Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
श्रीचिंतामणिपार्श्वनाथजिनस्तोत्रं
- प. पू. श्री कल्याणसागरसृरि [शार्दूलविक्रीडित छद] किं कर्पूरमयं, सुधारसमयं, किं चंद्ररोचिमय, Tદ ાવથ', મહામળિય, વાઢિમયે | विश्वानंदमय, महोदयमय, शोभामय, चिन्मय,
शुक्लध्यानमय वपुर्जिनपते याद्भवालंबन ॥ १ ॥ શું આ કપૂરમય છે ? અમૃત રસમય છે? કે શું ચંદ્રનાં કિરણમય છે! કે શું લાવણ્ય (સુંદરતા) મય છે, કે મહામણિમય છે કે કરુણાનું કીડા સ્થાને છે કે, અખિલ આનંદમય છે કે, મહા ઉદયમય છે કે, શોભામય છે કે જ્ઞાનમય છે કે શુકલ ધ્યાનમય છે? એવું શ્રી ચિંતામણિ પાશ્ચનાથ પ્રભુનું વધુ ઃ (દેહ) ભવ્યજનોને ભવરામુદ્રમાં આલંબનરૂપ થાઓ, (૧)
पातालं कलयन् धरां धवलयन्नाकाशमापूरयन् , दिक्चक्रं क्रमयन् सुरासुरनरश्रेणिं च विस्मापयम् । ब्रह्मांड सुषुवन् जलानि जलधेः फेनच्छलाल्लोलयन्,
श्री चिंतामणिपार्श्व संभवयोहंसश्चिर राजते ॥ २ ॥ પાતાળમાં પ્રવેશતો, પૃથ્વીને ઉજજવળ કરતો, આકાશને ભરી દેતે, દિશાઓમાં વ્યાપ, સુર, અસુર અને માનવની શ્રેણીને વિરમય પમાડ, બ્રહ્માંડનું રક્ષણ કરતે, સમુદ્રના મોજાંના જળને ફીણના છળથી ઉછાળતે, એવો શ્રી ચિંતામણિ પાર્થ પ્રભુનો યશરૂપી હંસ દીર્ઘ કાળ પયત શમે છે. (૨)
पुण्यानां विपणिस्तमोदिनमणिः कामेभकुभसृणिः,
मोक्षे निःसरणिः सुरेन्द्रकरिणिज्योतिः प्रभासारणि । ૧. . આ. શ્રી કલ્યાણસાગરસૂરિ કૃત..જેટલે ભાવ ભરપુર અને મધુર સ્તોત્રી અનુવાદ સહિત એક પુસ્તક જામનગર અંચલગચ્છ જૈન સંઘે સં......માં પ્રકાશિત કરેલે છે.
મ શ્રી આર્ય ક યાણ ગૌતમસ્મૃતિગ્રંથ ગણી
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________
ડિo bedstve.
.નંstasssss.besides ste
e
s ..
दाने देवमणि तोत्तमजनश्रणिकृपासारणिः
विश्वानंदसुधाधुणिर्भवमिदे श्रोपार्श्वचिंतामणिः ॥ ३ ॥ પુણ્યની દુકાન સમાન, અંધકાર માટે સૂર્ય સમાન, કામરૂપી હાથીના કુંભસ્થળ માટે અંકુશ સમાન, મોક્ષમાં જવા માટે નિસરણ સમાન, સુરેદ્રપદ માટે અરાવત હસ્તિની – હાથિયું સમાન, તિ માટે પ્રભાની નીક સરખા, દાન દેવામાં ચિંતામણિ સમાન, નમેલા એવા ઉત્તમ મનુષ્યોની શ્રેણીને માટે કૃપાની નીકિ સમાન, વિશ્વને આનંદ આપવામાં ચંદ્ર સમાન, એવા શ્રી પાર્થ ચિંતામણિ પ્રભુ ભવિકોના ભવના ભેદન કરનારા છે. (૩).
श्री चिंतामणिपाश्व विश्वजनतासंजीवनं त्वं मया, દૃષ્ટતાત તતઃ શ્રિયઃ સમવનાશત્રમાક્રિાઃ | मुक्तिः क्रीडति हस्तयाब हुविध सिद्धं मनोवांछितं,
दुर्दैवं, दुरित च दुर्दिनभयं कष्टं प्रणष्टं मम ॥ ४ ॥ વિશ્વના લોકોને સંજીવન આપનાર શ્રી ચિંતામણિ પ્રભુને મેં નીરખ્યા. હે પ્રભુ! તેથી મને શકેંદ્રની અને ચક્રિની સંપત્તિઓ પ્રાપ્ત થયેલ છે. મુક્તિ તો મારા બને હાથમાં રમી રહી છે. બહુ પ્રકારનું મારું મનવાંછિત સિદ્ધ થયું છે અને દુર્દેવ, પાપ, દુનિનો ભય અને મારું (સકળ) કણ નાશ પામ્યું છે. (૪)
यस्य प्रौटतमप्रतापतपनः प्रोदामधामा जगत, जघालः कलिकालकेलिदलनो मोहांधविध्वंशकः । नित्योद्योतपरं समस्तकमलाकेलीगृह राजते,
स श्री पार्थ जिनो जने हितकरो चितामणिः पातु मां ॥ ५ ॥ - જેમનો પ્રતાપરૂપી સૂર્ય ખૂબ પ્રઢ છે, જેમની ઉગ્ર જ્યોતિ જગતમાં વ્યાપ્ત છે, જે કળિકાળની ક્રીડાના દળન કરવાવાળા છે, મોહના અંધકારના નાશ કરવાવાળા છે, જે હંમેશાં પ્રકાશ કરનાર છે અને જેમના ઘેર સમસ્ત સંપત્તિઓ કીડા કરી રહી છે. વળી જે એ લોકોને હિતકારી છે એવા શ્રી ચિંતામણિ પાર્થ પ્રભુ મને રક્ષણના કરનારા થાઓ. (૫)
विश्वव्यापितमो हिनस्ति तरणिवालोऽपिकल्यां रो, दारिवाणि गजावलि हरिशिशुः काष्ठानी बढे कणः ।
TDS આ ગ્રી આર્ય કલયાણ ગૌતમસ્મૃતિગ્રંથ
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
Dostot-sideshotsav.
.so solves. sooses sbs...vi..
. ke shotos
••••••••••old she doctor[૩૦૯ી
નાવાલું ,
पीयूषस्य लवो पिरोगनिवह यद्धत्तथा ते विभो,
मृतिः स्फूर्तिमती सती त्रिजगति कष्टानि हतु क्षमा ॥ ६ ॥ પ્રાત:કાલનો બાલસૂર્ય પણ વિશ્વમાં વ્યાપેલા અંધકારનો નાશ કરે છે, ક૯પવૃક્ષનાં અંકુરો દારિદ્રયનો નાશ કરે છે, સિંહનું બચું પણ હસ્તિઓની શ્રેણીનો નાશ કરે છે, અગ્નિનાં કણીઓ લાકડાંનો નાશ કરે છે, અમૃતનું ટીપું પણ રોગના સમૂહનો નાશ કરે છે તેની પેઠે, હે પ્રભુ! તારી દેદિપ્યમાન મૂર્તિ ત્રણે જગતમાં કષ્ટોને હરવાને શક્તિમાન છે. (૬)
श्रीचितामणिमत्रमो कृतियुतं ही कारसाराश्रित, श्रीमर्ह नमिउणपासकलितं त्रैलोक्यवश्यावह । द्वेधाभूतविषापह विषहर श्रेयः प्रभावास्पद',
सोल्लासं वसुधांकित जिनफुलिंगानंदनं देहिनाम् ॥ ७ ॥ કારથી યુક્ત; હી કારરૂપ જે સાર તેથી યુક્ત, શ્રીંકારથી યુકત અરિહંતને નમીને શ્રી પાર્શ્વથી યુક્ત, રીલેક્સને વશ કરનારું, દ્રવ્ય અને ભાવ અને પ્રકારના વિષનો નાશ કરનારું, સર્પના વિષને હરનારું, કલ્યાણ અને પ્રભાવનું સ્થાન, પૃથ્વીમાં પ્રસિદ્ધ શ્રી જિન કુલિંગ નામનું પ્રાણીઓને આનંદને આપનારું એવું (૭)
हीश्रींकारवर नमोक्षरपर ध्यायति ये योगिनो, हृत्पद्म विनिवेश्य पाश्चमधिपं चिंतामणीसंज्ञकः । भाले वामभुजे च नाभिकरयोभू यो भुजे दक्षिणे,
पश्चादष्टदलेपु ते शिवपद द्वित्रैर्भ वैर्या त्यहो ॥ ८ ॥ ઉત્તમ હોંકાર અને શ્રી કાર, જેની પછી નમે અક્ષર છે, એવા શ્રી ચિંતામણિ સંજ્ઞાવાળા શ્રી પાર્શ્વનાથને હૃદયમાં સ્થાપીને ભાલમાં ડાબી ભુજામાં, નાભિમાં અને બન્ને હાથમાં, જમણી ભુજામાં અને છેલ્લે અષ્ટદળ કમળમાં જે યોગીજનો ઉલ્લાસપૂર્વક ધ્યાન કરે છે, તેઓ બે ત્રણ ભવમાં જ સિદ્ધિ પદને પામે છે. (૮)
नो रोगा नव शोका न कलहकलना नारिमारीपचारः नवांध्यं नासमाधिन च दुरदुरिते दुष्टदारिद्रता नो । नो शाकिन्यो ग्रहा नो न हरिकरिंगणव्यालवेतालजालाः, जायंते पार्श्वचिन्तामणिनतिवशतः प्राणिनां भक्तिमाजाम् ॥१०॥
આ શીર્ય કાયાણગમસ્મૃતિગ્રંથ કહી
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ [3 ] કobserved cost speectstepsyoutubecas. c cess becon પાર્થ ચિંતામણિને નમસ્કારથી ભક્તિવાળા પ્રાણીઓના રોગો, શેક, કજીઆકંકાસ, શત્રુ અને મરકીનો પ્રચાર, અંધપણું, અસમાધિ, દુઃખ અને પાપ, દુષ્ટ દરિદ્રતા, શાકિની, દુગ્રહો, સિંહ, હસ્તિગણ, સાપ, વૈતાળના સમૂહે દુઃખકર્તા . થતા નથી. (9) गीर्वाद्रणमधेनुकुंभमणयः स्वस्यांगणरं गिणो, देवा दानवमानवाः सविनयं तस्मै हितं ध्यायिनः / लक्ष्मीस् तस्य वशा, वशेव गुणिनां ब्रह्माण्डसंस्थापिनी, श्रीचिंतामणिपार्श्वनाथमनिशं संस्तौति यो ध्यायति // 10 // શ્રી ચિંતામણિ પાર્શ્વનાથને જે મનુષ્ય સ્તવે છે અને ધ્યાન ધરે છે, તેમના ઘરના આંગણાંમાં ક૯પવૃક્ષ, કામધેનુ, કામકુંભ અને રત્નચિંતામણિ નિવાસ કરે છે. દેવો, દાન અને માને તેમના હિતનું વિનયપૂર્વક ધ્યાન કરવાવાળા થાય છે અને ગુણી પુરુષને જેમ સ્ત્રી વશમાં રહે છે, તેમ સંસારને સંસ્થાપન કરવાવાળી લક્ષ્મી વશ થાય છે. (10) इति जिनपतिपाव: पाचपाख्यियक्षः, प्रदलितदुरितौघः प्रीणितः प्राणिसंधः / त्रिभुवनजनवांछादानचिंतामणीकः, शिवपदतरुबीज बोधिबीज ददातु // 11 // इति॥ એ પ્રમાણે તીર્થપતિ શ્રી પાર્શ્વ પ્રભુ, જેમના પાસમાં પાશ્વયક્ષ. છે જેમણે પાપોના સમૂહનો વિનાશ કરેલ છે, પ્રાણી એના સંઘને આનંદિત કરેલ છે, ત્રણે ભુવનના લેકીને ઈચ્છિત દાન દેવામાં જે ચિંતામણિ સમાન છે, જે શિવપદ એટલે મુક્તિના બી જ સમાન છે, તે શ્રી પાર્શ્વ પ્રભુ બધિ બીજ એટલે કે સમ્યકત્વને આપે. (11) 1. “શિવ’ શબદ દ્વારા કવિએ પોતાનું રિદિધિ કલ્યાણસાગર” નામ અચિત કરેલ છે. सर्वाणि भूतादि मुख रमन्ते, सर्वाणि दुःखैदच भृश असन्त / तेषां भयोत्पादनजातवेदः कुर्यान कर्माणि हि श्रद्धानः // સર્વ પ્રાણીઓ સુખમાં આનંદિત થાય છે, સર્વ પ્રાણીઓ દુ:ખથી અતિ ત્રસ્ત થાય છે. એટલે પ્રાણીઓને યે ઉત્પન્ન કરવામાં ખેદ અનુભવતો શ્રદ્ધાળું પુરુષ ભત્પાદક કમ ન કરે. ગઈ આર્ય ક યાણામસ્મૃતિગ્રંથ - 1