Book Title: Kuchera aur Jain Dharm
Author(s): Jatanraj Mehta
Publisher: Z_Mahasati_Dway_Smruti_Granth_012025.pdf
Catalog link: https://jainqq.org/explore/210399/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kucerA aura jaina dhrm| 528888888830088 * zrI jatanarAja mehatA, medd'taa| 888899935561803 kucerA dharmapriya va vaibhava sampanna zreSTha varga kI nagarI rahI haiN| yaha nagarI mar3atA-bIkAnera mArga para sthita hai aura nAgaura jile meM haiN| marugharA ke parama pratApI AcArya zrI mUdharajI ma. ke yazasvI zaSyaratna AcArya zrI jayamalajI ma.sA, kI paramparA ke sarala hRdaya saMta svAmI jI zrI hajArImalajI ma., svAmI zrI bRjalAlajI ma. evaM vidvadavarya yuvAcArya zrI mizrImala jI ma. 'madhukara' Adi muniyoM kA varada hasta isa nagarI para rahA haiN| ___ apane jIvana kAla meM muni zrI hajArImalajI ma.sA. ne caudaha cAturmAsa yahAM kiye jisase patA jalatA haiM ki kucerA para svAjI kI asIma kRpA thii| ___ svAmI jI ke svargavAsa ke pazcAta Apa hI ke laghu guru bhrAtA zrI bRjalAla jI ma.sA. ne bhI do cAturmAsa kiye, isa prakAra paramparA ke solaha cAturmAsa kucerA meM hue| - isI nagarI meM vi.saM. 2011 meM svAmI zrI hajArImala jI ma. sA. ke sAtha upAcArya zrI gaNezIlAla jI ma. sA. kA saMyukta aitihAsika cAturmAsa huaa| _ vi.saM. 2013 meM vikhyAta saMta kavi zrI amaracaMda jI ma.sA. kA cAturmAsa huaa| pU. zrI javAharalAla jI ma. sA., upAdhyAya zrI pyAracaMdajI ma.sA. mahAsatI zrI sumati kuMvara jI ma.sA. Adi bhI yahAM pdhaare| mahAsatI zrI ratana kuMvara jI ma. mahAsatI zrI vallabha kuMvara jI ma.kA. vi.sa. 2010 meM cAturmAsa huaa| svAmI zrI hajArImala jI ma. kI AjJAnuvartinI kazmIra pracArikA, adhyAtma yoginI mahAsatI zrI umarAva kuMvara jI ma.sA. kA bhI yahAM aneka bAra padArpaNa huaa| isa prakAra isa nagarI para aneka manISI santoM kA varadahasta rhaa| lagabhaga eka zatAbdI pUrva AcArya zrI jayamala jI ma. sA. kI paramparA ke santa-satiyoM kA eka vizAla sammalena bhI isI dharatI para huA, jisameM pUjya zrI bhIkamacaMda jI ma. sA. ke suziSya pUjya zrI kAnamala jI svAmI ko AcArya pada se vibhUSita thaa| isI samaya svAmIjI zrI nathamala jI ma. apane samaya ke dhuMradhara vidvAna saMta hue| Apa vyAkhyAna vAcaspati ke rUpa meM vikhyAta the| Apake hI zrI caraNoM meM Azukavi zrutAcArya zrI cauthamala jI ma. kI dikSA huii| Apa bhI kucerA ke nikaTavartI grAma pIrojapurA ke the| Apake bhI cha: cAturmAsa kucerA meM hue| isa kSetra para ApakI asIma kRpA rhii| Apake pAsa hI zrI dhanarAja jI ma. kI dIkSA bhI kucerA meM huii| Apa jIvana paryanta svAmI zrI cauthamala jI ma. sA. ke sAtha rhe| ApakA janma sthAna bhI kucerA hI thaa| Apa bhaNDArI kulotpanna the| (253) For Private & Personal use only. . Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ isa aMcala ke prasidhda saMta svAmI jI zrI rAvatamala jI ma. kaI varSoM taka kucerA meM sthiravAsa viraaje| Apa zrI virAjane se isa nagarI meM dharma bhAvanA kA aura bhI vikAsa huA va jana-mAnasa meM dharma ke prati zraddhA bhAva kA adbhuta aMkuraNa huA, Aja bhI zradhdAzIla zrAvakoM ke hRdaya ghaTa meM virAjamAna haiN| muni zrI rAvatamala jI ma.sA. isI kSetra ke rar3auda grAma ke the| ve rAvata bAbA ke nAma se prasiddha hue| inhIM ke ziSyoM zrI bhairava muni jI bhI yahAM varSoM taka rhe| ApakA dehAvasAna kucerA meM hI vi.saM. 2027 meM guruzrI rAvatamala jI ma.sA. ke zrI caraNoM meM huaa| vi.saM. 2029 meM jyeSTha zuklA saptamI ko 13 varSa kI laghuvaya meM zrI nUtana munijI ma.sA. kI dIkSA svAmI zrI rAvatamala jI ma.sA. ke zrI caraNoM meM kucerA meM sampanna huii| vi.saM. 2030 meM kucerA meM hI svAmI zrI rAvatamalajI ma.sA. kA svargavAsa huaa| ApakI smRti meM kucerA nivAsiyoM ne rAvata smRti bhavana banavAyA haiN| jayagaccha paramparA kI eka zAkhA ke AcArya pravara zrI jItamala jI ma. vikhyAta saMta rahe hai| ApakA janma kucerA ke samIpavartI grAma lUNasarA meM huaa| Apake kaI cAturmAsa kucerA meM hue| smaraNIya hai ki kucerA prAraMbha se hI AcArya zrI jayamalajI ma.sA. kI paramparA kA kSetra rahA haiN| Aja bhI isa kSetra para yuvAcArya zrI madhukara muni jI ma.sA. va AcArya zrI jItamalajI ma.sA. kA hI varcasva haiN| smaraNIya haiM ki yuvAcArya zrI mizrImala jI ma.sA. 'madhukara' ke ziSya zrI vinaya munijI ma. bhI kucerA ke nikaTavartI grAma gAjU ke haiN| pU. zrI javAharalAla jI ma.sA. ke pAsa kucerA ke hI zrI hanavaMtacaMda jI bhaNDArI kI bhI dIkSA kucerA meM hI huI zrI va bAbAjI zrI pUraNamala jI ma.sA. ke pAsa bhI eka vairAgI kI dIkSA kucerA meM huii| isa prakAra kucerA ne aneka saMta ratnoM ko zrI jina zAsana kI sevAmeM arpita kara zAsana kI dhavala kIrti ko bar3hAne meM apanA anupama yogadAna diyaa| isI prakAra aneka mahAsatiyAM jI ma. kA janma, dIkSA va svargavAsa bhI isa punIta sthAna para huaa| prastuta graMtha kI abhivandanIyA mahAsatI zrI kAna kuMvara jI ma.sA. bhI kucerA ke hI the| ApakI dIkSA vi.saM. 1989 meM mahAsatI zrI jamanAjI ma. ke zrI caraNoM meM huii| Apane apanA sAMsArika makAna samAja ko dekara saMyama mArga svIkAra kiyA, uttama saMyama pathikA banakara aneka varSoM taka marudharA ke grAma-nagaroM meM vicaraNa karane ke pazcAta, ma.pra. mahArASTra, AMdhapradeza Adi meM vicaraNa karate hue tAmilanADu meM padhAre aura sAhukAra seTha, madrAsa meM asvasthatA ke kAraNa aMtima samaya taka rhe| Apake pAsa hI mahAsatI zrI campAkuMvara jI ma.sA. kI dIkSA kucerA meM hI vi. saM. 2005 meM huii| Apane jJAna dhyAna kI arAdhanA karate hue apane saMyama-jIvana ko diipaayaa| vyAkhyAna prastuti kI inakI apanI zailI thii| vyAkhyAna kI chaTA uttama rahatI thii| anuzAsana kA apanA DhaMga thaa| mahAsatI zrI kAnakuMvara jI ma. ke sAtha grAmAnugrAma vicaraNa karate hue madrAsa meM ekAeka svargavAsa ho gyaa| (254) Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Apake choTe mahAsatI zrI basanta kuMvara jI bhI kucerA ke hI haiN| ApakI dIkSA vi.saM. 2034 meM kucerA meM huii| mahAsatI zrI kAnakuMvarajI evaM mahAsatI zrI campAkuMvara jI ma. ke svargavAsa ke pazcAta vartamAna meM siMghAr3e kI bAgaDora Apa hI samhAle hue haiN| ___ mahAsatI zrI kaMcana kuMvara jI bhI kucerA ke haiN| Apa isa siMghAr3e ke dedIpyamAna sAdhvI ratna haiN| Apane saMyama mArga para dRr3hatA se calakara eka Adarza upasthita kiyA hai| zrI campAkuMvara jI ke bAda isa siMghAr3e meM inakI vyAkhyAna zailI madhura hai| mahAsatI zrI kAnakuMvara jI ma. ne apanA jo makAna saMgha ko samarpita kiyA thA, Aja vaha "kAnA jI ke sthAnaka ke nAma se kucerA ke madhya garva se sthita hai| isake punarnimANa kA zreya padmazrI seTha zrI mohanamala jI coraDiyA kI dharmapatnI zrImatI nainI kaMvarabAI haiN| ___ mahAsatI zrI kAnakuMvara jI ma.sA. ke sudUra dakSiNa pradeza meM cale jAne para mahAsatI zrI jhaNakAra kuMvara jI ma.sA. kA varadahasta isa kSetra ko milaa| mahAsatI zrI jhaNakAra kuMvara jI ma. AtmArthI, saralahRdayA, saMyama ke prati samarpita satI thii| Apake vicaraNa se isa dharatI para punaH nava cetanA ubharI va vi.saM. 2032 kI vijayAdazamI ke dina kucerA meM hI zrI AzA jI va zrI caMcala jI donoM bahanoM kI dIkSA Apake zrI caraNoM meM huii| isase pUrva zrI jayamAlA jI jo ina donoM bahanoM kI bar3I bahana hai| Asopa meM dIkSA ho cukI thI va kAlAntara meM ApakI sabase choTI bahana zrI candraprabhAjI sojata meM zrI marudhara kesarI jI ma. ke sAnidhya meM dIkSita huii| isa prakAra saMsAra patha kI ina cAra bahanoM meM guruvA zrI jhaNakAra kuMvara jI ma. kI antevAsinI ziSyA banakara eka anupama udAharaNa prastuta kiyaa| ___ mahAsatI zrI jhaNakAra kuMvara jI ma. kI saMyama jyotsanA meM abhimukha ho kucerA ke hI Abar3a parivAra se zrI manISA jI ne vi.saM. 2043 meM pravrajyA grahaNa kI va ApakI hI suputrI zrI savitA jI ne bhI mAM ke caraNAravidoM kA anusaraNa karate hue vi.saM. 2046 meM kucerA meM hI saMyama svIkAra kiyaa| isa prakAra donoM ne Adarza mAM aura Adarza beTI kA udAharaNa prastuta kiyaa| ___mahAsatI zrI jhaNakAra kuMvara jI ma. ne kucerA meM hI-vi.saM. 2045 di. 18-11-1988 ko apanI nazvara deha kA tyAga kiyaa| yuvAcArya zrI madhukara munijI ma. ke sAMsArika patha ke mAtA jI mahAsatI zrI tulachAM jI ma. kaI varSoM taka ThANApati rahane ke pazcAta kucerA meM hI vi.saM. 2013-14 ke AsapAsa svarga sidhaare| ApakI dIkSA yuvAcArya zrI ke sAtha hI bhinAya meM huI thii| mahAsatI zrI jamanA jI kA svargavAsa bhI kucerA meM hI huaa| zrI premarAja jI boharA kI bahana zrI hulasAM jI kI dIkSA bhI huii| isI nagarI meM vi.saM. 2006 meM mahAsatI zrI sohana kuMvara jI ma.sA. kI dIkSA mahAsatI zrI vagatAvara kuMvaranI ma. ke caraNa kamaloM meM Age calakara vi.saM. 2048 meM zrI maNiprabhAjI kI dIkSA bhI Apake zrI caraNoM meM kucerA meM hI (255) Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vi.saM. 2027 meM mahAsatI zrI nandAjI ke pAsa saMtoSa kuMvara jI ma. kI dIkSA bhI isI dharatI para sampanna huii| mahAsatI zrI umarAva kuMvara jI ma.sA. arcanA kI suziSyA zrI pratibhA jI (puSpAjI) bhI kucerA ke haiN| ApakI dIkSA jodhapura mahAmaMdira meM zrI amaracaMda sA. chAjer3a pAdu nivAsI ne dilvaaii| ___isa prakAra aneka munirAjoM evaM mahAsatiyoM kA janma dIkSA va svargavAsa isa pAvana dharatI para huaa| itihAsa ke pRSThoM ko ulaTate hue jaba yaha jAnakArI milatI hai to gaurava kA anubhava honA svAbhAvika hai| yaha bahuta sambhava hai ki Upara varNita saMta-satiyoM ke atirikta aura bhI bhavya AtmAoM kA sambandha kucerA se kisI na kisI rUpa meM rahA hogaa| kintu jAnakArI ke abhAva meM unakA ullekha nahIM kiyA jA skaa| isa sambandha meM aura Age anusaMdhAna kI AvazyatA haiN| isa prakAra aneka saMyamAtmAoM kI pravrajyA sthalI hone ke sAtha sAtha isa dharatI ne aneka zrAvaka ratna bhI diye| jinameM pramukha ullekhanIya nAma hai-padmazrI seTha zrI mohanamala jI sA. coraDiyA, zrI premarAja jI sA. boharA zrI jabaracaMdajI gelar3A aadi| inameM samAja sevI aura ciMtaka donoM prakAra ke samAja ratna haiN| __ vartamAna samaya meM bhI aneka zrImaMtoM se yaha dharatI suzobhita hai| prasiddha samAja sevI zrI baladevarAja jI mirdhA bhI isI nagarI ke hai| Apane isa samUce kSetra meM jATa jAti ke utthAna kA zaMkha bjaayaa| Apake hI parivAra meM zrI rAma nivAsa mirdhA va zrI nAthUrAma mirdhA kendrIya maMtrI ke rUpa meM apanI sevAyeM de cuke haiN| yahAM eka jorAvara jaina prAcIna graMthoM kA bhaNDAra bhI hai| yaha bhaNDAra muni zrI jorAvara mala jaina pustakAlaya ke nAma se prasiddha hai| isameMra saMtoM dvArA likhita prAcIna hastalikhita graMtha va aneka mudrita graMtha saMgrahIta haiN| yahAM eka dhArmika chAtrAvAsa bhI hai, jo zrI gulAbacaMda javarImala surANA ke nAma se varSoM se jaina samAja kI sevA kara rahA haiN| aneka varSoM taka zrI jasavaMta rAja jI khIMvasarA ne yahAM ke chAtrAvAsa meM rahakara saMta-satiyoM ko par3hAne kI sevA kii| yahAM para zrI- jinezvara jaina auSadhAlaya, zrI indracaMdajI gelar3A, dvArA sthApita kiyA gayA thA jo Aja bhI janatA kI sevA kara rahA haiN| zrI saMtoM dvArA skUla, aspatAla Adi ke aneka bhavanoM kA nirmANa karavAne ke sAtha hI aneka janahita ke kArya kiye gae haiN| yahAM prastuta lekha meM kucerA meM sthAnakavAsI jaina paramparA kI dRSTi se kucha prakAza DAlane kA prayAsa kiyA gayA haiN| yadi isa sambandha meM vistRta rUpa se zodha paraka lekhana kiyA jAve to aura bhI bahumUlya jAnakArI upalabdha ho sakatI hai| vizvAsa hai ki jijJAsu baMdhu isa dizA meM avazya hI vicAra kara isa kArya ko Age bar3hAne kA prayAsa kreNge| (256)