Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
जैन धर्म
a
JAINA DHARMA PRAKASHA. ५. 1341. 12.13.18 सु१५ ॥3
मालिनी मनगि वनगि काये, पुण्य पीपपूर्णा, ! सिभवनएपकार श्रेणिभिः मिणयंतः ॥ परगणपणाणून , पर्वती कृत्य नित्यं । जिज हदि विकरांतः संति संतः कियंत ॥१॥
प्रगट क . जनवमप्रसारकसभा.
माग२.
A
शः १८१८
सन अगदावाद- सा नायूसर प्रान्स
मा શુભાઈ રતનચંદ્ર મારફતીયાએ છાપી. પ્રસિદ્ધ કર્યું મૂલ્ય વર્ધને ૨૧) પટેજ વખુ અને
१२ मेना में माना
For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ગw.
૧ મને ઉપદેશ, ૨ સકાય કુટુંબ કથા. ૩ મુનિરાજ શ્રી
વિજયજીએ ડાકનર હાવ છે લે હિતોપદેશ.
પ
વિકિપાછળ,
* * * * * * + : * * * * , , , ,
*
*' ' * * * *
?
* ,
,
1
TO '
.
.
.
.
.
1
*
*
હું રોપાનીયું રખડતું મુકીને આશાસના કરવી નહીં. આ
ગ્રાહકોને ભેટ. मुनिराज श्रीद्विचंदजी जन्म चरित्र.
ગયા વર્ષની ભેટ તરીકે નિણ કરેલું આ ગરિત હજુ જ્યાર થાય છે. છપાઈ બહાર પડવેથી લવાજમ મોકલનારા રાવે ગ્રાહકોને તરત જ રવાને કારણે માટે લવાજમ ના મા હાય તેમણે તરતજ મકવવું વરને રિટેજ માટે અરધો આનો ધારે મકલ.
શ્રી ત્રિપાઠ શલાકા પુરૂષ ચરિત્ર.
વર્ષ ૩ નું પ ત્રીજું ને ચોથું જેમાં 12 લીંક ૨, ૨૨ વર્ષ, ૫ વાવ, ૫ બળદે છે ૫ વિધારા ના રારિ આવો, તેને શેતર, વૈશાળ પાડેલા દીમાસી એક જેઠ મારામાં બહાર પ. કરી. કેટલીક અગવડ કારણથી વિલંબ થયે છે. આ રારિ. નો રસીકતાને ઉપદેશક પણ અનહદ પ્રશંસનીય છે. કિમેન ૨૧
એ જ સાથે ભાવનગર મહાને રૂ ૧
For Private And Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
श्री जैनधर्म प्रकाश.
JAINA DHARMA PRAKASHA.
APAYASEKSISGENEREGERS
હ જીનતરસ રસનાયકી, પાનકરે, પ્રતિમાસ; સંકળવા સમગ્ન હૈ, વાંચી
શકાશ,
190091
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
KIRT 6 6 6 6 6 50
તક ૧૩ મુશક ૧૮૧૯ જેઠ શુદ્ધિ ૧૫. સ`વત ૧૯૫૩ અંક ૩ જે.
मनने उपदेश,
રાગ પીલુ.
હું મન ૨
કે મન” ૩ “ મન ૪
મન મર્કટ ! સ્થિત તણું, સારરહિત ભવ ભાર તુ તાણે, હું મનએટેક, વિષય આ વિષયેા દુ:ખકારી, સુખદ ગણે શું અંતરધારી; હું મન ૧ મિથ્યા નિજ માટપુ તુ જાણે, ગર્વ થા ારમાં શું આણે. મુક્ત બની આ નર બત્ર ટાણે, કુદી પડે કાં દુ:ખની ખાણે, અને તું સાચું માને, શુભ શિક્ષા ધરતુ નથી કાઢે. દાણુંઅતકર તુજાર ગાળે, સમન સમ કહુ તુજ શુભ કારનું મન ૫ મેદ્ય તફ઼ે વશ થઈ તું ચાલે, દેખ લખી બટ્ટુ શુ ઉર મ્હાલે. જે મન૦ ૬. પલકૃતિ તુજ ઉરમાં આપે, તે ખટ્ટુ ભાર શરીરિને આપે. હું મન છ તું નિશ્વ સુખના ફૂલ શુ કાપે, આપ અધમ થઇ અવગુણુ યાપેઢું મને૦ ૮ સમજે તે શિક્ષા ચઢી લેટ, ઇછી નર્મદ શિવમાં વહેંરે, હે મન ૯
૩ ભય. ૨ ઇસુ, ',
IN A SENSE
૩ ગાળીને,
For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
કથી
બે કારા.
सकपाय कुटुंब कथा. દને પામવા ગામ મા તેમને પામીને આત્મસુખાથી પ્રાણી સર્વદા ધર્મને તિને ય કરે છે. તેમાં પણ દુષ્કર્મ બાંધવાના ઉપાયભૂત, સુખધીમાં અંડારાયકારી અને પમાં વ્યાધિ નૂર કપાયાને તો સુઝાએ પશમથીજ તા. રપારી મનુ ગુણવાન હોય તો પણ રાજને તેને સંગ ઈછના નથી કેમકે વિપક હીર ભવન કોઈ પણ પાણી વાંછતું નથી. જેમ
જીત થયેલો અગ્નિ મોટા ભાગ્યને પણ ટાગારમાં બાળી દે છે તેમ કામ વશ થવા પાણી જ પર્વત ઉપાત કરેલા તપને ભસ્મ કરી નાખે છે. જે નીલીસિt અને વિયે કસુંબીનો રંગ રાખો અશક્ય છે તેમ કવાયવડે કલુષિત શિવાળાને ધર્મને રગ દુ:સાધ્ય છે. જેમ અત્યંત-નીચ •તિ અડેલ માણસ સવારી પણ શુદ્ધ ને નથી તેમ રાકયા પ્રા શુ તપસ્યા પણ દૂ થતો નથી. એક દિવસ જાર ને માત્ર છ મહી, નાના શારીરીક બળનું જ હરણ કરે છે, પરંતુ ક્રોધ તો એક ક્ષણમાત્ર કર વામાં આવે તો કોડ પૂર્વ પત કરેલા જપી હરણ કરે છે. સન્નિપાત જવર વાળા મનુષ્યની જેમ ક્રોધ ભાળ મનુ કૃત્યાયના વિકમાં વિ. દાન હોય તો પણ જડ થઈ જાય છે. ફળ અને શાંત નવડે દેવતાઓને ગનું આકર્ષણ કરાર કરમના મુનિ કોપલો નરકમાં ગયા છે; વિવેકરૂ૫ લોરા- વંસ કરવા પડે આમ કરાર “મા” નામે અંધકાર પ્રાણ નરકરૂપ ખાડામાં નાંખી દે છે અન શનિવાન વીર જિનેશ્વર પણ હજ ભાવ મનનું અધિગા કર પાણી ની માં અન છે. - ,િ તા. 31, માં, ભા", ", " એ થનનું અભિમા કરાવી લાગી તેની ની દાળ પામે છે. સારી ખાણ, રૂપ અંધકારને પસાર કરવામાં રાગી વૃધ્ય અને અવિધા માના માથા છે કે દુર્ગમાં લઈ કરી છે, તે નવા ૧ છે. પૂર્વ જન્મમાં મહા કહી ન તમા છતાં ભવ સમુદો પાર પામર મર્થ એ મલ્લીનાથ પ્રભુ માવાડે. રીપણાને પામ્યા છે. દો મા ને આકર. સર્વ પ્રકાર : વૃકે બાળવાને આ વર્ષ અને કાળી કીyય તો તે પણ કટ સમુદ્રમાં રેપન કરે છે. અને ર લ સ - ના ભો વિ. 'બુ અમુક - 1 માં સામે આ ઇ . """ . "
For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સન્યાય કેમ શા.
પ્રમાણે એકેક કાયને દરવાથી પણ કરમુનિ, પૌર્જન, મોનાએ અને સુભૂમ નરેશ્વર મહા અનર્થને પામ્યા છે તે જ્યાં એક સાથે ગ્યારે કેન પાય બળવત્તરપણે વતા હેય તેની તે વાતજ શી કરવી? કામને કરવાથી મનુષ્ય જગતમાં માનનીય થાય છે અને દેવતાઓ પણુ. તેને મૂળ ગણે છે. આ ચારે કપાયે આત્મહિતીએ આદરવા યોગ્ય નથી. તેના ટુક વિષયને બતાવી આપનાર અને કાયા બણી ખરેખરા ખેદ ઉત્પન્ન કરનાર સકષાયી કઢતુ દૃષ્ટાંત આ પ્રમાણે છે તે લક્ષ્ય પૂર્વક વાંચ્યા -
આ જબુદ્વિપના ભરતક્ષેત્રમાં સ્વર્ગપૂરી સરખુ ઋહિયાન વિજય વર્ષોંન નામે નગર છે. તે નગરમાં ભદ્રક પ્રકૃતિવાળા, શ્રેષ્ટ ગુણોની શ્રેણીનુ પાત્ર, અને લક્ષ્મીવાન રૂદ્રઢ નામે શ્રેટિ વસે છે. તે ગુણુવાન છતાં પણ વધ દાજે કરીને દૂષિત થયેલા છે. જેમ લીંબડા ત્રણે દેષ । વાત, પિત્ત, ક૬) તુણુનારા છે છતાં પણુ કટુપણાના દેષે કરીને લોકોમાં દુષિત ગાય છે. તે રૂદ્રદેવને બારમાં ભક્તિવાળી અને ગુણવતી છતાં પણ અગ્નિશિખા સટ્ટશ રાષે કરીને અગ્નિશિખા નામને સાર્થક કરનારી સ્ત્રી છે, તે અંગેને નિમિત્તે અનિમિત્તે વારંવાર ક્રોધના ઉદ્ભવ થયા કરતા હતા તેથી સ્નેડ યુક્ત આલાપસલાપ કે હાસ્ય તે પરસ્પર કયારે પણુ કરતા નહોતા.
For Private And Personal Use Only
34
તેમને સાંસારિક સુખ ભોગવતાં અનુક્રમે ડુંગર, કુંડગ અને સાગર નામનાં લ પુત્રો થયા. તે યાવનાવસ્થા પામ્યા એટલે શિલા, કૃતિ અને સંચયા નામની દાણૢ ઇબ્ન પુત્રીઓ સાથે તેમનું અનુક્રમે પાનું હણ કરાવ્યું. તે શેડ અંગે તેના ત્રણ પૃત્ર મહીને ચારે જણાએ વન આગા સહીત ગ્રે ચારે ક્યાયને બેંગી લીધા દેખ તેમ ગારે છે અનુક્રમે એકેક તેડાને! આશ્રય કરીને ત્થા ૬. દેવો શિશ ક્રેધવડે વિકૃત મુખવાળા હોવાથી માંગભાંડુ તેમજ પતના પુરમાં ક્યારેય શિતળતાને પામના નાના. ડુંગર અને તેની દશા તામાં ગળી ગયા હોય તેમ માન આપવા યે વાિર્દિકને વિષે પણ વડે કિંચિત્ માત્ર નમ્રતા ધારણ કરતા નહોતા. કુંડગ અને નિકૃતિ તાના સ્વજનોમાં પણુ માયા પ્રપંચવડે રંગવાની તત્પરતાવાળા ડુવા પણ કાના વિશ્વાસપાત્ર થતા નાના. સમુદ્ર સરખા પાર લાભમાં નિ ગયેલા સાગર અને સયા આખા જગતનું દ્રવ્ય શૈવો વિકર બે દ૬ા ર આ અમને કમ! અભાવથી થયે *!'ના
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૩૬
શ્રી જ ધર્મ પ્રકાશ, ઉદયથી ઉય રેગવડે જે દેડ વિડળના પામે તેમ તે વારે દંપતી અથાણા તેનું કુટુંબ બધું વીભના પાનું હતું. આ
એકદા રૂદ્રદેવ પિતાની ને રહે ધડે કહેવા લાગે કે--- હું કાંતા વિનાવસ્થા સંય પુરૂષોને પણ વરના બળને ઉ૫ર કરનારી છે
यौच विकारीत्येव मनः संयगिनामपि ।। pr=Nfsfv શનિ, રજ જિ : +91II
સંયમી પૂરૂપનું ગન પણ પવનમાં શિકાર કરે છે. જેમ વાતમાં રાજમાર્ગમાં પણ કુરા થાય છે તેમ!''
હે પ્રિયા આ તારા પુત્રો લિંકારના બળપાછી પાની સ્ત્રીઓને ન સેલા છે તેથી અત્યારથી જ વિન ને તજી દઈને તારી આજ્ઞાથી વિમુખ વ છે, અને તારી વહુઓ પણ વિનડે ઊંખ્યા ચિરવાળી થઇ સની પિતાનો આત્માને બહુ માનતી સતી તારી ભક્તિ કરતી નથી. ખરેખરું પોતાનું આ મુખ્ય કેટલું છે તે ધર્મ ને ના શકતા નથી તેથી નખ મણ પખ બરા થાય અને મને બહુ કાળ પર નવી પણ શકાય. તેથી તેને રદ્ધા વસ્થા પ્રાપ્ત થાય તો જેમાં તે ક્રિયા પરાણે રહેલી છે. તેવી તે આ વરા જવાનને પણ એ હિ થઈ શકે એવી છે તો નિર્ધાની તો વાતજ શી કરવી? તે”ી ભાગ ઉપર તેને વિશ્રાંતિ મા ભાગ ર લો નિયા આપું છું તે તુ છાના તારી પાસે રાખજે રાત ? પિયા! તું તારી માંથી કોઈને પણ કહીશ નહી.''
મા પ્રમાણે તે બધી વાત ગઇ ! [ ન ભરે રે દીિ તેની યલા 5 નિ નામની એ ભ'બરાબર સાંજ.
કદ કરીને એકાંતમાં એિ અનિશિપને કહ્યું કે હું તને આ એક હજાર દિપાર હું ભૂમિમાં ગોપનું છું કે તું છે. કદી વિશુચિક (કરા) જેવા આકસ્મિક રોગથી અથવા વિવાદિકમી મારું અકસ્માત મા શું થાય છે પરક માર્ગમાં ચાલનારા પ્રથાને રૂપ બને છેક તે શુભનિમિત્તામાં તેને એમ કરીને તેનું ભાતું તું મને ભાવ. " અવગણના કરીને પણ હું કાંના ! તને રાષ્ટ્ર વિધાસથી આ ગુણ હકીક ત કહું છું કારણ કે સ્ત્રી ભર સમસુખ દુ;ખવાળા હોય છે; અર્થાત પર સાર એક બીજાને મુખે સુખી અને ૬ દુઃખી થાય છે,
For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
કવાય કુટુંબ કથા. આ પ્રમાણેની હકીકત કહે ળની રીતે પિતાની પ્રિયાને કહી છતાં પબુ ભીંતને અંતરે રહેતા તેના કુગ નામને પગે અપંત તે વાત સાંભળી.
એકદા નિતિ અને સંચવા બંને વહુ એકઠી થઈ. એટલે નિતિએ મિતે સાંભળેલી વાત કરી. સંભળાવી. પછી ને એ મળીને નિધિ કેમ કે “ આપણે કોઈ પણ રીતે સાસુને બોળીને સાસરાએ આપેલું દ્રવ્ય પડાવી લેવું અને પછી સમભાગે વેચવું.” આ પ. માણેને નિર્ણય કરીને એક વખત પિતાની સાસુ પાસે જઈ કપટવડે આંખમાં આ વાવીને તે બંને કહેવા લાગી છે. “કે માતાજી ! અમારી જેઠાણું શિલા તો ગવડે મદોન્મત્ત થયેલી હોવાથી તમારો સ્નાન અનાદિ વડે સત્કાર કરતી નથી તે જ પ્રમાણે અમે પણ વનડે ઉન્મત્ત ચિત્તવાળી અને આજ સુધી તમારી સ્નાનાદિવસે સત્કાર કરી નથી. પરંતુ હમણા તે વાત વિચારમાં આવતાં પાતાપ રૂપ અનિવડે અમારે આત્મા બળી જાય છે Aી તેને બાપને સતકાર કરવા રૂપ જળ વડે શાંત કરો અને પછી દીપે.”
મા મા કપટ મુકતા અનવરે સાસુના મનને વશ કરીને પહેલે દિઅને વિકૃતિએ ખાન અભંગને પૂર્વક તેને સારી રીતે ભોજન કરાવ્યું. બીજે દિવસે સંચયએ પણ અભાદર ક ઘેબર વિગેરે પકાનો વડે તેની ભદિન કરી. આ પ્રમાણે એકાંતરે તે વહુએ વધતી વધતી સમિ કે સાસુની ભકિત કરવા માંડી. તે બંને બહુને કૃત્રિમ વિનરે કરીને માગા હિલી ભકિડે વશ થાય તેમ વશ થઈ સતી અનિશિખા વિયાછે. વાપી .“વી ને એમની જેમ અહનિરા ના છીંક
માં પર બને છે એટલું જ ન પ સર્વદા કળ કર્યા કરે છે. કેટીક વહુ સાસરાના ઘરમાં આવે છે કે તરતજ પોતાના પતિને એછા વધી વાત કરી પદપણે પિતાને વશ કરી તેના માબાપંથી દે પાડે છે. આવી વહુઓ તો સ્થાને સ્થાને હોય છે પરંતુ સાસુમાં, ભરમાં અને નણંદ : નેહાળી, નિપ કરવામાં ઉકત અને સાક્ષાત દેહ ઘારી લાગી હોય તેવી વહુઓ તો કવચિત જ દષ્ટિએ પડે છે. પરંતુ પૂર્વનt. પુવકે કુલીન, શીળસંપન્ન અને સુશ્રમ કરવામાં ઉધમવાળી આ બે વરુઓ
મને મળી છે. રૂમી તિને અદિતીય વિશ્વાસના સ્થાનરૂપ અને પુત્ર કરતાં ૫પણ વિશેષ રને આનંદ આપનારી પુરીએ પુણ્ય પ્રાપ્ત થાય છે. દેવની
For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
3
શ્રી જે પ્રકાશ, પ્રતિકુળતાથી લે છે મને પામ ચલ નથી પરંતુ અકળ થી એ વિકૃતિ અને સંચયા-બે-પુત્ર વધુનેરૂપે પુરીએ પ ધરી છે. એ બને વહુઓ છે આ પ્રમાણે ભાવ પર્યત કારી મળી આ છે તો મારા પતિને ગુમપણે આવું શા ાિમ ના છે ? ભૂત દભ હવે અમે રાખવા માટે શું કરે છે. મારી બેન એ. થી કાં પગ ગાવાં ને નથી માટે આ બંનેને તે કિ બનવું કદી મને અકસ્માત મૃત્યુ પ્રાપ્ત થઈ જાય છે. આ બે વ ભકિત? પણ મારે માથે રહી જાય માટે એ કનું રેશાન બનાવીને હું તેમની બે કિતની અણી થાઉં. મારી મારી વહુ શિલાએ તે સર્વે કાણાં આકાર મને તજી દીધેલી છે તેથી તેને મારે કાંઈ આ દ્રવ્ય વિભાગ આપવા ને વું નથી.”
: - આ પ્રમાણેને કિવિ સંચયાળી કમિ નિમાં પાપ માં ' નનારી અનિશિ બાએ રિયાર . જુઓ માયાની પ્રબળતા ! તે કેવી આ દગારી છે : ' '
મુનિરાજ શ્રી વલ્લભ વિજયજીએ ડાકોર હાર્નલને
લબેલે હિતોપદેશ.
અનુસંધાન પૂછ ર૭ થી. અર્થ " ધન પા કરતા સાર થઈ છે, જે મેં શા મા. કિ ધન પેદા કરકે સંચય કરકે જમીન ગાડ પાન કરી કિ “ હે ઈશ્વર એસા કરિયો એ મેરે જીવતે જીવને યહ ધન મુજબ કારના ન પડે ! !” તો માંસ ભાયાણ, સરાળ પીન, પરાઈ રહી ગમ કરને, વેશ્યા ગમ રનમેં, ઈત્યાદિ અનેક પ્રકાર પામે ધન લબાના સે ધન પ્રાપ્ત કરને - સાર નહી હૈ. કિંતુ પ્રાં ધન આપની શક્તિકે માર ધર્મ છે.
મે લગાના રાડિએ. કોકેિ ઇરસ છકા વિતત ધર્મને લગતા સિતડી સફલ હૈ બાકી રાઈ અનર્થકા -સરારકા કારણ છે. સ વારત છે ૫ની શકે છે તો આપણી ઋદ્ધિ કા ચોથા હિરસા વર ધ કા લગા ચાહિયે, એક ઈન કી શકિત છે તો દશમા નિગમે તો સારવ લગન
For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
દાનકે પાંચ ભેદ ઉચિતાન (૪) કીર્તિદાન (૫)
સંતુનાશ
3k
k
"
'
ચાલે, શ્રી સ્થામાંગ કે ના સ્થાનકે માથે દેશમેં શ્રાવક” ઇસ પદા ગાાન શિખા હૈ, નિસમેં લિખા હૈકિક ગુણવાè સાત ક્ષેત્રેમેને અપના ન્યાયમાંત કા ખેડેલાને તિસ મૈં ” કહેતે હૈ. અર્થાત્ શ્રાવક શબ્દ મ રી રામના ચાહિયે ગૃહ શ્રીમાલી અથવા મેરાવાળ સંગ * \\! ૫ વ તુને ઇસ શ્રાવક શકે ચર્મ સહિત બે સાથે. અસલી ધમાં ગૃહસ્થી ની છે. ફોતા નામ માત્ર ધારક હૈ. ઇંદ્ર ગા કાટવા ઇસ વાસ્તે સાધુ, સાધ્વી, શ્રાવક, શ્રાવિકા, જિન પ્રતિમા, ફ્રિન મંદિર, ર્ નાન રૂપ સાન ક્ષેત્રોમેગાના ન્યાયપાર્જિત ધન લગાના રહી સુપાત્ર દાન ; રાહી બન પાકા સાર હૈ. તીર્થ યાત્રા આર પ્રતિષ્ઠા કરાની યહી સુપાત્રમે ગિને નતે હૈં. ઈસ વાસ્તે નવ ક્ષેત્રભી ક હું નતે હૈં.
આ
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સુપાત્રદાન (૧) ગાયદાન (૧) અનુક ંપાદાન (1)
સુપાત્ર દાનકા સ્વરૂપ લિખ દિયા હૈ, (1)
અભયદાન ઉસકા કહેતે હૈ ને અપની શક્તિર્ક, અનુસાર મન લગા અથવા અન્ય કિસી પ્રકારસ મરતે હુયે જીવકા બચાવના. જો પીંજરાપોલ આદિ નાય કે, કસાઇ અકિ પાસસે જીવ ડાયર્ક, તિન વાંકી આપુ પર્યંત રક્ષા કરે છે. એરોહી કાદિકરો મરતે હુયે મનુષ્યકા વિતદાન દેના સ અભયદાન કહા નતા હૈ, (૨)
અનુકંપાદાન ઉસકા કહેતે હૈંકિ કિસી ભૂખે, પ્યાસે, લે, પાંડ્યુલે, દીન, અનાથ, ગરીબ, દુ:ખી દેખકે નિસકી દમા કરતી, અસાદ કે હિમા દુઃખ દૂર કરના. મિદ અપની નિ ન યતા મળે એવી ભાવના, મૈં કયા કરૂ? મેરી શક્તિ નહી હૈં, યદિ મેરી શક્તિ હતાતેમ ક્રિમી તરેભી ઇસકા દુ:ખ દુર કરના; અમે વિચારઅે અન્ય ક્રિીક પાસવી આપ!! વ્હેર લગતા લગાયકે દુ:ખી જીવકા દુઃખ દૂર કરના.
यतः ॥ नव दारं पिहावेइ भुंजमाणो सुसावर ॥
अणुकंपा जिणंदेहि, सद्वाणं न निवारिया || १ || दहुण पाणिनिवद्द, भीमे भवसाय दुरकत्तं ॥ વોસમાથંલં, મુવિ સમથ
ર્ ॥ ૨ ॥
For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
દર
આ વેબ કરે. ભાષા:-શાક ભોજન કર આ ધરા પર છે . . કે ટી - તું બંદ ન કરે. જ્યાં કિ અનુકંપાદા, કે તિજ પર નાનાં માં નહી કરો . સંસાર દુઃ"
દે ોિ રહે છે માર ભાવ દેને તરે અનુકંપા કરે. ઉ.અમે બને તે માથા
” નાદિ દે, બાર બાર્સે ઉનકે માને છે કે. મિ. તે આ (બા) પાપ્ત કરનેકા થી રાહેર તે, ને ઘર ધમ લગા છે.' તથા વચન પાનેકા કુલ મત તે ને સબ
છે. માટે વચન બલકે, પતિ યુt બિલાચારી રખની, કિંતુ મારીમાં છે , માલ ( કલંક ) દે, નિંદા કરી. ૧ઠ બેલા. ડી ગયા ( સી ) પૂરી,
દિ વચન પાકા કુલ નડી છે. यतः ॥ वरं पौनं कार्ग न च वनाम यदतं ।।
वरं प्राणत्यागो न च पिशुन कारणमिमभिः गरं न्यस्तो दस्तः फणिपनि मुखे ना दाने चरं वन्हींपात स्तदापिन कृतशील विलयः ॥१॥ ભાવાર્થ–મન રહે તો જગ્યા છે પરંતુ અન્ય વચન બેલના . છ નહી છે. પ્રાણ ત્યાગ કરન અર્થાત્ મરનો અબ મૈ પર પિગના રામે િકરણ અર્થાત્ યુગલર પણ કરો છો નહી . જીવ દાઢીવાલે સપકે મુખ આપના હાથ પ્રવેશ કરમા તથા અશ્ચિમે કંપાત દે. નો અછા છે પરંતુ આપને શીલ-બ્રા નકા નાશ કરના અછો નહી છે. તપ રોગનેન
11 fini | सत्यं चेत्तपसाच किशचिमनी यस्ति तीन ॥ सौजन्यंयादि कि निजैः स्वमहिमायद्यस्ति कि गंडने: सविधायदि कि धनैरपयशोयद्यस्ति किं मृत्यु ना ।। १ ॥
ભાવાર્થ –મદિ જિસ પામે લાભ છે તો તિબે શર અવગુણાંકી માં જરૂર છે ? અત્ સિ સબહી અવગુણ આપે. કોકિ, રાબ પાપિકા “ !!ાય: હોભ છે “ ગૃનિ પાનિ [ 17 પદિ
૧ કોચિત દાનને કાન સ્વરૂપે પ્રગટ છેઅહીં લખ્યું નથી.
For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
હિતોપ એ શિt-
ગુરથા છે તે એર પાપી મા જ છે? પદ ” તન રૂપ ગુણ કે તે આ કરનેકી કયા જરૂર છે? કાં િસાવ બેની પર . દિ મન પવિત્ર છે તે તીથોટને કરને કી કમ જરૂર ? કે કે ની ચાલ : અંત:કરકે કરને વાતેદી : એ અંત:કરણ તે પતેિડી યુદ્ધ છે. ગી વાતે લેકિકિંવદંતિભી છે “મનjમાં aો મારી '' ભરિ સવક સાથે જન્મ પણ દ અપાત કિરણ સાથની જિસકા વેર વિરોધ નથી તો ઉસકો અપને સ્વજને કી ક વાર ૨ ? કયાંક બની ૧૧ જિસકે રાજન કે પદિ જગતમેં અપની મહિમા છે તો બેન કનકા અસ્થાન આભૂવાદિક પરિટી મા જરૂર છે ! કોંકિ ને પરિમે છે તે માને બાઇ કે વાતે હૈ આર રોનો પતિ હરહી છે. યદિ ગેહને પદિરને સેંધી મ-િ મા હતી તેને ધ્યા ( કંજરી)કી મરિમા અધિક હેની ચાહિયે પરંતુ હોતી નથી , કિંતુ ઉડી ર૩૪ પુણે હારી હેલી છે. તે વાતે કોહ
પહિરને ગમે મહિમા કહી દેતી છે કિંતુ ગુસેડી હતી હૈ. यतः । गुणाः सर्वत्र पूज्यंते, पितृवंशो निरर्षक:
वासुदेवं नगस्यंति, वमुदेवं न को जनः ॥१॥ .
ભાવાર્થગુકી હી સ બે પળ ની છે, તે વાતે પિતા વંશ પ્રાયઃ બિલ છે. ઈઉપર ઇન દિખાતે છે. યથા વાસુદેવ-કુમ - હારાજ બહુ લોક નમસ્કાર કરતે હે પરંતુ વસુદેવ કૃશ્ન મહારાજ કે પિતાકે કોઈભી નમસ્કાર નહી કરતા હૈ. ઇસ વસ્તુ પ્રાણિક ગુણની પ્રાપ્ત કરશે ચાર છે. ભાર કિસમે મુળ રા ઉમકી મહિમા જગત' રવિટી - ડતી હૈતો કેર ઉસકે મંન કરકે કથા કરને હા વદિ રદિપથાર્થ ગાન પ્રાણિક પામે છે તે ફેર ઉસકો અન્ય ધનકી કથા જરૂર છે! કિ સદ્વિધા ઓર ધન યેહ ને એક સરખે નર્ટી છે. કિંતુ મેં ભી સદ્વિચા અને ધિક તર છે. यतः। विद्वत्वं च नृपत्वं च, नैव तुल्यं कदाचन ।।
स्वदेशे पूज्यते राजा, विद्वान् सर्वत्र पूज्यते ॥१॥
૧ ને મન નિર્મળ છે તે તેને કથરોટમાંજ ગંગા છે. કેમકે તેને નિર્મળ થવા માટે ગંગામાં સ્નાન કરવાની જરૂર નથી.
For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
દર
શ્રી જનધર્મ પ્રકાશ ભાવાર્થ-વિ પણ ઓર રાનપણા કદાપિ તુમ નહી ને હૈ, કાંકી રાજા પૃ તે આપને દેશમેરી હતી કે આર સદિધાવલે વિધાનકા, - સર્વ દેશને હાની હૈ. ઇસ બાતે જિસકે પાસ સહિધારૂપ ધન નિ રાક આરધના કયા જરૂર ? વદિ જગતમે અપરાશ પ્રાપ્ત હુઆ હૈ તો કર તિરા પાલિકે પરમેષ્ટી કયાં જરૂર છે ? કોક વાતો વતા લુઆની મરે નુડી છે. अपिच-जगीय पीयवयणं, दिजई दाणं कितई विणउ ॥
Jigvi f/3, Main aફી કvi ? ભાવાર્થઃ – પિચકારી મીઠી વચન બોલના, દાન દેને, વિનય કરના, પરકે ગુણ ગહણ કરના, યવ લ વશીકરણ મં 6. અથાત્ પૂજન કારવાઈ કરવાહો કે માં અગિ માત્ર વશીભૂત હો જાણે છે, પરંતુ પૂર્વકત કારવાઈને કરનેવાલે પાણી ઇરા ગમે છેડેકી છે. ર અને સ્વાર્થ વાર ચા અર્થ (ધન) પેદા કરમે માર કામ અર્થત પાંચ મિકે વિયોગે બહુત લેક ગુલતાન ,રા) હેતે હૈ, ધ ઉદ્યમ કરનેવાલે તો વિરલેડી છે. ' '
છgs. वो विरला संवार, आमदनी बरच मंभाले वो विर ला संसार, नेह निर्धन पाले; ના વિઝા બં, તે જ કા: वो बिरला गंमार, जिगामें बाल मीठा,
વાળાને ગિને, તે જન ; __ अवगण उपर गण करे, वो चिरला संसार ||2||
એક ભાઈ વય હકિ અપને આ સર -'વકા સંભાલ કરાવે અત મુકે આ લાબ કિતના હું મારા કિતને દુઆ-મત લા બ માર ખર્ચ રારિક નહી સમઝ. કમાંકે સાંસારિક લાભ બચકા હિ' તે સર્વે પ્રાણિ માત્ર પ્રાય: કરકે કર દી હૈ ––પરતું મરી ઉમરકે કડવ વર્ષ, માસ, પા. દિન, ઘંટે, (કલાક) ૧-- કિને વિના કાર બને ધ ફિયા ઓર દિનના કાલ જે રસ ના = " કિમી. માં કે દિd11 મેરા ' મા મે મ. ૧ ટે. “ર '' '' ૨. અથ
For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વા ચોવીસ કલાક દિને રાત્રિએ મને તિને ક્લાક ધર્મમે લગાકે લાભ કિયા; અસા હિસાબ કરનેવાલે પ્રાણ ઇસ જગત વિશે અથાત્ રહી છે. તથા નિર્ધન પ્રાણિ સ્નેહ અર્થત મિત્રાચારી રખનેવાલે કભી સ સં. સારમેં હી હૈ. કકિ વે અપને મન એસા માનતે હકિનિધિતસે અને કરેગે તો કદાપિ તિસકે ધન આદિસે મદદ ના પડેગી, પરંતુ વે, થલ ન વિચારતે હૈકિ યહ ધન કિસી પરોપકારમે લગાનતે અા ઉ.: કદિ લક્ષ્મી તો ચપલ છેઆજ છે આખર કાલ નહી , મે પુય પ્રબલ હતા કિતના ધન ધર્મ પરોપકાર આદિમ લગાઉ, કદાપિ ખૂટના નહી; ઓર મેરા - પુણ્ય પ્રબલ નહી હૈ તો મેં ધમેરિકમે નહી ખરચુંગા તેલી ખટ જગા; ઇસ વાતે મેં અપની શકિતકે અનુસાર દીન ગરીબ આદિકા ઉદ્ધાર કરે અન્યથા મેરા મનુષ્ય જન્મ નિફલ ચલા જાયગા; આર ધનતે બહાદી રઇ જાગા. મને કેવળ અપને હાથકે દિ કરે હુએ પુય પાપરૂપ ધ રૂપે પરભવમે સાથ લે ઉગા; આર તદનુસાર વહાં સુખ, દુ:ખરૂ૫ દાણપ્રાપ્ત કરૂંગા. ઈત્યાદિ વિચારકે નિર્ધનકે સાથ એક કરને વાલે, ડેડી પ્રાણુ ઈસ સંસારમે હૈ. તથા કિસીક અવગુણ દેબ આદેખા કરવાની ય એ સંસામે છેડેલી છે. અર્થાત્ કિશીકા અવગુણ દેખકે મનમે યહ વિચારતે હેકિ હે ચેતન ! સંસારિ નવ અનાદિ કાકા અનેક અવગુણસેં બરાજમાન છે, એ વાત નું કિસીકે અવગેકી ન વ ન કર, કિંd જિસ લિરીમે કોઈ ગુણ દે તો ઉસકે ગ્રહણ કર, આર ઉસકે બુકી પ્રશંસા કર. જિગમેં ઉસકો એની ગુણ ગ્રહણ કરને કા ઉત્સાહ હવે એસા વિચારો વાની છે. એના પાંદી છે, તથા જુન (ધા) હિતકારિ, પ્રમા ણ સંયુકત, પિરા, માંડ વન બેલને લાભ ઇસ સંસારમે છેડેકી .. તથા 'આભારે વશ કરવાલે, રાગ શરિત બનવાનું સાર્થકર કે વનપ કરાવળે, નમકે વિકાર ભાગ કરનેવાલે, આર અવગુણ પર ગુરુ કરને વાલે, એ માણીભી ઇસ સંસારમે છેડેથી હે. અબ મૂલકા “'' પાદિકા સાથે તે પર્ય લિખતે હે - બુદ્ધિ પાનેકા પલ યહી હું ને નિબાપાત હો કે તવ પદાર્થો વિચાર કરના. (૧) શરીર પાનેકા સાર યહી હૈંગિક પાપ પઝનિસે લઇ જાના; આર ત્રત ધારણું કરે ર¥અર્થMA પાક સાર યહી છે જે સુપાત્રમે લગાના. (૩) વચન- પાનકા.દલ થી • ને મીઠે જરા સર્વ કે સાથ હીતિ કરી. (૪) તિ છે
*
*
1
+
For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી જેને કારણે.
મહું શું કરે છે? આ સંસારમાં સર્વ પ્રાણીને પ મ કરાવનાર “મેહુ” કહેવાય છે તો તેનું પ્રબળ કેટલું છે અને તે શું કરે છે તે છે માટે આ નીરો તેના પરાક્રમનું સં; રામને સાદું સ્વરૂપ બતાવ્યું છે.--
મેહ, પાને-રાગાદિ દેન યુકન, જેની પાસે પ્રગટ છે મોત બિન બનાનાર સ્ત્રી રહેડા હૈય છે અ , પર દે પ્રગટ આ વિભાવ બતાવનાર એ છે તેમજ હજુ નાનું સૂયનનાર માળાની અ-મ-જેનાથી ઉN: દે અને જપ તપ તેનામાં દે છે પણું રામને છે. પી મને દિકના પગટ પરિચયવાળા, સંસારમાં આ સાત છો અનાસીપણાનું ડાળ વાવનારા અને દકિએના વિષયમાં ચકચાર એ નામધારી અને વિશે ગુરૂપ મા સમજે છે અને તેની , મન, ધનથી ભોિ કરવાનું પશુ મેહજ શીખવે છે. અનેક પ્રકારની અat! તાએ ભરે, પૂવા પર વિરોધી, અને જેના કાન કરાર પરની આ ના સિદ્ધ થઈ શકતી નથી તેને કયા માં ધર્મ "દ્ધિ મા કરાવે છે. ગમે તેવા પણ ના જન્મથી પ્રાપ્ત થયેલા ધર્મમાં આયડી બુદ્ધિ પ્રાપ્ત જ કરાવે છે. પુલ પતિ વિગેરે અનેક કારણોને માટે ન માને છે દેવની માનતા મોજ કરાવે છે એટલુજ મણી ભરવા -
સુખમય મેળવી ના શકે છે અતિ(દ િપત્રિકામગી રતાની પાસે રિ વર માગને જે મધ ભ મ ના માહજો કેરાતે છે. મિયા કરમાં જ ફી માહ કરે છે . કદી - ઓં કા રાઇ. ૧ ભાગની પાસ થાય છે જેમાં રાજા માં દિ. પણ માહe કરા છે. મારા જ બુદ્ધિના અપપ થી પ હ તું પાવાને રામજામાં ન આવે તો તેમાં પિતાની 'નાને વિચાર ન લાવવા રેલાં રાએ વગનમાં જ વિપક્ષમ ભાવ મેહ કરાવે છે. મારે છે કારણકે અનંતકાળે પત પરિમણ કરનાર બિપિ {ી '' જો જ કરે છે.
ના સમાજમાં પોતાની દશાને t ( ' 2 '17 ક ર માટે ક' ની ઉપર કોણ કરે છે. ઘણા કાળ ! | મોહ ગુનામાં તોડાવી નાખે છે. કોઈપણ પ્રકારની વિશેષતા પ્રાપ્ત થયા છે પણ પિતાને કલકાઈ કરાવનારું અભિમાન મહ કરાવે છે. કરી છે કારની સારી દશા મા થઈ હોય ને !”ી પાડી દેવા મ િમાણ મા વડે
For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
મેહ શું કરે છે? થાય છે. અનેક પ્રકારના ળ પ્રપંચ કરીને પાદિ કાર્યમાં મેહ જે પ્રેરે છે. બીજાને શવાની વાંકાવી પોતાના આસમાને ઠગવાઇપ કાર્ય છે કરાવે છે. પોતાના અછના મુને પ્રગટ કરવા માટે તેમજ પારકા જતાં ગુરૂને ઢાંકી દેવા માટે અહી મન મેની પ્રેરણાથીજ શાપ છે શુભ નિમિત્તને ? છતાં પણ રમી તી ચાદિ ગતિને પ મહજ પિતાને માપ એ રાત. મારફન કરી છે. અનેક પ્રકારના પાકને નિજ કરાવનાર વિથ શ• - આદિકના વ્યાપાર સંભ નામના નવા સમટ મેલી મોદજ કરી છે. કેમ મારાદિ કે દનષ પ્રાપ્તિ થવાનો સંભવ ય છે તેમાં સતા, પ્રમાપિ ક ર ૧, ૨, કિદિ કી કરવાની છે, રર નથી એમ ગુરુ તપણે બહુ જ સમજો છે. સ્ત્રી, પદ, પરિવાર, ક. મા અને દેવ સુધાં અસ્થિર-અનિત્ય અને હા માનમાં વિનાશ પામવા ના માળા છતાં તેમાં રિપની, નિત્યપણાની અને માત હીત અન્ય વિનાશી પણ બુદ્ધિ મેહુજ કરાવે છે. ધ યવહાર અને વાસ્તવિક છે વિવાદિકને બાજુ પર મુકી ને માત્ર લોભના પરવશપથાથી દુર દેશમાં ગમન માહજ કરાવે છે જેમને સંગથી દયા ભાલ શિશિળ થાષ, ઈદિન વિશે પુટ થાય, મહા આરે ભ અને મ પ મહાદિકમાં જ નાં પાપને મ હીત થઇ નથ, તેવા અવનશ સ મ જ કરાછે. મા'-' તરકે સમાન છતાં તેમાં, કમર, 3 નામાં, ઢાલવા લવામાં આ એક ક્રિયામાં અભિમાપ પ્રગટ કરવાનું માલુજ રઈખે છે, જે મિનનું માત્ર ને પકડીને અનિતિમાં પ્રવર્તતી વખત માની શિખામણુથી આ પ્રાણ પાછું વાળીને તે નથી. , ... કામ કરવાની અને તેના પરિણામે કેટલીએક વાળ પર છે
૫ બુદ્ધિને ઉદય માહવડે જ થાય છે. કે એવા ની ઇછા અને - : નેક પ્રકારની તંત્રક્રિયા બનાના બનાવોથી ગીત જવું , તેમજ તે'વા ચમકાર કરનારાઓમાં પૂજ્ય બુદ્ધિ વિગેરે માધુના પ્રભાવથી થાય છે. ઇંદ્રિના વિષય કે પરિણામે વિલ ટૂલ છે તેમાં આનદ મેહુજ મનાવે છે. સંદિપે પણ માટે અભક્ષ પંથે ખાવાની બુદ્ધિ તેમજ બરફ સેડાયેટર આદિકામ વિગેરે ઈગ્રેજ પ્રતં સંગવડે પ્રચલિત થયેલા પદા: ખાવાની ની અભિલાષાથી જતું નિવપડ્યું કે શિખવે છે. સ્મશે
દિના તીવ્ર અમિલાવથી સુખસામાં સુવાની તેમજ આદિના આલિંગ " ઇ માજ કરાવે છે, ઘન મીમખાના સા વાદી
For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
કશી જ ધમ પ્રકાશ.
હા પાડ્યા કરતાં અલકામાં ગત પદાર્થોમાં વિશેષ રવાદાના મેજ "તાવે છે. અનેક ને કલામણા ઉપજાવીને માત્ર આ નાશવંદેને કપ કાળનું સુખ આપી બુધિત 'કુપ સમા, પુ. વાર અનેક પુખ ગોટાઓ નો ઉપભોગ મેહનત કરાવે છે. સારી વૃ૯૧ ગયુ છે કે અન્ય ઝીઓ િઉપર વિકાર યુરત દપિંડે એવા મહજ સૂર છે. અભિનીમાં બેલા હાઇને નાટકદિ પ્રસંગે નિતીને દેખાવ મા કલા અને તેને મારા નું ભાદિક હરણ કરીને તેના હાળા ભાગ પડી પ જુગાર, ચોરી વિગેરે અનિતિને માર્ગ ચડાવનારા નાટકકારોના નાટકો જોવાની ઈ. . અાથી “ એ નિતિને શીખવાના પાળ સાધન છે એમ કરવાનું મેહુજ શીખવે છે. નામકાઓના અને નાટકના ગામને સાંભળવાની ઈછા મેહુજ બપા કરે છે. પિતા નિંદાનું પા પણે બેલાયેલું વચન પણ સાંભળવામાં આવતાં દેશી ઉત્પતિ ગેર કરાવે છે. સ્ત્રી અનાદિકને રોગમાં આનંદની મા માહ થાય છે. તેમણે પિગમાં ની ઉત્પતિ મેહુજ કરાવે છે. અનિટ પદાર્થને સમાગમમાં મેહજ કલેશ ઉપજ છે. રીઓ અણગમતા વિષય પર સિને પણ ભારે હજ કરાવે છે. આયુષ્ય પૂર્ણ થયે દેર ગવાદિક પણ પલેક ગમન કરે છે એવું નિ:રાહ પણું છતાં પણ સ્વજ વર્ગમાંથી કેઈનું પણ મૃત્યુ થ ઓછો વધતો
શાક મેહજ કરાવે છે. તેમાં પણ કૃત્રીમ પણે શાક લપિ દેખાવાનું મોહ'તે શિખવે છે અને વિધિ પિતાને પાત્ર પુત્ર, મિત્ર કે સ્ત્રી દિકના મરણ પ્રમાણે તેમને સ્ત્રી ને પુલ મા ભારાદિના મરણ પ્રસંગે શોકમાં નિમમ થવું, છાતી માથુ કુટવું અથવા અત્યંત વિલાપ કરવા તે સર્વે બાળ ચેષ્ટા માહુ જાત છે. આ લેક પરલોકાદિએ તેમને આપકી વગેરેને ભયમાં
મત થઇ જ માનું મોહા શિખવે છે તેમજ અ૫ ભયને મજા ય માન- એ ભાળ રાહત રથા પણ ભયભીત થવાનું મા જ શીખવે છે. પોતાના દેહમાં એક પ્રકારની અશુમિ ભરેલી છતાં રાહત અશુચિ દેખીને પણ નાક ભરવાનું મેહિ સમજાવે છે. વળી મે તાતિાક પણે શરિ અગિ વિચાર કરવાથી વિમુખ રાખે છે. આવી રીતે અનેક પ્રધરની માહજન્ય કદને પ્રાણી અનુભવે છે.
વળી પી માં ની અભિલાવા મે કરાવે છે. હિય બુદ્ધિ વૃદ્ધિ ૧ { ક ' કામ
ને નવે છે. પણ પ્રકારના
For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
મેહ શ કરે? નિયમવા સા સેવનની અવિચ્છિન્ન તત્પરતા મોજ કરાવે છે. સ્ત્રીમાં અતૃમિ ઉપર કરાવીને પરસ્ત્રીની અભિલાષા માહંજ કરાવે છે. પરસ્ત્રી લંપર થયેલા અનેક મનુષ્યને ચાંદી, પ્રમેહ, વિસ્ફોટક, સંધી વાયુ વિગેરે વ્યા, ધિથી પીડાતા જોતા છતાં તે સંબંધમાં નિબય રહેવાનું મોહજ સમજાવે છે. ક િમેળવવા માટે જન્મ પર અનેક પ્રકારનો પ્રયાસ કરતો હોય છે છતાં આવા અકીને અત્યંત પ્રસાર કરનારા કાર્યમાં મહા ધકેલી મુ. કે છે. માહનું પરાક્રમ દાદાના સંબંધમાં એટલું બધું દુવાર છે કે તેનું વણ કરવું મુશ્કેલ છે.
આ પ્રમાણે મેહનું પરાક્રમ સપમાં ઉપર બતાવ્યું છે ટુંકામાં તેણે પ્રાણીના વિવેક રૂપ નેત્ર ખેંચી લઈને તેને અંધજ બનાવી દીધેલ છે. તે સંબંધમાં શ્રીમદવિજયેળ ઉપાધ્યાયે અષ્ટક પ્રકરણમાં કહ્યું છે કે
अहं ममेति मंत्रोयं मोहस्य जगदाध्यकृद ॥ अयमेव हि नमपूर्वः प्रमिमंत्रोषि मोहमित ॥१॥
આ જગતને અંધ બનાવી દેનારો મેહુ રાજને મંત્ર “હું અને મારૂં” એટલેજ છે. એટલે આ મારા કહેવાતા સર્વ પદાર્થોનો સ્વામી હું છું અને તે સર્વ પદાર્થો મારે છે એવી અવાસ્તવીક-મિપ્યા સમજણવડે તેણે આખા જગતને વિવેક નેત્ર રહીત-સંધ બનાવી દીધું છે. તે શબ્દો નીજ - હૈ જે નકાર જોડવામાં આવે તો તે માત્રજ મેહને જીતનારો-પૂર્વ મંત્રનો પ્રતિપક્ષી મંત્ર થાય છે. એટલે પોતાના કહેવાતા સ્ત્રી, પુત્ર, પરિવાર, ઘર, હાટ, દ્રવ્ય અને દેહાદિકનો સ્વામી હું નથી, અને તે સર્વે પદાથે સંક સ્વભાવે મળેલા છે અને વિગ સ્વ-સ્થિતિ પરિપૃકવ થયે-જુદા પડવાના છે તેથી તે મારા નથી આવી તાવિકપણે અંતરંગ બુદ્ધિ થાય તો તે પ્રાણી મેને તે છે. અર્થાત તે વસ્તુના રોગ દે વિગતે અવસરે મેહુ તેને કિંચિત્ર પણ કર્થના કરી શકો નથી. તે પ્રાણીને વિભાવનું પ• • લવા પણ થતું નથી. તે પ્રાણી તો પિતાને આમિક ગુણમાં મળ્યું કથા કરે છે. ઈનિ બાળે. • • . ઉપર જણાવેલા મેહના પરાક્રમને તેડવા માટે વિકરૂપે વજૂનીજ પરમાવશ્યકતા છે તેનું સ્વરૂપ બીજે પ્રસંગે બતાવીશું જેથી પૂવૅકત સર્વ મોહથી સંકજ વારમાં પરતું આમિક પરામવો છુટી જશે. હાલતો પૂર્વે બતાવેલા મહને પરાક્રમને જાણીને તે તે બાવને મેહ કૃત જાણીને તેનાથી દૂર ર પ્રયાસ કરે એજ વાચક વર્ગ પ્રો અમારી પ્રાર્થના છે.
For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
થી ૧૧મ પ્રકાર. नितिवाक्यामृत.
અનુંસંધાન પુ. ૧૩ ના ૧૬૦ ડી. ૧૧૫ જે કાર્યમાં લટ તેટલો ખર્ચ કરી શકે નથી એવું કે આ મનારને જાણો.
116 બ કલેશ બાન અને ફળ અપ મને એવું કાર્ય આરંભનારને મતા મૂળ .
૧૧૭ જેના કાર્યમાં વિન ન આવે એને પણ પ્રાણુ આ લોકમાં એ નથી અને થવાને પણ નથી માટે વિઝન આવેલું દેખીને કોઈપણ કામેં તજી દે નહી.
૧૧૮ હું કરીશ કે નહીં કરી શકું એવા સંશય યુકત વિવાળાને બાળ હૃદય વાળો .
૧૧૮ આ પદિર ત્યાં સુધી તેને ભય રાખો અને તે આવી પડે ત્યારે ધર્મ કે શાથે રાખવું એ ગુણ મહા પુરૂને છે.
૧૨૦ મૃદુતા યુકત જળ જેમ મોટા પર્વતને ભેદી નાંખે છે તેમ મૃદ ગુગળો પર પણ મેટા રાજાઓ હદયને ભેદી નાર છે. અર્થાત પિતાને વશ કરી દે છે.
૧૨૧ ગર બેહાનારો મયુર જે વિધર સપનો નાશ કરે છે તેમ ગીતો ગામ પતાને ગવાન ને પણ કરે છે.
૧૨૨ વિના રામયમાં સતાપ કરે તે કાર્ય સિદ્ધિમાં વિન રૂપ છે માટે તેની અસર મન પર થવા દેતી નથી.
૧૨. શરદ વાત ની પિંડ મિમાં મને કળ ન પૂરું કરી નથી
૧૨૪ - ઝાડ પશ્ય ક ા ભ મ પુરૂનું ચ | કવિના રહેતું નથી.
૧૨૫ કઈ પણ વસ્તુ ભાવથી જ સુંદર કા કિ છે એમ નથી પરંતુ તે જેને સારી લાગે તે તેને મન સદર છે.
૧૨, ધણા વાળાની પ્રભુતા એમાં ' : કે શા છે થઇ જ છે.
For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી મુંબઇના ગ્રાહકોને ખાસું સૂચના. મરકીને ઉપદ્રવને લીધે ગ્રાહક વર્ગ મુંબાઈ છેડી ગલિ હેવાથી ગયા વર્ષના ચાર છેલા કે બીલકુલ મેકલેલા નથી. આ વર્ષનો અંક પહેલે ને બીજો એકઠા મોકલવામાં
છે છે. તે જે મને પહેચશે (પા છે નહીં આવે ) તેમને ગયા પર્વને ચારે એક મેકલવામાં આવા લવાજમ જેટલું તેલ શે. હવે તેટલું બઠાવકેટ કીપીગાહીમાં શા. રતનચ્છ વીરની દુકાને ભરીને પાડે લેવી અને ખેમર આપવા, આ ૨ ચિન ઉપરે જરૂર લક્ષ આપવું.
મલી,
'
* *
:
- 4 -
તિયાર છે. મફત મેગાવી છે. પ્રગને માટે પશુવધ કરનારૂં પાઆયુર ઇન્સ્ટીટયુટ નામનું ખાતું આ દેશમાં સ્થાપવાનો હીલચાલ
કેટલી વાંધા ભરેલી છે તે વિષે. - મુંબઈમાં મળેલી ગજવર સભા સન્મુખ મી. મનસુખલાલ ૨ હાઈ આપેલાં ભાષણની છાપેલી નકલો તૈયાર છે.
મુંબઇ--- Jડયા એની વિલિસેકશન સોસાઇટી (પ્રાગ માટે થને પ્રાણી વધ અટકાવનારી હિદુસ્થાનની મંડળી)ના ઓનરરી સેક્રેટરી.
મુ. વિવાળી બંદ૨. શીરામ વબવાળા મકાન મળી શકશે.
તૈયાર છે.
નવું જેને પચાંગ. રાવત ૧૯પ૩ ચતરથી સંવત ૧૮પ૪ ના ફાગણ ચેપ તીધી, વાર, અંગ્રેજી તારીખ, જેને પ, દય સંત સમય ચાધડીઓ વિગેરે જોવાનું સહેલું સાધન
કીંમત અરધે આને.
For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( નીચે જણાવેલા જાને લલામ ભરાથી - મને પહેચશે. ) 1 લી મુંબઈ-પા વીનદાસ ભાગ છાપી છે ? રર-એ, મકર ર ગ ાર . કાર અને છે મદાલદ-૧૧ ના ગપરા રામ ની છે. શા. ભુજ) રાદ. એ 1 કર પ્રેસ. " વીરમગામ-માર ર. રાંદ મુળચંદ. વલરોડ-શા. પુનમચંદ કાર 7 જળગામ-શા, રામચંદ. જીવરાજ. 8 કપડવંજ-પરી બાલાભાઈ ગીરધરલાલ. 9 પાલીતાણા-રી લખમીચંદ ઘેલા. 16 વેશવા શા. કુંવરજી બે કળ. નશાળા. 11 ધોરાજી-શા, નંદવાઈ રવજી. 12 અમરેલી. કા. શીદ લાભાઈ 12 કલકત્તા-ભા (1) વીર. ઈ કરાખી, 14 - શા. મુંદર: દરગંજ, 15 ઇ-શા. મગ પ નં. 16 જબુરાર- શા. માર દાસે ૧ર. 1 મી ડે (''ક' : ભા . 1 t. '18 રાણ--પા 1. 28 રા અને નકારા. ) વાદ , બેગ (( | | મન મા 111 ' માં ! For Private And Personal Use Only