Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ mokSArthinA pratyahaM jJAnavRddhiH kAryA / zrI jaina dharma prakAza pustaka 80 mu aka 1 15 AkAra 35 A sA muI cala saddhaM na vIriyaM puNa dui / ve royamANA vi, no ya NaM paDivajjae // 8 // kadAca dharma mAnA zravaNanA prasaMga sAMpaDyo ane temAM zraddhA paNa beThI. tema chatAM ya te pramANe vatavA sAru ceAgya puruSArtha karavAnuM vaLI bhAre dugha Ta ane che. ghaNA leAkeA evA heAya che ke jee dhama mAgamAM peAte zraddhA tA rAkhe che' ema kahetA heAya che; paNa te pramANe vartI zakatA nathI arthAt zraddhA thayA pachI te pramANe puruSAtha karavA ghaNA durlabha ane che. zrI jai na dha ma vIra saM. 490 vi. saM. 2020 che. sa. 1964 mANusattammi AyAo. jo dhammaM soca sahe / natrasmI vIriyaM labdhuM saMbuDe niduNe rayaM // 9 // manuSya janmamAM AvelA eTale kharekhara manuSya thayelA tene ja samajavA ke je, dhama vacaneAne sAMbhaLe, pachI temAM viAsa rAkhe, pachI te pramANe tapasvI banI savaravALA thai pAtA upara lAgelA pApamaLane khaMkherI nAkhavAnA puruSArtha kare. -mahAvIra-vANI prATakatAM : x mA j sabhA : : bhA 1 nA 2 - 45
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jaina dharma prakAza 1 zrI navapadajI mahArAjanu gIta 2 18 penu : : varSa 80 mu vidhi anukramaNikA zrI vaddhamAna mahAvIra : maNako bIjo-lekhAMka : 1 3 sat purUSe kevA DhAya ? 4 'sameta" zailasa'badhI sAmagrI jaina dharma prakAza vArSika anukramaNikA da samAcAra ane samAlecanA zA (cImanalAla ratanacaMda rAjapura) 101 ( sva. mauktika) 102 ( ' sAhityacaMdra ' khAlacada hIrAcaMda) 105 (pro. hIrAlAla 2. kApaDiyA ema. e.) 108 113 TA. peja 3-4 vArSika lavAjama 5-5 pAsTeja sahita .... jaina vidhi pramANe vahIpUjana kare jaina vidhi pramANe vahIpUjana-zAradApUjana karavuM te phAyadAkAraka che. A vidhimAM prAcIna zAradA steAtra artha sAthe chApavAmAM Avela che. ana talabdhinidhAna zrI gautamasvAmInA chaMdo paNa sAtheA sAtha ApavAmAM Avela che; te drIpAtsavI jevA magaLakArI divaseAmAM A mAMgalika vidhi pramANe pUjana karavuM te atyaMta lAbhakAraka che. vAMcavI sugama paDe te mATe gujarAtI bhASAmAM ja chApavAmAM AvI che. kiMmata daza nayA paisA se| takalanA za. 10-0 lakhA--zrI jaina dharma prasAraka sabhA-bhAvanagara dhArmika abhyAsava lagabhaga vIza divasathI rAja rAtrinA 9-15 thI 10-15 samavasaraNanA vaDAmAM abhyAsavarga calAvavAmAM Ave che jemAM lagabhaga doDhasA bhAvuke (yuvake) sArA pramANamAM lAbha le che. A abhyAsavargomAM gaNadharavAdanuM` pravacana zarU karavAmAM Avela che. pUjya paMnyAsazrI caMdrodayavijayajI A abhyAsavarga peAtAnI tejasvI ane rocaka bhASAmAM calAvI rahyA che. A abhyAsavarganA lAbha khAsa karIne yuvake vadhu le tevI hArdika icchA rAkhavAmAM Ave che. temaja savAramAM paNa 6-30 thI 7-30 sudhI pUnya panyAsI caMdrodayavijayajI dazapU dhArI umAsvAtijI mahArAje racela " tattvA adhigamasUtra" potAnI tejasvI ane suMdara bhASAmAM samajAve che; te te varganA paNa jIjJAsu bhAIe vadhune vadhu lAbha le tevI hArdika abhilASA rAkhavAmAM Ave che ( samAlAcanA TAITala peja 4 thI zarU ) ApanAra kArya kartAonI, udAra dAtAonI tema ja moMDaLanI vividha pravRttionI tasavIra A aMkamAM sAmela karavAmAM Avela che. saMsthAnI ziSyavRtti laine ane maDaLanA khAlAzrama ke chAtrAlayamAM rahIne sAmAnya kuTuMbanA saMkhyAbaMdha vidyArthIoe peAtAnA jIvana pragatimaya ane sukhamaya banAvyA che. varSAM sudhI saMsthAnAM sastA bhADAnAM makAneAmAM sagavaDabharI rIte rahIne aneka kuTuoe pragati karela che. zrI pATaNa jaina maMDaLa samAjane aneka rIte upayogI ane AzIrvAdarUpa thAya tevI IcchA rAkhavAmA Ave che.
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jena dharma prakAza pustaka 80 muM | 2 se. 29 A sA. aMka 12 | | vikrama saM. 2020 zrI navapadajI mahArAjanuM gIta (rAga-zrAvaNa mAsa Avyo DhuMkaDo) Ase te mAsa A DhaMkaDo re, huM te joUM chuM eALInI vATa re huM te jouM chuM eALInI vATa, rUmajhuma karatI AvI (oLI) zebhatI ? mane haiDe che harakha apAra re mane haiDe che harakha apAra Aso te mAsa A TuMka -1 sudI sAtama maMgaLavArathI re (A mAsathI re) sau ArAdhe oLI dharI bhAva re sau ArAdhe eALI dharI bhAva0 . zrI zrIpALa mayaNa pare re sau pAme avicaLa rAja re so pAme amara sukha rAja Aje te mAsa DhaMkaDe-2 oLI karavAnI mane hAMza ghaNI re gurU upadeza Ape che. vAraMvAra re gurU upadeza Ape chevAraMvAra gharamAM so mane nA kahe che mane bhukhyuM na rahevAya lagAra re mane bhukhyuM na rahevAya lagAra Aje te mAsa Abe TukaDA-3 vidhipUrvaka eLI AdarUM re hu te ja! siddhacakrano jApa re huM te javuM siddhacakrane jApa* ekAsI AMbila pUrAM karI hu te UmaNuM karuM bhalI bhAta re huM te UjamaNuM karUM bhalI bhAta Aso te mAsa Abe DhaMkaDe-4 sarakhI sAhelI cAlI sAthamAM re kare jhAMjharano jhamakAra re kare jhAMjharano jhamakAra thALa bharI zaddha metIe re e te navapadajI pUjavA jAya re e to navapadajI pUjavA jAya. A te mAsa Abe iMkaDo -5 arihaMta-siddha-sUri-vAcaka re sAdhu namuM nIza dIna re vaDDAlA sAdhu namuM nIza dIna Ase te mAsa Abe TuMko -6 racayitA :-sAMDesA cImanalAla ratanacaMda-rAjapura (DIsA) %e0%00 2000na ******0000, 00 -00 ******00 deg
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28&BERRYES zrI vamAna-mahAvIra krimita maNakA 2jo :: lekhAMka : 1 lekhaka : sva. mAtIcaMda giradharalAla kApaDiyA (mauktika) prakaraNa 1 lu garbhAbhidhAna ane cyavana : prabhu mahAvIranA jIva dazamA pravruta vaimAne devalAka hatA. ahIM samajaNu spaSTa thavA mATe bAra devalAkanAM nAma jANI laie : 1. saudhama` devaloka, 2. IzAna devalAka, 3. sanatkumAra devaloka, 4. mahendra devalAka, pa. brahma devalAka, 6. lAMtaka leka, cha. mahAvakra devalAka, 8. sahasrAra devalAka, 9. ANuta devaleka, 10. prANaMta valAka, 11. AraNya levaleka, 12. acyuta devalAka. A bAra devalemAM e be paDakhe uttara dizAe ane IzAna khUNAmAM AvelAM che, paNa pAMcamu, cha, sAtamuM ane Amu devalAka eka eka pratyeka eka upara eka ema AvelA che. A khAre devalokanA devA kapeApapanna kahevAya che. tI. karanA janmAdi pAMca kalyANaka vakhate je hAjara thaI pUjAsevA alTrAhnikA maheAtsavamAM bhAga levAnA jemane! AcAra che te kapeApanna devA che. jIvanapati, vyatara, jyAtiSI ane bAra devalokanA devA kaTappApapanna che, jyAre navagreveyaka tathA pAMca anuttara vaimAnanA devAne e kalpa nathI, tethI te kalpAtIta kahevAya che dareka devaleAkanA uparIte Indra kahevAmAM Ave che. kapAtIta devA jinakalyANuka vakhate peAtAnA sthAna para rahI bhakti kare che ane tyAM kAI uparI ke kAI sevaka hAtu nathI, sarva samAnabhAve varte che. A rIte kapApanna ane kapAtIta evA e vibhAga devAnA paDe che. A hakIkata dhyAnamAM rahe. mahAvIrasvAmInA jIva upara jaNAvyA te paikI dazame devale vIzame bhave gayeA hateA. tyAM deva tarIke aneka prakArane AnaMda karI tIrthaMkaranA kalyANakanA mahotsavamAM bhAga lai peAtAnu deva tarIkenuM vIza sAgarApananuM AyuSya pUrNa karI te bharatakSetramAM janmyA. devatAnuM AyuSya jyAre cha mAsanu bAkI rahe che, tyAre tenA gaLAnI mALA karamAvA lAge che. tyAre te upayoga sUphI jue che eTale ene khabara paDe che ke have eneA a MtakALa najIka AvyA che. A vakhate garbhAvAsanI pIDA ane manuSyanA duHkho ke bIjI gatimAM paDavAnA duHkhA vicArI, lakSyamAM lai mithyAdaSTi devA mAthA phUTe che, hAya varALa kADhe che, niHsAsA mUke che ane have pachI potAne kevuM duHkha paDaze te vicArathI ati zeka kare che tathA peAtAnu lAkho varSanu AyuSya eLe gumAvI nAkhyuM te mATe liMgIrI batAve che. paNa AvelI taka na lIdhI, tene saduprayAga na karyo ane have zAka karavA nakAmA che. takanuM te| evuM cheke e tA jyAre te Ave tyAre sadupayoga karavAmAM Ave teA tene lAbha levAya, khAkI tapha ga te teA gai ja, pachI te pAchI AvatI nathI. ApaNe ghaNIvAra derAsaramAM preraNAtmaka vAkaya sAMbhaLIe chIe ke * Ave! avasara pharI pharIne nahiM Ave. ' A vAkayamAM ghaNA a rahela che. devatAnA pastAvA nakAme chaeN, maLela meATA AyuSyane jo pAte mithyAcArI hoya te AnaMda vilAsamAM pUrU karI nAkhe che ane chevaTanA cha mAsamAM tene je dilagIrI thAya che te AkhI jiMdagImAM karela paudgalika AnaMda sAme mUkavA jAya che ane jANe pote kAMi na karI zakyA tene zeka kare che ane peAtAnA deva tarIkenA bhavane vibhaga jJAnathI eLe gayela jANe che. tene vaLI vizeSa kheda eTalA mATe thAya che ke peAte AvaDA meTA bhavamAM eka paNa navakArazInuM paccakhkhANu ==( 102 )===
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMke 12 ]. zrI vaheMmAna-mahAvIra (103). karI na zakaze ane AvI rIte tyAga vagaranA ujavavaLa zarIra aMtamudatanI sthitivALuM banAve jIvanane vRthA gayeluM samaje che. AvI rItane garatha tenA te zarIrane AhAraka zarIra kahevAmAM Ave che. gayA pachIne pazcAttApa nakAme nIvaDe che. AvI rIte 4. tejasa zarIra khAdhelA bhejanane pacAvajigIne cheDe karele pastAvo nakAme ane artha nAra, tejomaya zarIra je dareka prANIne hoya che te vagara thAya che. AvA mAthAM kuTavA temane ane tejasa zarIra kahevAya che. AvA prakAranuM zarIra jenArane kheda upajAve che. potAnA audArika ke vaikriya zarIra sAthe meLavavuM, bhavanapati, vyaMtara, tiSI ane vaimAnikanA je zarIra janmAMtara vakhate paNa sAthe jAya che te devo ane dAnavonA saTha Indrio hoya che tenI vigata zarIra tejasa kahevAya che. tejolesyA paNa A have pachI A ja vibhAga bIjAmAM Avaze. sarva zarIrathI mUkAya che. ne kula pAMca prakAranA zarIra hoya che, te ApaNe 5. kAmaNa zarIra aneka prakAranA AtmAne A prasaMge vicArI jaIe. e zarIra karma upara lAgelA sArA ke kharAba kamene samUha athavA karma AdhAra rAkhe che. pAMca zarIranAM nAme anukrame ane jIvane saMbaMdha karAvanAra thoDA vakhata mATe nIce pramANe che : karma ane AtmAne joDanAra A kArma zarIra 1. audarika zarIra sthaLa padagaLanuM banela kahevAya che, athavA jIva sAthe lAgelAM karmo ekamaya zarIra, pratyeka kSaNe vadhe ke ghaTe tevuM zarIra pudagaLanA banI jAya, zarIra ane AtmAne eka banAvI de che. caya upacaze ane chedana, bhedane vadhaghaTa pAme. te zarIrane kANu zarIra kahevAmAM Ave che. devatAgrahaNa vigere jenuM thaI zake. tIrthakara, guNadhara nA cAra prakAra che : bhuvanapati, vyaMtara, jyotiSka tathA susAdhunI apekSAe A zarIra sattama gaNAya ane vaimAnika, te paikI bhuvanapati deva tathA vyaMtara che. ghaNe bhAge A zarIra manuSya tathA tiSacane ane jyotikanA de kaha55nna hoya che, vimAnika hoya che. keI manuSyane labdhinA megathI have pachI deve ka9papapanna ane kapAtI, baMne prakAranA hoya kahevAnuM vayi zarIra paNa prApta thAya che, paNa te che. A kapapapatra devanA saha indro hoya che. apavAdika ane javalle ja maLe che. Indra eTalA rAja athavA uparI. A cosaTha . - 2. vakriya zarIra aneka prakAranI viyiA kare. indranI hakIkata AgaLa upara Avaze. . nAnuM moTuM karI zakAya. surUpa, kurUpa thaI zake, A pAMca prakAranA zarIra saMbaMdhI hakIkata icchA pramANe karI zake, eka karatAM vadhAre AkAra mahAvIra-vardhamAnanA jIvane lAgu paDatI hovAthI pAmI zake, devatA ane nArakIne AvA prakAranuM zarIra atra tene prastuta gaNavAmAM AvI che. mahAvIrahoya che. koI manuSyane labdhi maLe (vaikriya labdhi) svAmIne jIva dazamAM prANata devalokathI potAnA tenAthI te zarIra manuSya to labdhi prApta hoya te karI AyuSyakALa lagabhaga vIza sAgaropamane pUro karI zake che. devatA tathA nArakanA bhavapratyayI A zarI- A dakSiNa bhAratanA mAhuNakuMDa nAmanA gAmamAM rane aupupAtika vayi zarIra kahevAya che. bIjAnuM devAnaMdAnI kUkhe Avyo avataryo, UMtarI Avyo. labdhi pratyayIka nAma hoya che. bIjA prakAranuM devatAnAM sukha agAu jaNAvyuM te bhogavI te mATe tiryaMca paNa e zarIra dhAraNa kare che. , kALa eNe pUrA karI nAkhe. 3. AhAraka zarIra cauda pUrvadhara muni vaizAlina pazcima parisaramAM gaMDakI nadI vahetI athavA labdhivaMta muni potAnA saMdeha dUra karavA hatI. te madhadeza (bihAra)mAM AvelA A ke tIrtha" nI Rddhi jevA raphaTika jevuM ati parisaramAM brAhmaNa, kSatriyakuMDa, vANijyagrAma,
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 104 ) zrI jaina dharma prakAza [ A RSabhadatta nAmanA yAthI utarI Avyo. prastA nathI. A bannene kamarigrAma ane keTalAka sanniveza evA aneka upa- devAnaMdAe cauda supana joyA. A cauda supana nagara ane zAkhApura AvelA che, ane vizAlikanI saMbaMdhI hakIkana AvatA prakaraNamAM vigata sAthe zebhAmAM potAnI samRddhithI sArI rIte vadhAre karI ApavAnI che. devAna dAe e cauda supananI hakIkata rahyAM hatA. brAhmaNakuMDanI sAme ja, pUrva pazcime RSabhadatta pAse jaI kahI saMbhaLAvI. bASabhadatta to brAhmaNakuMDa ane kSatriyakuMDa AvelAM che. e baMnenA vidvAna brAhmaNa hatA, bhaNelagaNela hatuMteNe A dakSiNa ane uttara ema be be vibhAga te kALamAM supanAnI hakIkata sAMbhaLIne javAbamAM kahyuM kehatA. AvI rIte bane upanagara pAse pAse hatAM. "devI ! tame dhaNAM sArAM supane dekhyAM, enAM e be nagara vacce te kALamAM eka udyAna hatuM. pratApe tamane atyaMta suMdara putra thaze. ' A sAMbhaLI tenuM nAma " bahuzaLatya" tarIke prasiddha hatuM. devAnaMdA bahu khuzI thayA ane garbhapAlana karavA lAgyAM. brAhmaNakuMDanA dakSiNa vibhAganuM nAma te kALamAM A banAvanI hakIkata I. sa. pUrve lagabhaga brahmapurI' kahevAtuM hatuM ane temAM meTebhAge se (600 ) varSe banI. brAhmaNonI vasatI hatI, tene eka AgevAna rahevAzI A supanA zuM che te atyAranA vijJAnIo RSabhadatta nAmane brAhmaNa hatA. tenI patnI devA. barAbara samajI zakayA nathI. te ja pramANe smRti naMdAnI kUkhe prabhu dazamAM devalokathI UtarI AvyA. zA kAraNe thAya che tene paNa teo spaSTa khulAse A RSabhadattanA gotranuM nAma ke DALagetra hatuM. kSatriya- karI zakatA nathI. A baMnene mana sAthe nikaTane kuMDamAM lagabhaga 500 (pAMcaso) dhara jJAta-kSatrinA saMbaMdha che, paNuM atyAranA vijJAnIo paratve hatA, e sarve kSatriyakuMDanA uttara vibhAgamAM vasatA pitAnuM a5 jJAna ke ajJAna batAve che. bhAratahatA. uttara-kSatriyakuMDane nAyaka siddhArtha nAmane varSanA bASimunio te te saMbaMdhamAM nirNaya hato. e kAzyapa gotrIya hato. e AvatA prakaraNomAM karI zakayA nathI. A mAnasazAstrane ati mahatvane ghaNuM mahatvano bhAga bhajavavAne che, tethI tene savAla che. ApaNane eka vAta yAda kema rahe che ane ATalo paricaya ahIMthI ApI devA caya gaNavAmAM supanAmAM aneka banAve joIe chIe tenuM kAraNa Ave che. e kSatriyane meTA adhikAravALA hovAthI zuM che tene sarakhI rIte eka paNa khulAse ApaNane enI gaNatarI "rAjA" tarIke thatI hatI, tenI 20 saMtoSakAraka rIte thaI zakato nathI. A vastusthiti panI trizalA rANI lezAhInA rAjA nI che ane ApaNe te calAvI ja levAnI che te hakIkta che. thAya. A siddhArtha ane trizalAdevI pArzvanAtha supana saMbaMdhI keTalIka vAta trizalAne te ja bhagavAnanI paraMparAnA zramaNopAsaka hatA. supano Ave che te vakhate supana pAThaka karaze te AvatA prakaraNamAM ApaNe jozuM, paNa tethI mAtra atyAre je samayanuM varNana karavAmAM AvyuM bhAratavarSamAM te saMbaMdhI mAnyatA zI hatI teTaluM ja che I. sa. pUrve 7 varSa lagabhaganI vAta che jANavAmAM Avaze. atyAranA vaijJAnike e saMbaMdhamAM je rAtre mahAvIrane kuchava devAnaMdA brAhmaNanI vizeSa prakAza pADI zakyA nathI e hakIkata che. kukhe AvyA te rAtre AsADa suda chaThane roja (cAlu)
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhabaka vanasa satapurUSo kevA hoya ? dha vizvanA lekhaka-sAhityacaMdra bAlacaMda hIrAcaMda, mAlegAma jagatamAM mANusA te ghaNAe hAya che, temAMtA moTA bhAga svArtha prerita kAma karavAmAM peAtAnu jIvana samApta kare che. peAtAnA svArtha sAdhatA kAne kAMI nukasAna thAya che ke kema tenI temanedarakAra hotI nathI. emanuM mukhya dhyeya ke sAdhyabiMdu tA peAtAnI sukhasagavaDa ane aihika lAbhamAM samAeluM hAya che. te mATe te! te bIjAne game tevu nukasAna thatuM hoya paNa tene tenI paravA hatI nathI. te peAtAnA svArtha sAdhatA mIjAne pArAvAra du:khanI khAImAM paNa gabaDAvI devA cukatA nathI. jema svArthalAlupa mANaso hoya che. tema svAnirapekSa evA mANasAnA paNa eka va hAya che. teo peAtAnA hita karatA pArakAnA hitane ja AgaLa dharatA hoya che. eTalu ja nahIM paNa bIjAnA hita mATe peAtAnu` jIvana paNa jokhamamAM mUkI detA paNa acakAtA nathI. jema jhADA peAtAnA mAthe taDakA sahana karIne paNa temanA sahavAsamAM AvanArane zItaLa chAyA ja Ape che. temanI chAyAmAM AvI besanArA krANu che tenA jhADa vicAra karatu nathI bhale kAi cAra peAtAnI chAyAmAM AvI bese ke kAi saMta mahAtmA AvI eNse. tenee teA zItaLa chAyA ApavAnuM jANe vrata ja lIdhelu hAya che. bhale deSTha yAgI Ave ke bhogI Ave ene zAMti ApavAmAM jhADa jarA paNa sAca karatuM nathI. evI vRtti satpuruSonI DhAya che. kAne emanI pAsethI pIDA thAya ja nahIM, evA emane prakRtijanma svabhAva ja ghaDAeleA hoya che. jhADane kAI AvI thaDamAM pANI reDe che ane ene praphullita kare ke kAI AvI ene pattharA mAre temAM e bheda karatu nathI. evA heAya che. satpuruSA ! bIjAonu bhaluM karavuM e emane svabhAva ja enI gayelA hoya che. ulaTA je pattharA mAre temane te phaLa Ape che. sajjana puruSAno janma ja parApakAra karavAnA hoya che. kAI AvIne emane samajAve ke, jenA upara tame upakAra karavA beThA che. te mahA adhama ane nIca mANasa che. mATe tamAre upakAra karatA pahelA jarA vicAra karavA joie. ane AvA duSTa upara upakAra nahIM karaveA jee. satpuruSa ene javAba eveza Ape che ke, enA svabhAva vizeSa uparathI tame ene duSTa, adhama vigere kahA cho. kAraNa e peAtAnuM nIca kA mUkI detA nathI tyAre mAre pAtAnA svabhAva zA mATe mUkI devA joie ? zu huM paNa enI peThe ja nahIM karavA lAyaka kAmA karatA rahuM ? tame te tene durjana kahA che, ane mane sajjana kaheA che. paNa jo huM enI peThe ja karavA mAMDu" tA tame mane paNa durjana ja kahevAnA ne? tyAre durjana zA mATe gaNuAvavuM ? mAtA peAtAnA bALakA mATe prema, vAtsalya, karuNA vigere guNA dharAve che. enuM kAraNa zuM hAi zake? kahevuM paDaze ke, mAtAne e svabhAva ja thaI paDelA hAya che. bALakanuM hita karavuM e ene janmajAta guNu hAya che. tema bIjAnuM bhalu karavuM e sapuruSonA svabhAva banI gayelA hoya che. e zI rIte palaTAI jAya ? jagatamAM kuputrA jevAmAM Ave che. paNa kumAtA tapAsa karatA paNa maLI AvatI nathI kAraNu kumAtA thavAno mAtAnA svabhAva ja hotA nathI, agni peAtAnA baLavAnA svabhAva mUkI zakatA nathI tema pANI peAtAnAM zItaLatA karavAnA svabhAva paNa mUkI na zake ! prabhu pArzvanAtha bhagavaMtane pIDA karavAmAM kamaThAre pAdhruvALI joyuM ( 105 )
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jaina dharma prakAza [ Aso nahIM. ApaNe AkarA nibiDa karma bAMdhIe chIe caMdanane ApaNe bALIe, ghasI nAkhIe te paNa enuM bhAna na rAkhyuM. tethI bhagavaMte tenA upara te satapuruSanA svabhAvane anusarI gaMdhane pracAra paNuM kapAnuM amRta reDavAnuM choDI dIdhu ? sapuruSe kare ja jAya che, ane pitAnI zItaLatAnuM kArya ema kare ja zI rIte ? ane puruSe paNa ema kare ja jAya che. pitAnA amRta kIraNonI mAMgaNI jananI kRti anusaraNa kare te pachI sapuSamAM caMdra pAse karatuM nathI chatAM e jagatamAM zItaLatAne ane kupuruSomAM phera ja zuM rahyo ? varSAva kare ja jAya che. puruSano svabhAva paNa e ja hoya che. koI emane niMde ke vaMde ene vicAra megha jyAre pANI varasAve che tyAre A jamIna teo karatA ja nathI. paropakAranuM dAna kare ja javuM phaLadu5 che ke ukhara che e jovA mATe thobhI jate e emanuM kArya satata ekadhArU cAlI ja raheluM nathI. pANI pIvAne vAdha, varU AvavAnA che ke hoya che. arihaMta bhagavaMte ApaNane jaDa dehamAM haraNIyA AvavAnA che enI zodha karavAnI ene dekhAtA nathI, paNa temanAM akSaradehanI sugaMdha to phurasada hotI nathI. kAraNa bhedabhAva vagara ja pa eka yA bIjA rUpe anaMtakALa sudhI cAlu ja pakAra karatA rahevuM e ene svabhAva ja hoya che. rahevAnI che. ane jeo enA saMparkamAM Avaze tema pura keIpaNa sajajana hoya ke durjana temanuM kalyANa karyA vagara rahevAnI nathI, e to hoya tenA upara upakAra karatI vakhate vicAra karavA amarapade virAcha cukyA che. mRtyu pite emanA mATe kSaNavAra paNa bhI jatA nathI. popakAra caraNe name che. emanI sAme to mRtyu pote hatakaravo ane du:khiyAnuM duHkha dUra karavuM e ene buddha thaI pitAne guNa khoI beThele jaNAya che. Atmadharma banI gaelo hoya che. prabhu mahAvIra bhagavaMtane paNa caDe kezIone bUjhavavA mATe jaI mRtyu to ApaNA jevA pAmara prANIone ene daMza sahana karavAnI zI jarUra hatI? paNa DarAve ! satpurUSa AgaLa to e hataprabha ja banI sapuruSane paraMpakAra karavAne svabhAva ja hovAne jAya che. atyAra sudhI jagatanA badhA bhAgomAM kAraNe temanAthI tema karyA vagara rahevAtuM ja nathI. anaMtarUpe aneka jagatanA hita karanArA thaI gayA che. temanI smRti naSTa karavAnI kAine paNa tAkAta nathI. jagatane sAmAnya mANasa ema vicAra kare che ke, pArakI paMcAta ApaNe zA mATe vaherI levI eka zrImAna gRhastha potAnI mAtAnI smRti joie. jenuM hoya te bhale bhegavI le. ApaNe jALavI rAkhavA mATe hajAranI rakama kharacI eka zuM kAma nakAmI Aphata ApaNA upara zA mATe saMsthA kADhavA mATe eka rojanA ghaDI rahyA hatA. kheMcI levA ! jagatanA uddhArake atyAra sudhI thaI eTalAmAM raratAmAM eka bhajana maMDaLI dhuna lagAvI gayA teo je svArtha prerita thaI saMkucita bhAvanA tAlabaddha bolatA ane nAcatA khuba AnaMdamAM AvI rAkhata te jagatanuM zuM thAta ! ane jemAM hajAre cAlatI hatI. uparathI jharamara varasAda varasI rahyo varase pahalA A marya jagata cheDI gayA che hato. e badhAonA kapaDA uparathI pANI nItaratuM temanuM smaraNa paNu kANu khata? sUryodaya pahelAM hatuM. aMga bhIMjAtuM hatuM. paNa jANe kAMI ja thatuM ja e mahAbhAonA nAmo atyAranA sAdhaka na hatuM evI rIte teo pitAnI dhunamAM raMgAI puruSonI jIbha upara zI rIte ramata ? kasturIne gayA hatA. temanA ISTadevanI bhakti AgaLa Akhu saMbaMdhanI keIe yAcanA karelI hotI nathI. puSpane jaga temane tuccha lAgatuM hatuM. koI emanI tarapha koIe sugaMdhanI mAgaNI karelI ha tI nathI. paNa bhaktithI jatuM hatuM ke turabhAve jetuM hatuM enI e potAnI gaMdhanI mahekanuM dAna kare ja jAya che. emane kayAM paravA hatI ! emanA ISTadeva ane gurU
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMka 12 ] satapurUSo kevA hoya ? ( 107) kayAre ane kyAM thai gayA hatA enuM emane kayAM gumAvI daIe chIe. e zrImAna gRhasthanI smArakanI bhAnuM hatuM ! e ekI sAthe badhu ja bhUlI gayA chejanA tyAM ja aTakI paDI. ane amara sapurUnA eTaluM ja nahIM paNa potAne paNa bhUlI bhajananI kAryamAM paNa AzA, nAmanA ke kIrtinI AkAMkSA dhunamAM AgaLane AgaLa vadhI ja rahyA hatA. pelA e vagara ja kharaca karavAnuM emaNe nakkI karI dIdhuM. zrImAnane ema lAgyuM ke je saMtonA nAmane A badhA uccAra karI rahyA che emane emanI sAthe nAmanI takhatIe, nAmanA beDe te ghasAI saMbaMdha zuM ? Aje seMkaDo varasenA vahANAM vAI kaTakA thaI gayA. ane kALanA keLIA paNa thai gayA che. e saMtAno emanI sAthe koI divasa gayA. aneka karoDanA kharce baMdhAelA smArake thayuM hovAne saMbhava paNa nathI. chatAM emanuM nAma pRthvInA peTALamAM TAI gayA ! koI enuM nAma A badhAonI jIbha upara nAcI rahyuM che ene paNa jANatuM nathI, tyAre ApaNe e badhI ghaTanAartha zo ? e badhAonA nAma ane emanI rti ethI zuM bodha tAravI zakIe tema chIe. ene naLavI rAkhavAnI keie khaTapaTa karI hoya ema vicAra karavo joIe. kaI jANatuM paNa nathI. te paNa emanA nAmano ApaNuM AtmAe keTalA bha karyA ? keTalA uccAra ane emanuM guNa saMkIrtana AbAlavRddha vezapalaTo karyA, keTalI gatiomAM kevI rIte nAyA ekadhAruM karI rahyA che ene artha zu? e uparathI kudyA, enuM TIpaNuM koI ApI zake tema che ? koI mAre bodha le dhaTe che ke, mAraka karI zakAtuM jo e badhuM meLave to tenuM lakhANa keTaluM moTuM nathI, e ApoApa nirmANa thaI jAya che purU thAya ? enuM mAraka keNa kare ! tyAre pAmara pitAnI kati ke nAmanA athavA meTAi mATe prANIo je nAma ane kIti mATe taraphaDIA mAre prayatna paNa karatA nathI. temanA nAmanuM saMkIrtana, che teoe e badhI kaDAkuTa mUkI devI joIe ane temanI mAnasapUjA sahu koI niHsaMkecapaNe kare ja ApaNuM kartavya karatA rahevuM joIe. AtmAnI jAya che. emanA kAryo eTale ekeka dIpaka hoya che. sAthe je zubhakarmo joDAI jAya tene bhagavaTa karatA emanA AcArA eTale ratnono saMya hoya che. ApaNe je puNyopArjana karIe te ja ApaNuM emanA zabdasamUho eTale amRtajharaNA hoya che. sAcu smAraka hoI zake. bIjA kRtrima smArake te tethI haranA jIvana sudharI gaelA hoya che. e che. aneka thayA ane viskRtinI gartAmAM lupta thaI gayA akhaMDa hoya che ane dezakALa temane bAMdhI zakato e samajI sakhavu joIe. nathI. temanI camaka ane meheka koI divasa khUTatI ja nathI. emanA zabdo e temanA zarIranA hotA nathI. purUSonA smArake kRtrima ke banAvaTI hoya ja paNa temAM rahelA mahAna catanyamaya AmAnA hoya nahIM. e to svayaMbhU nirmANa thAya che. e koIe che. zabdo jaDa chatAM temanI racanAmAM evo caitanya karelA nathI. e thaI gaelA ja hoya che, mATe bhAva bharele hoya che ke, tevuM amarapaNuM tethI pratIta ApaNe sAcA sapurUSane namana karI emanA pagale thAya che. mATe ja satpurUSa amara thaI jAya che. cAlIe ane pitAne purUSArtha pheravatA rahIe ane ApaNe prApta thae avasara uMdhamAne uMghamAM e ja ApaNuM A jIvananuM kartavya che.
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMmeta' zaila saMbaMdhI sAmagrI pro. hIrAlAla 2. kApaDiyA ema. e. nAma-" saMmetazikhara e saMskRta bhASAnA mahAtIrtha- sametazikhara " e jainone mana saMmeta " ane "zikhara" e be zabdano baneluM eka mahAtIrtha che, kemake A cAluM " huMDA" avasamAsa che. "saMmeta" mATenA pAya (prAkRta) sarpiNImAM je mUSabhadevAdi vIsa tIrthaMkara thaI zabda "sameya" ane "sammada' che ane zikhara " gayA te paikI nimnalikhita cArane bAda karatAM bAkInA mATe "siMha" che. " saMmeta" (pA. sameya ) e 'vIsanI A nirvANabhUmi che eTaluM ja nahi paNa ApaNuM A " bhArata varSa ' nAmanA upakhaMDanA 1280 gaNadharo tema ja anya aneka munivare atre bihAra nAmanA pradezamAM AvelA eka parvatanuM nAma nirvANa pAmyA che ema jainonuM mAnavuM che:che. tema chatAM Aje keTalAka vakhatathI A parvatane keTalAye jaino "sametazikhara' tarIke oLakhe che ane (1) RSabhadeva, (2) vAsupUjya svAmI, (3) oLakhAve che. enA zikharajI tarIke paNa vyavahAra : neminAtha ane (4) mahAvIrasvAmI. A cAranI nirvANabhUmimAM anukrame aSTApada, caMpA, giranAra karAya che. ene " pAzvanAtha pahADa' paNa kahe che. ane pAvApurI che. artha ane niSpatti-saMmeta" (pA. sameya)ne 2paMcatIrthI- sametazikhara" e pAMca tIrtho ze artha thAya che ane enI niSpatti zI che te paikI eka gaNAya che. A pAMca tIrtho te (1) bAbata koI ulekha jevA jANavAmAM nathI. vizeSamAM " sameta ne badale kayArathI ane zAthI gujarAtImAM mAM aSTApada, (2) zatruMjaya, (3) Abu, (4) giranAra sameta' zabda ejAya te paNa jANavAmAM nathI. ane "sametazikhara' che. saMmetazikharina ' mATe gujarAtImAM 'saMmetazikharI' pAIya ulekhe-A lekhane mukhya viSaya zabda yojAI zake ane yojAyo paNa haze. tema thatAM jaina sAhityamAM prastuta parvata saMbaMdhI vividha kAlAMtare emAMthI * sametazikhara' jevuM rUpAMtara bhASAomAM upalabdha thatA ulekhe che. e saumAM uddabhavyuM hoya te nA nahi. Agamika ulekhe prAcInatama gaNAya che. e pAIyamAM hoI ahIM enAthI huM zarUAta karuM chuM. zikharenAM nAma-jainonA prAcIna pAI ane saMrakata graMtho pramANe saMmata (pA. saMmeya ) eka vidhya parvatanuM zikhara :-abhidhAnaparvatanuM nAma che to enAM keTalAM ane kayA kayA rAjendra (bhA. 7, pR. 11 )mAM.samedasela' zabda nAmanAM zikhare che tenI mAhitI meLavavI dharA rajU karI ene artha "vidhya" parvatanuM eka - sametazikhara "thI je zikhara abhipreta che tenuM koi , Ao vividha tIrthakalpa (pR. 86 ). ahIM viziSTa nAma che kharuM ? i. sa.nI pAMcamI sadImAM " sametaraulane ullekha che. ke e pare bihAramAM A parvatanuM zuM nAma hatuM 245 mA kazyamAM 84 mahAtIrthanAM nAma dazAvatI veLo te vicAravuM joIe. saMmatane paNa ullekha che. vividha tIrtha ka95nAM pR. sameya ' e rAmacandranA eka subhaTanuM nAma pava4 vAcaka zabda che, jyAre pR. 3 mAM sameta e 33, 72 ane 94 mAM "saMmata' zabada ane sArthasAthe che ema vimalasUrikRta 51macariya (54 59, pR. 12 mAM "saMmearasela " che. pR. 10 mAM vastupAle gA. 37) jotAM jaNAya che. 'samayamaMDava" racAyAnuM kahyuM che. ( 108 )
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ sameta' zela. saMbaMdhI sAmagrI ka 12 ] zikhara ke jyAM ( ajitanAthAdi) vIsa tI karA nirvANa pAmyA che, ema karAyo che ane sAthe sAthe atra. 6, 1 a. ane jJA. tenA ullekha che, prastuta arthane lagatA pATha nIce mujaba apAyA cheH-" svanAmakhyAte vindhyagirizikhara bhede yatra sakSama - vAsupUjya nemi vIravatIrthaMkarAH viMzati: ttinnA: ' meM upara je artha karyo che. te je vAstavika hAya teA huM A sabaMdhamAM tIce mujabanA cha prazno rajU karu chuM : (1) zuM prastuta 'sameta 'paryaMta e kAika veLA * viSNu 'parvatanuM zikhara haze ? (2) zuM e paryaMta zikhararUpa hAI enu ' sameta ' nAma apAyu haze ane tema hAya tA kathAthI ? (3) gu' vidhna ' paryaMta cheka bihAra sudhI prAcIna samayamAM patharAyeleA haze ? (4) zuM himAlaya ' girirAjanI lAkhA va pUrve utpatti thaI ema je keTalAka bhUstaravidyA vizArado kahe che te pahelAM 'vindha '- paryaMtanA aneka sthaLe zikhA haze ? ane hoya te tenAM nAma zAM che ? (5) jema mahI nadIne mahIsAgara ane jAmanagaranA eka vizALa sarAvarane ' raNajItasAgara kahe che tema ' sameta 'e zikhararUpa hAvA chatAM ene parvata ' tarIke ullekha karAyeA haze ? (6) ' saMmeyaselasihara ' jevA prAcIna prayogA sAthe abhidhAnarAjendramAM apAyele atha kevI rIte susa gata che ? pAIyasamhaNuvamAM ' sameya ' zabda prastuta parvatanA arthamAM ApI sAthe sAthe e nimnalikhita graMthAmAM vaparAyAnA ullekha che: 1 Ama ja hoya te " sametazikhara 'ne ' tatpuruSa ' samAsa ta gaNatAM 'ka dhAraca ' gaNyo paDe ane ene artha " sameta nAmanuM zikhara thAya. ( 109 ) nAyAmmakahA ( suya 1, a. 8, patra 154 ); posavaNAkakha ( sutta 168 ); mahAnisIha ( a. cha ), lakSmaNugaNikRta rasupAsanAhariya (pR. 211 ane 584) tema ja vivegama jarI pAraNa ( gA. 18 ). AmAM huM vasudevasiMhaNDI ( aMza 1. pR.4348 ', vavahAranuM lAsa ane capaNumahApurisacariye e nAma umeruM chuM. saMskRta ullekhA H--jaina saMskRta sAhitya ghaNuM vizALa che. temAM kalikAlasarvajJa hemacandrasUri kRta triSaSTizalAkApuruSacaritra mahattvanuM sthAna bhogave che. emAM keTaleka sthaLe sammeta ' zabda najare. paDe che. sakalAta paNa A ja marinI kRti che. enA 33mA padyamAM ' sammetazikhara 'te badale sammetIla 'ne anya tIsthAne gaNAvatI veLA ullekha karAyA che. e uparathI ema anumanAya ke * sammeta ' e parvatanuM ja nAma che ane ' sammeta zikhara nA artha * sammeta ' nAmanA parvatanuM zikhara thAya che. A 33muM padma ma'galateMtranA AThamA padyanuM smaraNa karAve che, proTIkA ( bhA. 1, pR. 282 )mAM A teMtra vadhApariSkRta che ema je kahyuM che te zuM vAstavika che? " prabhAcandrasUrie vi.sa. 1334mAM racelA prabhAvaka rita (pR. 36 )mAM kahyuM che ke pAdaliptasUrie sametanI yAtrA karI hatI. 1 AmAM pAzvanAtha " sammeyaselahira - upara nirvANa pAmyAne' ullekha che. 2 A vi. sa. 119nI racanA che. ene sakSisa paricaya meM " pAya ( prAkRta ) bhASA ane sAhitya ' nAmanA mArA pustaka (pR. 115 )mAM ApyA che. 3 A Asare vi. sa. 1248mAM racI che. e AlacandrakRta TIkA sahita jaina vividha sAhitya zAstramAlA 'mAM vi. sa. 1975 mAM prakAzita karAi che. 4 atra anAtha ' sammeya panvaya ' upara nirvANa pAmyAnuM kahyuM che. A vasudevavihaDInA pR. 214, 264, 39 ane 346 paNa atre prastuta che. 5 pradyumnasUrie prastuta tInI sAta vAra yAtrA karI hatI. e vikramanI navamI sadImAM thai gayA che.
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ (11) zrI jaina dharma prakAza [ Aso - jinaprabhasUrie vividhatIrthaka5 phivA ka5- che. AnuM eka 5gha jaina gUrjara kavio (bhA. 3, pradIpa vi.saM. 1765 thI vi. saM. 1790nA gALAmAM khaMDa 2, pR. 1540 )mAM udbhata karAyuM che. rao che. emAM sameta ke sameyanA nAmathI prastuta * sameda" e prastuta parvatanuM digaMbaree tIrthane ka5 mudrita kRtimAM te nathI te zuM e navA nA rasa A yojeluM nAma hoya ema lAge che. ene artha vagere rasa nA emaNe saMskRtamAM ke pAIyamAM ra ja nathI ? A vicAravA rahyA. mATe vividhatIrtha kahapanI anyAnya hAthapothIo tapAsAvI ghaTe. 'tIrtha kapa'nA nAmathI keTalIka hAtha jinendrabhUSaNe saMmedazikharI vilAsa saMskRtamAM pothIo jinaratnakeza (pR. 160)mAM noMdhAI che. ra che, koike saMmedAcalASTaka racyuM che. sanAyA vastro thI zarU thatI kati nAme gujarAtI ullekhe-prAcIna gUrjara kAvyasakalatIrthanamaskArano trIjA padyamAM "saMmeta' zabda che, saMgraha ' bhA. 1, pR. 88)mAM sakaLa tIne vaMdanasaMmedazikharIkalpa-A ajJAtakartaka graMtha che. rUpa eka kRti vi. saM. 1358mAM lakhAyelI eka hAthapothIne AdhAre chapAyelI che. emAM sametaviyAkaraNa vinayavijayagaNie jinasahastranAma- zikharane spaSTapaNe te ullekha nathI. stotranA * . 133'mAM "saMmetazala'ne ulekha karyo che A vi. saM. 1731mAM racAyelI kRtine rAsa-jayavijaye vi. saM. 1664mAM sametaparicaya meM vinayasaurabha (pR. 47-48)mAM Apyo che. zikhara rAsa race che. jULanaHmaya mayamAMthI zarU thatI kRti (sa + jayakIrtie-paNa sametazikhara rAsa racyo che. 5. ) nAme zatruMjayatIrtha stavanA AThamA padyamAM emAM vi. sa. 1670mAM kaMpAle ane senapAle saMmeaselane ullekha che.. A tIrthane saMdha kADhI yAtrA karyAnI bInA varNavI chepa satyaratna vi. saM. 1880mAM sametazikhara rAsa mAhAbhya-prastuta tIrthanuM mAhAsya ratnazekhara ra che vikramanI 18mI sadImAM vidyamAna vijayasUrie vi. saM. 1400 ke e arasAmAM 16000 sAgare sametazikharane zatruMjayathI caDhiyAta kahyo che, leka jevaDA saMmetazikhari mAhAsya nAmanA graMthamAM jyAre uparyukta jayavijaye samAna kahyo che. gulAbavarNavyuM che. A graMtha saMskRtamAM haze ema mAnI meM eno ullekha karyo che. A graMthanA AdhAre 1 levAcAryo tema ja gaMgadAse saMmedasihavilAsa dayArucigaNie vi. saM. 1835mAM sametazikharane (saM. saMmedazikhavilAsa. ) nAmanI ekaika kRti rAsa racyo che ema A rAsa uparathI jaNAya che. pAIyamAM racI che. A razekharane graMtha adyApi maLI Avye nathI, 2 A saMskRtamAM haze ema mAnI ahIM meM enI dIkSita devadatte saMmedazikhari mahAmya 21 prakaraNamAM noMdha lIdhI che. saMmedAcalapUjAno ji. 2. ke. (vi. 1, 1809 zleka pramANuka ra che e saMskRtamAM haze. pU. 4raka)mAM ullekha che te mATe paNa Ama samajavuM. zuM A jaina kRti che ? 3 juo jaina gUrjara kavio (bhA. 6, khaMDa 1, digaMbara surendrakAtie vi. saM. 1836 mAM re* * 4 AnA "sAra' mATe jue "jaina satya prakA" 33 padhamAM saMskRtamAM samedazikharagiristotra racyuM (varSa 7, aM. 10-11 ). 1 A " jainadhyama sAraka sabhA" taraphathI vi. saM. 5 tajIe jaina tItha sarvasaMgraha (bhA. , pR. 444 1969 mAM prasiddha karAve che. -445).
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMka 12 ] sameta " zaila saMbaMdhI sAmagrI (11) vijaye vi. saM. 1846mAM "sametazikharagiri rAsa' tIrthamALA" racI che. tIrthamALAo rAjAnI saMmati e che. ane dANano nirdeza kare che. tIrthavandanA- sakala tIrthavadanAnA aMtima stavana - jina vi. saM. 1714nA arapadyamAM enA praNetAe potAnuM nAma " jIva' darzAvyuM sAmAM ane jinasaubhAgyasUrie vi saM. 1895mAM che. ethI "jIvavijaya' abhipreta hoya ema lAge che. "sametazikhara' aMge eka stavana raka A kRtinA agiyAramA padhamAM "saMmetazikhara vaMdu vijaye paNa tema karyuM che. emaNe prAtRta parvata jina vAsa' dvArA sametazikharano ullekha karAyo che. upara nirvANa pAmelA vIsa tIrthaMkaranA ahIM siddha thanArA munivarenI saMkhyA darzAvI che. caityavaMdana-SabhadAse racelA ane " Aja deva arihaMta namuM "thI zarU thatA cityavaMdananI nimna- thAya :-'bhAvasAgare tema ja vijayaratnanA liA khata paMkitamAM "sametazikhara' ullekha cheH - ziSya " paMcatIrtha zreya" nAmanI ekeka kati cAra padyamAM gujarAtImAM racI che. e baMnemAM tema ja sametazikhara tIratha vaDe jyAM vIse jina pAya" caitrIpUnama vagerenI theyamAM paNa " sametazikhara - A uparathI e jANI zakAya che ke "sameta- no ullekha jovAya che. zikhara' nAmanA tIrthamAM vIsa jinezvaranAM. pagalAM che. - pUjA :-bAlacandra vi. saM. 1908mAM sametavarNana-jayavijaye prastuta tIrthanuM jema varNana zikhara giripUja" racI che. ahIM pahelI kaDImAM karyuM che tema paM. vijayasAgare paNa karyuM che, e "sametazikharane * girirAya ' kahyo che eTale doDheka vane A tIrthanI AsapAsanA lekaeNnuM, ahIMnI saikAthI te zikharane * parvata" tarIke ullekha rasALa bhUmi, vanarapatie, pazupaMkhIo ane karAto Avyo che ema phalita thAya che. jharaNu viSe che jaina tIrtha sarva saMgraha ( bhA. 2, pR. 4tamALA-zIla vijaye tIrthamALA racI che. 447)mAM " sametazikhara 'nA nAmathI A tIrtha emAM A parvatanI UMcAI sAta kezanI ane viSe keTalIka mAhitI apAI che. jemake A parvata pahoLAI pAMca kezanI noMdhI che. Adhunika gaNatarI upara caDhavAnA mArgo, AnAM nAmAMtare tarIke pramANe A parvata samudranI sapATIthI 4481 phuTa 4 samidagiri, samAdhigiri ane malaparvatane "nidai za. UMcA che tema chatAM AnI aMgrejImAM Parasnath traNa yAtrI-kavione ulekha, guphAo, pApa hul tarIke noMdha karAI che te zI rIte yathArtha gaNAya? - zuM "hilane " artha "TekarI ne badale 8 parvata ' emaNe racelI zreya stutitaraMgiNI (bhA. 1, thAya che kharo ? pR. 202-203)mAM chapAvAi che. anya keTalIka tIrthamALAe racAI che. enA 2 A pUjA pUnasaMgrahamAM chapAvAI che. 3 A bhAga I. sa. 1953 mAM zeTha ANaMdajI badhAM nAma vagerenI vAta atyAre te huM jatI karuM kalyANajIe nakazAo sAthe prasiddha karyo che, te pUrve eTaluM sUcavIza ke uparyukta vijayasAgare 4 Ane artha jANo bAkI rahe che. vi. saM. 1664 nA arasAmAM " sametazikhara A nAmAMtara zAnA AdhAre apAyAM che te 1 A tIrthamALA "prAcIna tIrthamALA saMgraha dovAyuM nathI. (5. 1-1 )mAM " yazavijaya jaina graMthamALA "mAM 6 AnAM nAma tema ja A guphAomAM zi95kaLAnA chapAvAI che. koI uttama namUnA hoya te kathA te jANavuM bAkI rahe che.
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jaina dhama prakAza ( 12 ) dasamIe meTA meLA, yAtrI kAre paryaMta upara caDhe ane utare ane rAtavAsa| rahI na zake e bInA, bhAmiyAjInuM maMdira, 28 kAnAM nAma, 18 mI krUkanI mukhyatA, emAM ja mUrti, jagataze khuzAlacaMde A TUMkamAM baMdhAveluM zikharabaMdhI jinAlaya ane mULanAyaka tarIke ' sahastraphaNu ' pAnAtha tema ja jinabiMkhe a Mge jitAnI caraNapAdukAA paratve ane rgAdvArane lagatA lekhA. vi. sa. 1345mAM vIracandre paramAnandasUri pAse mukhya pratiSThA karAvyAnI vAta kuMbhAriyAnA maMdiramAMnA eka zilAlekhamAM jaNAvAI che. jIrNoddhAra-atyAra sudhImAM bAvIsa jIrNoddhAra thayA che. chellA traNa varSa uparanA che. .. hindIkRti :----rdi, surendranItie " sammeda-noMdhapAtra gaNAya che. zikharajIkA steAtrI bhASA ' hindImAM visa 1836mAM racI che. enI thADIka pakti jai. gU ka. (bhA. 2, khaMDa 2, pR. 1540-1541 )mAM uddhRta karAI che. jinAlaya--devendrasarIe vandAruvRtti yAne zrAvakAnuSThAnavidhimAM prastuta parvata upara jinAlaya ane jinamUrti hovAnuM kahyuM che. paTa--prastuta tIrthanA kapaDA upara je vividha paTa maLe che temAM sauthI prAcIna paNa je hAya tenI pratikRti (l'hoto ) mATe prabaMdha karAvA joie. citro-jinAlayanA tema ja TUM kAnAM je citrA kAgaLa ke bhIMta upara AlekhAyA hoya te paikI viziSTa citrAnI tAravaNI karI e vaDe Akara graMthane samRddha banAvI zakAya. pharamAtA kurAne-daratAvejI purAvAo vagerene Akara graMthamAM yogya sthAna apAvu joie. [ AsA bAMdhavAnI hatI tyAre tene virAdha karyAM hatA ane AgaLa upara e parvata kharIdAbyA hatA ema " AgamAdvArakanI zruta upAsanA " ( pR. 49 )mAM kahyu che. vIracaMda rA. gAMdhIe katalakhAnu thatu aTakAvyuM hatuM. tI rakSA-Agama ddhAraka AnandasAgarasUrijIe prastuta parvata upara briTiza sarakAra DAka bagalA racanA-aSTApada vagerenI jema prastuta parvatanI paNa viziSTa prasaMge racanA karAya che. ahIM (suratamAM) gepIpurAmAM meAtIpALamAMnI patthara uparanI racanA mukaddamAo- sametazikhara 'te lagatA dAvAo ane phesalAnI rItasaranI noMdha rajI thavI ghaTe. ekane aMge vIracaMda rA. gAMdhIe kuzaLatApUrvaka kAryuM karyuM. hatuM. mAlikI-sametanI mAlikIne lagatA dUratAvejI pUrAvAo, kmAta vagere sAdhane ekatrita karI tene vyavasthita svarUpa apAvuM ghaTe. prakAzana-' sameta 'te aMge sarvAMgINa mAhitI pUrI pADanArA ane ene aMge ve, tathA di. saMpUrNa sAhitya raju karatA sacitra svarUpe eka a!kara graMtha satvara taiyAra karAvAya ane e chapAvAya e mATe yogya prabaMdha thavA ghaTe jedhI bhAvi prajAne e mahAmUlya vArasA AzIrvAdarUpa ane. kabajo ane virodha:--bihAra sarakAre prastuta paryaMtaneA tA. 2-4-64ne rAja kabajo lIdhA che. ethI jaitA emanA sakheda virodha kare che. A lekhamAM payaNasAruddhAranI vRtti vagere prAcIna kRtio tema ja ' sametazikhara 'te uddezIne Adhunika samayamAM racAyelAM puratA joi javAnuM atyAre bane tema nathI. eTale je kASTa mahattvanI bAbata-ullekhAdi atra rahI gayela hAya te sUcavavA tajajJone mArI sAdara vijJapti che. 55
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jaina dharma prakAza-pustaka 80 muM : saM. 2020 nA kArtika mAsathI Aso vArSika anukramaNikA - padya vibhAga 1 zrI jaina dharma prakAza-bhAvanagara (bhAskaravijaya) 1 2 jainadharma prakAza (muni manamehanavijaya ). 3 cevIza tIrthakaranuM stavana (zrI agaracaMdajI nAhaTA ) 4 6Sabhadeva stavana (AnaMdaghana kRta) (bhejaka mehanalAla giradhara-pATaNa) 13 ya kAyAnuM kalyANa ("sudhAkara surezakumAra ke. zAha-bhAvanagara 25 6 prAti hAyazvika ( sAhityacaMdra bAlacaMda hIrAcaMda-mAlegAma) 37 7 jaina dharma ("sudhAkara surezakumAra ke. zAhu-bhAvanagara) 49 8 kamaLanI nirlepatA (sAhityacaMdra bAlacaMda hIrAcaMda-mAlegAma) 65 9 saMsAra dAvAnala stuti kI eka prAcIna bhASA kI TIkA ( pagaracaMdajI nAhaTA) 77 10 rezamane kiDe (sAhityacaMdra bAlacaMda hIrAcaMda-mAlegAma) 77 11 siddhacakrajInuM stavana ( muni manamohanavijaya ) 89 12 zrI navapadajI mahArAjanuM gIta ( cImanalAla ratanacaMda-rAjapura) 101 gadya vibhAga 1 nUtana varSAbhinaMdana (dIpacaMda jIvaNalAla zAha) 2 2 zrI vardhamAna-mahAvIra lekhAMka 53 thI 60 - (sva. mauktika) 4 ka 14-26-28-51-66-78-90 3 phaLa bheganI AkAMkSA (sAhityacaMdra bAlacaMda hIrAcaMda-mAlegAma) 7 4 jina darzananI tRSA lekhAMka 1-2-3 (Da. bhagavAnadAsa manasukhabhAi mahetA 12 * ema.bI.bI.esa.) 25-36 5 nyAyapArjita dhana eTale zuM ? (sAhityacaMdra bAlacaMda hIrAcaMda-mAlegAma) 18: 6 Aga vageremAM svano (pro. hIrAlAla 2. kApaDiyA ema.e.) 21 7 pUrNatA kevI hoya (sAhityacaMdra bAlacaMda hIrAcaMda-mAlegAma) 20 8 haribhadrIya SaDadarzana samuccayanA Adya padyane parAmarza | (che. hIrAlAla 2. kApaDiyA ema.e.) 32 9 samAcArI adhyayana ke dIpikA nAmaka ajJAta bAlAvabedhamaya TIkA . . (zrI agaracaMda nAhaTA) 34 10 AtmA vikAsazIla che (sAhityacaMdra bAlacaMda hIrAcaMda-mAlegAma) 42 11 basayaga kivA bRha chatakanI bUcUrNi (pre. hIrAlAla 2. kApaDiyA ema.e.) 44 12 nihnavavAda (prA. narmadAzaMkara zAstrI ema e.) 13 jenA darzanane apUrva saMdeza 14 zrI aMtarikSa pArzvanAtha mati vAlukAnI banela hovAnuM pramANa (sAhityacaMdra bAlacaMda hIrAcaMda-mAlegAma) 53 15 zramaNa bhagavAna mahAvIrasvAmInA sAMsArika pakSa ( hIrAlAla 2. kApaDiyA ema.e.) 54 :
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ (114 ) zrI jaina dharma prakAza [ A 16 AnaMdIvRtti (sAhityaMdra bAlacaMda hIrAcaMda-mAlegAma) 68 17 anvesayaga ane enAM vivaraNanuM saravaiyuM (pre. hIrAlAla 2. kApaDiyA ema.e.) 7 18 cauda guNasthAna ( prA. narmadAzaMkara zAstrI ema.e.) dharmAdhama viveka ( sAhityacaMdra bAlacaMda hIrAcaMda-bhAlegAma ) { bhAvanA catuSTaya yAne parikama kiM vA brAvihAra saMbaMdhI sAhitya (pre. hIrAlAla 2. kApaDiyA ema.e.) 85 21 AgamAnI adIrdha rUparekhA lekhAMka 1-2 (prA. narmadAzaMkara zAstrI ema.e.) 90-96 22 sevAvRttino parimala (sAhityacaMdra bAlacaMda hIrAcaMda mAlegAma ) 91 23 be bAMdha vaccenuM dAruNu yuddha (pre. hIrAlAla 2. kApaDiyA ema.e.) 94 24 guNasthAnaka pratye sAta nayanuM svarUpa (De. vallabhadAsa neNazIbhAi-merabI) 98 25 zrI varlDa mAna-mahAvIra : maNake bIja-lekhAMka : 1 (sva. mauktika) 102 26 sat puruSe kevA hoya? ("sAhityacaMdra' bAlacaMda hIrAcaMda) 105 27 "sameta" zaila saMbaMdhI sAmagrI (pre. hIrAlAla 2, kApaDiyA ema. e.) 108 prakIrNa 1 pustakanI pahAMca paSa-tmahA 38 phAgaNa 50 3 saravaiyuM : 2017-2018 caitra-vaizAkha 66 4 uddaghATana, sanmAna, janma jayaMtI zrAvaNa-bhAdara tA. peja 3 5 jaina dharma prakAza vArSika anukramaNikA 113 6 samAcAra ane samAlocanA A TA. peja 3-4 ( samAcAra TAiTala peja 3 thI zarU ). zeTha bhegIlAlabhAI hAlamAM rAtrinA sADAATha vAge zrI caMdulAla vardhamAna zAha je. pI.nA pramukhapaNA nIce maLI hatI. temAM bhAIo ane baheno sArA pramANamAM hAjara rahyA hatA. A prasaMge pAlItANAthI Avela zrI kulacaMda harIcaMda dozI tathA che. bhAIlAla bAvIzIe zrI vIracaMdabhAI gAMdhInI sADatrIsa varSanI yazasvI jIvanayAtrAne paricaya Ape hatA. jaNItA AkhyAnakAra zrI sItArAmabhAie ane jANItA AkhyAnakAra kamaLAbena Thakkare paNa temanA jIvanane paricaya Ape hate. , aMtamAM pramukha zrI caMdulAlabhAIe jaNAvyuM hatuM ke AjathI dazeka mahinA pahelAM vIracaMdubhAInI janmazatAbdi ujavavAno vicAra ane ALe ane huM mArA mitra zrI kAMtilAla kerA sAthe mahevA gayA hatA. tyAM temanA kuTuMbIoe je sAmagrI ane e mAMgI te amane premapUrvaka ApavAmAM AvI paNa temanA kuTuMbIonI garIba paristhiti joIne amane bahu ja du:kha thayuM. AvA divya samarpaNanI yeta je jalatI rAkhavI hoya te AvA karmavIrAne ApaNe bhUlI javA na joIe ane temanA kuTuMbanI ciMtA paNa rAkhavI joIe. koI paNa vyaktinA kAryane jIvaMta rAkhavuM hoya te tenI pAchaLa tenA kAryone jhIlavA mATe mya bhekhadhArI nIkaLavA joIe ane te mATe jinA paNa joIe. svargastha vIracaMdabhAInA kuTuMbIo mATe je vicAraNA karavAmAM Avaze to huM mArI pharaja bajAvavA vacana ApuM chuM.
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ samAcAra cha bhAI ajitakumAra hiMmatalAla vadhu abhyAsArthe videzagamana : bhAI ajitakumAra hiMmatalAla B E, tA. 8-8-64nA roja sTImara jI. mArkAnImAM amerikA Rhode' sland yunivasITImAM M, S. enjInIyarIMganA vizeSa abhyAsArthe muMbaithI ravAnA thayela che. bhAi ajitakumAra atrenA threDa jhaverabhAI bhAyacaMdanA saMskArI kuTuMbanA che ane muMbaInA jANItA AgevAna zrI phatehucadabhAinA pautra che. abhyAsamAM tee suMdara saphaLatA prApta kare tevI zubhecchA. bihAra sarakAre zikharajInA pavitra pahADanA lIdhelA kabajA sAme bhAvanagaranA jaina satranA virAdha ApaNA tIrthadhAma zrI sametazikharajInA pavitra pahADano kabajo bihAra sarakAre lai lIdhe te sAme virodha jAhera karavA mATe tA. 30-8-64 ravivAre bhAvanagaranA jaina saMghanI jAhera sabhA samavasaraNanA vaDe pa. pU. AcArya mahArAja zrI vijayAdayasUrIzvarajI, A. ma zrI vijayavijJAnasUrijI, A. ma. zrI vijayakastUrasUrijI tathA A. ma. zrI vijayayazobhadrasUjI Adi munivaryAMnI nizrAmAM savAranA sADAnava kalAke maLI hatI, jemAM nIcenA baMne TharAveA sarvAnumate pasAra karavAmAM AvyA hatA. pahelA rAva :--bhAvanagara zve. mU. jaina saMghanI A sabhA TharAve che ke jyAM jaina dhama nA cAvIza tItha karA paikI vIza tIrthaMkara bhagavattA tathA bIjA aneka munivare siddhi padane pAmyA che tevA zrI sametazikharajI tIrthanA jaina samAjanA mAlikI ane kakhajAnA hukka bihAra rAjya sarakAre tA. 2-4-1964nA rAja lai lIdhA che te sAme A sabhA bhAre rASa ane ciMtAthI joi rahI che ane tene sakhata viradha kare che. Avu pagalu pAchu kheMcI laI jaina samAjanI dhArmika lAgaNIne mAna ane sa MtoSa ApavA A sabhA bihAra rAjya sarakArane AgrahapUrvaka vinati kare che. bIjo TharAva :-bhAvanagara zve. mU. jaina saMghanI A sabhA TharAve che ke zrI sameta zikharajInA pavitra tImAM jaina dharmanA siddhAMtA viruddha ke jaina samAjanI dhArmika lAgaNI dubhAya tevu kAI paNa kRtya thavu na joie ane te mATe tamAma prayatno karavA joie. A pavitra bhUminI pavitratA kAyama jaLavAi rahe ane dharma virUddha koi paNa kRtya tyAM na thAya ane te tIrtha ApaNA pAse rahe te mATe badhA ja prayatno karavA A sabhA zeTha ANaMdajI kalyANajInI peDhIne anurodha kare che ane temanA prayatnamAM atrenA saMdha tamAma sahakAra Apaze tema khAtrI Ape che. tema ja A bAbatamAM samAjane jANakArI karavA ane mAdarzana ApavA mATe zeTha ANu dajI kalyANajInI peDhIne A sabhA anurodha kare che. zrI vIracaMda gAMdhI janmazatAbdi samAraMbha atre sva. vIracaMda rAghavajI gAMdhInI janmazatAbdi nimitte pacIsamI ogasTanA roja zrI jaina dharma prasAraka sabhA, zrI jaina AmAnada sabhA, zrI caDheAvijayajI jaina graMthamALA tathA zrI navAparA dvaita pragati mAMDaLanA Azraya nIce eka jAhera sabhA zrI AtmAnaMda sabhAnA ( anusadhAna peja. 114 )
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Reg. No. 650 samAlocanA (1) zrI zaMtrujayanuM saMkSipta digdarzana ane tenA stavano vagere -lekhaka : zrI dIpacaMda chavalAla zAha, bI. e. bI. esasI., pAne hara+8 kiMmata 80 paisA, maLavAnuM ThekANuM : zrI jaina dharma prasAraka sabhA, kAMTAvALe Delo bhAvanagara. A pustikA aMge prAdhyApaka narmadAzaMkara zAstrI, ema. e. (sAhiyAcArya, kAvyatIrtha, rASTrabhAlAratna e nIce pramANe abhiprAya Apela che. ApanA taraphathI mokaleva hastalikhita " zatruMjayanuM saMkSipta digdarzana " AmUla joI game che, vAMcatI vakhate zatruMjayanA pavitra darzana karavA mana lalacAtuM hatuM. pustikA vAMcIne yAtrA karanAra mAnavanA manane ane AnaMda maLaze temAM mane jarAya paNa saMdeha nathI. A pustikA te mArgadarzakanI garaja sAre tevI che. tIrthayAtrA mATe AvA prakAzanenI khUba ja AvazyakatA che, je Ape pUrI pADI che te te badala jaina samAja tema ja jainetara samAja paNa vizeSa aNu che. bhaviSyamAM paNa anya tarthasthAne viSe savistara mAhitI pradarzaka pustaka pragaTa kare evI abhyarthanA. mAgazara suda pUnama sudhImAM maMgAvanArane 80 paisA(paTeja mApha )thI ApavAmAM Avaze. (2) zrI tatvataraMgiNI prattharatnano advitIya-akSarasa:-suvizuddha anuvAda:-kartA : zAsana kaMTakeddhAraka pUjya gaNivarya zrI haMsasAgarajI mahArAja prakAzaka ane prAptisthAna zrI zAsana kaMToddhAraka jJAnamaMdira, jI. bhAvanagara, vAyA taLAjA, mu ThaLIyA (saurASTra). kiMmata rUA. 8-50, morabI nivAsI zeTha zrI hIrAcaMdabhAI harajIvanadAsa taraphathI sabhAne bheTa maLela che. (3) jana paraMparAno ItihAsa bhAga trIjo :- kartA : tripuTI mahArAja-prAptisthAna, caMdulAla lakhubhAI parIkha, mAMDavInI poLa, amadAvAda. kimata rUA. 20). prastuta vibhAgamAM rAjAe, amAtya, zreSTie, zreSThinIo, aneka gucha-zAkhA-kuLa, jainAgama vAcanAo, mathakAra, graMtharacanA, jJAnabhaMDAra, graMthaprazastio, zilAlekhe, nagara, nagarIo, tIrtho, maMdira, maMdiranA dvArA sAMskRtika vigata, vagere aneka vastuone saMgraha karavAmAM Ave che. A rIte A itihAsa graMthe vaNI dhaNI sAmagrI pUrI pADI che, jijJAsune A graMtha vAMcavA bhalAmaNa karavAmAM Ave che. () dIrghatapasvI AyAya pravara zrI raMgavimalasUrIzvarajInI jIvanaprabhA :- prakAzaka : zrI munivimalajI jaina graMthamALA, prAptisthAna nagarazeTha zanAbhAI maNilAla dezI, dezIvADe, vijApura. (u. gujarAta ) AcAryazrInA zAsana hitanA kAryo ane temanI jIvana praNAlInI AchI noMdha A pustakamAM ApavAmAM Avela che. jJAnadarzana ane cAritranI nimaLa triveNIsamA temanA jIvana prasaMgomAMthI ApaNe kaMIne kaMI grahaNa karIe tevI bhAvanA rAkhavAmAM Ave che. (5) zrI pATaNa jaina maMDaLa suvarNa jayaMti mahotsava aMka (1912-1963):ka pATaNa jaina maMDaLa, cha marIna DrAIva, muMbaI-1 phaLanI sthApanAthI mAMDIne te Aja paryata maMDaLanI vividha pravRttiomAM kharekhara hiMsA ( anusaMdhAna TAiTala peja 2jA upara ) prakAzaka : dIpacaMda chavaSNulAla zAha, zrI jaina dharma prasAraka sabhA-bhAvanagara mudraka : gIradhaskAla phulacaMda zAha, sAdha- mudraNAlaya--bAlanagara