Book Title: Kshama tatha Kshamapana
Author(s): Bechardas Doshi
Publisher: Z_Sangiti_004849.pdf
Catalog link: https://jainqq.org/explore/249400/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. kSamA tathA kSamApanA mAnavanuM samagra jIvana sAmAjika che, kauTuMbika che, pArivArika che. te koI paNa pravRtti karatAM samAja sAthe, kuTuMba sAthe ke parivAra sAthe saMkaLAyelo rahe che. bhinna bhinna AcAra-vicAravALA to ThIka, paNa keTalIka vAra viruddha AcAra-vicAravALA loko sAthe sudhdhAM kAma pADavAnA prasaMgo Dagale ne pagale AvatA rahetA hoya che. jyArathI te thoDo-ghaNo samajaNo thavA mAMDe che tyArathI mAMDIne jIvanaparyaMta pravRttizIla manuSyane AvI sphoTaka paristhitimAMthI gujaravuM paDe che. zizudazAmAM ramato ramatAM zizuo, bALamaMdiramAM keLavaNI pAmatAM bALako, nizALa ke mahAvidyAlayamAM potAnI jAtane keLavavA mathatA kumAra-kumArIo ane pachI saMsAranA raNakSetra upara AvIne gRhasthAzramanI javAbadArIne varelAM puruSo ke strIo, jeo vividha vyavahAranAM kSetromAM potAnI pasaMdagI tathA maryAdA ke zakti anusAra pravRttimAM paDelAM hoya che, teo badhAMne lagabhaga potAnAthI judI judI jAtanI prakRtivALA, judI judI jAtanA vicAravALA ane judI judI jAtanA AcAravALA loko sAthe pratipaLa-pratikSaNa kAma karavAnuM hoya che. AvI paristhitimAM svArthasiddhine kAraNe paNa vyavahAranAM e tamAma kSetromAM thoDI-ghaNI to sahanazIlatA parANe paNa keLavavI paDe che. viveka na hovAne kAraNe bahArathI bhale sahanazIlatA dekhADavI ke rAkhavI paDatI hoya, chatAM mananI sthiti bhAre kacavATabharI, aNagamAbharI ke arucibharI banatI rahe che. Ama thavAthI mANasamAtramAM bIjAM aneka dUSaNo pedA thavA mAMDe che. keTalAka lokone potAno uparI, adhikArI ke zeTha gamato hoto nathI chatAM tenI nIce vA tenA hukamane vaza thaIne pazunI peThe dorAIne parANe kAma karavuM paDe che. ghaNI vAra uparI, adhikArIo ke zeTha loko bhAre svacchaMdI hoya che, tumAkhIvALA hoya che, vAtavAtamAM roSe bharAvAnI prakRtivALA hoya che ane vilAsapradhAna hoI nahIM icchelAM, aNagamatAM vA gajA uparanAM kAmo bhaLAvatA hoya che. AvI paristhitimAM moTe bhAge Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 * saMgIti nAnAthI moTA tamAma mAnavInuM jIvana sadA satata saMgharSamAM ja cAlatuM hoya che. saMgharSa sphoTaka hovAthI bhArelA agni jevo hoya che. A sthitimAM klezanA taNakhA UDavA ke bhaDako thavo svAbhAvika che. saMsAramAM saraLa vRttinA, vivekI tathA zrI gItAjI anusAra bhAge AvelI pravRttine dharma samajIne karanArA manuSyo nathI ema to nathI, paNa evA kharekhara saraLa ane vivekI loko virala dekhAya che. moTo bhAga to dabANa nIce ja cAlanAro hoya che. koIne mAtApitAnuM dabANa, zikSakanuM dabANa, uparI-adhikArInuM dabANa, daMDanA bhayanuM dabANa, strInuM dabANa, mitronuM dabANa, samAja, kuTuMba ke parivAranuM dabANa ema aneka rIte dabANane vaza thaIne samagra pravAha cAle che. je loko vizeSa zrImaMta che temane vizeSa dhana ke vilAso meLavavAnuM dabANa hoya che ane je loko zikhara upara beThelA che temane potAnI sattAnA dabANa nIce vA potAnA ahaMkAra, lobha, svacchaMda vagerenA dabANa nIce vartavuM paDatuM hoya che. Ama, tamAma loko koI ne koI jAtanAM dabANanI nIce potAnI mULa jAtane bhUlI jaIne pravRtti karavAmAM mazagUla rahetA hoya che. AvI paristhitimAM koInA manamAM krodhanI vRtti jAmatI rahe che, kyAMya vaLI dveSa, IrSyA ke ahaMkAranA saMskAro ghara karatA hoya che, koInA cittamAM sAmA pratye tiraskAra, tochaDAI ke dhRNAnA bhAvo bharAvA lAge che, to vaLI kyAMka "manamAM rAma ane bagalamAM chUrI" evI kapaTavRtti poSAtI hoya che; ane lAga AvatAM ja A tamAma duksaMskAro jayAre zarIra ane iMdriyo sAthe sahakAra meLave che tyAre moTo vinAza sarajAyA vinA raheto nathI e dazA konA anubhavamAM nathI? jayAM sudhI A badhAM aniSTa dUSaNo mAtra manamAM ja bIjarUpe hoya che tyAM sudhI to sau koIne zAMtino, sukhano ke saMtoSano bhAsa thAya che, paNa jayAre bIjo aMkuro thaI moTA vRkSanuM rUpa levA lAgI phaLa ApavA zaktimAna thAya che, tyAre nAnAmAM nAnA mAnavathI mAMDI moTA mAMdhAtA sudhInA tamAma loko athavA jeo pote sAdhusaMnyAsI hovAnuM mAne che teo paNa bUrAmAM bUrI dazAne pAme che ema koNa nathI joI zakatuM ? buddha bhagavAne potAnA jAta-anubhavathI bhAre udghoSa karIne jaNAvela che ke "tamAma vRttionuM mULa 1. manopuvvAmA dhammA manoseTTA manomayI | manasA ce paduDhena bhAsati va karoti va / tato TuvAlamanveti va ve vaheto pavuM dhammapada, yamakavarga, gA. 1 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSamAM tathA kSamApanA 0 39 sthAna mana che ane tamAma pravRttionuM preraka paNa mana che." jemanuM mana upara jaNAvelAM dUSaNothI UbharAya che ane jayAre mana e dUSaNonA Avegane jIravI zakatuM nathI eTaluM badhuM ugra prakriSTa bane che, tyAre tenI sattA zarIra ane indriyo upara cAlavA lAge che. eTale jayAre mana, zarIra ane vANI saMpa kare che tyAre bhArelo agni khullo thatAM je sthiti thAya che te sthitine aTakAvI zakAtI nathI. pariNAmamAM priyatama pAtro sAthe paNa najIvAM bAnAM UbhAM karIne jheravera thavA lAge che. A evI Aga saLage che ke jemAM strIpuruSa, temanAM kuTuMba-parivAra ane manAyelAM tamAma svajano, guru, celA, zeTha, vANotara, uparI ane nokara-e badhAMnA saMbaMdho bhasmIbhUta thaI jAya che ane samasta saMsAramAM jayAM-tyAM rAkSasI tAMDava najare paDe che. sadUbhAgye prANImAtrane vismaraNazaktinI bakSisa maLela che ane peTa to koIne choDatuM ja nathI. eTale pAchuM gADuM cAlavA lAge che; paNa pharIne kaI paLe e tAMDava nathI thavAnuM ema koI kahI zakavA samartha nathI. e tAMDavane aTakAvavAnA upAya nathI ema nathI; paNa mAnava e upAyo ajamAvavA sAru pote saMkalpa ja kadI karato hoya ema jaNAtuM nathI. zrI. buddhe ja e mATe eno upAya batAvela che ke "je manuSya praddhiSTa mana rAkhIne pravRtti karaze ane vArevAre sAmAnA doSo ja joyA karaze ke ANe mane gALa dIdhI', "mane tucchakAryo', "mane mAryo', "mane harAvyo Ama vAraMvAra yAda karato raheze te mANasanI pAchaLa jema gADIe joDelA baLadanI pAchaLa paiDuM cAlatuM ja rahe che tema du:kha cAlatuM ja rahevAnuM che ane je manuSya prasanna mana rAkhIne pravRtti karaze tathA potAnA aMtaramAM ja joyA karaze ane "bIjAe zuM karyuM te bAbata vicAra karavo choDI deze te mANasane. jema teno paDachAyo kadI choDI jato nathI tema sukha (tevA mANasane) kadI choDatuM ja nathI". A bAbata zrI gItAjImAM paNa bIjI rIte samajAvela che ke 1. akkocchi meM avadhi meM ajini maM ahAsi maM / ve naM 35nati ke te 7 sati . dhammapada yamaka varga gA. 3 2. suvRduHNe ane tvA nAmADatApa nayAnathI tato yuddhAya avasva naivaM pApamavAra | gItA adhyAya 2, zloka 38 ahIM arjunane badale ApaNe ema samajavAnI jarUra che ke vyavahAramAM paDelA ane saMgharSamAM AvelA AkhA jagatane bhagavAna kRSNa A saMdezo saMbhaLAve che ane kahe che ke je manuSya ke samAja A zlokamAM kahelI vAtane yathArtha svIkArI, AcaraNamAM mUkI Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 * saMgIti "sukha-duHkhane, lAbha-alAbhane tathA jaya-parAjaya vagere paristhitione samAna gaNIne ane paramezvaranI IcchAne vaza thaIne pravRtti karanAro manuSya prAkRta duHkha ke sukhathI kadI mUMjhAto nathI tema harakhAto paNa nathI." jaina paraMparAmAM paNa A vAtane ja A rIte kahela che ke "bIjo koI mArA upara kAbU rAkhe ane te mATe sahana karavuM paDe te karatAM to huM ja mArI jAta upara pote kAbU rAkhuM ane prApta paristhitimAM paNa puruSArthanI ajamAyaza sAthe prasanna bhAve rahuM e vadhAre uttama che." Ama tamAma dharmapravartakoe ApaNane mArga to sApha rIte darzAvela che, paNa ApaNA saMkalpamAM e upAya hajI sudhI barAbara beTho nathI. jyAre paNa prAcIna anubhavI puruSoe batAvelo upAya mANasanA saMkalpamAM daDha rIte jaDAze tyAre A jagatanI pAse svarga ke mukti paNa pANI bhare evuM suMdaratama ane pavitratama te banI jaze. mANasa A hakIkato jANe che ke potAnA manamAM keTalAMka aniSTa ane vaghAtaka saMskAronAM bIja paDelAM ja che, je aMkurita thaI phAlatAM-phUlatAM bhAre ghamasANa UbhuM thAya che; eTaluM ja nahi, moTI moTI saMhAraka laDAIo paNa Ane ja AbhArI che. kuTuMbamAM, nAtajAtamAM, vidyAnA kSetramAM, dharmanA sthAnamAM ke game tyAM phAlelA e saMskArone lIdhe bhaDakA baLatA hoya che, jene pariNAme kyAMya zAMti, saMtoSa ke sukhacenanuM nizAna paNa TakatuM nathI. ghaNI vAra to vaLI e kusaMskAro dharmanuM rUpa le che tyAre vaLI e bhaDako evo bhAre hoya che ke tene lIdhe potAne dhArmika mAnatA loko ja vinAzanA mukhamAM sapaDAI pataMgiyAnI peThe baLI jAya che. A tamAma paristhitithI mAnava rajeraja suparicita che, tema chatAM e duHsaMskArarUpa zalyone ukheDI nAkhavAno saMkalpa baLavAna banato nathI. ApaNe joIe chIe ke mANasa, mAtra eka saMkalpabaLane lIdhe ja siMhane, vAghane, bhayaMkara sarpane nAthavAnuM sAmarthya dharAve che. jyAM koI jaI zakatuM nathI tevA himAlayanA uccatama zikhara upara pahoMcI potAno dhvaja pharakAvI zake che. are, have to caMdra sudhI pahoMcavAnI hiMmata paNa mANasa dharAve che. paNa potAnA mananA Avego pAse to e lAcAra banIne, e Avegane adhIna thaIne ja cAlato rahe che ane duHkhanI batAve tene saMsAranA raNasaMgrAmamAM paDavAthI pApa lAgavAnuM nathI. 1. vara ne gappA haMto, saMgame tave ja ! mAruM digaMto, vazvadi vadiya uttarAdhyayana sUtra, prathama adhyayana, gA. 16 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSamA tathA kSamApanA * 41 javAlAomAM zekAyA kare che. jo ke e AvegothI mANasa kaMTALato nathI ema paNa nathI, ane evo kaMTALelo te zAMti, saMtoSa ke samAdhAna meLavavA phAMphA mArato rahe che; eTale e Avegone niSkriya banAvavA te vaLI vadhAre vilAso tarapha jhUke che; dArU, gAMjo, aphINa, sigAra-bIDI, cA vagere vyasanono Azaro le che, judI judI jAtanI klabo kADhI temAM rasa dharAvavA mAMDe che ane e klabo sevAdharmanAM sAdhano che ema samajI temAM anargaLa dhana tathA zakti veDaphe che, jarUriyAto vizeSa vadhArI mUke che tathA deva-devIonAM moTAM moTAM maMdiro UbhAM karI temAM potAnA svacchaMdane poSe evI dhAmadhUmovALA moTA moTA utsavo goThavavA mathato hoya che. A rIte ATalI badhI dhamAla, dhamAdhama karyA pachI paNa sAcI svasthatA, na TaLe evI zAMti ke saMtoSa-samAdhAna maLatAM hoya tema koI anubhavatuM jaNAtuM nathI. kharI rIte to jyAM sudhI bhArelA bhaDakA jevA dusaMskArorUpa zalyo cittamAM sthiravAsa karIne beThelAM che, tyAM sudhI adamya sAmarthyavALo paNa manuSya e zalyone dUra karavAnA eka prabaLa saMkalpa sivAya bIjA game te upAyo ajamAve paNa zAMti, saMtoSa ke samAdhAna meLavI zakanAra nathI ja nathI. keTalAka lokone ema paNa kahetA sAMbhaLyA che ke"baLyuM A jagata ane baLyo A jagatano saMbaMdha, A badhuM choDIne jaMgalamAM jatA rahevuM, saMgharSathI dUra dUra bhAgI chUTavuM, saMnyAsa laI levo, phakIrI dhAraNa karavI ke dIkSA svIkArI levI; eTale badhI ja jaMjALa khatama. mAthA upara kazI javAbadArI ja na rAkhavI eTale saMgharSa zuM karI zakavAno hato ?" Ano artha to e thayo ke je je javAbadArIo UbhI karela che eTale ke kuTuMbanI javAbadArI, pati-patnInI javAbadArI, mAtApitA tathA bALakonA saMrakSaNanI javAbadArI, bALakonA saMvardhana tathA zikSaNanI javAbadArI ane A sivAyanI bIjI badhI leNadeNa vagerenI vyAvahArika javAbadArI tathA jIvananI vyavasthA ane nibhAva mATe parasevo pADI parizrama karIne vividha sAdhanone UbhAM karavAnI javAbadArI-e badhuM ja phagAvI devuM. mArI samaja pramANe zAMti, saMtoSa ke samAdhAna mATe A upAya paNa kAragata nIvaDela nathI e hakIkata vartamAna sAdhu-saMnyAsIno samUha ja sUcavI rahela che. ghaDIbhara ema mAnI laIe ke javAbadArIone phagAvI denArA dekhAvamAM bhale sukha-zAMti anubhavatA hoya, paNa jayAM sudhI temanAM manomaMdiramAM ya pelAM dusaMskArarUpa mAnasika zalyo ghara karIne beThAM che, tyAM sudhI to e Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 0 saMgIti paNa sukha nahIM paNa sukhAbhAsa, zAMti nahIM paNa zAMtino AbhAsa kadAca anubhavatA hoya to paNa vAstavika zAMti-samAdhAnathI to teo paNa hajAro gAu cheTe rahe che Ama na hoya to teo paNa gRhastha jevI bIjI jAtanI dhamAlamAM rAcatA hoya che ane dharmane nAme tathA saMpradAya saMbaMdhI anuSThAnone nAme vizeSa vikSepakArI pravRttimAM temane rasa Avato hoya che te kema bane ? vaLI, jeo sAdhu-saMnyAsI thAya che teo Akhare rahevAnA che to A jagatamAM ja, teo kyAMya adhdhara AkAzamAM jaIne rahevAnA to nathI ja. A sAdhuvarga potAnA peTane to choDI zakato ja nathI, ethI temanI jarUriyAto gRhastho karatAM ochI thavAnI nathI. eTale jyAM sudhI teo sAdhu-saMnyAsI nahi banelA tyAM sudhI to te badhI javAbadArIo teone mAthe hatI ane temane teo game tema karIne nabhAvatA ane jIvanane ghaDatA; paNa sAdhu-saMnyAsI thayA pachI teo peTane adhIna rahevA chatAM ya lagabhaga niSkriya banIne rahe che; eTale UlaTuM e javAbadArIo samAjanA lokone mAthe paDe che. Ama thavAthI mArI samaja pramANe to puruSArthane haNI nAkhanArI bhikSAvRttithI jIvavuM, sAdhu saMnyAsI thavuM-eTale 'mUA nahi ane pAchA thayA' jevuM bane che. Ama chatAM jeo kevaLa mumukSuo che, niHspRha che, vairAgyavAsita che ane peTanI paNa tamA rAkhanArA nathI evI virala vyaktio mATe saMnyAsadIkSA temanA cittanA zodhananuM jarUra sAdhana banI zake che. mULa muddo to upara jaNAvyAM te dusaMskArarUpI bhayaMkara zalyone dUra karavAno che ane e zalyonuM baLa kema ochuM thAya ema vartavAno che. jyAM sudhI ema na thAya tyAM sudhI koI paNa vyakti ke samAja sukha, zAMti ke samAdhAna anubhavI zakavAno nathI ja e vAta soLasoLa AnA che. ziyALAmAM ApaNA hAtha-paganA pahoMcA upara ghaNI vA2 evo mela jAmI jAya che ke cAmaDI ane mela kema jANe eka thaI gayAM hoya evuM lAge che. e ghaTTa jAmela melane kADhavA mATe cAmaDI cholAya ane baLavA lAge tyAM sudhI paNa cAmaDIne ghasavI paDe che. paNa e melane kAce ja rahIe chIe. e ja rIte, peTamAM kacaro jAmatAM becenI thavA lAge che ane zarIra rogabharyuM thaI jAya che tyAre game tevA AkarA ane kharcALamAM kharcALa upAyo karIne paNa peTa sApha karIe chIe ane svasthatA anubhavavA bhAgyazALI banIe chIe. Ama AvA bahAranA melane dUra karavA sakhata parizrama karavo paDe che ane e bahAranA melo hAnikAraka che evI ApaNI pAkI samaja che Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSamA tathA kSamApanA 0 43 tathA e melane dUra karavA sAru ApaNe manasA, vAcA, karmaNA ane dhana vaDe paNa kaTibaddha thaIne daDha saMkalpa dharAvIe chIe. A paristhitimAM e melone dUra karIne ja ApaNe jaMpIe chIe. A ja prakAra mAnasika zalyone kADhavA mATe ApaNe ajamAvIe to mAnasika zalyonI tAkAta nathI ke e ApaNA manamAM cITakI rahIne ApaNane ja satAve. e zalyonA jorane narama pADavAnA upAyo manana-ciMtana, satsaMga, svAdhyAya ne aMtaranuM nirIkSaNa vagere che, tathA iMdriyonI, mananI ane dehanI upara svAmitva meLavavuM tathA ApaNI jUnI Tevo badalavA mATe daDha saMkalpa sAthe sakhata parizrama karavo e che. ghaNA lokone cA, bIDI, sigAra ke dArU vagere vagara cAlatuM ja nathI. eo ema samaje che ke A Tevo teo choDI de to sukhe jIvI ja na zake, mAMdA paDI jAya, TUrti vinAnA thaI jAya. Ama mAnIne A loko potAnI talabanA gulAma bane che ane ghaNIvAra potAnI khAnadAnI ke maryAdA sudhdhAM khoI nAkhavA sudhI jAya che. A loko e vAtano paNa vicAra karatA nathI ke zuM teo janmathI ja AvI talabanA gulAma hatA ? jo janmathI ja gulAma na hatA tyAre AvI talaba vinA teo jIvyA zI rIte ? nAnapaNamAM svasthatA kema TakAvI zakyA ane moTA kevI rIte thayA ? game te saMyogone tAbe thaIne A loko je saMkalpane lIdhe AvI talabanA dAsa thayA to pachI te ja daDha saMkalpano AdhAra laI teo pote pADelI talabanI gulAmImAMthI kema na chUTI zake ? chUTavA dhAre to jarUra chUTI zake ja. have bahAranA melone ane bahAranI talabone choDavA jevo ane jeTalo daDha saMkalpa tathA parizrama karavo jarUrI che, te karatAM vizeSa vadhAre majabUta saMkalpa sAthe abhyAsa karIe-sArI TevonI ane sArAM AcaraNonI parANe paNa pasaMdagI karI te pramANe vartavA kamara kasIe, to mananAM zalyonI tAkAta nathI ke te dUra na thAya-samULagAM ukhaDI na zake. vAta evI che ke jema Teva banelAM vyasanomAM mANasane jayAM sudhI AnaMdano anubhava thato rahe, tyAM sudhI e vyasano choDI zakAtAM nathI ja, tema ja krodha, kAma, IrSyA, ahaMkAra ane kapaTavRtti vagere rUpe manamAM jaDAI gayelAM zalyone lIdhe AnaMdano ke sukha-samAdhAnano anubhava thato rahe tyAM sudhI game teTalAM bahAranAM dharmAnuSThAna karIe ane dehadamana vagere AkarAM tapa karIe to paNa te bhayAnaka zalyo khasavAnAM nathI. jyAM sudhI ApaNI vRtti manamAM phAve tema karavAnI rahe che, tyAM sudhI pelA ziyALa ane UMTanI peThe mAra khAdhA karavAnuM Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 0 saMgIti raheze ane zAMtinuM nAma paNa raheze nahi. bALavArtAomAM Ave che ke ziyALa ane UMTa be bhAIbaMdha hatAM. eka vAra bharyuMbharyuM zeraDInuM moTuM khetara joyuM ane temAM jaI tene khAvAnI ziyALane talaba thaI AvI, sAthe bhAIbaMdha UMTane paNa lIdho. ziyALe to dharAI dharAIne zeraDI khAI lIdhI, paNa UMTanuM peTa to hajI bharAyuM na hatuM. tevAmAM ziyALe bhAIbaMdha UMTane kahyuM ke mane hamaNAM ne hamaNAM gAvAnI talaba thaI AvI che eTale mAre gAvuM ja paDaze. UMTa kahe, bhalo thaIne tArI te talaba hamaNAM kore rAkha, mane barAbara khAI levA de; pachI ApaNe banne bahAra nIkaLI jaIzuM. tyArabAda tArI talaba pramANe tuM sArI rIte gAI leje, paNa UMTanI vAta ziyALe na mAnI ane gAvAnI zarUAta karI dIdhI. ziyALano avAja sAMbhaLI khetaravALA lAkaDIo sAthe ziyALa upara tUTI paDyA ane khUba mArI tenAM hADakAM khokharAM karI nAkhyAM. eTalAmAM teonuM dhyAna Aghe caratAM UMTa tarapha gayuM. pachI to teo UMTa upara paNa tUTI paDyA ane tenA aMge aMga upara lAkaDIono mAra paDyo. ApaNI talaba thatAM ja te pramANe karavA mAMDIe to ziyALanA jevA ApaNA hAla thAya; ane kharekhara ema thaI rahyuM nathI ema koNa kaheze ? talabane tAbAmAM rAkhavI ane ApaNAM zalyone lIdhe jene jene kaSTa pahoMcatuM hoya te tamAma lokonI pAse jaIne potAnAM zalyonI kabUlAta karI te aMge kSamApanA karavI ane pharI vAra tema nahi vartavAno ddaDha saMkalpa karI tadanusAra vartavAnI kALajI rAkhavI tathA jemanAM jemanAM e zalyone lIdhe ApaNane kaSTa pahoMcela che temanA upara ciDAvuM nahi, gusso lAvavo nahi tema temanuM leza paNa aniSTa icchavuM nahi ane temane paNa prasannatA sAthe kSamA ApavI. Ama kSamAne keLavavAthI tathA kSamApanAnI vRttine kharA arthamAM anusaravAthI jarU2 ApaNAM e duHkhakara bhayaMkara zalyonuM jora narama paDaze, ane e rItano vAraMvAra abhyAsa pADavAthI, evA abhyAsa vize kALajI rAkhavAthI eka vakhata evo jarUra Avaze ke e zalyo ApaNAmAMthI jarUra dUra thaI jaze ane tene badale prasannatA, AnaMda ane samAdhAnanuM sukha anubhavAze. vAta ema che ke jyAM sudhI ApaNane krodha karavAmAM, abhimAnathI vartavAmAM, IrSyA ane adekhAI karavAmAM, lobhIpaNuM sAcavI rAkhavAmAM ane kapaTavRttithI ApaNo bacAva karavAmAM rasa Avato raheze ApaNe krodha, mAna, ahaMkAra, lobha, moha, kAma ane kapaTa vagere bhAvone Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSamA tathA kSamApanA * 45 ApaNA sukhanAM sAdhana mAnatA rahezuM paNa e tamAma ApaNA duHkhanAM mULa che ema nahIM mAnIe, e kaSAyo vyakti ke samAja mATe bhAre baMdhanarUpa che ane saMsAranuM duHkhamAtra emane lIdhe ja UbhuM thAya che ema ApaNA manamAM daDha rIte jayAM sudhI Thase nahi-tyAM sudhI to e bhayaMkara ghAtaka zalyo ApaNAmAMthI nIkaLavAnAM nathI ja. je vastu vA vRttine ApaNe ApaNA sukhanuM sAdhana mAnatA hoIe te vastu vA vRtti ApaNAthI zI rIte dUra thaI zake vA ApaNe tene dUra zI rIte karI zakIe ? eTale prathama to ApaNe evo saMkalpa daDha karavo joIe ke e zalyo ApaNAM tamAma duHkhanuM mULa che, ane mAre emane mArA manamAMthI mULathI ukheDI nAkhavAnAM che. evuM nakkI karyA sivAya ApaNe game te jAtano dhArmika karmakAMDa karatA rahIe to paNa e zalyo dUra to thavAnAM nathI, UlaTAM vadhavAnAM che emAM zaka nathI. ApaNA dezamAM dhArmika karmakAMDo pAra vinAnA cAle che ane evo koI divasa bhAgye ja haze ke je divase evAM anuSThAno na cAlatAM hoya. loko devamaMdirone gajave che, tyAM jaIne vividha jAtanAM pUjApATho, prArthanAo, namAjo, baMdagIo vagere satata karatA rahe che, tema chatAM manamAMthI e zalyone dUra kADhavAnAM che evA saMkalpathI bhAgye ja koI dharmAnuSThAna thAya che. koI to paramezvaranA maMdiramAM jaI pote jemane zatru mAnato hoya tenA vinAzanI prArthanA kare che. koI vaLI sAmAjika gunAo karavAthI bhogavavI paDatI sajAomAMthI bacavAnI mAnatA kare che, koI vaLI potAnI premikA nA premI maLI jAya evI bhAvanAthI bhagavAnane phUla-niveda vagere caDAve che, to koI potAne putra nathI ane maherabAnI karIne bhagavAna putrane mokalI Ape evI ja bhAvanAthI maMdiramAM jato hoya che. vidyArthIo bhaNavAmAM dhyAna na ApI sArA naMbare pAsa thavAnI bhagavAna pAse mAgaNI karatA hoya che ane corIchUpIthI pAsa thaI jatAM bhagavAnano pADa mAnatA hoya che, ane adhyApako potAnuM vetana vadhatuM rahe ane rajAo vadhAre maLe e mATe bhagavAnanuM dhyAna dharatA hoya che. vizeSataH maMdiramAM janArA tamAma loko pote potAnI rIte sukhI thAya, saMpattimAna thAya ane pote game tema varte chatAM kazuM duHkha na AvI paDe te aMge bhagavAnanI bhaktimAM ane pUjApAThamAM mUDha bhAve kalAkonA kalAko vitAve che. Ama ApaNI Izvarabhakti cAlI rahela che ! ethI to UlaTAM ApaNAM e bhayaMkara zalyo ghaTavAnAM ke vadhavAnAM ? bhAgye ja koI bhAvika potAnAM Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 0 saMgIti zalyone dUra karavAnA ekamAtra hetune pradhAna rAkhIne paramezvaranI bhakti karato haze--ema kahevAmAM kazI anucitatA jaNAtI nathI. zalyo dUra karavAnAM ane zalyonuM jora narama pADavAnA upAyo mATe vicAra karIe to spaSTa jaNAze ke jyAre ApaNe nAnA bALaka hatA tyAre e zalyonAM bIja ApaNAmAM hatAM ja; paNa saraLa bALasvabhAvane lIdhe e bIjo jora pakaDatAM nahotAM. paNa jema jema ApaNe moTA thatA gayA ane ApaNAM ucheranAra mAtApitA bhAI-bahena vagerenI rItabhAto ApaNe jotA gayA, ApaNA AkhA kuTuMbanI klezamaya ane svArthasAdhu pravRtti ApaNA dhyAnamAM AvatI gaI ane ApaNA ADozI-pADozInI tathA AkhI jAti ke samAjanI paNa AvI pravRttine ApaNe vAraMvAra jotA rahyA, eTale e bIjabhUta zalyo aMkurita thavA lAgyAM. ane jema jema AvuM vAtAvaraNa ApaNA dhyAnamAM dRDha thatuM gayuM, tema tema e aMkuro moTAM vRkSa banI phaLa ApavA sudhI pahoMcI gayA ane e phaLo ApaNane mIThAM paNa lAgavA mAMDyAM-pachI bhale ne bIjI vyaktine vA kuTuMbane vA samAjane ke ApaNAM pAlaka mAtA-pitAne sudhdhAM e ApaNane sukhakArI lAgatAM phaLo kaDavAM jaNAtAM hoya vA duHkhakArI jaNAtAM hoya vA temane game tema pratikULa thatuM hoya, to paNa ApaNe te phaLomAM ja laTTu thavA lAgyA. pariNAme, ApaNe khuda azAMta banI gayA ane AkhuM jagata azAMta banI gayuM. kahevAnuM tAtparya e che ke ApaNI Tevo ApaNane ja hAni thAya evI pADavA lAgyA ane bIjAne hAni pahoMcADavA lAgyA. have jyAre samajaNA thayA chIe tyAre e bALapaNanI TevomAM sudhAro karyA vinA ane te paNa bahArathI sudhAro nahi paNa aMtaramAM sudhAro karyA vinA koI vyakti ke samaSTine sukhasamAdhAnano saMbhava nathI ema anubhava sAthe samajIne sudhAro karavAnA dRDha saMkalpa sAthe abhyAsa ke navI Teva pADavAno prayatna karIne e jUnI TevomAM saMzodhana karavA prabaLa puruSArtha karIzuM to ja ApaNe kharuM sukha, kharI prasannatA ane kharA samAdhAnane pAmavAnA chIe. je kAMI thayuM che te ApaNI Tevone lIdhe thayela che ane je kAMI have navuM karavAnuM che te ApaNI TevomAM saMzodhana karIne karavAnuM che; eTale bhUlyA tyAMthI pharIthI gaNo e nyAyane dhyAnamAM rAkhI hRdayapUrvaka ane dRDha saMkalpapUrvaka kSamA ane kSamApanAnI Teva pADIe to A jagatamAM ApaNe pharIthI jarU2 divya AnaMda anubhavIe. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSamA tathA kSamApanA * 47 bALaka jayAre bALaka hoya che tyAre tenA manamAM mArA ke parAyAno bhAva hoto nathI, te game tenI pAse cAlyuM jAya che; eTaluM ja nahi, paNa gharamAMthI maLelo khAvAno bhAga te potAnAM game te jAtinAM, sAthe ramatAM bALakomAM vaheMcI ApIne ja khAya che, ramakaDAM paNa ramatAM bALakone ApavAmAM AnaMda mAne che-Ama, te "vasudhaiva kuTumbakam"nI vRttivALuM hoya che. paNa jayAre tenAM vaDIlo tene tema karatuM TokavA mAMDe che tyArathI e saraLa ane sarvatra abhedabhAve vartatuM bALaka ekAMgI ane kevaLa svArthasAdhu banavA lAge che; ane, pariNAme, jevA atyAre ApaNe chIe tevAM banI jaIe chIe. ApaNA tamAma vyavahAromAM kSamA ane kSamApanAnI vRtti kharA arthamAM Ave nahi, tyAM sudhI koI paNa bIjA upAya dvArA ApaNe sArA thavAnA nathI ja. dhAro ke basa mATe ApaNe UbhAM chIe ane tema bIjAM paNa ghaNAM UbhAM che. ApaNA manamAM jaladI javAno Avega Ubho thayela che, tema bIjAM UbhelAMnAM manamAM paNa tevo ja Avega Avela che. eTale lAIna toDI nAkhIne ane eka jAtano anyAya karIne ApaNe caDavA prayAsa karIe chIe. Ama anyAyanI vRttine keLavatAM ApaNane saune kSobha thavo joIe. chatAM koIne Avo kSobha thAya che kharo? acchA, basamAM dhamAdhama caDyAM, paNa jeo temAM beThelA ke UbhelA che temAMnA koIno paga ApaNA page kacarAya che, ApaNA joDA tene vAge che. eTale te paNa ciDAIne kaheze ke "AMdhaLo che, paga kacarI nAkhyo e dekhato nathI ?" A sAMbhaLatAM ApaNo pitto UchaLe che ane basamAM bolAcAlI vadhatAM sAro evo jaMga jAmI paDe che. A prasaMge ApaNane ApaNo doSa sUjhato nathI, ane UlaTuM bIjAne gaLe paDavA jevuM karIe chIe. ApaNAmAM potAne sArA banAvAno saMkalpa daDha hoya to tarata ja ApaNe vizeSa namratA batAvIne ema jarUra kahevuM joIe ke "bhAI ke bahena, tame mApha karazo. caDavAnI dhUnamAM mAruM dhyAna tamArA paga tarapha na gayuM ane tamane mAro paga ke joDo vAgI gayo. e aMge vAraMvAra tamArI kSamA mAMgu chuM ane maherabAnI karIne tame paNa mane mApha karI dezo evI namra vinaMti karuM chuM." A jAtanI ApaNI vRtti thavI joIe, ane ApaNA potAnA tamAma vyavahAromAM paNa AvI ja vRttithI kAma levuM joIe; to anubhava thaze ke zAMti kevI uttama cIja che. ApaNe saMgharSanI vacce jIvavAnuM che eTale Avegone vaza thaIne AvA aneka prakAranA anyAyo ApaNe hAthe banavAnA ja, ane ema thavAthI Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 * saMgIti saMtApa vadhavAno. Ama na thAya e mATe ja kSamA rAkhavAnI ane kSamApanA karavAnI Teva ApaNe pADavI jarUrI che. pharIthI evA anyAyonA nimitta na banIe evI kALajI sAthe ja kSamA rAkhIe ane kSamApanA karIe to ja te saphaLa bane che. paNa mAtra zabdo dvArA to kSamA mAgIe ane kSamApanA paNa karIe ane vartanamAM kazo ja pheraphAra na karIe, to e kSamA ane kSamApanA kevaLa DhoMganuM rUpa leze ane pAchA ApaNe hatA tyAMnA tyAM ja rahIzuM ane je saMtApo, azAMti ke asamAdhAnane ApaNe TALavA icchIe chIe te rajamAtra TaLaze nahi, paNa UlaTAM vadhavA mAMDaze. ApaNane saune e vAtanI jANa che ke ApaNA gharamAM roja ekathI vadhAre vAra jhADu mAravAmAM Ave che, ane aThavADiye ke pakhavADiye tamAma rAcaracIluM pheravIne oraDAone sApha karavAmAM Ave che temaja mahine-be mahine moTuM vAMsaDAnuM jhADuM laI uparanA bhAgamAM khUNekhAMcare jyAM bAvAMjALAM bAjhI gayAM hoya temane paNa jhApaTIjhUDI sApha karavAmAM Ave che ane e rIte gharanI sAphasUkSa thAya che, e ja rIte, khAvA-pIvAnA upayogamAM AvatAM vAsaNo roja be vAra sApha karAya che, ane tahevAra AvatAM ja je vAsaNo nathI vaparAtAM te badhAMne paNa UjaLAM banAvI tenI mAMgaNI karIe chIe. kapaDAM paNa roja ne roja dhovAM paDe che. peTa paNa sApha rAkhavA kALajI levI paDe che. Ama, ApaNe malinatA koI rIte pasaMda karatA nathI, paNa svacchatAnA pUrA vAMchuM chIe. ApaNane evo anubhava che ke besavAnA oraDA, vAparavAnAM vAsaNo ke paheravAnAM kapaDAM vAraMvAra sApha ane svaccha na karIe to ApaNane cena paDatuM nathI. te sAthe peTane paNa sApha na rAkhIe to zarIra bhAre thaI jAya che ane kAmakAja paNa sUjhatuM nathI. A jAtanI ApaNI daDha saMkalpapUrvakanI mAnyatA che ane tadanusAra vartavAnI satata koziza paNa karIe chIe. tyAre, bhalA, manamAM je aneka prakAranI malinatA bharI paDI che, temAM evAM evAM zalyo coMTI gayAM che, jene lIdhe ApaNane satata nirAMta ke zAMti maLatI nathI, te malinatAne athavA te malinatAnAM poSaka zalyone manamAM ne manamAM ja saMgharI rAkhavAM e kaI rIte ApaNane chAje che? bahAranI malinatAne lIdhe ApaNe herAna-parezAna thaI jaIe chIe, akaLAIe chIe; to pachI tamAma malinatAnA upAdAna-kAraNa jevI mananI malinatAne kADhavA zA mATe ApaNe kaTibaddha thatA nathI ? zA mATe e aMge daDha saMkalpa karatA nathI ? jema bahAranI malinatAne dUra karavA vAraMvAra prayAsa karIe chIe ane Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSamA tathA kSamApanA 0 49 khIsAmAM kAMsako rAkhIe chIe, eTaluM nahi paNa dahADAmAM dasa vAra mAthe kAMsako pheravIe paNa chIe, darpaNamAM moTuM joyA karIe chIe, tema aMtaranI malinatAne dUra dhakelavA majabUta saMkalpa sAthe prayatna karIe to zA bhAra che e malinatAnA ke ochI na thAya? jemaNe khetaramAM kosa cAlato joyo haze temane pratyakSa anubhava haze ke pANInA thALAmAM moTA moTA kALamIMDha paththaro jaDelA hoya che. e evA majabUta paththaro hoya che ke kema karIne ghasAtA nathI. paNa jyAre kosanI varatanuM rAMDhavuM ke doraDuM e paththaro sAthe ghasAvA mAMDe che, tyAre e kALamIMDha paNa dhIre dhIre ghasAvA lAge che, ane eka divasa evo Ave che ke e paththaro kharekharA bhAMgI jAya che; kaTake kaTakA thaI teno cUro thaI jAya che. to pachI TevanA baLane lIdhe jAmI paDelI mananI malinatA athavA manamAM rahelAM e zalyone ukheDI nAkhavAnA daDha saMkalpa sAthenI pravRtti satata karavAthI jarUra e zalyo ukheDAvA maMDavAnAM, ane ema karatAM karatAM eka divasa evo Ugaze ke manuSya taddana niHzalya, sarvatra abhedana jonAro ane e ja pramANe vartanAro thaI zakavAno; zarata eTalI ja che ke kSamA ane kSamApanAnI vRtti kharA arthamAM keLavavI joIe. jo ke zarUzarUmAM te kadAca maukhika rIte cAlaze, paNa viveka ane mananaciMtana enI sAthe bhaLaze eTale kevaLa maukhika maTI te aMtarathI thavA lAgaze, ane ema thavAthI dhAryuM pariNAma acUka Avaze. nAnuM bALaka pahelavahelAM nizALe bese che tyAre pATI upara kevaLa lITA ja kare che. ADAavaLA lITA karatuM karatuM e ja bALaka dhIre dhIre ekaDo karavA mAMDe che; te ja pramANe, ApaNe paNa zarUzarUmAM bhale kSamA ke kSamApanA maukhika karIe, paNa roja ne roja savAra-sAMja ema vicArapUrvaka karatA rahevAthI ApaNAmAM "A zA mATe karuM chuM', "Ama karavA sAthe mArI pravRttimAM phera paDe che ke kema?" evo vicAra AvyA karavAno, ane e vicAraviveka sAthe kSamA ane kSamApanA zarU thatAM ApaNI tamAma malinatAo sarakavA lAgavAnI ja e azaMka che. jema mAMtrika maMtra jape che ane ema ne ema keTalAya kALa sudhI ekAgra thaIne jato rahe che tyAre e maMtra siddhikara nIvaDe che. tema ja kSamA ane kSamApanA AMtara-malinatA TALavAno eka jAtano maMtra che. ene jema jema rAtadivasa-are, pratikSaNa pratyeka pravRttimAM japavA mAMDIe eTale maMtranI peThe ja e paNa siddhikara nIvaDavAnAM. AthI zarUzarUmAM kadAca e pravRtti kevaLa Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 saMgIti bAhya jevI lAge, chatAM choDavI ja nahi paNa satata cAlu rAkhavI. ema satata cAlu rAkhatAM e zAbdika pravRtti paNa vicAraviveka sAthe cAlu thaIne ApaNA aMtarane jagADaze ane e aMgeno daDha saMkalpa thatAM, aMtara jAgatAM ApaNe ekadama nyAla thaI javAnAM emAM zaMkAsthAna nathI. lekha vadhAre lAMbo thaI gayo che chatAM piSTapeSaNa jevuM karIne tathA punaruktino doSa mAthe laIne A agatyanI bAbatane vadhu spaSTa karavAnI vRttine rokI zakato nathI. rogIne potAne roga che evI khabara che, ArogyanA sukhano anubhava paNa che; mATe ja te rogane nAbUda karavA dakSa vaidyanI sahAya le che, auSadha satata vaidyanI sUcanA pramANe lAMbA kALa sudhI khAya che, pathya pUruM barAbara jALave che ane auSadha levA mATe niyata karela samaye barAbara te le che. Ama karyA pachI paNa vaidyanI sUcanAnusAra rahetAM tene bIjI mAnasika ane zArIrika pravRttio aMge saMyama pALavAno hoya che tene paNa barAbara pALe che. uparAMta rogI paramezvaranI kRpAno AkAMkSI paNa che. A rIte auSadha lenAro rogI nIrogI thayA vinA rahe nahi. te ja rIte, ApaNane ApaNA AMtara-zalyarUpa roganA bhAnanI khAsa jarUra che. bhAna thayA pachI ApaNI tamAma pravRttionI cokI karavAnI jarUra che. bolavAmAM, sAMbhaLavAmAM, khAvA-pIvAmAM, jovAmAM, svAda levAmAM ke bIjI evI zArIrika ke mAnasika AnaMdajanaka manAtI pravRttiomAM khUba sAvadhAnIthI vartavuM e badhuM ApaNe mATe mahApathya rUpa che. AMtara-zalyano roga maTADavA kSamA ane kSamApanA e pradhAna auSadha che tathA pelA prasiddha traNa vAnaronI jema pratyeka anucita jaNAtA vyavahAramAM baherA, mUMgA ane AMdhaLA banavAnI vizeSa jarUra che. chevaTe, baLAtkAre paNa kSamA ane kSamApanAnA rastA upara AvavAnuM che ane tenI majabUta Teva pADavAnI che. dhAro ke koI suMdara AkRti ke padArtha jotAM mananuM zalya vizeSa jora upara Ave, teve vakhate e Avega tarapha AMkhamIMcAmaNAM karavAno daDha saMkalpa karavo ane zarIranI gati rokI rAkhavI. AMkha, hAtha, paga, mukha, kAna vagere avayavone amuka lAMbA gALA mATe niSkriya banAvI devA. eTale pelo Avega dhIredhIre dhImo paDIne khasI jaze ane e sAthe satata sadvAcananI pravRtti zarU karavI ke zarIrane bIjI koI parizramI pravRttimAM joDI devuM; to e zalya ApaNane herAna nahi karI zake. e ja rIte, kyAMya bolacAla thaI, apamAnano prasaMga Ubho thayo, koIe gALa dIdhI athavA na kahevAnuM saMbhaLAvyuM; tyAre paNa Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSamA tathA kSamApanA 7 51 zarIrane, hAthane, pagane, kAna vagerene pelA vAMdarAnI peThe akriya banAvavAM ane je jagyAe ApaNe hoIe te sthAnethI jarA paNa halanacalana na karatAM parANe khoDAI javuM. A rIte zarIra, AMkha, kAna vagerene ane hAtha, paga vagerene niSkriya banAvavAthI ApaNe pelA zalyanA humalAthI jarUra bacI jaIzuM. A badhAM pathya sAthe zalyanA Avegane tAbe thavuM ja nathI evo dRDha saMkalpa to jarUra hovo joIe. e vinA tamAma pravRtti taddana nakAmI banI javAnI e barAbara yAda rAkhavAnuM che. dhanuSya sAthe bANa na bhaLe to dhanuSya jema bekAra banI jAya che, tema mananA Avega sAthe zarIrano, hAthapagano ke AMkhakAna vagereno sAtha na maLe, to manano Avega mAtra UbharA jevo jorathI AvI dhIre dhIre ThaMDo paDI javAno. vepArI gharAkone pajave che, gharAka vepArIne pajave che, zeTha majUrane ke vANotarane herAna kare che ane majUra ke vANotara zeThane herAna kare che. vakIla asIlane, DaoNkTara daradIne, vidyArthI adhyApakane, strI patine, putra mAtapitAne--A rIte AkhA samAjamAM paraspara herAnagatinuM cakra cAlI rahela che. tene ochuM karavuM hoya ane samAdhAna-sukha meLavavuM hoya, to potAnI bhUlo tarapha najara rAkhI ane bIjAnI bhUlo tarapha AMkho mIMcI daI kSamA ane kSamApanAnA sAdhana vaDe ja nirmaLa thaI zakAze, tathA bIjA evA Avego UbhA thatAM zarIrane tathA tenA badhA avayavone akriya banAvI devAnuM baLa dAkhavavuM paDaze. A rIte ka2vAthI mArI samaja pramANe AMtara-zalyo dhIre-dhIre nAbUda thavA mAMDaze ane kSamA tathA kSamApanA dvArA vyavahAra cokhkho thato raheze. A hetune ja lakSyamAM rAkhIne jarathostI paraMparA, vaidika, jaina, bauddha paraMparA tathA 1. jarathostI paraMparAnA pavitra pustaka khoradeha avastAmAM pR. 107 tathA 108 upara kSamA ane kSamApanA sUcana mATe pateta tathA patetapazemAnI nAmanuM eka AkhuM prakaraNa che. temAM pAkaparamezvara pAse mANase pote karelA tamAma mAnasika, vAcika ane zArIrika aparAdho mATe manasA, vacasA ane karmaNA kSamA mAgavAnI hakIkata spaSTapaNe Apela che. 2. karacaraNakRtaM vAkkAyajaM karmajaM vA zravaNanayanajaM vA mAnasaM vA'parAdham / vihitamavihitaM vA sarvametat kSamasva naya gaya haLAvyuM ! zrI mahAdeva ! zaMbho ! 1 Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para * saMgIti islAma ane khristI e badhI paraMparAoe AvI svasaMzodhananI uttama pravRtti mATe rojaroja saraLa hRdaye pUrvokta saMkalpa sAthe AMtara nirIkSaNane AvAM ciMtana ane prArthanA sAthe svazuddhi mATe homa vagere anuSThAnonAM paNa vidhAna karelAM che. 3. khAmemi savvajIve, savve jIvA khamaMtu me / mittI me savvabhUesu, veraM majhaM na keNai / / arthAt huM tamAma jIvo-prANIo-manuSyo pAse mArAthI thayelA aparAdho bAbata kharA hRdayathI saraLabhAve kSamA mAguM chuM ane te tamAma jIvo-manuSyo mane mArA aparAdho bAbata kSamA Apo. tamAma prANIo-manuSyo sAthe mAre maitrI mitratA) che ane koI paNa prANInI-manuSyanI sAthe mAre vairabhAva (zatrutA) nathI. A ane AvA prakAranI kSamA tathA kSamApanAne lagatI bIjI paNa aneka gAthAo jaina pravacanamAM che te mATe juo "mahAvIravANI" kSAmaNAsUtra paccIsamuM. kSamA mAgavAnI A prathA jainomAM jAhera rIte pracalita che. moTe bhAge to jaino Aje mAtra maukhika vyavahAra karIne kSamA mAgatA hoya che, paNa temAMnA keTalAka to kharekhara pastAvo karIne kSamA mAganArA hoya che ane teo jarUra pote nirmaLa bane che. 4. A aMge laghupAThamAM buddha bhagavAnanuM vacana A pramANe che : mAtA yathA niyaM puttaM sAyusA ekaputtamanurakkhe / evaM pi savvabhUtesu mAnasaM bhAvaye aparimANaM // mattaM ca savvalokesmi mAnasaM bhAvaye aparimANaM / uddhaM adho ca tiriyaM ca asaMbAdhaM averaM asapattaM // arthAt mAtA potAnA ekanA eka putrane potAnuM AyuSya ApIne paNa bacAve che, te ja pramANe vizALa mana rAkhIne tamAma jIvonA kalyANanI bhAvanA karavI joIe. upara, nIce ane ApaNI cAre bAju ema AkhAya lokamAM bAdhA vagaranA, vaira vagaranA ane mitratAyukta vRtti sahita vizALa cittanI bhAvanA rAkhavI joIe. 1. islAma ane khristI paraMparAno bhrAtRbhAva vizeSa supratIta che eTale e mATe koI vacananI sAkSI ApavAnI jarUra nathI. 2. jaina paraMparAmAM roja savAre, roja sAMje, mahinAnuM pakhavADiyuM pUruM thatAM bane pakhavADiyAmAM, phAgaNa-comAsAmAM, ASADha-comAsAmAM ane chellA kArtikacomAsAmAM pratyeka jaine pote karelA aparAdho-doSo vagerenI kSamA mAgavAnI che ane bIjAo potAnA aparAdho vagerenI kSamA Ape evI saraLabhAve namratApUrvaka prArthanA paNa karavAnI che. AvAM vidhAna che. AvAM ja vidhAna judI judI rIte dareka dharma ane dareka saMpradAyanA graMthomAM paNa Ave ja e svAbhAvika che ane loko paNa e pramANe vartatA hoya che. Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSamA tathA kSamApanA 0 53 mATe, saMdhyA, vaMdana, prArthanA vagere karavAnI bhArapUrvaka bhalAmaNa karela che tathA e mATe vizeSa vizeSa vahevAro paNa goThavI ApelA che. o ! Izvara bhajIe tane, moTuM che tuja nAma, guNa tArA nita gAIe, thAya amArAM kAma. heta rAkhI hasAva tuM, sadA rAkha dila sApha, bhUla kadI karIe ame to prabhu karaje mApha. A prArthanAne to vizvanA tamAma loko svIkAre che. gaMbhIra rIte vicArIe to mAlUma paDaze ke AvI nAnI prArthanAmAM paNa gaMbhIra artha rahelo che, ane kSamA ane kSamApanAnuM tamAma rahasya A nAnakaDI prArthanAmAM samAI gayuM che. 1. jainoe kSamA ane kSamApanAnI vizeSa pravRtti mATe bhAdaravA suda (zukla divasa e pUro zabda che) cotha ke pAMcamano divasa mukarara karela che ane tenI AjubAju sAta divasa ke paMdara divasa sudhI cAle tevA AkarSaka tahevAra goThavelA che, jenuM nAma pajusaNa ke pajosaNa che. paryapazamana zabdamAM pheraphAra thaI prAkRtamAM "posavaNa" zabda bane che ane e dvArA cAlu zabda pajusaNa ke pajosaNa zabda pracalita thayela che. "sarvaprakAre upazAMti" e artha paryapazamana ke posaNa zabdano che. keTalAka loko "pacusaNa" evuM je bhaLatuM uccAraNa kare che te bhUlabhareluM che. jarathostI paraMparAmAM A kSamA ane kSamApanA mATe patetIno tahevAra mukarara thayela che. ghaNI vAra A tahevAra zrAvaNa mahinAmAM Ave che. vaidika paraMparAmAM A mATe zrAvaNI pUrNimAno divasa niyata karela che, jyAre brAhmaNavarga potAnuM jUnuM yajJopavIta badalIne navuM yajJopavIta dhAraNa kare che. paNa kamanasIbanI vAta e che ke jayAre dIkarAne janoI devAno prasaMga Ave che tyAre e aMgenI kriyA to gauNa bane che ane AiskrImano ke bhojanano samAraMbha pradhAna bane che. tema dareka dharmamAM kSamA ane kSamApanA mATe divaso ke tahevAro to mukarara thayela ja che. paNa te vakhate upalA prasaMganI peThe dareka dharmanI paraMparAomAM bIjI dhAmadhUmo ane bhojana vagerenI prakriyAo pradhAna sthAna laI jAya che. ene lIdhe e divaso ke tahevAro ApaNA cittanI zuddhi mATe upayogI rahetA nathI.