Book Title: Namaskar Mahamantra Vaigyanik Drushti
Author(s): Rajimatishreeji
Publisher: Z_Sajjanshreeji_Maharaj_Abhinandan_Granth_012028.pdf
Catalog link: https://jainqq.org/explore/211236/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namaskAra mahAmantra : vaijJAnika dRSTi -sAdhvI zrI rAjImatI jI (yoga, dhyAna adhyAtma-viSayoM kI prakhyAta viduSI, aneka bhASAoM kI jJAtA) namaskAra mahAmantra AkAra meM bahuta choTA hai, parantu upalabdhiyoM tathA saMbhAvanAoM kA khajAnA hai / maulikatA yaha hai ki mantra cAhe jo bhI ho vaha jIvana se jur3anA caahiye| jaba taka mantra jIvana se, jIvana kI AsthAoM se nahIM jur3atA taba taka vaha "jIvanta mantra" nahIM bntaa| vaha jIvanta banatA hai manoyogapUrvaka dhyAnAsana meM baiThakara niSkAma bhAva se japane se tathA vizAla AkAza meM camakate vargoM meM mantra ko likhakara par3hane se / dhyAna aura raMgoM kI bhASA zabda zakti se bahuta Age jAtI hai| dhvani kA bhI svatantra prabhAva hotA / hai| manda, teja, mRdu aura kaThora sabakA apanA hisAba hai| mantra dhvani hI eka aisA sAdhana hai jo jagata se ba~dhe mana ko kATakara bandhana mukta kara sakatA hai| vaijJAnika parIkSaNoM ke anusAra sUkSma dhvani tIvra chedaka hotI hai| yaha jainoM kA sArvabhauma mAMgalika mantra, saMpradAyavAda kI sabhI kaTTaratAoM se dUra, jainaekatA kA prabhAvI sUtra hai / yaha alaukikatA kI ora le jAne vAlA mantra hai| agara usase koI putra mA~gatA hai, saMpatti mAMgatA hai to vaha mahAna bhUla karatA hai, mantra kI AzAtanA karatA hai / isase karanI cAhiye kevala Atmonnayana kI mAMga kyoMki mantra-jApa kI prathama upalabdhi hai Atmazakti kA saMcaya jisase prApta hotA hai, buddhi bala viveka, himmata tathA vyavahAra kA kauzala / eka dina svAmI rAmakRSNa ne vivekAnanda se kahA-mA~ se kucha mA~ga kyoM nahIM lete ? vivekAnanda ne kahA-gurudeva ! maiM jAte samaya kucha jarUra socatA hU~, parantu prArthanA meM baiThane ke bAda mAMgane kI bAta bilkula bhUla jAtA huuN| usa stara para pahu~cane ke bAda koI kAmanA zeSa nahIM rahatI, magana ho jAtA huuN| bhItara se bhara jAtA hU~ / rAmakRSNa bole-vatsa, terI prArthanA siddha ho gii| mantra kA jApa vyakti ko saMsAra ke prati, saMsAra ke kartavyoM ke prati jAgarUka karatA hai| bikharI cittazaktiyoM ko ekAgra karatA hai / Avazyaka hai, hama mantra vijJAna ko samajheM / mantra kI mahimA gAne se mantra siddha nahIM hotA, mantra siddhi ke lie cAhiye-mantra-racanA kA, maMtra-zarIra kA, mantra kI dhvani aura svaroM kA pUrA jJAna / / Namo arihantANaM meM hama vItarAgatA kI vandanA karate haiM, phira kramazaH anantatA, samAdhi sampannatA, jJAna sampannatA tathA sAdhuoM kI vandanA karate haiM / jaina darzana vyakti-pUjA kA darzana nahIM balki guNa-pUjA kA darzana hai / vandanA karate samaya hamArA dhyAna kisI mUrti, arihanta-deha tathA arihanta-pada para nahIM hokara "arihantatva" para honA caahiye| ( 70 ) Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaNDa 4 : dharma, darzana evaM adhyAtma-cintana mantra japa kyoM aura kaise ? mantra vividha zaktiyoM kA khajAnA hai| manoyogapUrvaka jApa karane se ve sArI zaktiyA~ japakartA meM dhIre-dhIre prakaTa hone lagatI hai / mantra japa mukhya lAbha ye haiM1 - mantra durbala mana ko sabala karatA hai / 2 - mantra rogI mana ko svastha karatA hai / 3 - mantra tejas zarIra ko sakriya evaM AbhAmaNDala kA zodhana karatA hai / 4 - mantra citta kI antarmukhatA ko bar3hAtA hai / 5 - virATa zaktiyoM kA niyojana aura duSTa zaktiyoM kA nigraha karatA hai / 6 -- mantra vicAroM tathA bhAvanAoM kA yathAsthAna sampreSaNa karatA hai / 7 - mantra karma - saMskAroM, bandhanoM kA vilaya karatA hai / yadyapi samasyA eka hai mana kI caMcalatA kI kintu isake samAdhAna aneka haiM / Apa apane caritra jisa guNa kI kamI anubhava kara rahe haiM use dUra karane ke lie namaskAra mahAmantra kA japa nimna sthAnoM pada nimnokta vidhi se kIjie caitanya kendroM para dhyAna se lAbha Namo arihantANaM - tejasa kendra para - krodha kSaya ( nAbhi ) - Ananda kendra para - mAna kSaya (hRdaya) - vizuddhi kendra para -- mAyA kSaya ( kaNTha ) -zakti kendra para - lobha kSaya / ( nAbhi ke nIce ) " 33 "3 "navapada dhyAna" hRdaya athavA nAbhi meM ATha paMkhur3iyA~ vAle kamala dala kI kalpanA kreN| prathama pada karNikA meM, zeSa paMkhur3iyoM para ATha padoM kA jApa kreN| aparAjita mantra dhyAna afrat meM Namo arihantANaM tathA zeSa cAra daloM para cAra padoM kI dhAraNA kreN| isa mantra kA abhyAsa karane se vizeSa sthiratA banatI hai / caitanya kendra : mahAmantra jApa Namo arihantANaM - mastaka ( tAlu sthAna ) - zAnti kendra Namo siddhANaM - bhrakuTi - darzana kendra Namo AyariyANaM - hRdaya - Ananda kendra Namo uvajjhAyANaM - nAbhi - tejas kendra Namo loe savva sAhUNaM - pairoM ke aMgRSTha - UrjA sthAna sAra cakra AzA baiMka vizuddhi paka 71 anAhata caka paNipUra cakra svAdhiSThAna ca mUlAdhAra par3a Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ budha 72 namaskAra mahAmantra : vaijJAnika dRSTi : sAdhvI zrI rAjImatIjI jJAnendriyoM para mahAmantra jApaHNamo arihantANaM -bAMye kAna para Namo siddhANaM -bAMye netra para Namo AyariyANaM -dAMye netra para Namo uvajjhAyANaM -dAMye kAna para Namo loe savva sAhUNaM -donoM hoThoM para zvAsa-prazvAsa : mahAmantra japa:Namo arihantANaM -~-zvAsa bharate samaya Namo siddhANaM -zvAsa chor3ate samaya Namo AyariyANaM -bharate samaya Namo uvajjhAyANaM - chor3ate samaya Namo loe savva sAhUNaM -bharate samaya, chor3ate samaya graha-zAMti : mahAmantra jApaHsUrya aura maMgala -OM hrIM Namo siddhANaM / candra aura zukra -OM hrIM Namo arihantANaM / -OM hrIM Namo uvajjhAyANaM / ---OM hrIM Namo AyariyANaM / zani, rAhu aura ketu -OM hrIM Namo loe savva sAhUNaM / sAvadhAnatA 1-mAlA ko dAhine hAtha meM hRdaya ke pAsa rakhate hue dhIre-dhIre japa kriyA japeM / 2-ekAnta sthAna kA khyAla rakhA jaaye| yadi kahIM pA~ca-paccIsa vyakti eka sAtha baiThakara eka hI mantra ko eka layapUrvaka japate hoM to unake sAtha baiThA jA sakatA hai| 3- mantra ko sAmAnyatayA badalanA nahIM caahiye| 4- mantra japa meM nirantaratA honI cAhie, kyoMki lambA japa hI zarIra aura cetanA ke bIca eka naI halacala paidA karatA hai| 5-prArambhika abhyAsa ke dinoM meM mAlA avazya rakhI jAnI cAhiye / isase mAnasika pratibaddhatA rahatI hai| jaina aura bauddha donoM paramparAoM meM yaha ullekha milatA hai| mAtA ko yatra-tatra nahIM rakhanA caahie| eka dUsare ke bIca mAlA kA AdAna-pradAna bhI na ho / jisa mAlA se japa karate haiM use gale meM nahIM phneN| 6-mantra-japa binA kisI kAmanA ke honA caahie| 7-mAlA pherate samaya sajaga raheM, anyathA antarmukhatA ke bahAne Apa zUnya hote cale jAyeMge / sambhava hai eka dina niSkriya acetana manobhUmi para hI khar3e raha jaayeN| isalie lambe japa anuSThAna ke samaya bIca-bIca meM zvAsa-darzana karate rheN| 8-japa niyamita va nirdhArita saMkhyA meM honA cAhiye / bIca-bIca meM TUTane vAlA japa yaha pramANita karatA hai ki japakartA ko apane mana para koI niyantraNa nahIM hai| guru