Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રેણી: ૧
\\\\lllllll/
A TIME
છOOOOOO GOOGGOGO
વીતરાગની વાણી લેખક : ધીરજલાલ ટોકરશી શાહ,
IMI[[[[[[ll
પ્રકાશક : જૈ ન પ્રકાશન મંદિ૨, ૮૬, પ્રી જો સ સ્ટ્રીટ, મુંબઇ
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________
આ સુખ
બાળકથી લઈને વૃદ્ધો સુધી સહુ કોઈને એકથા આનંદ અને ઉત્તમ બોધ આપી શકે તેવી વસ્તુ તે કથા, વાર્તા કે ચરિત્ર છે. આવું સાહિત્ય જૈન સંસ્કૃતિએ ખૂબ નિર્માણ કર્યું છે અને તે દ્વારા લાખે મનુષ્યના હૃદય અજવાળ્યાં છે. પ્રસ્તુત પ્રયાસ તે જ એક પ્રયાસ છે અને તેથી સહુ કેઈની પ્રશંસા માગી લે છે.
આ ચરિના લેખક સુપ્રસિદ્ધ શતાવધાની ધીરજલાલ ટોકરશી શાહ છે કે જેઓ બાલ સાહિત્ય અને કુમાર સાહિત્યના ઉત્તમ લેખક તરીકે સારા એ ગુજરાતમાં પ્રસિદ્ધિ પામેલા છે, એટલે આ ચરિત્રો સહુ કેઈને અભિનવ આનંદ સાથે ન્યાતિમય જીવન જીવવાની પ્રેરણા આપશે એ નિઃસંશય છે.
પ્રકાશકે આવું ઉત્તમ અને આવશ્યક સાહિત્ય પ્રસિદ્ધ કર્યું છે તે માટે ધન્યવાદ. જૈન સમાજ તેની પૂરેપૂરી કદર કરશે તેવી આશા સાથે વિરમું છું.
મુંબઇ, રર-૭-૧૧
– યશોવિજય
BOOKS OIL 2 22 @>
&>(A)
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
=
=
=
=
ત
(
'
વીતરાગની વાણી
૧ મુક્તિ વિષે ૧ સંયમ અને તપથી પૂર્વ કને દૂર કરી સર્વ દુખેથી
રહિત થયેલા મહર્ષિએ શીધ્ર મોક્ષને પામે છે. " (ઉ–૨૮-૩૬). ૨ સંપૂર્ણ જ્ઞાનના પ્રકાશથી, અજ્ઞાન અને મેહના સંપૂર્ણ
ત્યારથી તેમજ રાગ અને દ્વેષના ક્ષયથી એકાંત સુખકારી એક્ષપદ પામી શકાય છે. (ઉ-૧૨-૨) ૩ સમુદ્ર સમાન ગંભીર, બુદ્ધિથી પરાભવ નહિ પામનારા, સંકટથી ત્રાસી નહિ જનારા, કામગમાં અનાસક્ત, શ્રુતથી પરિપૂર્ણ અને પ્રાણુઓના રક્ષક મહાપુરુષો કર્મ કલેશને નાશ કરીને ઉત્તમગતિ (મોક્ષ)ને પામ્યા
છે. (ઉ–૧૯-૩૧) ૪ આલોક અને પરલોક બંનેમાં જેને કશું બંધન નથી,
તથા જે બધા પદાર્થોની આશંસાથી રહિત, નિરાલંબ ઉ= ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર, અયન, ગાથા. દર દશવૈકાલિક સૂત્ર, અધ્યયન, ગાથા. આ= આચારાંગ સૂત્ર, શ્રુતસ્કંધ, સૂત્ર.
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________
વીતરાગની વાણી અને અપ્રતિબદ્ધ છે, તે માર્ગમાં આવવાજવાથી મુક્ત થાય છે. (આઅ-૧૬) ૫ ભેગી સંસારમાં ભમે છે, લેગમુક્ત સંસારથી મુક્ત
થાય છે. (ઉ–૨૫-૪૧) ૬ જેઓ કામગુણને ઓળંગી જાય છે, તેઓ ખરેખર
મુકત છે. (આ–૨–૭૪). ૭ કરેલા કને ભગવ્યા વિના મુક્તિ નથી.(૯-૧૦-) ૮ કમથી વધાયેલ છવ સંસારમાં પરિભ્રમણ કરે છે.
(ઉ–૧૩–૯). ૯ જ્ઞાન, દર્શન (તત્વરૂચિ), ચારિત્ર (સંયમ અને તપ)થી
સંયુક્ત એવા માગને પામેલા જ મુક્તિ પામે છે.
(ઉ–૨૮-૩) ૧૦ દર્શન વિના જ્ઞાન ન હોય, જ્ઞાન વિના ચારિત્રના ગુણ
ન હોય, અને ચારિત્રના ગુણે વિના મુક્તિ મળે નહિ. તેજ રીતે કર્મથી મુક્તિ મળ્યા વિના નિર્વાણ પ્રાપ્તિ અશક્ય છે. (-૨૮-૩૦)
૨ સંસાર વિશે ૧૧ શરીર એ નાવ છે, સંસાર એ સમુદ્ર છે, અને જીર
એ નાવિક છે. મહર્ષિ પુરુષે સંસારસમુદ્રને શરીર દ્વારા તરી જાય છે. ( ઉ–૨૩-૭૩)
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________
નીતરાગની વાણી
૧ર પર મળતું હોય ત્યારે તે ઘરના ધણી અસાર વસ્તુએને છેાડી પહેલાં બહુ મૂલ્યવાળી વસ્તુ જ કાઢી લે છે. તેમ આ સમસ્ત સસાર જા અને મરણુથી અળી રહ્યો છે. તેમાંથી શાણા પુરુષ તુચ્છ એવા કામ ભાગાને તજીને આત્માને ઉગારી લે. ( ૭–૧૯–૨૩ )
૧૩ જળ પીવાં જતાં કાદવમાં ખેંચી ગયેલેા હાથી કાંઠાને જોવા છતાં તેને પામી શકતા નથી. એજ પ્રમાણે કામસાગમાં આસક્ત થયેલા મનુષ્ચા ત્યાગમાગ ને અનુસરી શકા નથી. ( ૩–૧૩–૩૦ )
૧૪ ઢાકાની કામનાના પાર નથી. તેઓ ચાળણીમાં પાણી - ભરવાના પ્રયત્ન કરે છે. ( આ-૩–૧૧૩)
૧૫ જેના પર તે સુગ્ધ બન્યા છે, તે જીવન અને રૂપ એ બધું વિદ્યુતના ચમકારા જેવું ચંચલ છે. (૩–૧૮–૧૩) ૧૯ સ્ત્રી, પુત્રો, મિત્રા કે બંધુઓ જીવતાને જ અનુસરી તેમાં ભાગીદાર બને છે. મરણ થયા પછી કોઇ અનુસતું નથી. ( ઉ–૧૮–૧૪ )
૧૭ સગાંવ્હાલાં, ધન અને પરિવાર એ બધું અહીં રહી જાય છે અને જીવે કરેલાં શુભ કે અશુભ કર્મ જ તેની સાથે જાય છે. ( ૭–૧૮–૧૭)
૧૮ શ્રી, પુત્ર, પૌત્રા, માતા, પિતા, ભાઈએ અને પુત્રવધુ પે;તાના ક્રમથી પીડાતા એવા તને શરણ આપવા માટે સમર્થ નથી. (૩-૬-૩)
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________
વીતરાગની વાત ૧૯ કરેકને પિતાનાં સુખદુઃખ જાતે જ ભેગવવાં પડે છે.
* (આ–૨–૧૮૭૧) ૨૦ વિષાના સ્વરૂપને જે બરાબર જાણે છે, તે સંસારને બરાબર જાણે છે. (આ-૫-૧૪૩)
૩ ધર્મ વિષે ૨૧ જરા અને મરણરૂપી વેગથી સંસારના પ્રાણીઓ તણાઈ
રહ્યાં છે. તેનું શરણુ, સ્થાન, ગતિ અને આધારરૂપ
દ્વીપ જે કહે તે એક ધમ જ છે. (૯-૨૩-૬). ૨૨ જે મુસાફર અટવી જેવા લાંબા માર્ગમાં ભાતું લીધા
વિના પ્રયાણ કરે છે, તે રસ્તે જતાં ક્ષુધા અને તૃષાથી ખૂબ પીડાય છે અને દુઃખી થાય છે. તે જ પ્રમાણે જે મનુષ્ય ધર્મને આચર્યા વિના પરલોકમાં જાય છે, તે ત્યાં જઈને અનેક પ્રકારના રોગે અને ઉપાધિઓમા
પીડાય છે. (ઉ–૧૯-૧૮/૧૯) ર૩ અધર્મ અંગીકાર કરીને મરણના હે આગળ ગયા
પાપી માણસ જીવનસરી ભાંગી ગઈ હોય તે જ પ્રકાર
શેક કરે છે. (ઉ–૫-૧૫). ૨૪ જે જે રાત્રિ દિવસ જાય છે, તે પાછા ફરતા નથી
પણ સધર્મના આચરનારને તે સફલ થઈ જાય છે (-૧૦-૨૫)
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________
તરાગની વાણી , ૨૫ ધર્મ એ પરમ મંગલ છે. અહિંસા સંયમ અને તપ
રૂપી ધર્મમાં જેનું મન સદા લાગેલું છે, તેને રે તે પણ નમસ્કાર કરે છે. (દ-૧-૧). ૨૬ જ્ઞાની પુરુષેએ જે ધાર્મિક વ્યવહારને આચર્યો છે, તે
આચરે. ધાર્મિક વ્યવહારને આચરતો મનુષ્ય નિદાને
પામતા નથી. (ઉ–૧–૪૨) ૨૭ સરલ આત્માની શુદ્ધિ થાય છે અને શુદ્ધ મનુષ્યના અંતઃકરણમાંજ ધર્મ ટકી શકે છે. (૩-૨-૨)
૪ દુર્લભ વસ્તુ વિષે ૨૮ આ સંસારમાં પ્રાણી માત્રને ચાર ઉત્તમ વસ્તુઓની
પ્રાપ્તિ થવી દુર્લભ છેઃ (૧) મનુષ્યત્વ (૨) સાચા શાસ્ત્રનું
શ્રવણ (૩) શ્રદ્ધા અને (૪) સંયમની શક્તિ.(ઉ-૩-૧) ૨૯ ઘણાં ભવે કરીને મને ક્રમિક નાશ કર્યા પછી
શુદ્ધિને પામેલા જીવ અનુક્રમે મનુષ્યભાવને પામે છે.
(૧-૩-૭) ૨૦ મનુષ્ય શરીર પામીને પણ સત્ય ધમનું શ્રવણ દુર્લભ તે છે કે જેને સાંભળવાથી તપશ્ચર્યા, ક્ષમા અને અહિંસાની
પ્રાપ્તિ થાય. (-૩-૮) કા કાચિત તેનું ધર્મશ્રવણ થાય છતાં શ્રદ્ધા તે અત્યંત
દુર્લભ છે. અહા ! આ જગતમાં ઘણા જ ન્યાય માગને સાંભળ્યા છતાં પતિત થાય છે. (૭–૩–૯)
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________
વીતરાગની વાણી ૩૨ મનુષ્ય શરીર, શાસશ્રવણ અને શ્રદ્ધા પામ્યા પછી
પણ સંયમની શક્તિ તે દુર્લભ જ છે. કારણ કે ઘણા મનુષ્ય સત્ય પ્રત્યે રૂચિ ધરાવતા હોય છે, છતાં તેને આચરી શકતા નથી. (ઉ–૩–૧૦)
પ્રમાદ ન કરવા વિષે ૩૩ જેને મૃત્યુ સાથે મિત્રતા હોય, જે મૃત્યુથી છુટી
શક્ત હય, અથવા જે જાણતું હોય કે હું મરીશ
નહિ તે ખરેખર આવતી કાલ પર વિશ્વાસ રાખી શકે. ૩૪ જ્યાં સુધી વૃદ્ધાવસ્થાથી પીડિત થયા નથી, રાગ
વધ્યા નથી અને (૭-૪-૨૭) ઇદ્રિાની શક્તિ કાયમ છે, ત્યાં સુધી ધર્મનું આચરણ કરવા પ્રયત્ન
કરે. (૮-૮-૩૬), ૩૫ પીળું જીણું પાંદડું જેમ રાત્રિના સમૂહ પસાર કરે
પડી જાય છે, તેમ મનુષ્યનું જીવિત પણ આયુ પૂર્ણ થયેથી પડી જાય છે. માટે હે ગૌતમ! સણ
માત્રને પ્રમાદ કરીશ નહિ. (ઉ–૧૦–૧) ક૬ દાભડાના અગ્રભાગ પર અવલંબીને રહેલું ઝાકળનું
બિંદુ જેમ ડી વાર જ રહી શકે છે, તેમ મનુષ્યના - જીવનનું સમજી હે ગૌતમ! ક્ષણ માત્રને પ્રમાદ
કરીશ નહિ. (ઉ–૧૦-૨) ૩૭ તારૂં શરીર કર્ણ થયું છે, તાશ કેશ ફિક્કા પી
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________
વીતરાગની વાણી
ગયા છે, તારૂં સર્વ ખળ હરાઈ રહ્યું છે. માટે તું ક્ષણ માત્રને પ્રમાદ કરીશ નહિ. (૩–૧૦–૨૬)
૩૮ શરદ ઋતુનું ખીલેલું કમલ જેમ પાણીથી ઉત્પન્ન થવા છતાં નિશળું રહે છે, તેમ તું આસક્તિથી અલગ યા. અને સર્વ વસ્તુના માહથી રહિત થઈને કે ગૌતમ ! તુ ક્ષણ માત્રના પ્રમાદ કરીશ નહિ. (ઉ–1–=) ૩૯ જીવિત સધાય તેવું નથી, માટે પ્રમાદ ન કર. (ઉ.૪-૧) ૬ કાયા વિષે
૪૦ આ શરીર અશુભથી ઉત્પન્ન થયેલું હોઇ અપવિત્ર છે, વળી દુઃખ અને કલેશેનું ભાજન છે, તથા અનિત્ય અને આશાશ્વત છે. પાણીના પરપોટા જેવા ક્ષણિક શરીરમાં મમતા શી ? ( ઉં. ૧૯–૧૨/૧૩)
૪૧ સૂચિત ક્રમના ક્ષયને માટે જ શ્મા દેહના સદુપયેગ કરવા. (ઉ. ૬–૧૩) ૭ કામભાગ વિષે
૪૨ કામભાગા કાળા નાગ જેવા છે, ગ્રામભાગાની પ્રાથના કરતાં કરતાં જીવે બિચારા તેને પામ્યા વિના જ ક્રુતિમાં ચાલ્યા જાય છે. ( ઉદ્ભ-૫૩)
૪૩ કામભાગને માટે સમતા જીવ કામલેાગથી ન નિવત તા હમેશાં શત્રિ અને દિવસ મળતા જ રહે છે.
( ૧૮–૧૪ )
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________
વીતરાગની વાણી ૪૪ જેમ કિં પાક ફલનું પરિણામ સુંદર નથી, તેમ ભગવેલા
ભેગેનું પરિણામ પણ સુંદર નથી. (ઉ. ૧૯–૧૭) ૪૫ કામો ક્ષણ માત્ર સુખ આપીને બહુ કાળ સુધી
દુઃખ આપનારા છે. ( ઉ–૧૪-૧૭) ૪૬ કામ પૂર્ણ થવા આવ્યા છે અને જીવિત વધારી ન શકાય તેવું નથી, કામકામી મનુષ્ય શેક કર્યા જ
કરે છે તથા કૃત્ય કરે છે. (આ–૨-૧૨). ૪૭ કામગ દાભડાની ટોચના જળબિંદુ જેવા ચપળ
છે. તે ક્ષીણ થતાં ટુંકા આયુષ્યકાલમાં શા માટે - કલ્યાણના માર્ગને ન અનુસરો? (ઉ–૭-૨૬) ૪૮ દેવલોક સુધીના સમગ્ર લેકમાં જે કોઈ શારીરિક
અને માનસિક દુખ છે, તે બધું ખરેખર કામગોની આસક્તિથીજ ઉત્પન્ન થયેલું છે. તેથી નિરાસત પુરુષ
જ તે દુ:ખને અંત આણી શકે છે. (ઉ–૩ર-૧૯) ૪૯ સ્વાદુ ફલવાળા વૃક્ષની ઉપર પક્ષીઓ જેમ ધસી
આવીને તેને પીડા ઉપજાવે છે, તેમ ઇદ્રિના વિષયમાં ઉન્મત્ત બનેલા મનુષ્યની ઉપર કામલે પણ ધસી આવીને પીડા કરે છે. (ઉ–૩ર-૧૦).
૮ આસકિત વિષે ૫૧ જેમ મોટા સાગરને તર્યા પછી ગંગા જેવડી મોટી
નદી પણ તરવામાં સુલભ છે, તેમ સ્ત્રીઓની આસક્તિ
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________
વીતરાગની વાણી
*ાઢયા પછી બીજી બધી આસક્તિ છેડવી સુલભ થાય છે. ( ઉ–૩૨–૧૮ )
પર જે શબ્દ (સ્વર)માં તીવ્ર આસક્તિ રાખે છે તે સંગીતના રાગમાં આસક્ત થયેલા મૃગલાની માફ્ક મુખ્ય થઈને શબ્દમાં અતૃપ્ત રહી અકાલ મૃત્યુ પામે છે. ( ૭–૩૨–૩૭ )
૫૩ ષ્ટિના લેાલુપી પતંગિયા રૂપના રાગમાં આતુર થઈને આકસ્મિક મૃત્યુ પામે છે, તે જ પ્રકારે રૂપામાં જે તીવ્ર આસક્તિ રાખે છે, તે આકસ્મિક મૃત્યુને પામે છે. ( ઉ–૩૨-૫૦ )
૫૪ જે ગોંધમાં તીવ્ર આસક્તિ રાખે છે, તે ચંદ્રનાદિ ઔષધિની સુગધમાં આસક્ત થઈ પેાતાના શાકડામાંથી બહાર નીકળેલા સર્પની માફક અકાલિક મૃત્યુને પામે છે. ( ૭–૩૨-૫૦ )
૫૫ જેમ રસને ભાગી મચ્છ આમિષ (માંસ)ના ઢાલમાં લાખ ડના કાંટાથી ભેદાઇ જાય છે, તેમ સામાં તીવ્ર શાસક્તિ રાખનાર અકાલ મૃત્યુથી ઝડપાઈ જાય છે. (૭–૩૨–૬૩)
૫૬ જે સ્પોંમાં તીવ્ર આસકિત શખે છે, તે જ ગલ—જલાશયના ઠંડા જલમાં પડેલા અને ગ્રાહ (એક જાતનુ જલચર પ્રાણી )થી પકડાયેલા રાગાતુર પાડાની મા અકાલ મૃત્યુ પામે છે. ( ૭–૩૨–૭૬ )
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________
વીતરાગની વાણી ૫૭ ડી પણ આસક્તિ એ જાળ છે, તેમ માનીને પગલે પગલે સાવધ થઈને વિચરવું. (-૪૭)
૯ આત્માને જિતવા વિષે (આત્મા શબ્દ અહી બાા ભાવમાં અથવા શ્વેત ભાવમાં રમી રહેલા આત્માને માટે જ સામાન્ય રીતે
વપરાયેલ છે.) ૫૮ દશ લાખ સુભટને દુર્જય સંગ્રામમાં જિતવા કરતાં
એક આત્માને જિત તે ઉત્તમ છે, અને તે જ
સાચી જિત છે. (-૯-૩૫) ૫૯ આત્મા સાથે જ યુદ્ધ કરે! બહારના યુદ્ધથી શું
વળવાનું છે? આત્મા વડે આત્માને જિતને સુખ
મેળવી શકાય છે. (ઉ-૯-૩૫). ૬. કોઈ આ આખી દુનિયાને એક જ વ્યક્તિને ઉપભેગ
માટે આપી છે, તે પણ તે તેનાથી સંતુષ્ટ થશે નહિ, કારણ કે આ આત્મા દુખે કરીને પૂરાય તે છે.
(ઉ-૮-૧૭) ૬૧ આ આત્મા પિતે જ વૈતરણી નદી અને ફેટ શામલી
વૃક્ષ જે દુખદાયી તથા કામદૂધા ગાય અને
નંદનવન સમાન સુખદાયી છે. (૯-૨૦-૩૬) દર આત્મા જિયાયે કે સર્વ જિતાયું (-૯-૩૬)
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________
વીતરાગની વાણી
૧૧ ૧૦ મનવૃત્તિઓ સુધારવા વિષે ૬૩ મન એ સાહસિક, ભયંકર અને દુષ્ટ ઘેડે છે. તે
સંસાધના વિષયે તરફ આમ તેમ રેડી રહ્યો છે. ધર્મશિક્ષા રૂપી લગામ વડે તેનો નિગ્રહ થઈ શકે છે.
(ઉ-૨૩-૫૮) ૬૪ ક્રોધ (ગુસ્સો), અભિમાન, કપટ અને લેભ એ ચાર
મલિન વૃત્તિઓ પુનર્જન્મરૂપી વૃક્ષના મૂળની સિંચ
છે. (ઉ–૮-૪૦) ૬૫ કોષથી સદભાવ નાશ પામે છે, અભિમાન વિનયનો નાશ
કરે છે, કપટ મિત્રતાને નાશ કરે છે અને લેભ સર્વ
ને નાશ કરે છે. (દ-૮-૩૮) ૬૬ શાંતિ વડે કોને હણ, મૃદુતાથી અભિમાનને જિતવું,
સરલતાથી કપટને જીતવું અને સંતેષથી લોભને જિત. (૮-૮-૨૯) ૨૭ ક્રોધને દબાવ, અભિમાનને દૂર કરવું, કપટને સેવવું
નહિ તથા લોભને છોડી દે. (ઉ-૪-૧૨). ૬૮ ક્ષમાથી વિકટ પરીષહ પર પણ વિજય મેળવી શકાય
છે. (ઉ-૨૯-૪૬) દિ૯ નિલભતાથી નિકુલતા (શાંતિ) પ્રાપ્ત થાય છે.
(-ર૯-૪૮) ૭૦ નિષ્કપટતાથી સુંદર સરળતા પ્રાપ્ત થાય છે. (ઉ–૨૯-૪૮),
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________
વીતરાગની વાણ ૭૧ મૃદુતાથી આઠ પ્રકારના મદરૂપ શત્રુને સંહાર કરી
શકાય છે. (૬–૨–૦૯) ૭૨ કલાસપર્વત જેવડા સેના અને રૂપાના અસંખ્ય પહાડ
કદાચ આપવામાં આવે છતાં તે એક લેમીને માટે પૂરતા નથી. કારણકે ઈછાઓ (તૃષ્ણા) આકાશ જેવી અનંત
છે. (ઉ-૯–૪૯) ૭૭ હૃદયના ઊંડાણ ભાગ રૂપી જમીનમાં એક વેલડી એવી
ઉગી છે કે જેને વિષ જેવાં ઝેરી ફળે લાગે છે.(તુચ્છ)
(ઉ–૨૩-૪૫) ૭૪ હદયમાં ખૂબ જાજવલ્યમાન અને ભયંકર એક અગ્નિ
સળગી રહ્યો છે, કે જે શરીરમાં રહીને તેને જ બાળે છે. (ક્રોધ, અભિમાન, કપટ અને લેભ રૂપી
કપા.) (૯-૨૩–૪૦) ૭૫ કષાયે એ અગ્નિ છે અને જ્ઞાન, સદાચાર અને તપ
શ્ચિય એ જલની ધારાઓ છે. (ઉ–૨૩–૫૩) ૭૬ ક્રોધ, અભિમાન, કપટ અને લેભને દબાવી તારી પરે
ઈન્દ્રિયને વશ કર અને આત્માને કામગમાંથી પાછો વાળ. (ઉ–૨૨-૪૫)
( ૧૧ સાવધાની રાખવા વિષે ૭૭ આડા અવળા માર્ગે ન જતાં સીધા માર્ગે જવું.
(ઉ–૨૪-૧)
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________
વીતરાગની વાણી ૭૮ નિર્દોષ, પરિમિત અને ઉપગી ભાષા જ બલવી.
(ઉ-૨૪-૧૦) ૭૯ મલ, મૂત્ર, બળખે નાશિકાને મેલ, શરીરનો મેલ,
અપથ્ય આહાર, અનુપયોગી વસ્ત્ર, મૃત શરીર તથા ફેંકી દેવા ગ્યનકામી વસ્તુઓ ઉચિત જગાએ જ નાખવી. (ઉ–૨૪-૧૫)
૧૨ સદાચાર વિષે ૮૦ સડેલી કુતરી જેમ સર્વ સ્થલેથી અપમાન પામે છે,
તેમ વાચાલ અને દુરાચારી સર્વ સ્થલેથી તિરસ્કાર
પામે છે. (૧-૧-૪) ૮૧ સુંઠ સુંદર અનાજના ડુંડાને છેડીને વિષ્ટાને ખાવાનું
પસંદ કરે છે, તેમ દુરાચારી મૂર્ણ સલાચાર છોડીને સ્વચ્છ વિચરવામાં જ આનંદ પામે છે. (ઉ–૧–૫) મુમુક્ષુ અને સત્યશોધકે વિજયની વિવેકપૂર્વક આરાધના કરવી તથા સદાચારમાં આગળ વધવું. તેમ
કરવાથી તેને ક્યાં નાસીપાસી મળશે નહિ. (ઉ–૧–-) ૮૩ ભાન થતાં જ પાપ કર્મને છોડી દેવું. (-૧-૧૨) જ શરીરના અંત સુધી સદગુણેની જ આકાંક્ષા કરવી.
(૭-૪-૧૪) ૧ લાંબા વખતનાં ચર્મ, નગ્નત્વ, જટા, સંધાટિ (એક
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________
r
વીતરાગની વાણી
જાતનું ઉત્તરીય વસ્ત્ર) કે મુંડન દુરાચારવાળા વેશયારીને શ્રમણભૂત થતાં નથી. ( ઉ–૫–૨૧)
૮૬ સાધુ હૈ। કે ગૃહસ્થ હા, સદાચારી હૈાય તેની જ સતિ થાય છે. (૯-૫–૨૨)
૮૭ જે સદાચારી હાય છે, તે જ આ કુતર સ'સારને તરી જાય છે. ( –૮–૬ )
૮૮ ભ્રષ્ટાચારીને આલાક કે પરલેાકમાં જરા પણ શાંતિ થતી નથી. તે આંતરિક અને બાહ્ય અને પ્રકારના દુઃખને બાગ બની જાય છે. ( ઉ–૨૦-૪: )
૮૯ જે છિદ્રવાળી નાવ છે, તે પાર ન પહાંચાડતા વચમાં ડૂબી જાય છે અને ડૂબાડે છે. છિદ્રવિનાની નાવ જ પાર ઉતારે છે. (ઉ–૨૩૭૧ )
૯૦ સવ* કામલેગાને સમીપ જોવાં છતાં મુમુક્ષુ તેમાં àાશાતા નથી. (૬–૮–૪ )
૯૧ આ આત્મા સુમાગે રહે તેા પાતાના મિત્ર છે અને કુમાર્ગે રહેતા પાતે જ પેાતાના શત્રુ છે. (ઉ–૨૦–૩૭) હેર મસ્તકને છેદનાર શત્રુ જે મન ન કરી શકે તે અનર્થ પેાતાના આત્માને કુમાર્ગે જાય તા કરે છે.(૯-૨૦-૪૮) ૧૩ તપ અને અયમ વિષે
૯૩ તપ અને સંયમથી આત્માને ક્રમવા તે જ ઉત્તમ છે ( ૩–૧–૧૬ )
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૫
વીતરાગની વાણું ૯૪ જેઓ પિતાના જીવનને નિયમમાં ન રાખતાં સમાધિ
ગથી ભ્રષ્ટ થાય છે, તેઓ કામગ માં આસક્ત થઈને આસુરી દેહમાં ઉત્પન્ન થાય છે. (ઉ–૮–૧૪) ૯૫ પાંચ ઇન્દ્રિયોનું નિયમન કરના, જીવિતની પણ પરવા
નહિ કરનારા અને કાયાની આસક્તિથી રહિત એવા મહાપુરુષો બાહ્ય શુદ્ધિની દરકાર ન કરતાં ભાવયજ્ઞને જ
આદરે છે. (ઉ-૧ર-ર). ૯ તપ એજ અગ્નિ છે. જીવામાં અગ્નિનું સ્થાન છે, મન,
વચન અને કાયાના પેગ એ કડછી છે. અગ્નિને પ્રજવલિત કરનારૂં સાધન શરીર છે. કમ એ લાકડાં છે. સંયમ એ શાંતિમંત્ર છે. આવા ભાવયજ્ઞને જ મહર્ષિ
જનેએ ઉત્તમ ગણે છે (ઉ–૧૨-૪૪) ૯૭ સંયમમાગને પામેલા પુરુષે દિનરાત્રિ જ્ઞાનપૂર્વક તપ
શ્ચર્યામાં વિચારવું જોઈએ. (ઉ–૧૮-૩૧) ૯૮ જ્ઞાન અને ગુણથી યુક્ત એવી મધુર શિખામણ સાંભ
લીને ડાહ્યા અને બુદ્ધિમાન સાધકે દુરાચારીઓના માગને દૂરથીજ છેડીને મહાતપસ્વી મુનીશ્વરાના માર્ગે જવું. (ઉ-૨૦-૫૧) કરે ભવથી સંચિત કરેલું પાપકર્મ તપ વડે જીરું
થઈ જાય છે. (ઉ–૩૦–૬) ૧૦૦ ત૫ બાહ્ય અને આંતરિકએમ બે પ્રકારનું છે. (-૩૦-૭)
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________
વીતરાગની વાણી બાહ્ય ત૫(૧) અણુસણ (ઉપવાસ વગેર) (૨) ઉતરી (અલ્પ ભજન) (૩) વૃત્તિ સંક્ષેપ (ઓછાં દ્રવ્ય વાપરવાં) (૪) રસપરિત્યાગ (રસવાળી વસ્તુઓ જેવી કે દૂધ, દહીં, ઘી, તેલ, ગોળ, મીઠાઈ વગેરે છોડી દેવી) (૧) કાયકવેશ (કાયાનું દમન) અને (૬) સંસીનતા
(એકાંતસેવન) એ છ પ્રકારનું છે. (ઉ–૩૦-૬). ૧૦૧ આંતરિક તપ પ્રાયશ્ચિત્ત, વિનય, સેવા, સ્વાધ્યાય, ધ્યાન
અને કાયોત્સર્ગ (દેરાધ્યાસનો ત્યાગ) એ છ પ્રકારનું છે.
(ઉ–૩૦-૩૦) ૧૦૨ જન્મ અને મરણને વિચાર કરીને બુદ્ધિશાળી મનુષ્ય
દઢ એવા સંયમમાં જ સ્થિર થવું. (આ૨-૮૦–૬૫) ૧૦૭ જે પ્રતિ માસે દશ દશ લાખ ગાયો દાનમાં આપે છે,
તેના કરતાં કંઈ પણ ન આપનારો સંયમી વધી જય જ છે. (-૯-૪૦) ૧૦૪ હિંસા, અસત્ય, ચોરી, અબ્રહ્મચર્ય (મૈથુન) અને પરિગ્રહ . (પ્રાપ્ત વસ્તુની ઈચ્છા અને મેળવેલી વસ્તુનું મહત્વ - એ પાંચ સ્થાનેને સંયમીએ છેડી દેવા. (ઉ–૩૫–૩)
૧૫ અહિંસા વિષે ૧૦૫ જે અહિંસામાં કુશળ છે, અને જે બંધમાંથી મુક્તિ
મેળવવાના પ્રયત્નમાં રહે છે, તે સાચે બુદ્ધિખાન છે. (ગા૨–૧૦૨)
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________
વીતરાગની વાણી
૧૦૬ પ્રમાદ અને તેને પરિણામે ગ્રામગુણામાં આસક્તિ, એ જ હિં'સા છે. (આ-૧૩૪૬)
૧૭ જે માણસ વિવિધ પ્રણેાની હિંસામાં પેાતાનુંજ અનિષ્ટ જોઈ શકે છે, તે તેનેા ત્યાગ કરવા સમથ થઈ શકે છે. (મા-૧-૧૫-૫૭)
૧૦૮ શાંતિને પામેલા સંચમીએ બીજાની હિંસા કરીને જીવવા ઈચ્છતા નથી. (આ-૧-૫૫-૫૭)
૧૯ અધા પ્રાણીઓને આયુષ્ય અને સુખપ્રિય છે, તથા દુઃખ અને વધુ અપ્રિય તથા પ્રતિકૂળ છે. તે જીવિતની કામનાવાળા અને જીવિતને પ્રિય માનનારા છે. બધાને જીવિત પ્રિય છે. પ્રમાદને લીધે પ્રાણેાને અત્યાર સુધી જે વ્યથા આપી છે, તેને બરાબર સમજીને, ફરીથી તેવું ન કરવું, તેનું નામ ખરી સમજ છે. અને એ જ કર્મીની ઉપશાંતિ છે. (આ-૨-૮૦૯૬-૯૭)
૧૧૦ અન્ય જીવાને પણ પાતાના પ્રાણ વ્હાલા છે, તેમ જાણીને ભય અને વૈરથી વિરમે આત્મા કોઈ પણ પ્રાણીઓના પ્રાણને હશે નહિં. (ઉ––૭)
૧૧૧ પ્રમાદથી હિંસક બનેલા વિવેકશૂન્ય જીવ કેાના શરણે જશે ? (ઉ–૪–૧)
૧૫ સત્ય વિષે
૧૧૨ આ લેાકમાં સર્વ સાધુપુરુષોએ અસત્ય વચનની નિંદા કરી છે. વળી તે બધાં મૃત પ્રાણીઓના વિશ્વાસના
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________
વીતરાગની વાણી
ભગ કરવા રૂપ છે, માટે અસત્યના ત્યાગ કરવા. (૬–૧–૨૦૧૨)
૧૧૩ હું પુરુષ ! તું સત્યનેજ એળખ. સત્યની આરાધના કરતા, પ્રયત્નશીલ, હિતમાં તત્પર તથા ધર્મને અનુસરતા મેધાવી પુરુષ જ મૃત્યુને તરે છે અને શ્રેયનું દર્શન કરે છે. (આ–૩–૧૧૦)
૧૮
૧૧૪ જે સત્ય છે, તે જ મુનિપણું છે અને જે મુનિપણું છે તે જ સત્ય છે. (આ–૨–૧૫૫)
૧૬ ચારી ન કરવા વિષે
૧૧૫ કાર્ડની આજ્ઞા સિવાય કઈ પણ લેવું તે નરક ગતિમાં લઈ જનાર છે, એમ માનીને ઘાસનું તરણું પણ આપ્યા વગર લેવું નહિ. (૩-૬-૮) ૧૭ બ્રહ્મચય વિષે
૧૧૬ બ્રહ્મચ રૂપ ધમ નિર ંતર, સ્થિર અને નિત્ય છે. તે ધર્મનું પાલન કરી અનેક આત્મા અંતિમ લક્ષ્ય પહેાંચ્યા છે, પહેચે છે અને પહોંચશે. (૩–૧૬–૧૭) ૧૧૭ ઈંદ્રિયાનું દમન કરી ધર્મરૂપી બગીચામાં રક્ત થઈને જીદ્દાચ માં જ સમાધિ કેળવવી. (૯–૧૬–૧૫)
૧૧૮ મીએને જોયા પછી ક્રામણેાગની વાંછા રાખ્યા કરનાર સમુદ્ર કિનારે હુડ નામનું વૃક્ષ જેમ પવનથી ઉખડી જાય છે તેમ ઉચ્ચ ભૂમિકાથી પતિત થાય છે. (–૨૨-૪૪)
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________
વીતરાગની વાણી ૧૧૯ નૈષ્ઠિક બ્રહમચારીને માટે નીચેની દશ વસ્તુઓ તાલપુટ
વિષ (અતિ ભયંકર ઝેર) જેવી છે: (૧) સ્ત્રીઓવાળા સ્થાનમાં રહેઠાણ. (૨) શૃંગારિક કથાઓનું શ્રવણું. (૩) સ્ત્રીઓને વિશેષ પરિચય. (૪) સ્ત્રીઓનાં અંગેયાંગનું નિરીક્ષણ (૫) સ્ત્રીનાં મધુર શબ્દો, ગીત, રૂદન કે હાસ્યનું શ્રવણ (૬) પૂર્વજીવનમાં કરેલી કામક્રીડાનાં સંરમર(૭) વિષયની મસ્તી વધારે તેવાં રસવાળાં ભેજન.. (૮) ઠાંસીને ખાવું. (૯) શણગાર. (૧૦) શબ્દ, રૂપ, ગંધ, રસ અને સ્પર્શ પ્રત્યેની આસક્તિ,
(ઉ–૧૬–૧૬-૧૧૦) ૧૨૦ જેમ ઘણાં કાષ્ઠોથી ભરેલા વનમાં પવનના ઝપાટા સાથે
ઉત્પન્ન થયેલે દાવાગ્નિ બુઝાતું નથી, તેમ વિવિધ જાતના રસવાળા આહાર ભેગવનાર બ્રાચારીનો ઇદ્રિયરૂપ અગ્નિ શાંત થતું નથી. (ઉ–૩–૧૧)
૧૮ અપગ્રહિ વિષે ૧૨૧ મમતા એ જ પરિગ્રહ છે. (દ-૬-૨-૧) ૧૨૨ નિરપૃહીને (મમતા હિતને) આ લેપમાં કશુપે સુશ
કય નથી. (ઉ–૧૯–૨૪)
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________
વીતરાગની વાણી ૧૨૩ ધીર પુરુષ સંસારની નિરર્થક વસ્તુઓ સારૂ શા માટે
પિતાના આત્માને હણે? (ઉ-૧૮૫૪) ૧૨૪ દુઃખ તેનું હણાયું છે કે જેને મેહ થતું નથી. માહ
તેનો હણાયે છે કે જેના હૃદયમાં તૃષ્ણા નથી. વળી તૃષ્ણા તેની હણાઈ છે કે જેને પ્રલોભનો પજવતાં નથી. અને પ્રલોભનો તેને જ નથી કે જેને આ જગતમાં પરિગ્રહ (આસક્તિ) જેવું કોઈ પણ નથી. (૬–૩ર-૮)
૧૯ જ્ઞાન અને જ્ઞાની વિષે ૧૨૫ પ્રથમ જ્ઞાન અને પછી દયા, એ સંયમી પુરુષની
સ્થિતિ છે. જે અજ્ઞાની છે, તે શું આચરે તથા હિત
અહિત કેમ કરીને જાણે? (દ–૪-૧૦) ૧૨૬ જ્ઞાની પાસેથી સાંભળીને જ કલ્યાણ તેમ પાપ જાણી
શકાય છે. તે બંને જ્ઞાની પાસેથી જાણીને, જે કલ્યા
ણકારી હોય તે આચરવું. (૬-૪-૧૧) ૧૨૭ જ્ઞાનીજનો પાસેથી ઉપગી સાધ (ક્રિયાઓ)
મિત્રભાવે શિખી લેવાં. (ઉં. ૧-૮) ૧૨૮ જ્ઞાની ગુરુ શિષ્ય પર જ્યારે પ્રસન્ન થાય છે, ત્યારે
શાસ્ત્રનાં ગંભીર રહસ્ય સમજાવે છે. (ઉ. ૧-૪૬) ૧ર૯ વૈરાગ્યયુક્ત હોવા છતાં જે માની છે, લોભી છે,
અસંયમી છે અને વારંવાર વિવાદ કરનાર છે, તે અવિનીત અને અજ્ઞાની છે. (ઉ. ૧૧-૨૭)
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________
વીતરાગની વાણી
૧
૧૩૦ માન, ક્રોધ, પ્રમાદ, રાગ અને માળસ એ પાંચ કારણે!થી જ્ઞાનની વૃદ્ધિ થતી નથી. ( ઉં. ૧૧–૩) ૧૩૧ વારંવાર ન હસનાર, ઈંદ્રયાનું દમન કરનાર, કાઇનાં છિદ્રો ઉઘાડા ન પાડનાર, સદાચારી, અનાચારથી દૂર રહેનાર, અલાલુસ, ક્રોષ નહિ કરનાર તથ સત્યમાં અનુરક્ત રહેનાર જ જ્ઞાની કહેવાય છે. (૯. ૧૧–૫) ૧૩૨ જે હમેશાં ગુરુની પાસે રહીને ચાગ અને તપશ્ચર્યાં કરે છે, મધુર ખેલનાર અને શુભ કરનાર ડાય છે. તેજ આત્મજ્ઞાનને પાત્ર છે. (ઉ. ૧૧–૧૪)
૧૩૩ જેમ શખમાં પડેલુ દૂધ એ પ્રકારે થેાલે છે, તેમ જ્ઞાની પણ કીર્તિ અને ચાસ્ત્ર એ અને વડે શાલે છે. ( ૩. ૧૧–૧૫ ૧૩૪ જેમ અધકારના નાશ કરનાર ઉગતા સૂર્ય તેજથી જાજ્વલ્યમાન હાય છે, તેમ બહુશ્રુત ( જ્ઞાની) આત્મજ્ઞાનના પ્રકાશથી શૈાશતા હૈાય છે. ( ઉ. ૧૧-૨૪) ૧૩પ જેમ ઢારાવાળી સાય ખાવાતી નથી તેમ આત્મજ્ઞાની સંસારમાં ભૂલેા પડતા નથી. ( ઉ. ૨૮-૫૯ )
૧૩૬ નિર્ભય અને ડાહ્યા પુરુષો કઠાર શિક્ષાને પણ ઉત્તમ ગણે છે, જ્યારે મૂઢ પુરુષો ક્ષમા અને શુદ્ધિ કરનારા હિતવાકયથી પણ દ્વેષ પામે છે. (ઉ. ૧-૨૯)
૧૩૭ મીર સાધકે જડક્રિયાઓને છોડી સાચા જ્ઞાનસહિત
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૨
વીતરાગની વાણી
ક્રિયાને આચરવી ને સમદ્રષ્ટિથી યુક્ત થઈને કાયર થુરુષાને કઠિન એવા સધર્મમાં ગમન કરવું.
( ૩. ૧૮–૩૩ )
૨૦ તિતિક્ષા વિષે
૧૩૮ માઢા અરણ્યને વિષે વૃક્ષના મૂળમાં બેઠેલા મુગલાને જ્યારે રાગ ઉત્પન્ન થાય છે, ત્યારે ત્યાં જઈ તેની સારવાર કાણ કરે છે ? તેને ઔષધ કાણુ આપે છે? તેના સુખ દુ:ખની ચિંતા કાણુ કર છે? અને તેને ભાજન પાણી કાણુ આપે છે? કાંઇ પણ પ્રતિક્રિયા ( ઉપાય ) કર્યા સિવાય જયારે તે નીરાગી થાય છે, ત્યારે પેાતાની મેળે વનમાં જઈને સુંદર ઘાસ અને સરવરને શોધી લે છે. અને તે ઘાસ ખાઈને તથા પાણી પીને સ્વતંત્ર વિચરતા પેાતાના નિવાસ્થાને પહોંચે છે. પુરુષથી સાધુક આવી મૃગચર્ચાને ધારણ કરવાથી ચાગ્ય સ્થાને પઢાંચે છે. (૩- ૧-૭૯-૮૧)
૧૬૯ જેમ વાયુથી મેરુ કંપતા નથી તેમ વિચક્ષણ સાક પરિષઢેથી ક ંપે નહિં, પરંતુ પેાતાના મનને વશ રાખી તે બધુ સમભાવે સહન કરે.
૧૪૦ દેવ, મનુષ્ય અને પશુઓના આકસ્મિક ઉપસગેને આત્મભાવે સહન કરનાર સ'સારમાં ભમતા નથી.
( ૩. ૩૧–૫)
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________
વીતરાગની વાણી
૧૪૧
૨૩
૨૧ વીતરાગતા વિષે
પાપકમમાં પ્રવૃત્તિ કરાવનાર એ મળે તે શત્ર અને દ્વેષ છે. ( ઉ. ૩૧–૩)
૧૪ર રાગ અને દ્વેષ એ એજ ક્રમનાં બીજ છે. મનોજ્ઞસાવ રાગના હેતુભૂત છે અને અમનોભાવ ષનો હેતુભૂત છે. તે તેમાં જે સમભાવ રાખી શકે છે તેજ વીતરાગી છે. ( ઉ. ૩૧–૭)
{
૧૪૩ ક્રમભાગના પદાર્થો પાતે તા ઉપજાવતા નથી. પણ રાગ આત્મા તેમાં ાસક્ત મની માઢ
સમતા કે વિકાર કર્યું અને દ્વેષથી ભરવા વડે વિકારને પામે છે.
(૬ ૩૨–૧૦૧)
૧૪૪ જે મનુષ્ય ભાવમાં વિરક્ત રહી શકે છે, તે શેકથી રહિત થાય છે. અને ક્રમલપત્ર જેમ જળથી લેવાતું નથી, તેમ આ સંસારી વચ્ચે રહેવા છતાં તે જીવ દુઃખસમૂહથી લેપાતા નથી. (૯૩૨-૯)
૧૪૫ સંસારમાં રતિ શું અને અતિ શું ? મુમુક્ષુએ એ અનેનો ગ્રહ છેડી વે. ( આ. ૩-૧૧૭)
૧૪૬ ઇંદ્રિયા અને મનના વિષયે। આસક્તિવાળા જીને એકાંત દુઃખના નિમિત્તરૂપ અને છે, તે જ વિષયે વીતરાગી પુરુષને કદાપિ થાડું પણ શકતા નથી. (ઉ. ૩૨-૧૦૦)
દુઃખ આપી
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________
વીતરાગની વાણી ૧૪૭ વીતરાગી આત્મા જ્ઞાનાવરણીય કર્મ એક ક્ષણમાં
જમાવે છે. અને તે જ પ્રમાણે દર્શનાવરણીય અને અંતરાય કર્મનો પણ નાશ કરે છે. (ઉ. ૩૨–૧૦૮)
૨૨ ગુણ કર્મ વિષે ૧૪૮ મરતક મુંડન કરવાથી સાધુ થવાતું નથી. કારના
ઉચ્ચારથી બ્રાહ્મણ થવાતું નથી. તેમ અરણયવાસથી મુનિ કે ભગવાં વસ્ત્ર પહેરવાથી તાપસ બનાતું નથી.
(ઉ. ૨૫-૩૧) ૧૪૯ સમભાવથી સાધુ થવાય છે, બ્રહ્મચર્ય પાલનથી બ્રાહ્મણ
બનાય છે, જ્ઞાનથી મુનિ થવાય છે અને તપ વડે જ
તાપસ બનાય છે. (ઉ. ૨૫-૩૨) ૧૫૦ કર્મથી જ બાથાણ થવાય છે, કમથી જ ક્ષત્રિય
થવાય છે. કર્મથી જ વૈશ્ય અને કર્મથી જ શુદ્ધ
થવાય છે. (ઉ. ૨૫-૩૩) ૧૫૧ ગુણે વડે જ સાધુ થવાય છે અને દુર્ગ વડે જ
અસાધુ થવાય છે. માટે સાધુગુનો સ્વીકાર કરે અને અસાધુગુણેનો ત્યાગ કરવો. (દ. ૯-૩-૧૧)
Os
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________
ચાથી શ્રેણી
૬૧ અષાઢાભૂતિ
૬૨ આદ્રકુમાર
૬૨ નર્દિષણ
૬૪ સતી મયણુરેહા ૬૫ રતિસુ દરી }} શીલવતી
૬૭ માછી હખિલ
૬૮. રાજા શ્રીપાળ
૬૯ વીર વનરાજ
૭૦ શ્રીસૂરાચાય ૭૧ વાદિવેતાલ શાંતિ
સૂરિ
૭૨ શ્રીજિનદત્તસરિ
૭૩ શ્રીજિનપ્રભસૂરિ
૭૪ જાવ લાવ
૭૫ મંત્રી વિમળશાહ
૭૬ વસ્તુપાળ-તેજપાળ
૭૭ મંત્રી યાલદાસ ૭૮ સમરસિદ્ધ
૭૯ દાનવીર જગડું
૮૦ ભામાશાહ
પાંચમી શ્રેણી
૮૧ શ્રીય રક્ષિતસૂરિ
૮૨ શ્રી સિદ્ધજિંગણિ
૮૩ શ્રીવિજયસિ'હસરિ
૮૪ શ્રીઅભયદેવસૂરિ ૮૫ શ્રીવાદિવસૂરિ
૮૬ શ્રીહેમચંદ્રસૂરિ ૮૭ શ્રીમાનતુંગાચાર્ય ૮૮ મહાકવિ ધનપાળ ૮૯ ક્રર્માંશાહ ૯૦માં ચંદ્ર અચ્છાવત
૯૧ ખમા હડાળિયા
હર મંત્રી પેથાકુમાર ૯૩ કાચરશાહ
૯૪ શ્રી હીરવિજયસૂરિ
૯૫ શ્રી. યશોવિજયજી ૯૬ યાગી આન ધનજી
૯૭ શ્રીમદ્ દેવચંદ્રજી
૯૮ શ્રીવિજયાનંદસરિ
૯૯ શ્રીવિજયધમસૂરિ
૧૦૦ શ્રોમદ્ રાજચંદ્ર
પ્રકાશક :
જૈન પ્રકાશન મંદિર
જૈન ધર્મના પુસ્તકો પ્રસિદ્ધ કરનાર તથા વેચનાર. ૮૬, પ્રીક્સેસ સ્ટ્રીટ, સુખઈ ૨.
મુદ્રક : ગાવિંદલાલ માહનલાલ જીની, ક્રિશ્ના પ્રિન્ટરી રતનપાળ–અમદાવાદ, પ્રકાશક : શાંતિલાલ લક્ષ્મીશંકર પંચાળા, જૈન પ્રકાશન મદિર, ૮૬, પ્રીન્સેસ સ્ટ્રીટ, મુબઇ ૨.
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII IIIIIIuuuuuuuuuuuuuuuu IIIIIIIIII T DEMONIESTILLBEIRREE - જૈન ચરિત્રમાલાનાં 100 પુસ્તકા જેમાં શ્રી જૈન ધર્મના મહાપુરુષો–મહાસતીઓનાં ચરિત્રો રસભરી સુંદર શિલિમાં રજૂ થાય છે. દરેક શ્રેણીનું મૂલ્ય રૂ. 5-0-0. છૂટક એક નકલના આના ચાર. પહેલી શ્રેણી બીજી શ્રેણી ત્રીજી શ્રેણી 1 શ્રી આદિનાથ 21 ચક્રી પ્રહ્મદત્ત 41 મેવકુમાર 2 શ્રીમલિજિન 22 અગિયાર ગણુધરા 42 અક્ષયકુમાર * શ્રીઅરિષ્ટનેમિ 23 સતી મૃગાવતી જય ધન્યકુમાર 4 પ્રભુ પાર્શ્વનાથ 24 સતી રુલસી જ શાલિભદ્ર 5 શ્રમણ ભગવાન 25 સતી સુધા 45 શેઠ કૃતપુણ્ય મહાવીર 26 સતી અંજના 46 રાજાઉં પ્રસન્નચંદ્ર 6 ભરતેશ્વર 27 સમુદ્રપાળ 47 મૃગાપુત્ર . 7 ચકી સનતકુમાર 28 રાજા કરક 48 સતી કલાવતી 8 મગધરાજ શ્રેણિક 29 મુનિ મેતાય 49 સતી ઋષિદત્તા 8 સતી સીતા 30 ચિત્ત અને સંભૂતિ 50 સતી નર્મદા સુંદરી 10 કોપદી 31 નંદન મણિયાર 51 આય કાલ 11 સતી દમયંતી 32 અર્જુન માળી 52 મહામુનિવૃલભદ્ર 12 ચંદ્મશાળા 33 દૃઢપ્રહારી 53 શ્રીવાસ્વામી 15 અનાથી રુનિ 14 મહર્ષિ કપિલ 54 શ્રીસિદ્ધસેન દિવાકર 34 ચિલાતીપુત્ર 35 શ્રીજખસ્વામી 55 આ. મહલવાદી 15 મુનિ હરિકેશબલ 36 શ્રીશચંભવસૂરિ 56 શ્રીહરિભસૂરિ 16 નમિરાજ પ૭ આ, બપભટિ 17 દસ ઉપાસકા 37 આચાર્ય ભદ્રબાહુ 38 આય ખપૂટાચાય” 58 સમ્રાસંમતિ 18 શેઠ સુદર્શન 59 પરમાત કુમાર 19 મંત્રને મહિમા 39 શ્રીપાદલિપ્તસૂરિ -પાળ 20 વીતરાગની વાણી 40 હિતશિક્ષા 60 જ્ઞાનગંગા нінннннннннні પ્રણી ચોથી તથા પાંચમીની સંપૂર્ણ નામાવલિ માટે મદરનું પૃષ્ઠ એ, ETTITUTILITTTTTITUTILITTITUTHIJITUTILL THETITILIMILE સૂકા ગોવિન્દલાલ મોહનલાલ જાની, 4 માં પ્રિન્ટરી : રતન પાળ : અમદાવાદ -