa aura cha: mAsa kA samaya lagatA hai, aura prathama pratimAoM kA tyAga yathAvat anta taka cAlU rahatA hai| ina pratimAoM meM deva, manuSya aura pazu, pakSI sambandhI utpanna upasargoM ko sAdhaka "parisaha Aya gutte sahejjA" Atmagupta hokara sahana karatA hai kyoMki "deha dukkhaM mahAphalaM" sAdhanA kAla meM daihika kaSToM ko samatA se sahana karanA mahAna phaladAyaka hai| Xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xxxxxx tyAjo mahattAM hi biti gurvI, gRhNAti ced vAstavika svarUpaM / na dravyato gauravameti kicid, bhAvAtmakaH so'titarAM viziSTaH // -varddhamAna zikSA saptazatI (zrI candana muni) X X X X X yadi tyAga vAstavika-yathArtha rUpa meM ho to usakI bahuta bar3I mahattA hai| tyAga yadi kevala dravya dRSTi-bAhyadRSTi se ho to usakA mahattva nahIM hai, bhAvAtmaka (Antarika) tyAga kI hI atyadhika vizeSatA hai| X X X X X X X X X X X X X X xxxxxxxx