Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
હંસળો. યારો.
SONG?
પરાશાવાલાGO.
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________
હંસનોચારો
પૂજ્યશ્રીચિત્રભાનુજી
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
× હંસનો ચારો
પ્રકાશકઃ
સ્વાધ્યાય મંદિર ચેરિટેબલ ટ્રસ્ટ ઈ/૧, ‘‘કવીન્સ વ્યૂ’ ૨૮/૩૦, વાલકેશ્વર રોડ, મુંબઈ-૪૦૦ ૦૦૬.
* પ્રાપ્તિસ્થાનઃ
નવભારત સાહિત્ય મંદિર, ૧૩૪, પ્રિન્સેસ સ્ટ્રીટ, મુંબઈ-૪૦૦ ૦૦૨.
વીર. સં. ૨૫૨૨
* મુદ્રકઃ
સાગર આર્ટ ગ્રાફિક્સ ફોનઃ ૮૮૮ ૬૭ ૧૧
* કિંમત રૂા. ૧૦/
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________
આજનો દિવસ આજનો દિવસ આપણો છે. આજ નો દિવસ નવી છે, કોરો છે. સભાવ, ઉત્સાહ, આશા, શ્રદ્ધા અને મૈત્રીનાં પ્રકાશ કિરણોથી ભરીને આપણે આપણા દિવસને જીવંત કરવાનો છે.
વર્ષનોહરેકદિવસ સૂર્યના કિરણો સાથે ઉછે.
નવા વર્ષની આપણી નોંધપોથીનાં પાનાં કોરા છે. આપણે ધારીએ તે રીતે આને ભરી શકીએ છીએ.
આજના આ દિવસને અશાંતિ, કુસંપ, કલહ, દ્વેષ, આળસ, હિંસા, સ્વાર્થ અને દુશ્મનાવટથી લૂષિત કરી અંધકારમય બનાવવો છે,કે પછી....શા , સંપ, સૌન્દર્ય, સર્જન, સૌજન્ય, પ્રેમ, સેવા અને મૈત્રીથી ઉજ્જવળ કરી ધન્ય બનાવવો છે? પસંદગી હવે આપણા હાથમાં છે.
આજનો દિવસ ધન્ય છે. કારણ કે આપણે આપણી શકિતઓ પ્રત્યે પ્રબુદ્ધ થયા છીએ, જાગૃત થયા છીએ.
-
-
-
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________
પણ મળે તે હુંફાળ
જરા આકાશ તરફ નજર ઉઠાવીને તો જુઓ આ અરુણોથ, રંગીલા અજવાળાથી પૃથ્વીને જીવનથી ભરી દેતાસૂર્યના આગમનની આગાહી કરે છે.
એ પૃથ્વીના વાત્સલ્યભર્યા આશીર્વાદ તો જુઓ.એના પ્રેમાળ હુંફાળા ખોળામાં આપણને પોષણ મળે છે. મુક્ત હવાથી આપણને પ્રાણશક્તિ મળે છે. પ્રકૃતિમાં પર્યાવરણના સમર્પણની ઉષ્મા, પંખીઓના મધુર કલરવ, ચારે બાજુ વેરાયેલું લીલું લીલું ઘાસ, ફૂલોથી ઉભરાતા ઉપવનો, ફળોથી લચી પડતાં વૃક્ષોઆ બધાને શાંતિ અને ધન્યતાથી હૈયામાં ભરવાળી આ પળ છે.
આ પળોને પ્રસન્નતાથી સ્વીકારવી કે જતી કરવીએ આપણા હાથમાં છે.
તો ચાલો, આપણે આપણા અંતરના વિચારોને આક્ષણથી જ બદલી જીવનની દિશા બદલીએ. પ્રકાશ પ્રતિ પ્રયાણ કરીએ.
-ચિત્રભાનું
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________
કાવ્ય
જીવન એ એક મહાકાવ્ય છે. એનું આલેખન અદ્રશ્ય અને ગાળ મૌન છે. આપણેએને વાંચીવોનથીશકતાપણએના સંગીત સાંભળીય નથી શકતા. કારણકે આપણું કરુણાનું ઝરણું સુકાઈ ગયું છે. શાક્ત અને આનંદ જરૂર મળે-જ સહૃદયતાભરી દ્રષ્ટિથી વિશ્વના જીવોના જીવનનું વાંચન થાય!
હંસનો ચારો
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________
અંદર અને બહાર
મન હળવું, સરળ અને વિકસિત હોય ત્યારે બહાર નર્કની યાતળા દેખાતી હોય તો પણ અારમાં સચ્ચાઈના સુખનો આઠ ઉભરાતો હોયછે. પણ જ્યારે મન ભારે, દંભી અને સંકુચિત હોય છે, ત્યારે તો બહાર સ્વર્ગનો વૈભવ દેખાવા છતાં હૈયાને છૂપી છૂપી નર્કની યાતના પીડતી હોય છે!
હંસનો ચારો
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________
જીવન એટલે જીવવું
જીવન અંગે કંઈ પણ ન જાણવા છતાં 'સર્વકંઈ જાણું છું એમ માનનારા જીવનના અજાણ ઘણા છે, પણ જીવન અંગેઘણું ઘણું જાણવાછતાંએ જાણવાનો દેખાવ કર્યાવિના જીવનારાજીવનના જાણકાર તોસાવવિરલ
હંસનો ચારો
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________
બ્રહ્મઅ જગત
બ્રહ્મ સત્ય નામ્પિ'' આ ભવ્ય સૂત્ર સ્વતંત્ર ચિંતન માંગે છે. બ્રહ્મ એટલે ચેતનવાળું વિશ્વ. અને જગત એટલે વિકલ્પોથી ઉભરાતું માનવીનું મના ચેતનાવાળું વિશ્વ સત્ય છે અને ક્ષણે ક્ષણે અનેક ઈચ્છાઓને જન્મ આપતું મનજગત-મિથ્યા છે. એટલે જ તત્ત્વવિદો કહે છે કેઃ અર્થહીન વાતોને જન્મ આપતી મનની સૂછો મિથ્યા-ખોટી ગણી, બ્રહ્મ એટલે આભાના સત્યપંથનો સાદ સાંભળી ચાલો.
હંસનો ચારો
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________
હીન
સાગરકિનારે હું બેઠો હતો. અનેd જળરાશી પર ડોલતી એક નીઝા પર મારી નજર પડી. ધ્યેયહીનડીલતીનીકાઈ મને જીવન સાંભરી આવ્યું જીવન પણ નીકા જેવું છે ? બંદરનો નિર્ણય કર્યા વિના જે નીકા લંગર ઉપાડે છે અને અનંત સાગરમાં ઝંપલાવેછે, તેના માટે વિનાશનિશ્ચિત છે; તેમ દયેયનો નિર્ણય કર્યા વિના સંસારસાગરમાં જીવન-જાવને વહેતું મુકનાર માટે પણ નિષ્ફળતા નિશ્ચિત છે.
હંસનો ચારો
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________
વાવાળી મર્યાદા
મિત્રો! બોલતાં આવડે તો જરૂર બોલજો. તમારા હૈયામાં જગત આપવા જેવોમૈત્રીનો પ્રિમસંદેશછેએમ તમારા આત્માને લાગતો જરૂર બોલો. પણ તમારા બોલવાથી માત્ર જગતમાં શત્રુઓ જ ઊભા થતા હોય, કોઈના દિલને ઠેસ લાગતી હોય, તો મૌન મઝાનું છે. આમ મૌન રહેવાથી કદાચ તમારા હાથે માનવજાતનું હિત નહિ થાય, તો પણ અહિત તો નહિ જ થાય.” પપ્પા પાપ ન કીજીએ, પુણ્ય કર્યું સો વારા
હંસનો ચારો
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________
સ્પર્ધકોળી?
સજ્જનને દુર્જન સાથે સ્પર્ધા કરવાનું મન થાય તો આટલો વિચાર કરવો.
પાણી અને મેલ વચ્ચે સ્પર્ધા થાય તો ખાવાનું કોને? ખોવાનું પાણીના મેલને ખાવાનું હોય શું? મેલથોડીજઉજળથવાનો છે? ઉજળું પાણી જ મેલું થવાનું! આપણી ઉજ્જવળતાને સ્પર્ધામાં મલિન શાને કરવી?
હંસનો ચારો
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________
જોડનારકે તોડનાર?
છે તો બી જવેલનાં જ- કાતર પણ જવેલળી અને સોયપણ ગજવેલળી-પણ કાતર એકના બે કરે છે, જ્યારે સોય બેનાં એકકરે છે. એટલે જ દરજી કાપનારકારને પણ નીચે રાખે છે અને જોડનાર સોયને જાળવીને માથાની ટોપી ઉપર ગોઠવે છે.
સંકલ્પ કરો તો તમે જોડનાર અત્યારથી જ ભળી શકો. શું થવું એ આપણા જ હાથમાં છે.
tછે .
હંસનો ચારો
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________
સૌરભનીસ્મૃતિ
જવું જ છે? તો જઈએ. આવ્યા છીએ તો ખુશીથી જઈએ, પણ જતાં જતાં સ્વાર્થની દુર્ગન્ધને બદલે સ્નેહ, સેવા, સદાચાર અને સૌજન્યની સુરભિ મૂકતા જઈએ જેથી એ સુરભિળી પુયરમૃતિ પર કોઈકની આંખ તો ઠંડી થાયા
હંસનો ચારો
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________
શૈશવ
મૈવળી ક્યારેકહ્યુંહતુંકેપીઢત્વમપ્રિય નથી અને વાર્ધક્યુવેઠવું મને પસંદ નથી? હું તો કહું છું કે પ્રતાપી પ્રઢત્વ પણ આવજો ને શાણું વાર્ધક્ય પણ આવજો; પણ મારું કહેવું તો એટલું જ છે કે શૌશવભાવ ન જશો,-જે મસ્ત રીશવ ગરીબ ને શ્રીમંતના ભેળે પિછાણતું નથી, ફૂલ જેવા નિર્દોષ હાસ્યને તજતું નથી, ભૂરું કરનારને પણ દાઢમાં રાખતું નથી, હૈયાની વાતો માયાના રંગથી રંગતું નથી અને વાત્સલ્યની ભાષા સિવાય બીજી ભાષા જાણતું નથી, એવું મધુરું શૈશવ, જીવનની છેલ્લી પળે પણ ના જશો!
હંસનો ચારો
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________
સંયમ જડતા?
સંયમ એ તો કરુણા અને ભાવોર્મિને નવપલ્લવિત રાખનાર નિર્મળ નીર છે. સંયમથી રુણાનાં વૃક્ષો અને ભાવોર્મિની વેલડીઓ જોસુકાઈ જતી હોય તો માનજોકે એ સંયમ નથી, પણ સંયમના આકર્ષક વસ્ત્રોમાં સજજ બનેલી જડતા છે.
જ્યાં સંયમના નામે જડતાની પૂજા થાય ત્યાં દંભનાદેખાવઅને કુસંપના ભડકા થાય તેમાં નવાઈ શું?
હંસનો ચારો
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________
વાદળી
વર્ષાની એક માઝમ રાતે વરસતી વાદળીને મેં પૂછ્યું: ‘કાં અલી! આટલી ગર્જના કેમ કરે છે? કાંઈક ધીરી ધીરી વરસળે!”
વસતી વાદળીએ મુકત હાસ્યમાં સંકેત કર્યો ‘અમને પીવા છતાં તારામાં અમારો ગુણ ન આવ્યો એટલે ભલા માનવી! મારે તને ચેતવવો પડ્યો. અમે સાગરનાં ખારાં પાણી પીને પણ ચોમાસામાં મીઠી જળધારાઓ વરસાવીએ છીએ, ત્યારે તું અમારાં મીઠાં જળ પીનેય કડવી વાણીનાં પાણી ટપકાવે છે, એટલેકહેવાઆવીછું કે કડવા ઘૂંટડાને હૈયામાં ઉતારી, અમૃતના ઓડકાર મોંમાંથી કાઢ ને!
હંસનો ચારો
૧૨
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________
માનવજીવનએ યાત્રા
જીવન એક યાત્રા છે.
આ પ્રવાસમાં વિશ્વના જીવો સાથે મૈત્રીભાવ, ગુણવાનો પ્રત્યે પ્રમોદ ભાવ, દુ:ખી જીવો પ્રત્યે કરૂણા ભાવ અને માર્ગ ભૂલેલા માનવ પ્રત્યે માધ્યસ્થભાવ કેળવી આત્મા મહાત્મા બને છે. અને આત્મજ્ઞાનના ધ્યાનમાં એ જ મહામા પરમાત્મા બને છે.
આ યાત્રા પરમાત્મ પ્રતિલી છે.
હંસનો ચારો
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________
ક્ષણક્ષણબદલાઈ રહી છે
ભવિષ્યમાં આવનાર દુઃખની ચિંતા કરી આજના દિવસે દુઃખી થવું એ તો ન લીધેલ રકમ પર ચક્રવર્તી વ્યાજ ભરવા જેવી વાત થઈ.
સમય તો ક્ષણે ક્ષણ બદલાઈ રહ્યો છે. ત્યારે કાલની તો વાત જ શું કરવી? આજો સમજથી વીતાવીએ તો કાલ સરસ થશે જ.
બીજ સારું હશે તો ફળસારાં આવશે જ.
હંસનો ચારો
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________
સચૂનો મહિમા
સત્યને પ્રકાશ અને અસત્યને અંધકાર એટલા જ માટે કહેવામાં આવે છે કે સત્યવાહી પ્રમાહથીયઅસત્યબોલી જાયતો પણ લોકો એને સત્ય માને; જ્યારે અસત્યવાહી કોઈ પ્રસંગે મહાન સત્ય ઉચ્ચારી જાય તોયે લોકો એને અસત્ય જ ગણે.
હંસનો ચારો
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________
હીનÍહિ
ઓ મારા ભાગ્યા મેં વળીને જ્યારે કહ્યું હતું કે તું મને પૈસાદાર બનાવ? હું તો તને આજ પણ કહું છું કે બધું લઈ લે. મારું કહેવું તો એટલું જ કેમોમાનવતાવિહોણો અને ઠીન બનાવીશ નહિ.
આભ શ્રદ્ધાળી મસ્તીમાં જીવવાનું આનન્દ ધન લૂટીશ નહિ.
હંસનો ચારો
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________
હાનિકોને?
સુંદર વસ્તુઓને વિકારી દ્રષ્ટિથી નિરખનારા ઓ માનવી! તારા વિકારી નિરીક્ષણથી સુંદર વસ્તુઓ અસુંદર નહિ થાય; પણ તારાં નયન અને તારું માનસતો જરુર અસુંદર થશે! હાનિ સુંદરતા કરતાં, તને પોતાને વિશેષ છે, એનો શાંત ચિત્તો, એક પળ તો વિચાર કર.
મલિન થયેલી દૃષ્ટિજીવન સૌદર્યને કેમ જઈ શકશે?
હંસનો ચારો
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________
સભ્ય
સોનુંકોનેનથીગમતું? સૌએને ચાહેછે. પણ અગ્નિમાં તપેલી સોનાની લાલચોળ લગડીને હાથમાં ઝાલવા કોઈ જ તૈયાર નથી, તેમ સત્ય પણ સૌને ગમે છે પણ એને કટુતાના પાત્રમાં પીરસશોતો એનેÀઈ નહિ ઝીલે. તમારે સત્ય જો પીરસવું હોય તો પ્રિયતાનાં પાત્રમાં પીરસો ને ! તો આ પૃથ્વ સત્યની મીઠાશ માણી શકાશે.
હંસનો ચારો
૧૮
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________
અંદર શોધ
હે માનવા નું બહાર શું શોધે છે? અંદર આવ. જેને તું પાપામા કહી ધિક્કારે છે ને જેનાથી તું દૂર ભાગે છે, તે વારા હૃદયમંદિરના વામ ખંડમાં સંતાયેલો છે અને જેને હું પુણ્યાત્મા કહી પૂજે છે ને જેના સાનિધ્ય માટે તું ઝંખે છે, તે તારા હૃદયમંદિરના જમણાખંડમાં પોઢે છે. મોટેકર વાત્સલ્યનો જ્ઞાતા જેને શોધે છે, એ તારી સામે સાક્ષાત ખડો થશે.
હંસનો ચારો
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________
સંગીરંગ
ગટરનું અપવિત્ર જળ ગંગાના પ્રવાહમાં ભળેવોએ ગંગાજળ કહેવાય જ્યારે ગંગાનું પવિત્ર જળપણ ગટરમાં ભળેલો એગટરનું ગંદુ પાણી કહેવાય, તેમ દુર્જન, સજજનોમાં ભળે તો એ દુર્જન પણ ધીમે ધીમે સજનમાં ખપે અને સર્જન, દુર્જન સાથે વર્તે તો એ સજજનપુણ દુર્જનકહેવાયાસંગનારંગત જુઓ!
હંસનો ચારો
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________
સંયમળીપૂજા
દેવમાં સંયમની ઉજળી ભાવનાને પ્રતિતિ કરીને જ બારી દેવને પૂજે છે. નારીની આરતીમાં અખંડ શિખાએ જલતી જ્યોએ સંયમનું પ્રતીક છે, એટલે નારી ખરી રીતે દેવની આરતી નથી ઉતારતી પણ સંયમની જ આરતી ઉતારે છે. સંયમના ચરણોમાં શ્રદ્ધાથી નમન કરતી નારીને દેવની પૂજારણ કહેવા કરતાં સંયમની પૂજારણ કહેવામાં નારીનું ઔચિત્ય અને ગૌરવ બી જળવાય છે.
હંસનો ચારો
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________
અનુભવવાણ
જ્યાં સુધી માનવીને માથે વિપત્તિ નથી આવી ત્યાં સુધી એ એમ કહી શકે છે. એમાં તે શી મોટી વાત છે? વિપત્તિનો સામનો હસતાં મુખે કરવો જોઈએ. પણ જ્યારે વિપત્તિએખરેખર એને ત્યાં મુકામ કર્યો હોય
ત્યારે જે આ વાક્ય આભ શ્રદ્ધાપૂર્વક બોલાય તો આ સામાન્ય વાક્યની કિસ્મત
ષિવાક્ય કરતાં પણ અનેકગણી પ્રેરણાદાયક બની જાય.
હંસનો ચારો
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________
વિચાર
કબાટનાં નાનામાં નકામી વસ્તુઓ ઠાંસી ઠાંસીને ભરી રાખી હોય તો પછી એમાં સુંદર વસ્ત ગોઠવવા જેટલી જગ્યા રહેતી નથી.અને પરાણે જ્યાં ત્યાં ગોઠવીએ તોએ કચરામાં મૂલ્યવાન વસ્તુ ક્યાંય અટવાઈ જાય, માટે આપણા મગજનાં ખાનામાં પહેલેથી જ સુગંધભર્યા સુંદર વિચારો ગોઠવીએકેળકામાને માટે જગ્યા જ નહોય.
હંસનો ચારો
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________
வ
અપ્રમાણિક
અપ્રમાણિક અને શિયળહીન માનવીને બસથી સડેલા, દુર્ગધવાળા કૂતરાની ઉપમા અપાય છે. કૂતરાની પેઠે આવા માણસને પણ કોઈ પોતાના આંગણામાં આવવા દેતું નથી. અને જે અજાણતાં આવી જાય તો એને કોઈ પ્રેમથી પડખામાં તો બેસાડતું નથી જ.
હંસનો ચારો
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________
અનુભવ
તમે મને મારા જીવનપંથના અનુભવોનું વર્ણન કરવા કહો છો અને એમાંથી પ્રેરણા મેળવી. તમેતમારા જીવનની સમસ્યાઓને ઉકેલવામાંગોછો? તો જરાઊભારહો; મારા અનુભવોમાંનો એક મહત્વનો અનુભવ કહું: આપણે કોઈનો અનુભવ, કોઈની વિશિષ્તા કે ખાસિયત ઉધાર લેવાની જરુર નથી. જીવનપંથમાં આગળ વધવા માટે આ ત્રણ વાતની આવશ્યકતા છેઃ સંયમ, આત્મવિશ્વાસ અને પળેપળની જાગૃતિ.
625
હંસનો ચારો
૭
૨૫
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________
ફૂલનાંઆંસુ
કરમાતાં કરમાતાં રડી પડેલા પુષ્પને મેં પૂછ્યું: “સોહામણા ફૂલ! વિદાય વેળાએ રડેછે શા માટે?”
એણેઉત્તર વાળ્યોઃ ભાઈ કોઈ કથાકેલ પ્રવાસીને સુગંધથી શાતા આપવાનું સદ્ભાગ્ય તો ન મળ્યું પણ સાદાઈના ચરણોમાં સમર્પિત થવાની તક પણ નમળી. કોઈનાય ઉપયોગમાં આવ્યા વિના કરમાઈ જવાની પળ આવી એટલે મને લાગી આવ્યું અને મારી આંખમાંથી આંસુ સરી આવ્યાં!'
હંસનો ચારો
૨૬
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________
પ્રેમ અને મોહ
વિશ્વના સી જીવોના કલ્યાણ મૈત્રીમાંથી જન્મેલા પરમાર્થી સંબંધનું નામ પ્રેમ. અને
વ્યક્તિગત જીવનના સુબળી કલ્પનામાંથી પ્રગટેલા સ્વાર્થી સંબંધનું નામ મોહ. પ્રેમના ઉજવળ કિરણો સામા માણસના લિંબાઈ ગયેલા હદયકમળને પણવિકસાવેછે, ત્યારે મોહનાં શયામ કિરણો માનવીના વિકસેલા હૈયા-ફૂલને પણ સંસ્કૃતિ બનાવે છે. આથી જ પ્રેમપ્રકાશ અને મોહઅિધકાર કહે છે.
હંસનો ચારો
२७
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________
અણ
વસ્તુ નાળી છે એટલે એની કિંમત તમારે મન કાંઈ જ નથી પણ એક નજર તો અહી નાખો! આ નાનકડા આગના તણખાએ આખા વજને રાખળી ઢગલીમાં ફેરવી નાંખ્યું. આ નાનકડા છિદે આ મહાનીકાને સાગરમાં જળસમાધિ લેવરાવી. આ નાનકડા બીજે વડ બoળી આ વજ જેવી દીવાલને પણ ચીરી નાંખી. આ નાનાશા અણુઓનાં બૉમ્બે હીરોશિમાં અને નાગાશાકીનો નાશ કરી દીધો. છતાં નાળી વસ્તુનું મૂલ્ય તમારે મન કાંઈ જ નથી? તો પછી સોપાયાનું મહતો મહિયા” એવો આત્મા કેમ સમજાશે?
હંસનો ચારો
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________
ક્રાન્તિ થઈ રહી છે, માનવતાનો. ધરમૂળથી ફેરફાર થઈ રહ્યો છે. માનવતાને દૂર ફગાવી, ઝડપથી, શોષણથી યુદ્ધ તરફ
સવુંએનું નામકાજા? માણસઆજે બાહ્ય દ્રષ્ટિએ બે ડગલાં આગાળ દેખાય છે, પણ આંતરિક દ્રષ્ટિએ તો એ ચાર ડગલાં પાછળ પડી રહ્યો છે, અને તેથી જ એક ઠેકાણે અજHકૂટ દેખાય છે, ત્યારે બીજી બાજુ અનાથમાનવઅક્ષવિનારિભાઈ રિબાઈને મરી રહ્યો છે....રે, ક્રા!િ
હંસનો ચારો
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________
ભાવના
પ્રાણી માત્રના જીવનમાં ભાવના અંતિ મહત્વનો ભાગ ભજવે છે. એટલા જ માટે યિકોમાણસનાસ્થૂલકાર્યને નથી જોતા, પણ એની પાછળ કામ કરતી સૂમ ભાવનાનેઅવલોકેછે.કાર્યએકજ હોય છતાં ભાવનાભિwહોયતો પરિણામ જુદું જ આવે. GિHલાડી જે દાંતથી પોતાના બચ્ચાને પકડે છે, એ જ દાંતથી ઉંદરને પણ પકડે છે; પણ એમાં અંતર આકાશનું અને પાતાળનું છે. એકમાં રક્ષણની ભાવના છે; બીજામાં ભક્ષણળી. એકમાં વહાલ છે, બીજામાં વિનાશા
હંસનો ચારો
ક
૦
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________
આનું
મેં તને ક્યારે કહ્યું હતું કે આસું આપીશ નહિ! મેં તો એટલું જ કહ્યું હતું કે દંભનાં, ક્રોધનાં કે શોકનાં અપવિત્ર આસું આપીશ. Mહિ .
આપે તો પ્રેમનાં, કરુણાનાં કે સહાનુભૂતિનાં પુનિત આસું આપજે!
શાહ.
હંસનો ચારો
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________
સયાઈ સંગીત
જે માણસ પોતાના કાર્યક્ષેત્રમાં કુશળ અને સાયો હોય તો તે વિશ્વના ગમે તે સ્થાનમાં સફળતા મેળવી શકે છે.
આપણા પ્રત્યેક કાર્યમાં સચ્ચાઈનું મધુર સંગીત ભરશું તો ચારે બાજુ ગુંજ્યા વિના રહેશે ખરું?
સુચ્ચાઈનું સંગીત બીજાના મનને ભરતા પહેલા ગાનારના દિલને પહેલા ભરે
છે.
હંસનો ચારો
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ વિમૈત્રીભીમંગલ ભાવના છો તે મી. ભાવનું પવિત્ર ઝરણું, મુજ હૈયામાં વહ્યા કરે, શુa] થા]] ]] રીડd decl. એવી 0[1]G[ o[, હે ગુણથી ભરેTI ગુણીજન ની હૈયું | Jય કરે, એ સંતોનાં ચરણકા[G\ાં મુજ જી[G[ રહયું છે. હ[ર ને ધર્મ વિહોણા હે0િ1ી હિમાં રહે કણા પીળી નો માંથી અશ્રુનો શુ0[ શ્રોત વહે. વિના મૂલેલા )[ળ પંથકoો મારી ચિંધવી ફોલો રહે કરે ઉપેક્ષા એ મારગની તોયે સમતા યિત હા. રેબO||0|ળી ધa a[[વના. હૈયે સૌ ||ળાવ લાવે, વેરઝે || |5 (પ00 1Úગલ ગીતો એ ગાવે. દી કચ્છ જિલી ર