Jain Dharm Prakash 1893 Pustak 009 Ank 05

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha
Catalog link: https://jainqq.org/explore/533101/1

Page #1

श्रीजैनधर्मप्रकाश.
JAINA DHARMA PRAKASH.1.
છે છે
1
દાહરા. જામતરસ રસનાથકી, પાનકી પ્રતિમાસ; ? રસિકબા રસમ છે, વાંગી જેનધાશ.
છે
દરેક
છે
કે,
પુસ્તક ૯ મું. શક ૧૮૧પ શ્રાવણ શુદિ ૧૫ રાવત ૧૯૮૮ અપમે.
हितोपदेश. “વૃથા ગયું જીવિત તેનોનું.”
(ઉપજાવી.)
(અનુસંધાન પૃષ્ઠ મેથી) જે કામિની કામ કટાક્ષ બાણે, ઘાયલ બની ધર્મ જરા ન જા; સદા ધરે ધાન પ્રિયા જનોનું, વૃયા ગયું છવિત તે નરોનું. જે સુંદરી સંગીતમાં મળેલા, મૃગાર ગીત રસમાં રચેલા; કરે નવી કાન ધારા, વૃથા ગયું તિ ને નરોનું જે અંગલિંગનમાં ઉમંગી, સદા રહી કોમળ 'નપ સંગી; જાણે નહી નિર્ગમ વાસરોનું ; કશા , અવિન રાનું. જે રૂપમાં લીન બની નિજાગે'; શાબ કરે નિત્ય વિન રગે કરે નવી રાધન સુરતનું, યા ગયું છવિત ને રોનું. જે સ્વાદમાં લંપટ રમે છે; નિ વિકારી રસ ઉમે છે; પડી હું ઘેન કરી રસનું, શી ગયું છવિ ન રાખું.” ૧ શા છે–પલ ગ. ર દિવસો મા. ૩ ના અંગમાં.

Page #2

જનધર્મ પ્રકાશ. તેને એમાં માર તેડા ચાળે, સુગંધમાં મા બની છે; ગણે નહિ મા મહાજનનું વૃથા ગયું છવા તે નરો. તેરે મેળવી માના દેહ શારી, કરે નહી આ ભવન ધાર; કરે સદા ચેરિત ને મુંબોનું, વૃથા ગયું 11 વન તે ના. જે ભાગ્યે લમીપતિ થયા છે; રા ને સખ્ય વિ ર છે; કરો રાત વિત સાર્થ નિ; કહે સુપેરે દ એહ પી.
૪
૧૦
૧૧
. ( શ્રી મલ્લીનાથજી ચરિત્ર, )
અનુસંધાન પૂર 1 મેથી, ઇ પદ માળા કરી કે તરત જ પિતાને છે ? : ક - વતાઓ બલાડી આના કરી કે “ન કરી મલ્લીનાથ અરિ. ના ગુરુ
ને વિરે વરદાન દેવા નિશિn B૮૮ કેદ અને ૮૦ લાખ ગાવાની - દિ કરો.” તરત જ તે દેવતાઓ ઇશાનકુળે જઇ ક્રિય સમુઘાત કરીને ઉતકૃતિ ગતિ વડે જંબુદ્વિપમાં મિથિલા નગરીને વિષે જ્યાં કુંભરાજાનું રાજભુવન છે તેમાં આવ્યા અને પૂર્વોક્ત સંપાવાળા રાવણ દયની વૃદિકરી સ્થાનકે જઈને તેમણે ધનદને આજ્ઞા પાછી સોંપી એટલે ધન - ધર્મ સમયે જઇને આજ્ઞા મુજબ અમલ કર્યાનું નિવેદન કર્યું.
હવે મલ્લીકુવરી દરરોજ પ્રાત:કાળથી દાન દેવા બેસે છે તે પ્રથમના બે પ્રહર પર્યત સનાથ, અનાથ, ધનસાન, નિર્ધન, પંથી, પિન. કાપાલિક, બાવા, ગોગી, વિપધારી વિગેરે તે આવે છે તે એક મુડે દાન આ પિ છે. આ વખતે ઇંદ્ર સમીપે રહે છે અને દાન લેનારના ભાગ્યાનુસાર મૂટિ માંહેને દબમાં હાની વૃદ્ધિ કરે છે. અભવ્ય જીવ આ દાનને લાભ પાપી શકતા નથી, વળી દાન લેનારને છ માસ પર્વત તો એ દાનના ભાવે કોઈ પણ પ્રકારનો વ્યાધિ ઉપજ થ ી, દરરોજ એક કાને આઠ લાખ દ્રવ્યની રાશી દાનમાં આવે છે એટલે એક વર્ષ પૂવાળ સંખ્યા - કત દ્રવ્ય દાનમાં આપે છે,
એ પ્રસંગે કુંભરામાં પણ સ્થાને સ્થાને દાનશાળાઓ ભજનશાળા ઓ મકાન છે તેમાં અનેક પ્રકારની રમતી નિષા થાય છે. તેમ અને પાણી જે આવે તેને આદર ગાર કે જેમા માં રોડ
3 અતિ ! - ૨છે.

Page #3

માયા
હ૫
દેશ પ્રદેશમાં ચારે ન કશી માં પરિ મ . ૧ આપે છે એ ખબર કે જાથી દુર દર દેર ૧ = ક બ છે આવીને દાન લેવા લાગ્યા. આ મ ક -
છેતાને માચાર નથી જ લોકાંતીક દે - ભ - ૧ : પ = . તેઓ પાંચમા થ દ લોકની કૃષ્ણ િાિ ના ત્રીજ . રહેનાર છે. સારા આદિત્ય, નહિ, પર, ગદા, પિતા, અમાપ, આય, અને સીટ આ પ્રમાણે તેમના બે છે. મે ઘ પરિવાર છે. ભગવંતના દિલ સને તેમનું આસને પ્રચલિત થવાથી અવધિજ્ઞાન છે દિક્ષા સમયને નળી ભગવંતને સ્મરણ આ માટે આવવાને તેમને અનાદિ વ્યવહાર છે તે અનુસારે તેઓએ ભાગવત પાસે આવીને બે તાપ જોડી કહ્યું કે “હે ભગવંત! હે કાગ ! " ( પ્રો . જે લ. થે કાવ્ય પ્રાણી તિનકારી, સુખી " "વન નિશ્રાકારી મા સુખ આપનાર છે. ' આ પ્રમાણે માટે પણ મહા મધુર | - નોન વાણી વડે કહીએ જેમ આવ્યા જેમ પાછળ થાનકે ગયા.
પછી શ્રી મલી અરિહતે જ્યાં નાના માતા પિતા છે કે આ નમ્ર વચને કહ્યું કે “ તમારી આજ્ઞાને પામી ૬ દિક્ષા લેવાને વાંછુ છું” માતા પિતાએ પણ તરતજ કહ્યું કે “હ પુરી ! હે દેવાનું પ્રીયાં તેમ તને સુખ ઉપર મ કર.” આ પ્રમાણે આ પાણીને મલી કુંવરી દિ. ક્ષા લેવા ઉજમાળ થયા એટલે કુંભરાએ દિક્ષા મંડાસની તેયારી કરોવી. પ્રથમ અભિક કરવા માટે આઠ વનતિના કળશે તૈયાર કર્યા. એ - મને પ્રભુ દિલ માસય હોવાથી ૧૮ ઇદો આસન કંપાયમાન થયા એટલે તેઓ અવધિના દિવા સમય નથી બન જ કયાં મલ્હારી બેઠા છે ત્યાં આવ્યા અને પિત પિતાના અભિયોગીક દેવને આના ક. રી કે “ રાવર્ગ રૂમ વિગેરે આઠ 1ળતી મળીને ૮૮૬૬ કળશ યાર કરો અને મેં કુંભાએ કરાવેલા કળશ અંદર પ્રવેશ કરાવા તથા તીર્થ જળે કરીને ભર” દેવોએ તત્કાળ આના પ્રમાણે તૈયારી કરી એટલે કે ભગવંતને પ્રર્વ દિશા સનમુખ સિંહાસન ઉપર બેમાં અને બરાબને છેગળ કરીને સર્વ ઈદાએ નીર્થ જળ અભિક કર્યા. પછી ઉત્તમ વસ્ત્રાભરણ વડે ગાલન છે. કુંભરાશે નર જ ગણા નામે પણ કેએક કરાવી એટલે કે રનજીત એક - મ ાી પાલખી ના

Page #4

૭૬
શ્રી જનધર્મ પ્રકાશ. ક દેવતાઓ પાસે તૈયાર કરાવીને તેની ગદર પ્રવેશ કરા-ર. ગલીકરી અન તેને લિપ ર લા પૂવૉભિમુખ રિડા ઉપર બેડા : છે કે. ભરા
છે કે પપ .|| કડા ||, શનિ . આ શ1 ૨ પામી છે ને એના કરી અને પાવાપી ', ' કે તારા . બે આતો તેમને દર ક અ શકે , શાક, રે ? - કે એની પાસે ઉપર પાણી ઉપડી. બાકી અનેક દેવતા -
પાકો ગાડા છે લાગ્યા. ગાગળ ગાયા ગટલે કે દ્ર અને શા ત્યાંથી નીકળી ભગવંતની બંને બાજુએ આવી ચામર લઇને ઉભા રા. ' આઠ મંગળ આગળ ચાલે એટલે અનેક પ્રકારનું વાછાના ય સાથે મિથિલા નગરીના મધ્ય મધ્યમાં થઈને એ વરઘોડે સહસ્ત્રાંનામ નમાં આવ્યો. દેવતાઓએ આ નગરમાંથી તઉધાનમાંથી કરો દૂર કરી સુધી જળ વડે સીંચન કર્યું. અને પાલખીમાંથી ઉતરી તરતજ પિતાને આભરણે ઉતા ને પ્રભાવનિ માતાએ પોતાના મેળામાં ગ્રહણ કર્યા. પછી ભગવતે સ્વહસો પગપુટી લો કર્યો. ઈ. તે વાળ - ઇને તીર સમુદ્રમાં ક્ષેપ કર્યો ત્યાર પછી ભગતને વૃા ઉગરવાને અનસર નથી કે સર્વ વાછરાદા ય બંધ કર્યો. એટલે ભગવાને એમ સિદ્ધને નમસ્કાર કરીને એ સામારૂરું ઇત્યાદિ પાઠવડે દિક્ષા ગ્રહણ કરી. તકાળ પ્રધાન મન:પર્યવ જ્ઞાન ઉત્પન્ન થયું. પણ શુદિ ૧૫ ને દિવસે ભગબંને અટ્ટનો વપ કરીને ચારિવ ગાન કર્યું તે વખતે તેમની સાથે આ મંતર પદારી ૩૦૦ સ્ત્રીઓ અને બાહ્ય પદાજે ૩૦૦ પુરૂષોએ પણ ચારિત્ર લીધું. બીજા આઠ કુમારને પણ સાથે ગારિત ગ્રહણ કર્યું. ઈ. કાદિક શારે નિકાયના દેવતાઓ અહીં ભગવંતનો નિષ્ક્રમણ મહોત્સવ કરીને પછી નંદીશ્વર દીપે ગયા. ત્યાં અઢાઈ મહેસૂવ કરીને સ્વસ્થાનકે ગયા.
ગવતને દિક્ષા દિવસનેજ પાછલે પહેરે શુભ ધ્યાનડે ગાર ધારિત કર્મનો ક્ષય થવાથી અનંત, અનુત્તર, પ્રધાન, બાંધાન રહીન, નિરાવરણ, ક્ષાવિક અને પરિપૂર્યું એવું કેવળજ્ઞાન અને કેવળદર્શન ઉત્પન્ન થયું- - ત્કાળ ઈંદ્રના આસન કંપાયમાન થયા એટલે તેમણે ભગવંત સમીપે આવી સમવસરણની રચના કરી અને ભગવંતના મુખથી દેશને શ્રવણ કરી જ્ઞાન મહેસવ કરીને સર્વ નંદીશ્વર દીપે ગયા. ત્યાં અડાઈ મહેસિવ કરીને સ્વસ્થાનકે જતા હવા.
પ્રાતઃકાળે કુભરાજાને વધામણી આવવાથી તેઓ તથા ૨ મિત્ર

Page #5

માયા.
આ મેટા આાર સાથે મગવતને વાંદા નખની બાર નીકળી મ મવસરણમાં આવ્યા. દેશના સાંભળીને કુંભરાહ શ્રાવક થયા, પ્રભાવતી માતાએ શ્રીકામ અંગીકાર કર્યું અને મિત્ર શસ્ત્રએ ભગત તની સમિષે દિક્ષા ગ્રહણ કા યાદ હું બા, દોદશાંગીની પારગામી માવત કેવળજ્ઞાન પામી મેસે ગયા.
6.6.
ભગવને પણ અનેક દેોમાં હાર કી અનેક બન્ય જીવોને પ્રતિજ્ઞાધ માડીને ઉપકાર કર્યા. તેમને કશુક પ્રમુખ ૨૮ ગચ્છ અને ૨૮ ગબુર થયા. ૪૦૦૦ સાધુ, ૫૫૦૦૦ સારી, ૧૮૪૦૦૦ શ્રાવક અને ૩૬૫૦૦૦ શ્રાવીકાની ઉત્કૃષ્ટ સયદા થઈ. ૬૦૦ ચાદપૃવીં ૨૦૦૦ અવધિજ્ઞાની, ૩૨૦૦ કેવળજ્ઞાની, ૩૫૦૦ વૈક્રીપલબ્ધિવાળા, ૮ ૧૦ મનપર્યવજ્ઞાની અને ૧૪૦૦ વાદી થયા. ૨૦૦ મુનિ અનુત્તર વિમાને ગયા. ભગવતની પાછળ નીશ પાટ સુધી મેક્ષ માર્ગે ચાલ્યે અને કેવળ જ્ઞાન પામ્યા પછી ભારે વ મેક્ષ માર્ગ શરૂ થયા અરિહંતનું રપ બનુષ્ય પ્રમાણુ શરીર, પ્રિય શુ સમાન નીલગ્ સમારસ યાત ગા 49*'બચ
મઠ્ઠી
ને
સંઘણું હતું.
૫૪૮૦૦ ૧'{
મહી અહત એક એ વર્ષે ગ્રાસે રહ્યા અને કેવળી પાય પાળ્યા. એકંદર ૫૫૦૦૦ વર્ષનું સપૂણું આયુષ્ય ભગવીને અંત સમયે શ્રી સમ્મેતશીખર પર્વતે પધાર્યા. અને માપેાગમન અક્રુ અંગીકાર કર્યું. ચૈત્ર શુદિ ચતુર્થાંની મધ્ય રાત્રીએ પાંચો સ્ત્રીએ મરી પ
શે પુરૂની સાતે એક માસની સલેખષ્ણુ કરીને ચાર અધાતિ કર્મને ક્ષય કરી મેક્ષ સુખ પ્રત્યે પામ્યા. સર્વે કર્મોથી વિમુક્ત થયા. સરૂં અર્થની સિદ્ધિને પ્રાપ્ત થયા.
ઇંદ્રાદિકાએ આવીને ભગવતના નિર્વાણુ મહેાસ કર્યો. અને નદીધ રદીપે જઈ અડ્ડાઇ મહાભુવ કરીને સ્વસ્થાનકે ગયા.
પ્રીય વાંચનાર ! આ કથાની અહીં સપ્તિ થાય છે. માયા ૫ટ કરનાર મનુષ્ય પ્રથમ તે કાંઇક લાભ થવાી મનમાં રાચે છે પરંતુ તેનું પરિણુામ મહાનિર્ આવે છે. એ સબંધમાં આ વિનયના પ્રારંભમાં વિશેષ પ્રકારે લખાયેલ વાથી ફરીને અીં લખવાની જરૂર નથી પરંતુ ખરા વિચાર કરવાના એ છે કે શ્રીમથી અતિ વૃનું બવમાં મા ૧આસ્થા વિશે કરવાને માટે ગુ ક કર્યું તે તેનું ફળ સ્ત્રીપણુની પ્રા

Page #6

શ્રી જનધર્મ પ્રકાશ. ણિ રૂપ થયું. તે જે પાણી અનેક પ્રકારના પાપના કાળની કાપ માછે અથ'll અનરા મૂળ આય--દ્રવ્યની પ્રાપ્તિ માટે કપટ કરે છે તેને કે. નું અનિટ ફી રાખવું પડશે ! એટલું તો શાકસ સમજવું કે માયા કપટ કરનારને આગામી ભવમાં તિ ગતિશીજ પાણિ થાય છે અથવા wી પણાને ડામ કરે છે. માટે જ તને એ બે બાબત અ લાતી હોય તો માથા ઉપર કરવું પડયું ક કે : રા કાર્ય - ('' -- કિપટ "નિ છે તે છે, એ ફળ " "બન • " .
કેટલા એક મનુષ્ય સાંસારીક કાર્યમાં તો શું પગ ધર્મ કાર્યમાં પણ કપાળી કરે છે પરંતુ તેઓ તેના માઠા ફળને વિચાર કરતા નથી. કે
કે તેથી હશે અનિષ્ટ ફળની પ્રાપ્તિ થાય છે માટે ઉત્તમ રસ મારીક કાર્યમાં પણ કટ ' કરવું અને ધર્મ કાર્યમાં તો વિશેષ પ્રકારે રાર, લો ની દરેક ધર્મ કા કુલભ .
11માનું
ગતિHT.
(અનુસંધાન પૃ. 3 થી.) પતિ મણ વંદીતુ) કહ્યા પછી મને લગન - ગે ક. રવાની હકીકત પૂ કહેલી છે તે કામે લગન પારંભમાં આ વિસ મેં કહ્યા પછી કરામભ તે કહેવામાં આવે છે એ સંબંધમાં શિય પ્રશ્ન કરે છે કે-“કરેમિ ભંતે રામાઈથ” એ મુત્ર પ્રથમ આદિમાં, પછી વંદીસાસુત્રના પ્રારંભમાં એમ બેવાર કહ્યા પછી વળી ત્રીજી વાર અહીં કહે. વાનું શું પ્રપોજન છે ?' ગુરૂ ઉત્તર આપે છે કે “સર્વ ધર્મનુષ્ટાન સમતા પરિગુમને વિશે સ્થિત થયા સતાજ થાય છે તેથી પ્રતિક્રમણની અવમાં મધ્યમ અને અવસાને વારંવાર તેની રકૃતિને માટે કરેમિભંતે એ સુવ કહેવાનું છે.' કદી કોઈ અહીંયાં પુરિકન પણ લાગવાની શક કરે પરં. તુ સઝા ધ્યાન, તપ, આપધ, ઉપદેશ, રસુતિ, પ્રમાણ અને સતગુણકીર્તન એટલા કાર્યમાં વારંવાર કહેતાં કરતાં પુનરક્ત દવ લાગતુ નથી.
રારિબાગારની વિશુદ્ધિ માટે ઉપર કલિ કાઉસગ્ગ પાયા પછી નાના ચાર અને દનાચાર બંનેની શુદ્ધિ માટે કાઉસગ્ન કરવાના હોવાથી કાની વિશુદ્ધિ માટે પહેલો કાઉસગ્ગ કરશે તે નિર્ણય કર માટે કરે

Page #7

પ્રવેણ
કે-તકનું પણ જેમ હી શુદ્દે કરે છે અને વ મ રી વિ ગળ કરે છે તેમ સમ્યકવ્ય, નાનો વિમળ કરે છે. ટેગ જળ નિર્મળ છે અને કિસી એ છે તેમ જેમ જેમ યંગિ યા ભગમ ( તત્ત્વનું !!) ાય છે દિપક અને કાળ ઉત્પન્ન થાય છે. મગન કાળ ૫ પ ંત તેમ સમ્યક ના} તુમૃત સમ શ કાજે મુખ્ય સ્ત્રી ૫ થાય છૅ, ઇત્યાદિક આ રીતે જ્ઞાન થકી દર્શી ગટ છે. માટે નાનાગાર ની પૂર્વે દર્શનારી વિશુદ્ધિ માટે બરસેનમાં ઉપન્ન થયેલ હવાથી આસ. ઉપગી એવા શ્રી અભદ ચર્યા નિયંકરાની સ્તુતિષ ગાર્ડ શતં સ્તન લાગ) ના સભ્યલેએ અતિઆણુ વિગેરે આ કહીને તેને અન્ય કાવ્યસર્ગ કરે અને તેમાં એક લોગસ્સ ચિતર્યુ. કાઉસગ્ગ પારી શ્રુતજ્ઞાનયરની વિશુદ્ધિ માટે પુખરવદીયદે સૂત્રો કહીને બન્ને કાઉસગ્ગ પણુ એક લગ્ન ચિન યુક્ત કરે. એ કાઉસગ્ગ પારીને નાનાચાર, દર્શનાચાર, અને ચારિત્રાચારના નિર હીચાર'ણે સમાણ ફરવાથી જેમણે ઇત્કૃષ્ટ કને પ્રાપ્ત કરેલું છે. એવા સિદ્ધભગવંતની સ્તુતિ સિદ્ધાણ છુટ્ટાગ્′ એ સુત્ર કહે
ન
પૂર્વોક્ત ત્રણ્ કાર્યોત્સર્ગમાં ચારિત્રની વિશુદ્ધિને માટે છે લેગસનો અને નાનાગાર દર્શનાગારી માટે એકએક લાખો કગ કલા ચારિત્રાગારની નિયતા સુવાથી સમૃત્યુ. તે વિશેષતાને માટે પૂર્વે યુક્તિ દશાવેલી છે.
ها
તેમ તેમ ત એક
વે
એ
ટિ
એ પ્રમાણે ત્રણે કાયેત્સર્ગ કર્યા પછી સિદ્ધસ્તવ કહેવાય છે. તેનું કાગ્ એ છે કે સકળકુશળઅનુષ્ઠાનનું ફળ નિદ્ધિપદ છે અને તેને પ્રામ કરનારા તે સિદ્ધ ભગતત છે. જૈનધમ સાશ્વત સુખ યુક્ત મોક્ષફળને દેવાવાળા જિનેશ્વર ભગવતે કહેલા છે. તેનું આરાધન કરતા સતા મનુમતિ સબંધી અને દેવગતિ સબંધી સુખની રેં પ્રાપ્તિ થાય
તે ધાન્યન્યપત્તિને માટે ખેતી ક૨સ્તાર કૃપીકા ધાન્ય ઉપરાંત ખડની પ્રાપ્તિ પણ તેને માટે પ્રયાસ કર્યા શિક્ષય થાય છે તેમ સમવી. એટલે એ અનુસંગત કળ છે. પરંતુ તે દેવગતિ મનુષ્યકૃતિ આશ્રયી સુખ પ્રાંત વિનર હાવાથી શાસ્ત્રકાર તેને ખરૂ સુખ કટુતા નથી. ગીતમ વામિએ જાગવતને પુછ્યું છે કે હે ભગવત્ ! સુખ કેને કહીએ? ભગ એ ઉત્તર આપ્યા કે
kr
k
હું ગૈતમ ઘણે કાળે પણ જેના અંત (વિનાશ )

Page #8

જૈનધર્મ પ્રકાશ,
८०
નથી તેને સુખ કહીએ.” તેવુ સુખતા મેક્ષ સુખજ છે.
કદિ કાઇ પ્રશ્ન કરે કે જ્યારે સિદ્ધની અને મેાક્ષ સુખની મુખ્યતા છે ત્યારે તેની સ્તુતિ રૂપ સિદ્ધ સ્તવ પ્રારંભમાં શા માટે ન કથા? ઊત્તર સર્વ ક્રિયાનું ફળ પર્યવસાોજ હાય છે. પહેલાં હેતુ નથી. વસેને વિ તે પણ ક્ળેાપત્તિ પ્રાંતેજ થાય છે. કહ્યુ છે કે વૃક્ષના મૂળથી ખંધા પ્રભવ થાય છે. ખંધથી શાખા, શાખાથી પ્રશાખા, પ્રશાખાથી પત્ર, પત્રથી પુષ્પ, પછી ફ્ળ અને છેવટે રસની ઉત્પત્તી છે. આ પ્રમાણે હાવાથી નાન દર્શન ચારિત્રના ફળ રૂપ સિદ્ધનું સ્મરણ પ્રાંતે કરવુ યુક્ત છે.
૧
સિદ્ધાણ મુન્દ્રાણની પ્રથમ ગાથાવડે સિદ્ધ ભગવતની સ્તુતિ કર્યા પછી સાંપ્રતકાળે જેમનું શાસન પ્રવર્તે છે. એવા શ્રી વીરભગવત વિશેય રમરણીય હાવાથી તેમની સ્તુતિની એ ગાથા કહેવી. ત્યાર પછી મા તીર્થં હોવાથી શ્રી ૧ઊજ્જય તગિરિની તથા તેના અલંકારભૃત શ્રી નેમિનાથની સ્તુતિરૂપ એક ગાથા કહેવી અને પછી અષ્ટાપદ ન દીધ રાદિ અનેક તીર્થોના નમકારરૂપ સારો ૪.૧ વોય સંચા૦ એ ગાથા કહેવી.
આ પ્રમાણે નાનાચાર, દર્શનાગાર અને ગારિત્રાચારની શુદ્ધિ કરીને સકળ ધર્માનુષ્ઠાનનું હેતુ ભૂત શ્રુત હેવાથી તેની સમૃદ્ધિને અર્થે મુક તૈવયા રેમિ ારસામાં બન્નેમ પ્રત્યાદિ કહીને શ્રુત દેવતાના કાણેરસગ્ગ કરવા. તેમાં એક નવકાર ચિતવવો. દેતાદિકનું આરાધન ૧૫ નવડે સાધ્ય હાવાથી આઠ શ્વાસેાશ્વાસના પ્રમાણવાળે! આ કાઊસંગ સમજયો. કાગસણ પારીને શ્રુતતાની સ્ફુર્િ૫ રેયા મગનરૂ૦ સ્તુતિ કહેવી.
અહીં શિષ્ય શી કરે છે કે-શ્રુતરૂપ દેવતાના કાર્યોત્સર્ગ તે વ્રતની સમૃદ્ધિને અર્થે કરવા યુક્ત છે કેમકે શ્રુતની ભક્તિ કરવાથી જ્ઞાનાવરણી કમં। ક્ષય થાય છે અને તેમ થવાથી થત સમૃદ્ધિની પ્રાપ્તિ થાય છે. આ વાતો પ્રતિત છે. પરંતુ શ્રુતના અધિષ્ટાયક દેવતાએ તે બ્યતરાદિ ગ છે તેથી તેના આરાધન માટે કાર્યોત્સર્ગ કરવા યુક્ત નથી. વળી તેઓનુ ૧ ગિરનાર. ૨ આ ગાથાના અનેક અર્થ થાય છે. ખુદા ધણા તીર્થંનું વદન થઇ શકે છે.
તેથા જુદ’
ܪ
છે.

Page #9

પ્રતિક્રમણ.
૮૧
ઉત્કૃષ્ટ કર્મ ખપાવવામાં અસમયપણું હોવાથી તેઓ શ્રત સમૃદ્ધિના હેતુ નથી. જો મૃતરૂ૫ દેવતાને નિમિત્તે કાર્યોત્સર્ગ કહેશે તો મૃતરૂપ દેવતાના તે બીજા પુછાવરવાવ ના કાર્ય પ્રસંગે સ્મૃત્તિ કરેલી જ છે. - ત્તર-બત અધિષ્ટાત્ત દેવતાને ગોચર જે શુભ પ્રણિધાન છે તેનું સ્મરણ ક. રનારને કક્ષાના હેતુ પગે અભિધાન કરેલું છે. તેથી મૃતદેવતાની તેમજ સેવ દેવતાની તુનિ પણ લે છે. જેમા અધિછિત વિ રિથતિ કરીએ તેનો કાસર્ગ કરીને પછી તેની સ્તુતિ કહેવી. દરરોજ ક્ષેત્ર દેવતાનું સ્મરણ કરવું તે ત્રીજ વ્રતને વિષે વારંવાર આવઝવું યાચનરૂપ ભાવના કહેલી છે તેના ખરાપણા રૂપ સંભવે છે.
વળી શિ, શક કરે છે કે-મૃતદેવતા અને સે દેવતાદિકનો કાર્ય કરવાથી મિયામી પ્રતિ થાય છે તેથી તે કરવા યુક્ત નથી. ઉત્તરપુનરાદિક કાળને વિરે પણું એ કાયોત્સર્ગના ક્રિમમાગુપનો સંભવ હેવાથી તારું કહેવું યુક1 નથી. શ્રી આવશ્યક સુતી લઘુત્તત્તિ, વૃત્તિ , ચણ, ભાગ, પાક્ષિક સૂત્ર તથા પ્રવચન સારોદ્ધારાદિને વિષે મૃતદેવતાદિકના કાર્યોત્સર્ગ કહેલા છે. શ્રી આવશ્યક વૃત્તિ પ્રારંભમાં શ્રી હરિભદ્રસૂરિએ નમસ્કાર કરેલો છે તે ગાયા આ પ્રમાણે છે
प्रणिपत्य जिनवरेंद्र, वीरं श्रुतदेवतां गुरुन् साधून । आवश्यकस्य वित्ति, गुरूपदेशादहं वक्ष्ये ॥१॥ શ્રી પચવતુ ગ્રંથમાં કહ્યું છે કે--
आयरणा मुअदेवयमावणं होइ उम्मगगो । શ્રી વીરભગવંતના નિવાણ પછી એક નર વર્ષ પૂર્વ વ્યવદ - મા. અને શ્રી હરિભસૂરિ ત્યાર પછી પંચાવન વર્ષ સ્વર્ગે ગયા છે. એમણે પિતાના મંગળાચરણમાં મૃતદેવતાને નમસ્કાર કરેલો છે તેથી તે પ્રકારની આશરણાને સંભવ ગ્રંથકરણકાળની અગાઊ પણ હવે જોઈએ એટલે દૂધને સમય વિરે પણું શ્રાદે પાદિકના કાસના સંભવ છે. અને તેથી તે કરવા જોગ છે.
ત્યાર પછી નમસ્કાર (નવકાર), ભણન પૂર્વક સંડાસા પ્રમાઈને બેસે. બેસીને પૂર્વે કહેલી વિધિ પ્રમાણે મુખવાસ્ત્રીકા પડી લેહીને ગુરુ મહારાજાને - શાવર્સ વંદન બે વાંદગાવડે કરે. આ વંદન, શ્રી ગુરૂ મહારાજની આજ્ઞા

Page #10

૮૨
જનધામ પ્રકાશ, પૂર્વક કર્યું છે કે જેણે એવા શિવે મેં આપની આજ્ઞા યુકત પતિકમણ કર્યું' એમ નિવેદન કરવા નિમિત્ત છે. લેકીને વિશે પણ રાખી શકે કરેલા આદેશ પ્રમાણે કાર્ય કરીને પ્રણામ પૂર્વક તે પ્રમાણે કર્યાનું નિવેદ કરવાનું પ્રદાન છે. તે જ પ્રમાણે અહીં પણ તનણવું.
જેમ રાજાના મનુ કાર્ય પ્રસંગે મોકલ્યા સતા પ્રણામ કરીને ની છે અને તે ભાગે કાર્ય કરી આવ્યા પછી પ્રભુભ પૂર્વક નિવેદન કરે છે તેમ અહીં પણ સાધુ, ગુરૂ મહારાજાએ પ્રતિક્રમણ કરવાની આજ્ઞા કર્યા સ0 પ્રથમ ગુરૂ વંદન કરીને પછી ચારિત્રાદિકની વિશુદ્ધિ કરે છે અને પ્રાંતે ગુરૂ મહારાજને એ આવશ્યક કર્યાનું નિવેદન કરવાના પ્રારંભમાં - દશાવ વંદન કરીને પછી “સામાક, ગાલ , વાંદા, પદમાં, કાકરા, ૫ -ખાણું કર્યું છે.” એમ સિંદ કરે છે.
પછી રૂઝા કgઉં એમ કહીને નડે સ્થિત થઈ " જોડી નમોડર્રીતિ ૦ ઈટાદિ પૂર્વક ત્રણ સ્તુતિ કહે. તેમાં પણ ગુરૂ - હારાજનો વિનય સાચવવા માટે જ્યાં સુધી ગુરૂ એક સ્તુતિ બોલે ત્યાં સુધી શિવ મન હે. અને એક સ્તુતિ ગુરૂ બોલી રહ્યા પછી તેનું વિમા તુતિ ન બોલે,
અહીં રૂઝામ રાણા એ શબ્દો અર્થ એવો સમજો કે અનુશાસ્તિ જે ગુર્વાજ્ઞા તેને હું અભિલપું છું-વાંછું છું. એટલે “ પ્રતિક્રમણ કરવું' એ જે ગુજ્ઞા તે હું વાંકું છું. અને તે ગુર્વાસા મારી એ મારા અભિલાષ પૂર્વક (રાજની વેની પેઠે ડી) પ્રતિક્રમણ કર્યું છે. આ સંભાવને એટલા માટે કરીએ છીએ કે તેને ના કહ્યા પછી ગર મ”. - રાજનો કાંઈ ના આદેશ નથી. વળી રાક સામાયિકાદિક આરોપણની વિધિમાં તથા અંગાદિકને ઊદેશમાં પણ એ પ્રમાણે રામ - gy | "ગ છે અને તે પછી કાંઈ ગુરુ મહારાજ આદેશ દેતા નથી.
આ પ્રમાણે પ્રતિક્રમણ ( ર આવક) થયું ? રપૂર્ણ થવા પત્તા થયો જે અત્યંત પ્રમોદ તેના પ્રસારથી આકુળ થયેલા પ્રતિક્રમણ કરનાર વર્લ્ડ માન સ્વરે કરીને, રવદ્ધમાન અદાર યુકા, શ્રી વમા સ્વામીની નમોસ્તુવનાના ૦ ઇત્યાદિ ત્રણ સ્તુતિ બોલે. દેવT 1 ઉગે રે ૨ દરેક ગાથામાં વધતા વધતા અક્ષર છે. .

Page #11

રબોધસત્તરી.
૮૩ રીકે પ્રતિક્રમણમાં ગુર એક તુનિ બેલી રહ્યા પછી બેલે અને પાકિાદિ પ્રતિક્રમમાં ગુરૂ મહારાજનું તથા પવનું વિશે અમા- સુચવવા માટે ગુરૂ ત્રણે સ્તુતિ બેલી રહે ત્યાર પછી સર્વે સાધુ અને શ્રાવકે રામકાળે ઉચ્ચ સ્વરે ત્રણે સ્તુતિ બોલે.
- સાધી અને શારીકાઓ સંસ્કૃત ભાષાના અધિકારી હેવાથી ડત વિદ્ધ ૦ ઇત્યાદિન બોલે તથા ના વન્દ્રનાથ ૦ ને થાનકે કંકુIR રાવાન ઇત્યાદિ ત્રણ સ્તુતિ બેલે. ત્રિક પ્રતિક્રમણમાં પણ વિરારસ્ટોન ને સ્થાનકે એજ સંમાર રાવાન ઇત્યાદિ ત્રણ સ્તુતિ બેલે. સ્ત્રીઓને એ સંબધમાં અધિકાર નથી એ ગુણવતા સના શાસ્ત્રકારે કહ્યું છે કે
પૂ.
संवोधसत्तरी.
[અનુંસંધાન પૃષ્ટ ૧ મે ૧ . રાજ કથા કરવાથી થતી હાની દષ્ટાંત પૂર્વક સિદ્ધ કરીને એમ - htી આવ્યું છે કે કરવા ભેગે ની જ પ્રમાણે દેશ કથા કર - થી પણ એક પ્રકાર હાલી છે. કેટલીક વાર તો રાજક્યાની હાનીને લાગી છે, બાકીની કેટલીક હકની તે તે દેશ સબધે અનેક પ્રકારના પાપ
ના અનમેદનને લગતી છે. કોઈપણ દેશનું સારું ગાડું ચિંતવન પણ દેશ કપા કરનારને થયા વિના રહેતું નથી. "વા ના દેશની ની નવી અને નળી સાંભળીને તેમાં પોતાના મનનું ઉગ કથા શિવા' રડી શકતા નથી ને માથે આનું આમ થાય છે કે એ આનું આ ધારા તે ઠીક એને વિચારો આવે છે અને વિકથા કરનાર ને વિચાર છેલતાં પણ આ
નથી આવા કારથી અનેક પ્રકાર છે બધ થાય છે. વળી મનુષ્યના જીવનના મધ્ય વયને અમૂલ્ય વખતન ધમસાધમાં ન રોકતાં આવી વિથામાં નિક ગુમાવી દે છે.
કરી વિધ્યા સ્ત્રી કથા છે. આ વિકથા કરનારાની સંખ્યા નો - વળી અધિક છે દશ વાંને છોકરાથી માંડીને 0 વના વૃદ્ધ બંને સર્વ સ્ત્રી કથામાં બધા રત હોય છે. અમુક સ્ત્રી આવી અને અમુક આવી, મુક આવરણ આવાં અને અમુકના આચરણ આવાં, આનું રૂપ આ

Page #12

શ્રી જનધર્મ પ્રકાશ. વું અને આનું આવું. આની ચાલ આવી અને આની આવી, આ માશેની વાતો કરીને જીભના કુચા કરે છે. અનેક પ્રકારની છબી એ છી વાતો કરે છે જેમાં ઘણી વાતો તે પ્રાયે અછતી જ કરે છેવર્તમાન સમયમાં દષ્ટિ કરતાં આ વિકથાએ પ્રાણીને પાયમાલ કરી દીધા છે, આ વિકથાના કરનારા, સાંભળનારા અને તેમાં રસ લેનારા પ્રાણીઓ પાર - વી. કદી કોઈક ભાગે એ વિકથા ન કરાળ હશે તે પણ અહી મબધી વાતો સાંભળતાં રસ ન ઉપજે તે તો ચિંતા હોય છે. તેની વાતો કરવાની ટેવ વાળા, જેમ કરી પોતાની કથાને રસ કાર આશ્ચર્યકારક હકીકતને લેપન કરે છે તેમ પિતા વિકથામાં રસ લાવવા કઈક સ્ત્રીઓની સાચી ખોટી વાતો કરવા મંડી જાય છે અને તેમાં રસ પયા પછી તેને સત્યાસત્ય બલવાનું તદન નિ:શુકપણું થઈ ય છે. યુવાન મિત્રોના મંડળમાં જોશે તો પ્રાગે સ્ત્રી સંબધી વાતેજ થતી હશે, ધર્મ બુદ્ધિવાળા ને પણ ઘણી વખત એવી વાતોમાં ભળી ના નવામાં આવે છે; પરંતુ આ વિકથા બહુજ કર્મ બંધ કરાવનારી છે માટે ઉ. ત્તમ મનુષ્યએ તેનાથી દુર રહેવું જોઈએ. વિકથા કરનારા એટલે સ્ત્રી ઓ સંબંધી વાતના તડાકા મારનારાને કોની વાત કરવી અને કોની ન કરવી તેનો કોઈ નિયમ હોતો નથી. રાજાની રાણીઓની વાતો કરે, અધિકારીઓના ઘરની વાતો કરે, પિતાના શેઠના ઘરની કરે, મિત્રની સ્ત્રીની કરે, કુટુંબની કરે, વિદ્યા ગુરૂના ઘરની કરે અર્થાત્ સની વાતો કરે. વ્યવહાર વૃત્તિએ માતા તુલ્ય ગણાતી રાજાની રાણી, વિદ્યા ગુરૂની સ્ત્રી, શેઠની સ્ત્રી, મિત્રની સ્ત્રી તથા સાસુ એની વાત પણ પોતાની માતાની વાત તૂલ્ય હોવા છતાં હદ કે પર્યાદા મુકીને અનેક પ્રકાર તથા યુ. પ્ત કરે છે. ઉત્તમ જજોએ એવી વાતો કરવાની પ્રથમથી ટેવ પાડી ન જોઈએ કેમકે ટેવ પડયા પછી તેનું નિવારણ થવું બહુ મુકેલ છે,
હવે ચોથી વિકથા ભતથા છે. ભક્તકથા એટલે ભોજનની ક્યા આ વિકથાના રસીયા બ્રાહ્મણો વિરો હોય છે એમ કહેવાય છે કેમકે તેને ને ભેજનની વાત ઉપર ભાવ બહુ હોય છે પરંતુ આ વિકથામાં ઘણા સમાવેશ થઈ જાય છેઅમુકને ત્યાં જમવા ગયા હતાં ત્યાં જમણ સારું હતું કે મા ડું, અમુક ચીજ તો સારી હતી પણ અમુક ઠીક નહતી, આ ચીજ ગળપણમાં મળી હતી, આમાં થી થોડું હતું, આમાં મશાલ ન. હા, આ માટે મોળું હતું આવી વાતો કરનારા ઘણાઓ હોય છે.

Page #13

અંબેધસારી, ળી પિતાના ઘરના ભોજનની વિકથા કરનારા પણ કેટલાક હોય છે કેલાક તે ધરી, શેરડી, દેશની અને પ્રદેશની અનેક પ્રકારની ચીકી વાતો કરવાના રીયા હોય છે. અમુક દેશમાં આ વસ્તુ સારી બને છે - ને અમુક દેશમાં લાગી ચીજ સારી બને છે. એ ની વાતો કરનારી રસ ગૃકતા છાિં, પામે છેજી બીજાઓને એની વાત સંભળાવીને તે રીતે બાબા શીયા છે, તેમાં કેટલીક ની મજા હોય છે તેમાં સ્વાદનું પ એવા રરમીયા માગુ ' કરે છે જેથી પોતાને તો ? ચી જ કદી ખરી હાથ પગ બી તે વખાણું સાંભળીને તે પાર છે અને તેને કરણીક વાત કરનાર થાય છે. ભજન સબધી વિકયા ૫ણ અનેક પ્રકારના કર્મ બંધને કરાવનારી છે. પાનના રસમાં એવાં તે કેટલીક વખત લી થઈ જાય છે કે ન વસ્તુનું આસ્વાદ કરશે મંડી પડયા હોય ! પણ આ સર્વે મુટનાના લક્ષણ છે. સુઝ ને એવી નકામી સાંભળવામાં અને એ પાના નથી ના કરે ને કાજ. ભા કે ગુજુગ્રાહી જનાએ એની કોઈપણ પ્રકારની વિકથા કરવાની ટેવ છેડવી જોઈએ. વાત કરી તે ધર્મ સંબધી વા જરૂરીઆતના વ્યવહા. ર સંબંધી–તે શિવાય માન રહેવું એ જ લાભકારક છે એમ પ્રવર્તન રાખવાથી કોઈ પ્રકારની બિમા કર્મ બંધ થતો નથી, કોઈને માઠું લાગતું નથી તેમ કોઈ જાતને અણધાર્યા કદમાં પણ આવી પાનું નથી. માટે વાંચક વર્ગ આ ડિત શિક્ષા જરૂર લાગાં રાખવી.
જીવને સંસારમાં પાડનારા પૂર્વે પાંચ પ્રકારના પ્રમાદનું વર્ણન ક પછી સંપકાર એ માંગ મહેન્દ્ર નિદા રૂપ પ્રાદથી પતી વાની જુદી પ્રદાન કરે છે –
जइ चउद्दस पुवघरो, वसइ निगोए अणंतयं कालं । निदा पमाय वसी, ता होहिसि कई तमं जीव ।।७४॥
અર્થ–જ્યારે નિદ્રા પ્રમાદના વશ થકી ગાદ પૃધર નિગોદને વિશે અનંતકાળ સુધી રહે છે તે 19 ! તારું શું થશે ? જ અથાત તું જે નિદ્રામાદને વશ પડે તો કદી પણ્ ઉચે આવી શકશે નહીં; આ રાંબથમાં દાંત સાથે પુલી ગાયામાં વિસ્તાર કરેલ છે તેથી સમજી લેવું એ
અપૂર્ણ.

Page #14

રીકેળવણી,
( સાંપણ પૂર ૬ થી ) ખડ શીલવતી ની રમતિ
ભાન રાધે મા', , લ નક્કી કર્યા, જેનાથી ૧પ ડે ચડી પર ?' પર 1 ત્યાં પશુઓને બે કાર સાંભળી તે રાગથી ય પાછો દર છે તે છે કેસુક થયા. રામલીએ પિતાને પતિને છોડી દીધાથી અને લિપ ક રવા માંગે ત્યારે સીએ એ કાળી ને એ ને એમના માંડી અને અન્ય પતિ સાથે લગ્ન રાંબંધથી જોડાવા કહ્યું 'પગ - બીએ તેઓના વચન સંગીકાર • કા ની માથે એક વખત [૫ કડાયો તેજ મારા પતિ અને હવે જે એને માર્ગ તેજ મારો ભાગ” એમ કહી પ્રભુને કેવળ ના ગમે રામ અંગીકાર કર્ય-ચારિત્ર ક ગીરનાર ઉપર કર એક નખ કાં 1 ગુફામાં રાણી | મ | ય છે, રહરી ગીને એકાંત સ્થળમાં કોઈ 'યાકુળ થયા પરંતુ મને આ સમયે " જેને લેશમાત્ર ન ડગ ઉટ રમીને સારી રીતે રામવી સંભને પેિ રિયર ક. એ જ કાન ગાન કુળ દ.
જે રામયે રામચંદ્રને વામ જપાનું ર્યું તે સમયે તેમણે રસીના પિતાને અથવા આસરાને દૂર રહે ઘણી રીતે સમજાવ્યા પરંતુ ત્યાં 3હવાથી જે સુખ મળે તે કરતા પણ સંગલી પશુઓથી વમતા અને સુખકારક પદાર્થના અભાવવાળા અરણ્યમાં પતિ સાથે રહેવાની અને બિનરંતર પતિ સેવા કરવાથી વધારે સુખ માન્યું, વનમાંથી દુર બુદિ રાવણ કપટ કરી લંકામાં ઉપાડી ગમે ત્યાં તેણે અનેક પ્રકારની લાલા ના ધમકી આપ્યા છતાં તેની સામે કદિ મા કરી નહિ અને સંપૂર્ણ રીતે શીયલન જાળવી રાં, વનમાંથી પતિ સાથે દયામાં પાછળ માત્રા પછી કઈ ઇજનના વચનથી પતિએ તેણીને ત્યાગ કર્યો ને સમય ૫ - ચંતાથી આનંદમાં જ ગુજાર્યો અને પતિ ઉપર લેશ માત્ર પ્રીતિ ન થઈ– એ સ ના અને તેથી પ્રામ ગોળ ઉમે ગળાજ પ્રતાપ , li.
સવી અંતીમાં શાને રસભા ને હાન છે જે તેમને નળકન ધનકીડામાં રાજ્ય૬િ સર્વે હારી ગયા અને વનવાસ લેવા સમય આ
ગો ત્યારે તે પતિ સાથે વનમાં જવાને આનંદિત થાત ? કદિ ન થાત; કારણ કે આનાની પીઓ તો પતિને એવી રીતે વિપત્તિ પ્રાપ્ત ઉપર નિઃરહી થાય છે. વળી વનમાં ફરતા ફરતા જ્યારે નળરાન તેણીને એક વિકટ અરણમાં રસુલી મુકીને ચાટવા ગયા ત્યારે પણ પોતે સંકટનો રસ વખત વૈચતા ઉત્તમ ભાવનામાં ગુડની, કેટલેક ઠેકાણે શાશનની ઉપતિ કરી. કેટલાક માણસે ધર્મ પમાડે એ રીય સારી રીતે હળવી રાખ્યું એ સર્વ કાર્ય શાન વિના જરા પણ બની શકત •, અ- ઉલટો કેમ બંધ થાત.
રાની કલાની લેશમાત્ર કલંકિત ન છiાં શંખરાને તેને બે

Page #15

હેમથી વનમાં મુકાવી દીધી, તે ગર્ભવતી રીત વિષે જરા પણ ધ કાર ન કરતા તેણીના જ ગલા પાસે કરી નાંખ્યા તેવે સમયે વ કોમન પત્ર દાન | કાટનાં નાના કમી દેખ કાઢ્યા એ ને તેના માં નાની દાળ ન ડન ! કદી ન 1 ગુણો બદલે તે ભૃગુ માંર મળે છે પગ ની નાની મનુષ્યને ખબર પડતી નથી તેથી તેઆ કાયા કાર્ય વાર કો વિના તથા ભરતવ્યતાની અનુકૂળતા `ગિ કૃાતા ના સં ક પ્રકારને સંકલ્પ વિકલ્પ કરી કર્મ બંધ કરે છે. કંકાવતી માનવતી હતી તે તેણે તેવા સંકલ્પ વિકલ્પ ન કર્યો અને !! તવ્યની અનુકૂળ થઇ શુભ ભાવના ભાવ્યા કરી તે પુત્ર જળવાયેા. હાય જેવા હતા તેવા થયા અને પતિ મેલ પણ્ થા.
શા
સતી સુભદ્રાને માથે મારુ અને નગરે મંદૂકથી કલક ચઢાવ્યુ તે પગ તેણીએ તેની પર ખીલ ય આવા અહિં, પરંતુ પાતાની આર્યો સાધુને કલકિત મા અને ઊંધી ધર્મની હીનતા થી તેણી ત્યા દેવીનું સ્મરણ કરી તેની સભ્યતાથી પોતાનું સીમ સકલ નબ્લોક ગંગા કટ કરી બાવ્યું. ધમથી સમુ તણી પશ્ચાત્તાપ વખત આ છો ને શાસનની ગાળો વધારી એ સર્વે જ્ઞાન ગુણ ના બની શકત? ન બનત. તે જ્ઞાનતા હત તે સામાસામી વટવાને-તે કાન મચાવવા વખત આવત અને એક થીબના છતા અાતા દેવ કાઢી કર્મબંધ કયા કરત. શ્રીમતીએ બે નાનાભ્યાસ કર્યા હતા તેજ તેથીને નવકાર મંત્રના પ્રભાવની શ્રદ્ધા ઉત્પન્ન થઇ હતી જેને યોગે ધર્મદેવી પતિએ મારી નાખવા માટે કરેલા વશમાંથી પણ બચી અને શામનની શાભા વધારી.
લાળી
સુરસુંદરીના અમરકુમાર સાથે લગ્ન થયા. પતિને દેશાટન કરવાનું ત્યારે તે પતિવના સાથે થઇ. રસ્તે પાણી ત્રેવા માટે એક બેટમાં ઉતયા તે વખતે બાળક અવસ્થમાં નિશાળમાં થયેલી મેલાચાલી યાદ પતિએ કઠણ હૃદયવાળે થઇ તેણીને તે નિર્જન સ્થાનમાં ટાડી દીધી અને વહાણ કાર્યા. એવે વખતે સુરસુંદરીને બદલે કઇ જ્ઞાન રીત આ ટ્રાંત તો તેની શી ગતિ થાત | વાંચનારેજ વિગી લેવું. સુરસુંદરીએ તો નન મેળવ્યુ હતુ, શાસ્ત્ર અભ્યાસ કર્યો! તે, દેવગુરૂ ધર્મને વધું દ્રઢ હતી અને નવકાર મંત્રના પ્રભાવ નડ્યા હતા તેથી તેને મેગે વનના રાક્ષસને વશ કરી પેાતાના પ્રાણ બચાવ્યેશ, વિષયકુળ વ્યાપારીથી, શિયળનું રક્ષણ્ કરી સમુદ્રપાર પામી, મેનારના શહને સવેપ ૫માં, પિને માગે અને તેને પાતે કરેલા યેમ કાર્યને માટે શરમાવાને વખત ગાડ્યા, તથા પ્રાંતે ધર્મધ્યાન કરી પાળે તથા પતિ શુભ ગતિ ગામી થયા. રાદનમાળા અગર ને કે રાજ્યપુલી હતી તેાપણુ રાજ્ય ઉપર આવી પડેલા સંકટથી પોતાને પિતાનું નગર છેડી અન્યસ્થળે દાસી તરીકે વંચાવાને વખત માગે. ત્યાં પણ શેઠાણી દુષ્ટા હોવાથી તેણીએ બેત્રણ દિ ગના ઉપવાસ, પગમાં બેડી અને શ્રી લાયક ભૂષણ ત્યાગ કરાવ્યેા. આવા દુ:ખના સમયમાં ફક્ત અડદના બાળા લઇને ખેડેલી તે ભગવત

Page #16
જનધમ પ્રકાશ, મહાવીર સ્વામીને બેગ થશે. પોતાના અભિયા માં ની એકાદ બે એ છી હોવાથી ભગવંત પાછા વળ્યા એવે સમયે તેણીએ રોતા રોતા પણ ભગવત પાછા બોલાવી બાકળા વાહ રવાને આગ્રહ કર્યો. ભરત પુ | અભિગ્રહ નથી પાછા વળ્યા. બાકળા ને ઓર્થ અને તેની માહીતી પૂર્ણ થયા. ને ચંદનબાળા જ્ઞાનવતી ન હતો તે એની અવસ્થામાં ૧૫વતને હેરાવવાનો આગ્રહ કયાંથી કરતું અને એને ભiી 1 માં કn ? સાધી મૃગાવતી અનણતા જ પ્રભુ સમવસરગમાં ૧રે 11 રહી હતી. ઉપાશ્રમે આવ્યા પછી ગુરૂખી એ મને જ આવવા માટે આવે તે સમયે તેઓએ સારી રીતે ના સંપાદન કરી પિ || - ળવ્યો હતો તો શિખામણ દેનાર ગુરણ9 ઉપર ગુરી ન થi - ની ભૂલને માટે પાતાપ કરવા માંડે અને તે કરતાં કેવળના ક. 16. મયણાસુંદરીનું ચરિત્ર તો જ્ઞાની પુષ્ટી કરે છે. તેની મદ - 1 શાસ્ત્રના અભ્યાસ કરી મેળવવા લાયક ગ ળવ્યું હતું તો " ચોગ્ય તકરાર સામે બાથ ભીડી, તેમ કરતા પિતાએ રોગી શરીરના શ્રીપાલકુંવર વેરે પરણાવી તો તેથી પણ આનંદ માળે, તેવા રોગની પાનીનો અસહ્ય રોગ પોતાના જ્ઞાનથી મટાડવાને નાત આર. પિતાનું ફળ અજવાળ્યું, પતિનું ફળ પ્રસિદ્ધ કર્યું, અને તે મેળવેલા ગાની "વારી ગવરાવી. વળી જે દિવસે શ્રીપાળ દેશાટન કરી પેલાને ગામે પધાયા છે અને બહાર મુકામ કરી રાત્રે એકલા ઘરે જોવા આવ્યા છે કે તે ભયણાસુંદરી સાસુને તે દિવસે પૂનમાં ઉત્પન્ન થયેલા ભાવને લીધે પ્રાપ્ત થયેલા આનંદથી ઇષ્ટજનને યોગ થવો જોઈએ એવી વાત કરે છે. ગો વાત સાંભળી શ્રીપાળ કુવર અત્યંત ખુશી થયા અને તરત જ ઘરમાં દા ખલ થઈ આનું નામ સર કરી બનાવ્યું. " " 'ગુરાં રી | - - તા . '' માં છે 11 | 'ii શા1 ? :1ii | કતો અપૂર્વ છે. દ્રૌપદીએ સંપૂર્ણ રીતે જ્ઞાન સંપાદ કર્યું હતું તો વિવાહ શું પ્રભુની પૂજા કરવાના ભાવ ઉત્પન્ન થયા હતા જે કાર્યથી સિદમાં પણ તેના ગુણ ગવાયા વળી વામાં પડીની સાથે કરી આનંદ મા રે, દો. ની સભામાં લાજ લેવાના તેના વિરપાર પગ નાશ કરી શિયન શુદ્ધિ બતાવી એ સર્વે જ્ઞાનના પ્રતાપ હતા. બીજી સ્ત્રીઓ એક પતિની પણ સેવા સંપૂર્ણપણે બજાવી શકતી નથી પણ તેણીએ પાંપતિ છે સંપૂર્ણ રીતે બજાવી તે બાબત તેણીને કુણની આ સત્યભામા સાથે એક વખત નીચે પ્રમાણે વત થઈ હતી અપૂર્ગ For Private And Personal Use Only