Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
MIlIImillumnછે.
TIMLI
F
;
;
પુસ્તક ૪૮ મુ.
સંવત ૨૦૦૭.
આમ સ', પપ
'ક ૮
મા,
તા
૧૫-૩-૨૧
ફાલ્ગન.
વાર્ષિક લવાજમ શા. ૩-૦૦ પટેજ સહિત
પ્ર કાશક :
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા, . .
ભાવનગ૨
For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
૧
શ્રી અજિતનાથ જિન સ્તવન
૨ આંતરનાદ
૩ જેસલમેર સાહિત્ય સમાચાર...
www
www
www.kobatirth.org
અનુક્ર મ ણિ કા.
ער
...
...
૪ ષડ્કશ ́નસમુચ્ચય અને એની ટીકાઓ... (લે. પ્રેા. હીરાલાલ રસિકદાસ કાપડિયા એમ. એ. ) ૧૭૫ ૫ ધ કૌશલ્ય
... લે. મોક્તિક ) ૧૩૯
( લે. ડેાકટર વલ્લભદાસ તેણુશીભાઇ મારખી ) ૧૪૦
૧૪૪
800
ور
200
૧ શેઠ ચીમનલાલ ડાહ્યાભાઇ કપડવંજ પેટ્રન ૨ પારેખ ધનજીભાઇ દામેાદરદાસ પ્ર.વ.લા...
૩ વારા છેટાલાલ મુળચક્રૂસાઇ ૪ દાસી વિનયચંદ હરિલાલ
..
૬ શ્રી સુબાહુજિન સ્તવન સા ૭ જૈન સસ્તા સાહિત્ય સંબંધી ( કમીટી ) ૮ વર્તમાન સમાચાર પ્રતિષ્ઠા મહાત્સવ, વિહાર દર્શન, પંન્યાસ પદાર્પણું, ધ્રાંગધ્રા બેર્ટીંગ ઉદ્ઘાટન, ભાવનગર ક્રામસ` હાઇસ્કુલ ઉદ્ઘાટન, ભાવનગર રાહત મડળ ઇનામી મેળાવડા( સભા ) ૧૪૩ થી ૧૪૬
આ માસમાં થયેલ માનવતા લાઇફ મેમ્બરો,
( લે. મુનિશ્રી રુચકવિજયજી ) ૧૩૧ (લે. ઝવેરી મૂલયદ આશારામ વેરાટી) ૧૩૨
( સભા ) ૧૩૩
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
...
...
૫ શ્રી કચ્છી વીસા એ. સામાયિક મ`ડળ પ્ર. વ. લા. મે. શાહ મનસુખલાલ જેચ'દભાઈ
૭ શાંહુ અમૃતલાલ નાનચંદ
૮ શાહ હસમુખરાય પ્રાગજીભાઈ
For Private And Personal Use Only
ખી. વ. લા. મે.
સ્વીકાર–સમાલાચના.
દુર્લભ કાવ્ય કલ્લાલ—પ્રથમ અને બીજો ભાગ. અઢાર પાપસ્થાનક, બાર ભાવના, સિદ્ધગિરિ સ્તવના, ચાવીશ જિન સ્તવને વગેરે ભિન્ન ભિન્ન વિજ્યેા ઉપર સાદી સરલ, ગુજરાતી ભાષામાં કાળ્યાની રચના કરી છે. તેઓશ્રીએ પ્રસ્તાવનામાં જણાવ્યા પ્રમાણે પિગળતા અભ્યાસ કરેલા હાવાથી આવા વિષયા ઉપર આવી રચના બની શકેલ છે. આ ગ્રંથના બીજા ભાગમાં નવસ્મરણુ, ગૃહસ્થાશ્રમ, *વિપાક, નવસ્મરણુ, ક્રુમપત્રના અનુવાદ વગેરે નવ વિષયોના કાયૈ રૂપેની કૃતિ છે. તેની રચના પણ સાદી, સરળ હાઇ કાવ્ય રસિકાને આનંદ ઉપજાવે તેવું છે. ચાલતી લાઇબ્રેરીને શ્રી યશોવિજયજી જૈન ગ્રંથમાળા ભાવનગર તરફથી પત્ર લખવાથી ભેટ મળી શકશે.
સ ંદેશ–સુધા—લેખક શ્રીમાન વિજયલબ્ધિસૂરીશ્વરજીના શિષ્યરત્ન શ્રી પ્રવીણવિજયજી ગણિવર પ્રકાશ તલેગામ–દાભડા જૈન સંધ કિંમત અમૂલ્ય. જુદા જુદા સમયે જુદા જુદા વિષયી ઉપર લખેલા લેખાના આ સગ્રહ પરમાત્માને સુંદર સ ંદેશ ખાળવા સમજી શકે તેવી ગુજરાતી સરલ ભાષામાં લખેલ છે. જે માનવ જીવનની સફળતા અમુક અંશે કરે તેવા ઉપદેશ છે, જે મનન કરવા યેાગ્ય છે. જૈનદર્શન– લેખક, ન્યાયતીર્થ મુનિરાજ શ્રી ન્યાયવિજયજી મહારાજ, પ્રકાશક હેમચંદ્રાચા` જૈન સભા પાટણ (ગુજરાત) તરફથી ભેટ મળેલ છે. લેખક મુનિરાજશ્રીએ આ ગ્રંથ જૈનેતર વિદ્વાના કે જેઓ જૈત ધ'નું સ્વરૂપ જાણવાના જિજ્ઞાસુએ માટે એક સુંદર કૃતિ બનાવી છે. જગત, નવતત્ત્વા, સાધુ, ગૃહસ્થેધ, સમ્યક્ત્વ, શાન, ગુરુસ્થાન, અધ્યાત્મ, જૈનાચાર, દેવગુરૂ, ધ, ભગવાનમૂર્તિ, હિંસાની તરતમતા, જીવનનિર્વાહના માટેને વિચાર, દાનના પ્રકારા, મૈત્રી આદિ ચાર ભાવનાઓ, વિશ્વપ્રેમ, સમાજ હિત ભાવના, જ્ઞાનભક્તિ, શ્રદ્ધા, વૈરાગ્ય, મુક્તિ, ન્યાય પરિભાષા, સ્યાદ્વાદ, સમભ’ગી, (21. 41. 8)
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આ સભાના માનવતા પેટ્રન–
20000 +
શ્વ શામ હ૦૦
Pope કરો
ન હ900
શેઠ સાહેબ ચિમનલાલ ડાહ્યાભાઈ ( કપડેવજ )
૨૦૦૦
ક, હoQ
શ્રી મહાદય પ્રેસ-ભાવનગર.
For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
LIBRET
555555 价
FUTURER FULFUTURER
PREFERUFFER HEL
LEVELE
en
www.kobatirth.org
શેઠશ્રી ચીમનલાલ ડાહ્યાભાઈના જીવનના
ટ્રુક પરિચય.
શેઠશ્રી ચીમનલાલભાઈના કપૂરનગર ઉર્ફે કપડવંજમાં સંવત ૧૯૫૫ સને ૧૯૦૧ના જુન માસમાં થયા હતા. તેમની માતુશ્રીનું નામ પરશનન્હેન છે. તેમણે ગુજરાતી સાત ધારણ સુધીના અભ્યાસ કર્યાં હતા. શેઠ સાહેબનું ગણિત ઘણુ જ સ્ટ્રોન્ગ ( મજબુત ) હાવાથી તેમની કેલક્યુલેશન ( ગણત્રીની શક્તિ) અસાધારણ હતી. તેઓશ્રી સુખી કુટુંબની એક પાઇ પણ લીધા વિના પુરુષાર્થ વડે લક્ષાધિપતિની કાટીમાં મૂકાયા છે, જે તેમની તેજ-કુશાગ્રબુદ્ધિ શક્તિના જ પ્રભાવ છે. તેઓશ્રી સત્તર વર્ષની વયે વેપારમાં જોડાયા અને પ્રથમ ભાગીદારીમાં કાપડના વ્યાપાર શરૂ કર્યાં હતા. બે વર્ષ બાદ શંકરલાલ આદીતલાલના પુત્ર ભાઈશ્રી જય'તિલાલના ભાગમાં “ જયન્ત મેટલ મેન્યુફેક્ચરી’ગ વર્ક ” શરૂ કર્યું. સને ૧૯૩૬ સાલમાં શેઠ સાહેબે “ ઇન્ડીઅન સ્ટાન્ડર્ડ મેટલ વ” એક જર્મન વેપારીના ભાગમાં ખીઝનેશ શરૂ કર્યું", જે હિન્દુસ્તાનમાં અત્યારે પહેલું જ વધુ છે. સને ૧૯૩૯ માં એન્ટીમની (સુરમાની ધાતુ) જે ઇન્ડીયામાં પહેલવહેલી જ શોધાઈ તે માઇન( ખાણું )નું છે.ટાલાલ પરીખના ભાગમાં ૬૦ વર્ષનું લીઝ લઇ શરૂ કર્યું. આ ખાણુ ચિત્રાલ હિન્દુસ્તાનના પહાડી પહાડામાં પાકીસ્તાનની સરહદ નજીક અને પેશાવરથી ૨૫૦ માઇલ દૂર છે. તે મેટલને સાફ કરવાને માટે માટું જંગી કારખાનુ ખેલવામાં આવ્યુ છે. આવાં મહાન કારખાનાં જવલ્લેજ હશે. “ જયન્ત મેન્યુફેકચરીંગ વર્ક ” અત્યારે એક હિન્દુસ્તાનમાં મોટામાં મોટુ અને અજોડ કારખાનું છે, જે ઘણી ઊંચી કવાલીટીના માલ મનાવે છે, તેમણે હાલમાં લાખ્ખાના ખરચે બંધાવેલ છે. સને ૧૯૪૦ માં ભાઈશ્રી જય'તીલાલનુ અવસાન થતાં સઘળાં કારખાનાના ભાર શેઠ સાહેબ ચીમનલાલભાઇએ પેાતે ઉપાડયા છે. આ ઉપરથી તેમની વેપારી કુનેહ, માહેાશી, સાહસિક સ્વભાવ, ધીરજ, ખંત અને હિંમતના ખ્યાલ આવતા આવા મહાન ઉદ્યોગપતિ માટે માન ઉત્પન્ન થયા સિવાય રહેશે નહિ, શ્રીમ’તમાંથી શ્રીમ ́ત થવાય છે, પરંતુ આવી કુશળતાપૂર્વક વ્યાપાર નિષ્ણાતપણાએ લાખાપતિની સ્થિતિએ પહોંચવુ" તે તે પૂર્વ પૂણ્યયેાગ, બુદ્ધિમત્તા અને મહાન પુરૂષા'ને જ આભારી છે. ચિત્રાલ જેવા અતિ દૂરના પહાડીમાં પહાડી પ્રદેશામાં જઇ ખાણુ રાખવી તે કૈલા સાહસિકપણા અને
밞밞밞밞밞밞统统圻断统统넖밞
编编節
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
騙騙
FUTURE BIT RRRRRRRRRRRROR OUR
FERR
For Private And Personal Use Only
FREERR
LAURER
EFERR
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
SFSFUF
听听听听听听骗骗骗骗骗骗骗骗骗骗
BHISHEFUSEFUFIFJFIFSF
Sri R
URSELFURBFSFUTUREFERIFUGURUPURSFIRSFIEDESHBHBHBHSHISi Singh STSTS
હિંમતનું કામ છે તે સહેજે સર્વને આશ્ચર્ય ઉત્પન્ન કરે તેવું છે. શેઠશ્રી ચીમનલાલભાઈ જેવા જૈન સમાજમાં બાહોશ અને સાહસિક વેપારી બહુ થોડા જ છે. તે જેવા બાહોશ અને લક્ષમીપતિ છે તેવા જ સ્વભાવે ઉદાર, નમ્ર, સાદા, સરલ અને મિલનસાર છે. ધર્મની ધગશને લઈને તેમણે સં'. ૧૯૯ માં શાસનદિવાકર આગમાદ્ધારક શ્રી સાગરાનદસુરીશ્વરજીના નેતૃત્વ નીચે ચૈત્રમાસની ઓળીમહોત્સવ ઉજવ્યો હતો. તે વખતે ઘણી વિવિધ જાતની રચનાઓ કરી સારી ભક્તિ કરી હતી. બહાર ગામથી દર્શન કરવા લગભગ પંદર હજાર માણસ આવ્યું હતું. આ મહોત્સવ પ્રસંગે શેઠશ્રી ચીમનલાલભાઈએ લગભગ પાણે લાખ રૂપીઆ ઉદારતાપૂર્વક ખરચ્યા હતા અને કપડવંજ ગામમાં અત્યાર સુધી ૫૦૦ વર્ષ માં આ મહોત્સવ થા ન હતા એમ ગણાય છે. તેમણે ભાઈશ્રી જયંતીલાલનું સને ૧૯૪૦ ની સાલમાં અવૃસાન થતાં તેમના સ્મારકનિમિત્તે કપડવંજમાં જયન્ત મેડીકલ સાર્વજનિક હોસ્પીટલ નામની ક્રી ડીપેન્સરી ( દવાખાનું) ખાયું છે, જે કપડવંજના નાગરિકોને એક આશીર્વાદરૂપ છે. તેનાં સારા કોલીફાઈડ ડોકટર અને લેડી ડોકટરની પણ નિમણુક કરી હતી. આ દવાખાના માટે તેમણે સાઠ હજારનું જુદું જ ટ્રસ્ટ કર્યું છે. છતાં તે અંગે થતા વધુ ખર્ચ પોતે આપે છે. તેઓ તેમની જ્ઞાતિમાં પણ અગ્રગણ્યમાં ગણાય છે, તેમ સંઘમાં પણ સારો મોભે ધરાવે છે. તેઓ અવારનવાર ગુપ્ત સખાવત કરે છે. જ્ઞાતિબંધુઓને પણ ચોગ્ય સહાય આપે છે. આવા બાહોશ વેપારીને આપણી વેપારી આલમે પણ ધડો લેવા જેવો છે. તેમના પિતાશ્રી સંવત ૧૯૭૪ ના આસો વદી ૧૩ ના દિવસે પ૭ વર્ષની વયે પંચત્વ પામ્યા હતા. તેમના કુટુંબમાં પત્ની, ભાઈ તથા બે દિકરા અને ચાર દિકરીઓ છે તે પૈકી બહેન પ્રમીલાએ હમણાં જ મેટ્રીક પાસ થઈ કેલેજનો અભ્યાસ શરુ કર્યો છે. આવા ઉદાર પુણ્યપ્રભાવક ઉધોગપતિ શેઠ ચીમનલાલ ભાઈએ મેળવેલ સુકૃત લક્ષમી વડે ધર્મ, જ્ઞાતિ અને દેશહિતાર્થે સખાવતે કરી રહ્યા છે તે જાણી અમારા આંનદ વિશેષ વ્યક્ત કરીએ છીએ, અમારી વિન’તિથી પેટૂનપદ સ્વીકારવા માટે શેઠ સાહેબને આભાર માનીએ છીએ અને પરમાત્માની પ્રાર્થના કરીએ છીએ કે શેઠ સાહેબ ચીમનલાલભાઈ દીર્ધાયુ થઈ આર્થિક, શારીરિક અને આધ્યાત્મિક લક્ષ્મી વિશેષ વિશેષ પ્રાપ્ત કરી આમ લ્યાણ સાધે..
jy
骗骗骗骗事听听听听听听號
URIFIESFREIFSFSFURIFIFIFSFER FUTUR
SFS SRH ST SEMESTERSHERBEBÊ BREFERERS SRUSHSHSEBRITURERBREFER TU
弱弱
For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
... પ્રકાશકઃ–શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા-ભાવનગર ...
વીર સં. ૨૪૭૭.
પુસ્તક ૪૮ મું,
ફાગણ :: તા. ૧૫ મી માર્ચ ૧૯૫૧ ::
વિક્રમ સં. ૨૦૦૭.
અંક ૮ મો.
DED999999999999999999
શ્રી અજિતનાથ જિન સ્તવન
રાગ-દુર્ગા. ખેલ નયન જિન દેખ, વિવેકી. એ આંકણી. વિજયાસુત જિનપતિ મન મેહે,
અન્તર ઘટ સુવિવેક, વિવેકી; આતમભાવ જગે જસ ચિત્તે,
નિજ પરિણતિની ટેક, વિવેકી. મે ૧ મિલિત કરમ-જીવ ભિન્ન કુરુતે,
ક્ષીર-નીર મુનિહંસ, વિવેકી; સુલભ સદા અવિવેક સંસારે,
વિવેક દુર્લભ અત્યંત, વિવેકી. . ર છે ભવકેટિ તું ખલકમાં ભટકે,
| દુર્લભ ભેદવિવેક, વિવેકી; અજિત દર્શનથી આશુ હવે,
જીવ-કરમ સુવિવેક, વિવેકી, તે ૩ છે તું તુજને નિહાળે આતમ,
વિસરે દેહ વિભાવ, વિવેકી, અન્તર ઘટ આદર અધ્યાતમ,
જિન મુખ દર્શન ભાવ, વિવેકી. . ૪ છે મૈત્ર્યાદિવાસિત ચિત્ત હવે,
ઉચિત ક્રિયાની બુદ્ધિ, વિવેકી, જિતારિ ગૃપ નંદની પાવે, રૂચક કૃપાની વૃદ્ધિ, વિવેકી. છે એ છે
મુનિશ્રી રૂચકવિજયજી.
For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
*આંતરનાદ. ॐ नमो भईते योगिनाथाय |
सचिदानंदस्वरूपाय । Yoginath Arhte, my respects to thee; Sat, Chit, Anand, is always He.
ધ્યાન, સમાધિ તાંતણે ચઢે યોગી આકાશ;
જોતિ ઝળહળમાં સમે, ભૂલે વિશ્વના તાપ. Concentration string on, climbs reflective mind; Merging in his light's dazzle, world's wails dont him bind. 2.
ભૂલી જતે સ્થળ જગતને, ભૂલતો જગ સંતાપ;
નયન મીંચાણું જગ ભણે, ભીતર ભર્યો ઉજાસ. (When) One forgets this earth solid, and its endless woes; (When) One ignores all things mundane, inner light then glows. 3.
લો કંચન સમ ગણે, શત્રમિત્ર સમભાવ;
સુખદુ:ખના ત્યાં શાં રાજા, કેણ પૂછે તસ ભાવ? When iron, Gold are equal, friend and foe are one; Misery, mirth lose their effect, who cares, Surely none.
ગાતાં પ્રભુને ગીતડાં, વહે અથની ધાર;
તેય હૃદયના ડંખ તો, જાણે જ ગદાધાર. Singing Songs of God good, Flow tears in Streams; Hearts pangs? Stings none knows ohHe hears their screams. 4.
ભક્તિસાગર ઉછળે, બે ભક્ત તસ માંય;
જ્યમ જ્યમ ઊંડા ઉતરે, મળે મુક્તાફળ ત્યાંય. When devotion has its, tide in fullest force; One goes deep and deep oh, and finds Him of course.
“હું” ભૂલો, “મારું” ભૂલે, પછી દેહ માટીના ભૂલે;
તવ ભાન ભીતરનું થાશે, કંઈ અજબ શાંતિ વ્યાપશે, "I" forget and "Mine" too, and bodies of Flesh; Then wilt know who shines within, mied Silence void of clash, .
એ કહપતર, એ કામધેનુ, એ સકળ સુખની વેલડી,
એ તિમિરટાળકતેજ ઝળહળ, એ સુરત સાકર શેલડી. Kalpataru He, Kamdud ha He, bliss-giver with grace; Dazzling He drives darkness, sweet charming his face.
રચયિતા–ઝવેરી મૂલચંદ આશારામ વૈરાટી. * અંગ્રેજી મસ્તના સહકારથી.
For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
*જૈસલમેર સાહિત્ય–સમાચાર
મુ॰ જેસલમેર સ. ૨૦૦૭, પાષ વદિ ૩, સુનિ પુણ્યવિજય તરફથી-મુ. ખાલાપુર-મુનિશ્રી જ વિજયજી ચાગ્ય. અહીં આનંદ થાય છે.
ન્યાયક દલીની અહીં ત્રણ પ્રતા છે. એ ત્રણે સાથે મેળાઇને એક પાઠભેદની યાદી તૈયાર થઈ ગઈ છે. આ કામ ભાઈ જિતેન્દ્ર જેટલી જેઓ એમ. એ ન્યાયાચાય છે તેમણે કર્યું છે. એમણે કાન પેપર રાખીને એ નકલે કરી છે જેમાંની એક નકલ આપણા પાસે રહેશે *જૈનપત્ર ૫૦ ૪૭, માહ શુદ્દે ૧૧ના અંકમાંથી.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અને એક તેમની પાસે રહેશે. તમે જે રીતે ઇચ્છતા હતા તે રીતે જ આ પાઠભેદોની યાદી તૈયાર થઇ છે. તમને અવસર મેાકલી આપીશ. ન્યાયક દલી વિના કામ નહીં આવે.
દીલ્હી તમે માકલાવેલ નકલ પહોંચી ગઈ છે. ભાઇ ત્તેચંદ ખેલાણી અહીં ફાટાગ્રાપીની માઇક્રોફિલ્મ લઇને આવ્યા હતા. આખી ફિલ્મ અહીં મેં પ્રેજેકટરમાં નજરે જોઇ લીધી છે. એક ફિલ્મમાં પાંચ હજાર પાનાનાં ફોટા આવી ગયા છે. તમે જાણીને પ્રસન્ન થશેા કે જેસલમેરના અર્ધા ભંડાર જેટલી પ્રતિઓના ફાટાએ લેવરાવ્યા છે. એક ંદરે એકસા સીત્તેર પ્રતિઓ ના ફાટાએ લેવરાવાશે. àાકસ*ખ્યાના હિસાબે ગણા તા સાત લાખ શ્લાક જેટલા ગ્રંથાની ફાટા-કાપી આવશે અને તે એટલી જ થશે કે
હવે તેઓ પચપ્રસ્થાન મેળવી રહ્યા છે. પ્રશસ્તપાદભાષ્ય પણ મેળવાઇ ગયું છે. અહીંના ભંડારમાં ન્યાયસૂત્ર ભાષ્ય વાર્તિક, તાપ પરિશુદ્ધિ અને શ્રીકડીય ટિપ્પણુ અને પચપ્રસ્થાન આ ગ્રંથેાની માનલવિશિષ્ટ
કલ્પના નહીં કરી હાય, અમે તે બધા ય ગ્રંથાના ફોટા લેવરાવ્યા છે. દાર્શનિક ગ્રંથ તા લગભગ બધા આવી જશે. આગમા, વૃત્તિઓ, ચણિયા, ભાષ્યા, પ્રકરણા, કથા, ચરિત્રા, વ્યાકરણ, કાવ્ય, કાશ, અલંકાર, નાટકો, દાર્શનિક સાહિત્ય વગેરે ઘણું ઘણું આ ફોટા ગ્રાફ઼ીમાં સમાઇ ગયું છે. તમે ઇચ્છેલા બધા જ ગ્રંથા આવી ગયા છે.
તમે બગલમાં મારીને ચાલે!. તમે જે ગ્રંથાનીનેટસવાળી એ નકલા છે. અમે બંને ય નકલે ના ફાટાએ લેવરાવ્યા છે. તમે જાણીને રાજી થશે! કે આ બે પેાથીએ કાગળ ઉપર લખાયેલી છે, જે પૈકીની એક ૧૨૭૯ માં લખાયેલી છે, કાગળ ઉપર લખાયેક્ષી પ્રાચીન પ્રતિના નમૂના તરીકે પણ આ અપૂર્વ વસ્તુ છે. અહીં એક પોથી ૧૨૪૬ માં કાગળ ઉપર લખેલી છે. હજી સુધી કાગળ ઉપર લખાયેલી આટલી પુરાણી પ્રતિ કયાંય મળી નથી.
ભાઇ જિતે' જેટલીએ ન્યાયક દલી ઉપરનુ નરચંદ્રનું ટિપ્પણ પણ તૈયાર કર્યું છે. તેઆ એના ઉપર જ પી. એચડી. ના થીસીસ તૈયાર કરી રહ્યા છે,
ટિબેટન સેટ માટે ખેલાણીને વાત કરી દીધી છે. ચીનના એલચી સાથે એ વિષે વાત ચેાસ કરશે વિ॰ તમે જે ટિમેટન ગ્રંથનુ’ નામ મને લખ્યું હતું તે જો મળી જશે તે તેની માઇક્રોફિલ્મ કેપી કરાવી લેવા મે' કહી દીધું છે.
વિ॰ તમે જાણીને ખુશ થશેા કે માઇક્રો
For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૩૪
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
ફિલ્મ ફોટોગ્રાફી આપણને ઘણું સસ્તી પડશે. કરવા હોય તેવા બની શકે. મોટા ભમરા જેવી એક ફુટ ફિલ્મ ફેટને માત્ર સવા રૂપિયે. સાઈઝના અક્ષરે પણ થઈ શકે છે, રીડરમાં એક ફુટમાં આઠ શોટ્સ આવે છે અને એક રીડરની સાઈઝ નાની હોય તે નાના અક્ષરો શિટમાં લાંબી પિથી હેય તે આઠ પાનાં અને દેખાય અને ભેટી હેય તે મેટા, પણ તે નાની હોય તે સોળ પાન આવી જાય છે. ગ્રંથથી મેટા નહીં જ, જયારે પ્રેજેક્ટરમાં તે આ સાથે તમને બે ફિલ્મપીસ મેકલું છું. એક તમે એક હાથને પણ અક્ષર વાંચી શકે. દશવૈકાલિક ચણિન છે અને બીજો ચંદ્રલેખાનાટિકાનો છે. ચંદ્રલેખાનો ફેટે કે આવે છે
ચીનથી જે બંને સેટ મળતાં હશે તે તેને એક ફેટપીસ મેકલું છું. તમે જોશે.
આ બંને માટે તપાસ કરાવીશું. તપાસ થયા બાદ તમને ખ્યાલ આવે તે માટે જ મોકલું છું.
* શું ખર્ચ કહે છે વગેરે સમાચાર મળે તમને એકંદર એટલા ફટાઓ થશે કે આ સેટ ફેટાઓને જે ખરીદશે તેને પંદર વિહાર કઈ બાજુ થવાને છે! વિગેરે હજારનો ખર્ચ લાગશે, પણ જેસલમેરને ભંડાર જણાવશે. અમારે વિહાર ફાગણ શુદિમાં થશે,
ત્યાં આવી ગયે સમજવાને. આપણને માઈક્રે. ત્યાં સુધી તે અહીં જ સ્થિરતા છે. હજુ ભંડાર ફિલમ નકલ નેગેટિવ અને પિઝીટિવ બંનેયને ગોઠવાયે નથી. દિલ્હીથી પુસ્તકે આવ્યા બાદ ખર્ચ ૩૦૦૦ થી ૩૫૦૦ રૂપિયા લાગશે, પણ બધું તૈયાર થશે. સમાપ્તિ હોવાથી કામની ભંડાર આટલામાં આવી ગયે સમજવો. ફિલ્મ ગડમથલ ઘણી રહે છે અને છેવટે ઘણી જ વાંચવા માટે પ્રોજેકટર કે રીડરને ઉપગ રહેશે. અહીં તે રાત છે કે નહીં તે જ પત્તો કરે પડે અને એમાં ઈલેકટ્રીક કરંટ વાપરવો નથી એવું છે. કામ તે એટલું બધું થયું છે પડે છે. પ્રાજેકટર દ્વારા આપણે જેવડા અક્ષરે કે તમે શાબાશી જ આપે.
જણાવીશ.
wજE
For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ષદર્શનસમુચ્ચય અને એની ટીકાઓ.
(લે. છે. હીરાલાલ ૨. કાપડિયા. એમ. એ.) “લન” એટલે તત્વજ્ઞાન સંબંધી વિશિષ્ટ વૈશેષિકને અભિન ગણે છે તેઓ છ દર્શન ગણાવતી વિચારસરણી. આને અંગ્રેજીમાં “ system of વેળા લેકાયત-મતને અથત ચાર્વાક દર્શનને philosophy' કહે છે. એની સંખ્યા વર્ગીકરણના ઉલ્લેખ કરે છે. દષ્ટિબિન્દુ ઉપર અવલંબે છે. દર્શનેના જે ભારતીય જૈન ગ્રંથકારમાં સ્વમતના નિરૂપણ ઉપરાંત અને અ-ભારતીય એવા બે વર્ગો પડી શકે તેમાં પરમતનું વ્યવસ્થિત સવરૂપ પ્રતિપાદન કરવાની પહેલ ભારતીય દર્શન તરીકે મોટે ભાગે છની સંખ્યા કરનાર સિદ્ધસેન દિવાકર છે. એ પ્રતિભા-ભૂતિ'ને દર્શાવાય છે. વૈદિક હિન્દુઓ-મંથકાર વગેરે સાંખ્ય, પગલે ચાલીને એમની રચેલી કાત્રિશિકાઓને ગ, ન્યાય, વૈશેષિક, મીમાંસા અને વેદાંત એમ લક્ષ્યમાં રાખીને હરિભદ્રસૂરિએ છ દર્શનનું નિરૂપણ છ દર્શને ગણાવે છે, અને એને જ “આસ્તિક કર્યું છે. આ ઉપરથી અન્ય જૈન મુનિવરે પણ દશન' ગણે છે. નાતિક દર્શન તરીકે તેઓ વિવિધ દર્શનનું નિરૂપણ કરવા પ્રેરાયા છે. અને ચાર્વાક, જૈન અને બૌદ્ધ દર્શનને ઉલ્લેખ કરે છે. માધવાચાર્યો તે એથી પણ આગળ વધીને સવમહત્તા યાકિનીને ધમપુત્ર તરીકે સુવિખ્યાત હરિ દર્શનેના સમહરૂપ સર્વદર્શનસંપ્રહ નામની ભદ્રસૂરિએ વદર્શનસમુચ્ચય નામની કૃતિ ૮૭ કૃતિ રચી છે.૩ પોમાં સંસ્કૃતમાં રચી છે. આના બીજા પઘમાં ૨ ન્યાયાવતાર ઉપરાંતની એકવીસ દાત્રિ. નીચે મુજબ છ દર્શને ગણાવાયાં છે – શિકાઓ જે છપાયેલી છે તેમાંની પહેલી પાંચ, ૧૧
(૧) બૌદ્ધ, (૨) નાયિક, (૩) સાંખ્ય, મી અને ૨૧ મી સ્તુતિ વિષયક છે; છઠ્ઠી ને આઠમી (૪) જૈન, (૫) વશેષિક અને (૬) જૈમિનીય. સમીક્ષાત્મક છે; અને બાકીની બધી દાર્શનિક તેમજ ૭૯ મા પદમાં કહ્યું છે કે જેઓ નેયાયિક અને વહુચર્ચાત્મક છે. ૧રમીમાં ન્યાયદર્શનનું, ૧૩મીમાં
- સાંખ્ય દર્શનનું, ૧૪મીમાં વૈશેષિક દર્શનનું અને - ૧ કેટલાક પૂર્વ–મીમાંસા અને ઉત્તર-મીમસિા, ૧૫મીમાં બદ્ધ દર્શનનું નિરૂપણ છે. ૧૭થી સેશ્વર-સાંખ્ય અને નિરીશ્વર-સાંખ્ય, તેમજ સોળ ૨૦મીમાં જૈન દર્શનનું સ્વરૂપ વર્ણવાયું છે, જો કે પદાર્થ જણાવનાર ન્યાય અને સાત પદાર્થ જણાવ- આ ચાર કાત્રિશિકાઓમાં અશુદ્ધિઓ ઘણી હોવાથી નાર ન્યાય (વૈશેષિક) એમ છ દર્શન ગણાવે છે એ બરાબર સમજાતું નથી. ૧૬મી કાત્રિશિકા વળી કેટલાક સૌત્રાંતિક, વૈભાષિક, યોગાચાર અને નિયતિવાદને અંગે હેવાનું કહેવાય છે, પણ એ માધ્યમિક એમ બદ્ધ દર્શનના ચાર પ્રકારોમાં જૈન વિચારવા જેવી બાબત છે. ત્રીજી કાત્રિશિકામાં કોઈ અને કાયનિક દર્શન ઉમેરી છ દર્શને ગણવે છે. નિયતિ' શબ્દ છે, જ્યારે આમાં તે એ શબ્દ પણ કેટલાક આ બંને પ્રકારે છ છ દર્શન ગણુવી નથી. ત્રીજી કાત્રિશિકામાં કોઈ દાર્શનિક વિષયની દર્શનેની સંખ્યા બારની દર્શાવે છે. આ ઉપરાંતની ચર્ચા છે એ વાત ખરી, પણ “ તે બહુ ગૂઢ તથા કેટલીક બાબતે મેં “જેને સત્ય પ્રકાશ” (વ. ૯, તાર્કિક વિશ્લેષણવાળી છે.” એ. ) માં પ્રસિદ્ધ થયેલા મારા લેખ નામે ૩ જૈ. સ. મ. (વ. ૧૬, અં. ૨)માં સર્વ “દર્શનેની ગણના અને ઘટના ” માં આપી છે. સિદ્ધાન્તપ્રવેશકએ નામને મુનિશ્રી જખવિજયજીને
For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૩૬
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાર
છ દર્શનેને લગતી કૃતિઓ હું ગણાવું તે પૂર્વે અહીંના-સુરતના એક ભંડારમાં છે. આ નાનાડી બે બાબતોય નપું છું –
કૃતિ છપાવવા જેવી છે. (૧) સૂયગઢ( સુયકખંધ ૧, અજયણ ૧૨)ની પંચદર્શનખંડ–આ નામની એક કૃતિ જૈન ટીકા(પત્ર ૨૨ અ-રરઆ ) મા શીલાંકરિએ મંથાવલી(પૃ. ૮૫)માં નેધાયેલી છે. શું એમાં તૈયાયિક, વૈશેષિક સાંખ્ય અને બૌદ્ધ એ ચાર દર્શનેના પાંચ દશ”નેનું નિરૂપણ છે? આ પાચ દર્શને સિદ્ધાંતનું નિરૂપણ કરી એનું ખંડન કર્યું છે. અજૈન દર્શને છે અને હેય તે કયાં? આમ વિવિધ
પ્રશ્નો અને અંગે કુરે છે. એના ઉત્તર જાણવા (૨) પાંચ દશનેનું સ્વરૂપ રજૂ કરતી એક બાકી રહે છે. કૃતિ તે છે જ, એનું નામ પંચદર્શન સ્વરૂપ છે.
છ દર્શનેને અંગે હારિભદ્રીય પદર્શનસમુચ્ચય જિનરત્નકેશ(ભા. ૧, પૃ. ૨૨૫)માં એના કર્તા
ઉપરાંત બીજી પણ કૃતિઓ છે – તરીકે મુનિસુંદર(સૂરિ)ને અને આ કૃતિના અપરનામ તરીકે વિદ્યગોષીને ઉલ્લેખ છે, પરંતુ એ
(૧) “માલધારી' રાજશેખરસૂરિએ ૧૮૧ પદ્યમાં બંને બાબત ગલત છે.
દર્શનસમુચ્ચયની રચના કરી છે. આના ઉપર
અજ્ઞાતકક ટીકા છે. મૂળ કૃતિ તે બે સ્થળેથી અધ્યાત્મકપદ્રમને અંગે સ્વ. મોહનલાલ દ. છપાયેલી છે, તે આ ટીકા પણ છપાય તે સારું. દેસાઇને વિસ્તૃત “પરિચય” છપાયો છે. એના પત્ર (૨) મહેન્દ્રપ્રભસૂરિના શિષ્ય મેરૂતુંગે દર્શન૨૫ માં પંચદશનસ્વરૂપ મુનિસુંદરસૂરિની કૃતિ સમુચ્ચય રચ્યો છે. સત્તરિના ઉપર વિ. સં. કહેવાની ભૂલ કરાઈ છે, પરંતુ પત્ર પયામાં એ ૧૪૪૯ માં જે ભાસ આ મુનિવરે રચ્યું છે તેની સુધારી લેવાઈ છે. અને આમ આ કઈ બીજાની પ્રશરિતમાં આ કૃતિની નેંધ છે. આને પદર્શન કુતિ હોવાનું જણાવાયું છે.
નિર્ણય પણ કહે છે. આમાં બૌદ્ધ, મીમાંસા, સાંખ્ય, “ભાંડારકર પ્રાયવિલાસંશાધન મંદિર' સરકારની ન્યાય, વૈશેષિક અને જૈન એ છ દર્શનનું નિરૂપણ માલિકીની જે લગભગ ૨૫૦૦૦ હાથપોથીઓ છે
જ છે. આની એક જ હાથપેથી હોય એમ જણાય છે. તેમાં વિ. સં. ૧૫૧ માં લખાયેલી એક હાથપોથી એ મુંબઈની “ રૉયલ એશિયાટિક સોસાયટી” ના છે. આ તેર ૫ત્રની પોથીમાં પહેલા બાર પત્રોમાં પુસ્તકાલયમાં છે. એની નોંધ છે. વેલણકરે એમના વૈવિઘણી છે અને એના પછી બૌદ્ધ, નાયિક,
પશિ સૂચીપત્રમાં લીધી છે. આ કૃતિ કોઈ સ્થળેથી પ્રસિદ્ધ સાંખ્ય, વૈશેષિક અને જેમિનાય એ પાંચ દર્શનના કરાઈ હોય એમ જણાતું નથી તે એ માટે યોગ્ય લક્ષણ ઇત્યાદિ સંક્ષેપમાં સંસ્કૃતમાં રજા કરતી પંચ. પ્રબંધ થવો ઘટે. દશનસ્વારૂપ નામની કોઈકની કૃતિ છે. આ લખાણને છે. વેલણકરે જિનરત્નકોશ(પૃ ૪૨-૩)માં મળતી આવતી અને એથી કરીને આ જ કૃતિ જે નીચે મુજબની કૃતિઓ નોંધી છે તે સંબંધમાં હોવાને ખ્યાલ કરાવતી એક બીજી હાથથી વિશેષ માહિતી મેળવવા એની હાથથીઓ તપા
- સાવી જોઈએ – લેખ છપાયો છે. એમાં એમણે સર્વસિદ્વાંતસંગ્રહને (૧) દર્શનખંડન ઉલ્લેખ કર્યો છે. વિશેષમાં એમણે અજ્ઞાતકક (૨) ડ્રદર્શનદિમાત્રવિચાર પરંતુ જે કૃતિ નામે સર્વસિદ્ધાન્તપ્રવેશકને ૧ જુએ ઉપદેશરત્નાકરની મારી “ભૂમિકા” તૈયાયિક દર્શન પૂરતે વિભાગ રજૂ કર્યો છે. (પૃ. ૬૮-૬૯).
For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વદર્શન સમુચ્ચય અને તેની ટીકાઓ.
૧૩૭
(ક) પદર્શનનિર્ણપનિષદ
(૬) વિ. સં. ૧૨૯૫ માં રચાયેલી એક (૪) શુભચન્દ્રકૃતિ દર્શન પ્રમાણપ્રમેય અવચૂરિ. (૫) પડ્રદર્શનસંક્ષેપ
(૭) બ્રહ્મ શાંતિદાસે રચેલી અચૂર્ણિ. (૬) પાર્શનસ્વરૂપ
(૮) અજ્ઞાતકર્તાક ટીકા. (૭) જમ્મતનાટક
આથી ઉપર્યુક્ત સટીક પદનસમુચ્ચયન
નિવેદન(પૃ. ૧૦)માને શ્રી વિજયજંબુસૂરિને “મુક્તાબાઈ જ્ઞાનમંદિર” ( ઈ) તરફથી
* નીચે મુજબનો ઉલ્લેખ વિચારણીય ઠરે છે. વિ. સં. ૨૦૦૬ માં પ્રકાશિત અને શ્રીવિજય
પદર્શન ઉપર એક આ, અને બીજી આ જંબુસૂરિદ્વારા સંપાદિત પડ્રદર્શનસમુચ્ચયની
શ્રી ગુણરત્નસૂરિજીની બહટીકા એમ બે જ ટીકાઓ (વિદ્યાતિલકત વૃત્તિ સહિત) આવૃત્તિના અંતમાં
છે, ત્રીજી કે ઈપણ જોવામાં આવેલ નથી. કેઈકે સંસ્કૃતમાં ચેલે લઘુષદર્શનસમુચ્ચય છપાયેલે છે. આમાં પ્રારંભમાં બે પદ્યો છે, અંતમાં
આ મૂરિએ “ નિવેદન”(પુ. ૮-૧૦)માં પદામાં એક અવતરણ છે. વચમાં પણ એક અવ-
કહ્યું છે કે વિ. સં. ૧૯૬૨ માં અંબા સિરીઝ તરણ છે. એ સિવાય ભાગ ગદ્યમાં છે. અંતમાં છે
(બનારસ) તરફથી જે મણિભદ્રસૂરિના નામથી ન પ્રમાણે દર્શનોનું વર્ગીકરણ છે. આ લઘુ કૃતિ
પતિ ટીકા પ્રસિદ્ધ થઈ છે તે ખરી રીતે વિદ્યાતિલકની જ આ નામે તે જિનરત્નકેશમાં નોંધાયેલી નથી, ટીકા છે. આમ કહેવા માટે એમણે એ હેત દર્શાવ્યો પરંતુ ઉપર જે છ કૃતિઓ મેં ગણાવી છે તેમાંની
છે કે મણિભદ્ર નામના કોઈ આચાર્યની જે. સા. કેઈક હોય તે ના નહિ. અંતિમ નિર્ણ, માટે તે સં. ઇ. માં નોંધ નથી. વળી એમનું કહેવું એ પણ એની હાથપોથીઓ તપાસવી જોઈએ.
છે કે પ્રશસ્તિ ચોરાઇ ગયેલી હાથથી ઉપરથી હારિભદ્રય પદનસમુચ્ચય અને એના ઉપર
- સંપાદન કરાયું હશે. એમાં એ હાથપોથી લખનારનું
મણિભદ્ર નામ હશે અને તેને વૃત્તિકારનું નામ રની ટીકાઓ વિષે મેં અનેકાન્ત-જયપતાકા(ખંડ ૨)ને મારા અંગ્રેજી ઉદઘાતમાં થોડ
સમજવાની ભૂલ થઈ હશે. ઘણો વિચાર અંગ્રેજીમાં કર્યો છે અને હરિભદ્રસૂરિને
આ સંબંધમાં તપાસ કરતાં મારું માનવું નીચે અંગે ગુજરાતીમાં તૈયાર થતા મારા પુસ્તકમાં પણ મુજબ થાય છે:મેં કર્યો છે એટલે અહીં તો એના ઉપરની ટીકાઓ
ખંબા સંસ્કૃત સિરીઝ” તરફથી મણિગણાવી મણિભદ્રકૃત કા વિષે જ વિચાર કરીશ, ભદ્રના નામપૂર્વક છપાયેલી લઘુ ટીકા તે જ વિદ્યાજિનરત્નકેશ ભા. ૧, પૃ. ૪૦૨-૩)માં આઠ
તિલકના નામથી છપાયેલી ટીકા છે, ફેર બે બાબત ટીકાની નોંધ છે –
પૂરતું જ છે. (૧) તર્ક રહસ્ય દીપિકા
૧ “નિવેદન” (પૃ. ૭) માં દર્શનને અંગે (૨) વિવાતિલ ઉર્ફે સંમતિલકરિએ વિ.
હારિભદ્રીય અને રાજશેખરીય બે જ કૃતિઓ જેવાય છે
૧ એમ જે કહ્યું છે તે પણ બરાબર નથી. સં. ૧૭૯૨ માં રચેલી ટીકા
૨ પ્રશરિત ચોરી લેવાની એ વાતનું સમર્થન () મણિદ્ધકૃત ટીકા.
વૃત્તરનાકર ઉપર સમયસંદરે રચેલી ટીકાની પ્રશ(૪) ૧૫૦૦ જેવડી રાજહંસેરચેલી ટીકા, તિમલની નીચે મુજબની પંક્તિદ્વારા થાય છે – (૫) સજ્ઞાનપણતલે” થી શરૂ થતી ટીકા “ોડ મરણ મૂઢ પ્રતિઘોવિઘતિ"
For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૩૮
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાર
(૧) પ્રશસ્તિ તરીકે વિવાતિલકકૃત વૃત્તિવાળ કઈ સંથકારનું નામ મણિભદ્ર હેય એમ મારા આવૃત્તિમાં સાત પદ્યો છે, ત્યારે ચે. સં. સિવાળી જાણવા જેવામાં નથી. આવૃત્તિમાં એક જ (સાતમું જ) પઘ છે, બાકીનાં વિદ્યાતિલકનું જ બીજું નામ મણિભદ્ર છે, એમ નથી.
માનવા માટે કોઈ આધાર નથી. (૨) એ. સં. સિ.માં અંતમાની પુપિકામાં જિનરત્નકેશમાં સજાનવતરેથી શા “નામદારા ઘર સમાણા એ ઉલ્લેખ થતી ટીકાની નોંધ છે. છે. એવી રીતે વિવાતિલકકૃત વૃત્તિવાળી આવૃત્તિમાં વિદ્યાતિલકની ટીકાનો પ્રારંભ પણ આ રીતે છે. વિદ્યાતિલાકને અંગે ઉલ્લેખ છે.
કદાચ આ આ જ ટીકા હશે. જે તેમજ હેય તે ૨. સં. સિ.માં ભૂમિકા (પૃ. )માં જામે. આ
છે. આ ટીકાના કર્તા તરીકે મણિભદ્રનું નામ નથી એ
વસ્તુ સૂચક ગણાય. દરલાલ ગોસ્વામીએ કહ્યું છે કે મણિભદ્રસુરિને વૃત્તાંત
- મણિભદ્ર પદર્શનસમુચ્ચય ઉપર ટીકા રચી જાણવા માટે ઘણી શોધ કરવા છતાં એ મળે નહિ.
છે એવી કઈ પ્રશસ્તિમાં કે અન્ય કોઈ પ્રકારની આ ભૂમિકામાં સર્વશનસ ગ્રહ અને સવ• કૃતિમાં ઉલ્લેખ હોય એમ જણાતું નથી. દર્શનશિમણિમાં અન્ય રીતે દર્શને ગણાવાયા આ પ્રમાણેની વિવિધ હકીકતે વિચારતાં અત્યારે છે એમ કહ્યું છે. વિશેષમાં અહીં બે હાથપથીની તે એ નિર્ણય પર હું આવું છું કે ટીકાકાર તરીકે ઉલ્લેખ છે. તેમાં એક હાથથી જયપુરના સાહિત્ય- મણિભદ્ર એ નામ સાચું નથી અને ખરું નામ ચાર્ય વિહારિલાલ શાસ્ત્રીની પાસેથી સંપાદકે મેળવેલી. વિદ્યાતિલક ઉ સામતિલકસૂરિ જ છે. તેમ છતાં બીજી વૃંદાવનમાં “મદનગોપાલ” પુસ્તકાલય આ બે આ વિધાનને ચકાસી જોવા માટે પ્રયત્ન તે ચાલુ જ હાથપથીમાંથી એકેને પરિચય અપાયું નથી એટલે રહે એ ઇષ્ટ છે, કેમકે દરેક હાથથી નેંધાઈ નથી એ કેટલી પ્રાચીન અને વિશ્વસનીય છે તે જાણી તેમજ દરેક પ્રશસ્તિ વગેરે તપાસાયેલ નથી. શકાતું નથી.
તફડંચી-લૈકિક ન્યાયાંજલિ (ભા. ૧, પૃ. જિનરત્નકેશ(ભા. ૧) માં વિવિધ ભંડારે ૮) માં કર્નલ જી. એ. જેકબે નીચે મુજબની વગેરેમાંની હાથથીઓની નધિ છે. એમાં મણિભદ્ર મતલબને ઉલેખ કર્યો છે – કે મણિભદ્રસુરિ તરફથી રચાયેલી ટીકાને એક હાથ- આ ખંબા સં. સિરીઝમાં છપાયેલી મણિ પિથી વિષે ઉલ્લેખ નથી. આ ઉપરથી એવી ભદકત ટીકામાં જૈન દર્શનને લગતું લગભગ અડધું સંભાવનાને અવકાશ રહે છે કે મણિભદ્ર કઈ ટીકા
પ્રકરણ સ્યાદ્વાદમંજરી સાથે અક્ષરશઃ મળે છે. રચી જ નહિ હોય.
તે આ મણિભદ્ર તફડંચી કરી છે કે મહિલાણે! ૧ આ ઉલ્લેખ હાથપથીમાં છે કે સંપાદક આ મણિભદ્ર નામ ખોટું છે અને વિદ્યાતિલક દામોદરલાલે પિતાની તરફથી રજૂ કર્યો છે નામ સાચું છે એમ સ્વીકારીએ તે સ્યાદ્વાદમંજરી
૨ પૃ. ૨માં, હરિભદ્રસૂરિએ વેદાંત દર્શન ગણુવ્યું માંથી આ ઉદ્દત કરાયું છે એમ માનવું જોઈએ નથી એ બદલ એમના આ વિભાગીચરણને સખત એટલે મલ્લેિષણ તો તફડંચી કરનાર નથી જ. વળી શબ્દોમાં વખેડયું છે.
મણિભદ્ર પણ•••
(ચાલુ)
For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
תכתבתכחכחכחכחכתב תלתלחב תכתב
ELS USUELE . ધર્મકૌશલ્ય. એ
FURTHESE( ૭૭ )ByFURSES જે આપણને સારાપણામાં વિશ્વાસ હશે તો આપણે સારો વિચાર કરશે અને સારું કરશું.
જ્યારે વિશ્વાસ આવે છે, ત્યારે ભય ઊડી જાય છે. જૈન ધર્મમાં આસ્થાને મજબૂત સ્થાન છે-તે જોઇએ, એનામાં કષા ન હોવા જોઈએ, એ એટલે સુધી છે કે ઉમાસ્વાતિ મહારાજ કહે છે તે અક્રોધી, અમાની હેવો જોઈએ અને ખાસ કરીને પ્રમાણે વનજ્ઞાનવારિત્રાળ મોક્ષમા એ નિઃસ્વાથી હેવો જોઈએ. એ સર્વ તમારા પ્રણેતા તેમાં તેમણે દર્શનને જ્ઞાનથી પણ વધારે પ્રાધાન્ય આપુરુષમાં છે કે નહિ તેની ખાતરી કરો અને સ્થાન આપ્યું છે અને મૂળ સૂત્રોમાં જશે તે પછી કલેકના જે ત એ કહે તે સ્વીકારે, તેમાં દર્શનને જ જ્ઞાનથી વધારે પ્રાધાન્ય આપ્યું એમાં જ્યાં તમારી બુદ્ધિ અટકે ત્યાં શ્રદ્ધાને સ્થાન છે, એટલે દર્શનમાં તમને શ્રદ્ધા હેવી જોઈએ. અને લેવા દે અને તમે એક સારાપણાનો જ દાખલે લે. તે ખાસ જરૂરી છે. તમે જ્ઞાન વગર ચલાવી શકે, તમને તે પર શ્રદ્ધા હશે તે તમે સારો વિચાર કરશે જો કે જ્ઞાનને પણ એટલું જ અગત્યનું સ્થાન અને તમારી વાત અને શક્તિ પ્રમાણે સારું જ આપવામાં આવ્યું છે, પણ તમે દર્શનને એકડે કરશે. એમ સારાપણું ઉપરથી કોઈ પણ સગુણ કાઢી-ભુંસી નાંખી શકે નહિ એટલે આસ્થાને ઘણું ઉપર જઈ શકશો અને “આપ ભલા તો જગ ભલા મહત્વનું સ્થાન આપી તેનું મૂલ્ય વધારવામાં આવ્યું એ કહેવતને તમને સાક્ષાત્કાર થશે માટે સારાપણુમાં છે. જો તમે આસ્થા રાખે તે પર્વતને પણ ડોલાવી પણ તમારી શ્રદ્ધા હોવી જોઈએ અને તમને ભય છે શકે અને મહામુશ્કેલ લાગતા કામને પણ કરી કે સારા થવામાં તે સામો ગેરલાભ લઈ લે, એ શકે. કેટલાક લોક શ્રદ્ધા અને અંધશ્રદ્ધામાં તફાવત તમારી વાત ખોટી છે. શ્રદ્ધા હોય તે ભય ઊડી પાડે છે તે છેટે છે, શ્રદ્ધામાં અંધતાને અંશ આવી જાય છે, માટે શ્રદ્ધાને કાયમ કરે અને તેને બને જાય છે. પુવિaાહે વનવિશ્વાસ: એટલે તેટલો લાભ લે. ધર્મક માણસને શ્રદ્ધા એ પ્રથમ તમે જે પુરુષના અનુયાયી હવાને દાવો કરી તેની અંગ અને ભારે અગત્ય ધરાવતું અંગ છે અને તમે આપ્તતાની પરીક્ષા કરે તેમાં કોઈ વાંધો નથી, પણ ધમ છો એમ ધારીને આ શ્રદ્ધાને બેધપાઠ તમને એક વાર વિશ્વાસ આવ્યો એટલે બેસી જાઓ અને આપવામાં આવ્યો છે. તીર્થકર કે આચાર્યો તેને તે કાલેકના ભાવ કરો-તે સ્વીકારે. એમાં તમે મહત્વ આપ્યું છે, તેમને કઈ પ્રકારને સ્વાર્થ નહેતો કાંઈ ખોટું કરતા નથી એટલે આસ્થા-શ્રદ્ધા હોવી જ અને તેમના વચન સદ્દીઓથી ઉપમારી નીવડયા છે. જોઈએ અને તેને અપનાવવાને આપણે ધર્મ વી. આ સર્વ વાતનું ધ્યાન રાખી તમે શ્રદ્ધાળુ, થાઓ કાર જ જોઈએ એટલે સર્વ વાતમાં આસ્થા બડી અને વક્તાના ગુણષ તપાસે, આ અગત્યના સૂત્ર ચીજ છે. એ વગર આપણું ગાડું ગબડે તેમ નથી જ. ખૂબ વિચાર કરો એ ઈચ્છવાયેગ્ય છે. આમપુરુષ નિઃસંગી, અમાયા, અલોભી, હવે
મૈતિક If we have faith in goodness we should think and do good, Wben faith comes in fear flees.
Anon–
For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રીમદ્દ દેવચંદ્રજીકૃત વીશ વિહરમાન સ્તવન મળે ચતુર્થ શ્રી સુબાહુ જિનસ્તવન–
સ્પાર્થ સાથે. સં–ડૉકટર વલ્લભદાસ નેણસીભાઈ–મોરબી. શ્રી સુબાહ જિન અંતરજામી, જુઓ છે. તેથી આપને તેની કામનાનો બિલ
મુજ મનને વિશરામી છે. પ્રભુ કુલ સંભવ નથી. નિરંતર નિષ્કામી છે. તથા આતમ ધર્મતણે આરામી,
શુદ્ધાત્મ જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર ગુણને સ્વાધીન, પર પરિણતિ નિકામી રે.
અવિનશ્વર તથા પરમાનંદના હેતુ જાણું નિર પ્રભુ અંતરજામી. શ્રી (૧) તર તેમાં જ રમણ કરવાવાલા તથા તેના જ સ્પષ્ટાર્થ-શુદ્ધ અને તીક્ષ્ણ ઉપયોગમાં લેગમાં પરમ સંતુષ્ટ છે. એવી આપની પરમ સ્થિરતા, એકાગ્રતા ધારણ કરી રાગદ્વેષ. પરમૈત્કૃષ્ટ અવસ્થા જોઈ તે પદ સાધવાની મને રૂપ મહાત્ શત્રુઓને જીતેલા હે શ્રી સુબાહ રૂચિ થઈ, તથા તે પદ સાધવાનો સમીચીન સ્વામી! કેવળજ્ઞાન, દંન ઉપયોગ વડે મારા માર્ગ પણ આપે બતાવ્યા તેથી ખરેખર મારા તેમજ સર્વે દ્રવ્યના અંતર્ગત ભાવને ઇન્દ્રિયા- મનને પરમવિશ્રામના હેતુ આપ જ છો. (૧) દિકની સહાય વિના પ્રત્યક્ષ જાણવા-દેખવાવાળા
કેવલજ્ઞાન અનંત પ્રકાશી, તથા સર્વદા પરમ સંવરમાં લીન હોવાથી
ભવિજન કમલ વિકાશી રે. પ્રભુ અંતર્યામી છે.
ચિદાનંદ ઘન તત્વ વિલાસી, સ્ત્રી-પુત્ર-મિત્રાદિ પરિજનો તથા ધન, શુદ્ધ સવરૂપ નિવાસી રે. પ્રભુ શ્રી. (૨) ધાન્ય, હિરણ્ય, ક્ષેત્રાદિ પરદ્રવ્યના મને જ્ઞ
૫ષ્ટાર્થ-અનંત કેવલજ્ઞાનરૂપ સૂર્યને પર્યાયને આપ સુખહેતુ જાણતા નથી, પરંતુ
પ્રકાશ કરી ભવ્ય જીવોના હદય-કમલને વિક તેઓને જલન બુદ્દબુદ્ધવત્ તથા વિજલીના
સ્વર કરનાર, જ્ઞાનાનંદના સમૂડ આમતત્વમાં ચમકારવત્ ક્ષણિક, પરાધીન, અતૃપ્તિના હેતુ તથા આત્મધર્મરેધક, રાગદ્વેષના નિમિત્ત,
વિલાસ કરનાર તથા તે જ શુદ્ધ સ્વરૂપમાં સંસાર પરિભ્રમણના નિમિત્ત સાક્ષાતપણે જાણે
નિવાસ કરનાર છો. છે માટે તે વિષયેની આપને કામના કેમ અનાદિ કાલથી જ્ઞાનાવરણાદિ કર્મ વડે આ થાય? કદાપિ ન થાય તેથી આ૫ સદા નિ:કામી ૨ચ્છાદિત થયેલા અનંત કેવલજ્ઞાનરૂપ જલહલાયછે. જે મુગ્ધ પ્રાણીઓ તે વિષને સુખહેતુ માન અદ્વિતીય સૂર્યને, કર્મ પડલને નાશ કરી જાણે તેને તેની કામના થાય એ તે જ તેની સંપૂર્ણપણે પ્રકાશમાન કરી અજ્ઞાનરૂપી અંધચાહરૂ૫ દાહમાં પ્રવેશ કરી પોતાના આત્મ- કારવડે આવૃત થયેલા, ભવ્ય જીવોના હૃદય ભેગને દગ્ધ કરે, પણ આપ તે કેવલ સમ્યફ મલને જ્ઞાનકિરણો વડે પરમ પ્રકુલિત કરનાર જ્ઞાની હોવાથી શુભાશુભ-શાતા અશાતા બનેના છે. રૂપ-રસ-ગંધ સ્પર્ધાદિ પરમદ્રવ્યનો પર્યાયનો ઉદયને આત્મગુણના રોધક હોવાથી દુઃખરૂપ જ ભેગ-રમણ, આસ્વાદ, મૂચ્છ, કામના વિગેરેને
For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી સુખાજિન સ્તવપ્ર-સ્પષ્ટાથ.
૧૪૧
સમૂલ નાશ કરી, રાગ દ્વેષાદિ વિભાવનો પરિહાર ચેય સ્વભાવે પ્રભુ અવધારી, કરી પિતાના સહજ અવિનશ્વર જ્ઞાનસમૂહ | દુર્યાતા પરિણતિ વારી રે. પ્રભુ આત્મતત્વમાં વિલાસ કરનાર અથાત્ તેના ભાસન વીર્ય એકલા કારી, ભોગમાં નિમગ્ન છે. તે જ શુદ્ધાત્મ સ્વરૂપમાં ધ્યાન સહજ સંભારી રે પ્રભુ શ્રી. (૪) સદા નિવાસ કરો છો અર્થાત્ આપનો ઉપયોગ
યાતા ધ્યેય સમાધિ અભેદ, ત્યાંથી સમય માત્ર પણ ચલતા નથી, પરવ્યા
પર પરિણતિ વિછેદે રે પ્રભુ દિક તરફ જતા નથી. (૨).
માતા સાધક ભાવ ઉછેદ, યદ્યપિ હું મહાદિકે છલિયા,
ધ્યેય સિદ્ધતા વેઢ રે. પર પરિણતિ શું ભલિયો રે-પ્રભુ
પ્રભુ અંતરજામી. (૫) હવે તુજ સમ મુજ સાહિબ મલિય,
૫છાર્થ-પ્રભુપદને પિતાનું શુદ્ધ કયેય તિણે સવિ ભવ-ભય ટલિયે રે.
, જાણ, પિતાના હૃદયમાં સ્થાપન કરી, દુષ્યનપ્રભુ અંતરજામી. શ્રી. (૩) ૩૫ પરિણતિને નિવારી, પિતાના જ્ઞાન વીર્યની સ્પાર્થ-જે કે હું મોહાદિવડે ઠગા, સંપૂર્ણ એકતા, અભેદતા કરનારું, સહજ પર પરિણતિમાં તલ્લીન થઈ રહ્યો, પણ હવે આત્મધ્યાન સંભારે તેથી પરપરિણતિને સમૂલ તમારા જેવા સાહેબની વાણી સાંભળી મને વિછેદ થાય, ત્યારે ધ્યાતા-વ્યય સમાધિમાં પ્રતીત થવાથી મારા સર્વે ભવભય દૂર થયે. તલ્લીન થાય અને ધ્યેય પદની સિદ્ધિ-પ્રાપ્તિને જે કે મોહ અજ્ઞાન મિથ્યાત્વાદિ દુષ્ટોએ મને વેદે ભેગવે ત્યારે ધ્યાતામાંથી સાધકપદ દૂર થાય. વશ કરી મારી જ્ઞાનાદિ સંપદા ગી લીધી છે,
જ્ઞાનાવરણાદિ સકલ કર્મના સંબંધથી મારા સહજ અનુપમ સુખગથી મને વિયેગી
સર્વથા મુક્ત કેવલજ્ઞાન દર્શન ચારિત્ર વીર્યકર્યો છે, તેથી હું તે દુછોના વશમાં પડી અત્યંત
મય સહજ આત્મગુણના સમૂહરૂપ શ્રી સુબાહુકંગાલ અવસ્થાને ભેગવું છું.
સ્વામીના પરમાત્મ પદને શુદ્ધ પેય (ધાવવા પરપર્યાય-શરીર સ્વજન પરિજન તથા ધન લાયક વસ્તુ, ધારી, જ્ઞાનપૂર્વક નિશ્ચય કરી, ધાન્યાદિમાં અહં મમત્વ કરી તેને જ સુખ તથા જન્મ-જરા-મરણરૂપ સંસારભ્રમણના હેતુભૂત સુખહેતુ જાણે તેની જ ઈચ્છા-કામના કરી. શુદ્ધ પરિણતિથી વિમુખ, આનં-રઢ પરિણામ જેમ લીમડામાં વસતે કીડે લીમડાના રસને વારે-દૂર કરે, (કારણ કે જ્યાં સુધી દુર્ગાન જ મધુર માની તેમાં તલ્લીન રહે છે, ત્યાંથી પરિણામ વર્તે ત્યાં સુધી શુદ્ધ સ્થાનને અવકાશ નીકળવા ચાહતો નથી, તેમ હું તેમાં તલ્લીન મળે નહીં, જેમ મલિન વસ્ત્ર ઉપર કેશરને રંગ થઈ રહ્યો તેથી વિરત થયે નહિ. પણ હવે તે લાગે નહિ) અને પરપરિણમાનુગત થયેલા, કરુણનિધે! સર્વજ્ઞ અને વીતરાગ આપ જેવા પિતાના આત્મવીર્યને સમેટી માત્ર શુદ્ધ જ્ઞાન, સમર્થ સ્વામીની મને પ્રાપ્તિ થઈ, આપનું દર્શન દર્શન, ચારિત્ર પરિણામમાં આત્મવીર્યને એકત્ર પામ્યા તેથી અનંત રોગ-શોક, ભય, ક્રોધ, તલીન કરે, અભેદ કરે એવું સહજ આત્મમાન, માયા, લોભ, અરતિ, આદિથી ભરેલા ભવ ધ્યાન આદરે, જેથી ધ્યેય સમાધિ અથત સમુદ્રમાં ભ્રમણ કરવાને ભય દૂર થયે કારણ શુદ્ધાત્મ અનુભવરૂપ નિર્વિક૯૫, નિરાકુલ, કે તે ભવભ્રમણની હવે અવધિ આવી. (૩) નિરૂપચરિત સ્વતંત્ર પરમ સમાધિમાં મગ્ન
For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
૧૪૨
શ્રી આત્માનઃ પ્રકાશ.
તદ્દીન થાય; તે વારે
આત્મપરિણતિ મનોજ્ઞ
આપવા સમર્થ થઇ નહિ. જ્યાંસુધી સમ્યજ્ઞાન અમનેજ્ઞ કોઈ પણ પરદ્રવ્યમાં રાગ-દ્વેષરૂપની પ્રાપ્તિ થઇ નથી ત્યાંસુધી સર્વે ક્રિયાએ અશુદ્ધ પરિણામે વત (.ગમન કરે) નહિ તે શુદ્ધ ભાવ વિનાની અશુદ્ધ વિષ-ગરલ અન્યાન્ય વારે ધ્યેય પદની અર્થાત્ શુદ્ધ પરમાત્મપદની અનુષ્ઠાનરૂપ જાણવી ( ૬ ) સિદ્ધિ થાય તેના અચલ, અન ત બે ગ-ઉપભાગ ના સ્વામી થાય.
r
કહ્યુ` છે કે સમ્યગ્-દન જ્ઞાન-ચારિત્રાત્મક માક્ષમાર્ગમાં જે પુરુષ સ્થિત થાય છે, તેને જે નિર તર ધ્યાવે છે, વળી તેને જ જાણે છે, તેને જ અનુભવે છે, વળી તેના જ વિષે વિહાર કરે છે, પ્રવર્તે છે પણ અન્ય દ્રવ્યમાં પંચ માત્ર સ્પર્શી કરતા નથી, તે અલ્પકાળમાં નિત્યાય પરમાત્મ પદને પામે છે ત્યારે ખ્યાતામાંથી સાધક ભાવના ઉચ્છેદ થાય છે. કારણ કે ધ્યેયની સંપૂર્ણ સિદ્ધિ થયા પછી સાધવાનું કઇ આકી રહ્યું નથી. જ્યાંસુધી કંઈ સાધવાનુ બાકી હાય ત્યાં સુધી સાધકભાવ કહેવાય, જેમ ( કારણ પદ ઉત્પન્ન, કાર્ય થયે ન લદ્ઘોરી ) (૪-૫)
દ્રશ્ય ક્રિયા સાધન વિધિ યાચી,
જે જિન આગમ વાચી રે; પ્રભુ. પરિણતિ વૃત્તિ વિભાવે રાચી,
તિણું નવિ થાયે સાચી રે. પ્રભુ શ્રી (૬) સ્પા:-શુદ્ધ ધ્યેય જે પરમાત્મ-મેક્ષ પદ તેનુ થાય સ્વરૂપ શ્રદ્ધાનપૂર્વક મેં ન જાણ્યુ, તથા સાધ્ય સાપેક્ષ આચરણ ન આદરી ત્યાંસુધી મારી ચિત્તવૃત્તિ વિભાવમાં રાચી રહી અર્થાત્ આ લેાક સંબંધી પાંચ ઇંદ્રિયાના મનાજ્ઞ ભાગ્ય પદાથો તથા પરલેાક સબ ંધી સ્વર્ગાદિના ભાગમાં આસક્ત રહી તેની મનેાકામના રહી તેથી આપના સત્ય પ્રમાણિક આગમમાં બતાવેલી સમિતિ, ગુપ્તિ, પરિષહુસહુન તથા ચારિત્ર, તપ, નિયમ આદિ પરમાત્મ પદ્મની સાધનભૂત દ્રવ્ય ક્રિયાઓ પણ વિષ, ગરલ અને અન્યા ન્ય અનુષ્ઠાનરૂપ હાવાથી પરમાર્થ મેક્ષપદને
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પણ ભય નહિ જિનરાજ પસાથે, તત્વ રસાયણ પાયે રે, પ્રભુજી. પ્રભુ ભગતે નિજ ચિત્ત સાથે, ભાવ-રાગ મિટ જાયે ફૈ. પ્રભુ ૦શ્રી. (૭) સ્પષ્ટાઃ-પણ હવે મને ભય નથી કારણુ કે જિનરાજના વચન પસાયે તત્ત્વરસાયણુની પ્રાપ્તિ થઇ છે. તેથી મારું ચિત્ત પ્રભુની ભક્તિમાં વસવાથી ભાવરોગ મટી જશે પણ હવે હું તરણુ તારણુ શ્રી સુબાહુ જિનેશ્વર ! ખત્રીશ દોષ રહિત તથા વાણીના પાંત્રીશ ગુણુ સહિત પરમામૃતરૂપ આપના વચનાના પસાયે જ્ઞાનાવરણાદિ કર્મીરોગને અત્યંત દૂર કરી આત્મ વીર્ય ની સ`પૂર્ણ વૃદ્ધિ, પુષ્ટિ કરનાર દૈવતવ, ગુરુતત્ત્વ અને ધર્મતત્ત્વની મને પ્રાપ્તિ થઈ છે તેથી મારી ચિત્તવૃત્તિ મનેાજ્ઞ અમનેાજ્ઞ પરદ્રવ્યથી નિવૃત થઇ પ્રભુની આજ્ઞા પાળવારૂપ ભક્તિમાં લીન થશે તેથી મારા જ્ઞાનાવરણાદિ સર્વે ભાવ રેગે સૂર્યથી જેમ અંધકાર નષ્ટ થાય તેમ તત્કાલ વિનાપ્રયાસે નષ્ટ થઇ જશે એવા નિશ્ચયથી મારા
ભવભ્રમણુના અત્યંત ભય દૂર થયા છે. (૭) જિનવર વચન અમૃત અનુસરીયે, તત્ત્વ રમણુ આદરિયે રે પ્રભુ, દ્રવ્ય-ભાવ-આશ્રવ પરિરિયે,
દેવચંદ્ર પદ વરિયે રે. પ્રભુ શ્રી. (૮) સ્પષ્ટા –જિનેશ્વરના અમૃત સમાન વચન અનુસારે વીયે, તત્ત્વ રમણુના ગ્રાહૅક થઈએ. દૂભ્યાસત્ર તથા ભાવાસત્રના ત્યાગ કરીયે તા ધ્રુવમાં ચંદ્રમાં સમાન સિદ્ધપદ વરીચે,
હું સુબાહુ જિનેશ્વર ! આપ સર્વજ્ઞ અને વીતરાગ હાવાથી સાચા આમ્ર છે. આપના જ
For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વર્તમાન સમાચાર. શ્રી શત્રુંજ્ય ગિરિરાજમાં (જેન સોસાય- તા. ૧૮-૨-૫૧ ના રોજ સવારના ૧૧ વાગે પ્રારંભ ટીમાં) ઉજવાયેલે પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવ અને થઈ હતી. પૂ. મુનિરાજશ્રી ભદ્રકવિજયજી મહારાજનું ગામોગામના જેનેની માનવમેદની વચ્ચે શુકલકડી શરીર અને શાંત મુખમુદ્રા જોઈને કોઈ મુનિરાજશ્રી ભદ્રકવિજયજી મહારાજને સંયમની અનુમોદના કરી રહ્યા હતા. પૂજ્ય શ્રી વિજય પંન્યાસ પદાર્પણ.
પ્રેમસૂરિજી તથા શ્રી રામચંદ્રસૂરિજીએ વિધિપૂર્વક તથાધિરાજ શ્રી શત્રુંજય ગિરિરાજની શીતળ પંન્યાસ પદવી અર્પણ કરી હતી. પૂ. પંન્યાસજી છાયામાં આવેલ જૈન સોસાયટીની રાવબહાદર મહારાજે “આણુએ ધમ્મ ” એ વિષય પર સુંદર શેઠશ્રી જીવતલાલ પ્રતાપશી ભાઈની કાળજીભરી ભક્તિ- રેલીમાં પ્રવચન આપ્યું હતું. ત્યારબાદ કામળી. વાળી દેખરેખ હેઠળ તૈયાર થયેલ નુતન જિનમંદિ. કપડાં વગેરે વહેંચવામાં આવેલ, જેને એક મેટે રમી બારમા તીર્થપતિ શ્રી વાસુપૂજ્યRવામી આદિ ઢગ થયો હતે. ભગવંતની મહા શુદિ ૧૩ ના પવિત્ર દિવસે આચાર્ય રૂ. ૫૧૦૦૦ ની મોટી રકમ આપી હોવાથી શ્રી ભગવંતો મુનિરાજો વગેરે ચતુર્વિધ શ્રીસંધ સમસ્ત મુળનાયકછને જામનગરનિવાસી સ્વ. શેઠશ્રી શાંતિલાલ અપૂર્વ પ્રતિષ્ઠા કરવામાં આવી હતી.
ખેતશીભાઈના ધર્મપત્ની શ્રી ઉજમબેને ગાદીનશીન રચનામંડપમાં શ્રી ઈલાચીકુમાર. પાકમાર અને કર્યા હતા. તેમજ રૂા. ૧૧૧૧૧ ઉછામણી બેલી કમઠ, ત્રિશલામાતાના ચાંદ સ્વMાં, મેરૂપર્વત અને
- 2 શેઠશ્રી પુલચંદભાઈ પરશોત્તમદાસ તંબેળીએ શ્રી સમોસરણની આકર્ષક રચના કરવામાં આવી હતી.
નેમિનાથ ભગવાનને, રૂ. ૮૧૧૧ ઉછામણું બોલી
વઢવાણનિવાસી શેઠશ્રી જીવણલાલ અબજીભાઈ તરફથી તા. ૧૭–૨–૫૧ ના રોજ બપોરના બે વાગે
શ્રી શાંતિનાથ ભગવાનને, રૂા. ૭૫૧ ની ઉછામણી જેન સોસાયટીથી જેનયાત્રાનો ભવ્ય વરઘોડે ચડા
બેલી રાવબહાદુર શેઠશ્રી જીવતલાલ પ્રતાપશીભાઈએ વવામાં આવ્યો હતે.
શ્રી પાર્શ્વનાથ ભગવાનની પ્રતિષ્ઠા કરી હતી. રૂ. પંન્યાસપદાર્પણ.
હ૧૧૧ ની ઉછામણ બોલી શેઠશ્રી બકુભાઈ મણિલાલે શાંત તપમૂર્તિ પૂ. મુનિરાજશ્રી ભદ્રકવિજયજી શ્રી મહાવીરસ્વામીની પ્રતિજ્ઞા કરી હતી. ત્યારબાદ મહારાજશ્રીને પંન્યાસ પદવીથી વિભૂષિત કરવાની વિધિ શેઠશ્રી અમથાલાલ જુમખરામ તરફથી શ્રી આદિનાથ વચન આ ચાર ગતિરૂપ અત્યંત ભયંકર પાંચ મિથ્યાત્વ, હિંસાદિ પાંચ અવ્રત તથા પારાવાર ભવસમુદ્રથી પાર ઉતારી શિવસ્થાનકે ક્રોધાદિક કષાય, વિકથાદિ પ્રમાદ તથા ઔદાપહોંચાડવાને અદ્વિતીય નૈકા સમાન છે તથા રિક કાયયેાગ આદિ વેગને પરિહાર કરીયે. દુષ્ટ જ્ઞાનાવરણાદિ કર્મરોગ વડે પીડાતા દુર્બલ રાગ-દ્વેષાદિ વિભાવને ત્યાગ કરીયે તે નવાં આત્મવીર્યથી હીણ થયેલાને તે રોગ દૂર કરી કર્મ આવતાં બંધ થાય અને પૂર્વ સંચિત આત્મવી સંપૂર્ણ પુષ્ટ કરવાને અમૃત સમાન કર્મની નિર્જરા થાય તેથી દેવમાં ચંદ્રમા સમાન છે, માટે જે આપના વચનને અમે અનુસરીયે, પરમાત્મપદની પ્રાપ્તિ થાય અતીંદ્રિય-અવ્યાતે પ્રમાણે વર્તીએ, અને શુદ્ધાત્મ તત્વનું રમણ બાધ અનંત સુખની પ્રાપ્તિ થાય. (૮) કરીયે-તેમાં લીન થઈએ તથા અભિનિવેશાદિ
For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૪૪
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાર
ભગવાનની પ્રતિષ્ઠા થઈ હતી. શેઠશ્રી મૂળચંદ ડાહ્યા- ધ્રાંગધ્રા જેન ગિની થયેલ ઉદધાટન કિયા, ભાઈ દલાલે શ્રી આદિનાથ ભગવાનની પ્રતિષ્ઠા કરી
ધ્રાંગધ્રા શહેરના રાજસાહેબના હસ્તે તા. ૧૬હતી. શેઠશ્રી જીવણલાલ અબજીભાઈ તરફથી શ્રી
૨-૧૯૫૧ ના રોજ દાનવીર શેઠ પુરૂષોત્તમ સુરચંદ દહેરાસરજી ઉપર વજદંડ ચડાવવામાં આવ્યો હતે.
તરફથી રૂા. પચાસ હજારના ખરચે બંધાવેલ જેન રાવબહાદુર શેઠશ્રી જીવતલાલ પ્રતાપશીભાઈએ નૂતન
બેડિંગનું ઉદ્દઘાટન કરવામાં આવ્યું હતું. સૌરાષ્ટ્રના જિનમંદિર પર કળશ ચડાવ્યો હતો, તથા શેઠશ્રી નગીનદાસ કરમચંદ સંઘવીએ સ્થાપન કર્યું હતું.. વડા પ્રધાન વગેરના મુબારકબાદીને એક સે જેટલા
સંદેશાઓ આવ્યા હતા. શેઠ માણેકચંદ નાનજીભાઈ બપોરના અષ્ટોતરી શાંતિસ્નાત્ર ભણાવવામાં આ- અને ધ્રાંગધ્રા રાજસાહેબ, શેઠ સાહેબ પુરૂષોતમદાસ અ ત અને જામનગરનિવાસી સ્વ શેઠશ્રી શાંતિલાલ ભાઇની કેળવણીપ્રિયતા અને ઉદારતા માટે પ્રશંસખેતશીભાઇના ધર્મપત્ની ઉજમબેન તરફથી સાધાર્મિક
નીય વક્તવ્ય રજુ કર્યું હતું. શેઠ સાહેબ પુરૂષોત્તમવાત્સલ્ય થયું હતું. પ્રતિષ્ઠા મહેસુવ પર પધારેલા દાસભાઇએ રૂ. પચાસ હજાર બેડીગ ચલાવવા આગેવાનોની સંખ્યા બહુ સારા પ્રમાણમાં હતી. માટેના ફંડમાં મળી રૂા. એક લાખ અને જુદા
જુદા સ્નેહી અને શહેરીઓ. તરફથી ફંડમાં કુલ જૈન સસ્તા સાહિત્ય સંબંધી. મળી રૂ. ૧૫૦૭૫૧ અને રાજસાહેબે રૂા. એક “શ્રી નમસ્કાર મહામંત્ર”
હજાર લાઇબ્રેરી માટે આપ્યા હતા. આવી શિક્ષણ
પ્રિયતા, ધર્મવીર ઉદ્યોગવીર તરીકે એક પુણ્ય પ્રભાશ્રી નમસ્કાર મહામંત્ર” ઉપર શ્રી જૈન સતું વક પુરૂષ શેઠ શ્રી પુરૂષોત્તમદાસભાઈને આ સભા સાહિત્ય પ્રકાશન કમિટીએ જે નિબંધ માગ્યા હતા, અંત:કરણપૂર્વક ધન્યવાદ આપે છે. તેની કુલ સંખ્યા ત્રીશ થઈ હતી, અને તે માટેનું પ્રથમ ઈનામ શ્રીયુત હરિસત્ય ભટ્ટાચાર્યને ફાળે ગયું છે, અને બાકીના લેખક મહાશયમાંથી શ્રીયુત રાંકા શેઠ ભેગીલાલ કોમર્સ હાઇસ્કુલનું ઉદ્દઘાટન. દેવીલાલ જૈનને રૂા. ૭૫)નું પારિતોષિક, તથા (1) પંડિત બંશીધર ન્યાયતીર્થ શાસ્ત્રીજી, (૨) પંડિત શ્રી ભેગીલાલ મગનલાલ વાણિજય વિદ્યા અને નેમિચંદ્ર શાસ્ત્રીજી (૩) શ્રીયુત કૈલાસચંદ્ર શાસ્ત્રીજી. ગૃહઉદ્યોગમંદિરના મકાનનું ઉદ્દઘાટન નેકનામદાર (૪) શ્રીમતી વસન્તબાઈ ભાડ જેન (૫) શ્રીયુત મહારાજા કૃષ્ણકુમારસિંહજી બહાદુરના શુભ હસ્તે વિરેન્દ્રપ્રસાદ જેન (૬) શાહ શાંતિલાલ ખેમચંદ (૭) તા. ૨૫–૨–૫૧ના રોજ કરવામાં આવેલ હતું. મંગળ શાહ રતિલાલ મફાભાઈ (૮) શ્રીયુત મીઠ્ઠાલાલ મુ કાવ્ય ગવાયા બાદ શેઠશ્રી ધરમદાસ હરગોવિંદદાસની ડિયા (૮) શ્રીયુત મોહનલાલ દલીચંદ કેઠારી (૧૦) વિનંતીથી નેકનામદાર મહારાજા સાહેબે મકાનની ઉપંડિત વસિષ્ઠછ યાજ્ઞિક (૧૧) ડૉ. એન કે. ગાંધિ ઘાટન ક્રિયા કરી હતી. શ્રીયુત મંત્રી મનસુખભાઈએ દરેકને રૂ. ૪૦) નું પારિતોષિક આપવાનું પરીક્ષક આ સંસ્થામાં લગભગ રૂા. દેઢ લાખની ઉદાર સખાવત કમીટીએ ઠરાવેલ છે. શ્રી નમસ્કાર મહામંત્ર અંગેની શ્રીયુત ભેગીલાલભાઈની કરી હોવાનું અને મધ્યમ નિબંધની જાહેરાત તા. ૨૫-૫-૧૯૫૦ ના રોજ વર્ગના ભાઈઓને ડીગ્રીવાળું વેપારી તેમજ ઉદ્યોગો બહાર પડી હતી તેમાંની કલમ આઠ વિદ્વાન લેખક અંગેનું સર્ટીફીકેટ જેવું પણ શિક્ષણ અપાશે. તે જણમહાશય વાંચી જશે એવી આશા રાખીએ છીએ. વ્યા બાદ શેઠશ્રી શાંતિલાલ મંગળદાસ તેમજ અન્ય
વક્તાઓએ સંસ્થા તેમજ શ્રી ભોગીલાલ ભાઈની
For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રીઅંતરિક્ષ પાર્શ્વનાથજી તીર્થ
કાર્યદક્ષતા અંગે સુંદર વિવેચન રજુ કર્યું હતું. ત્યાર ભીખાભાઈની વિનંતીથી રાજકાવાડા મુંબઈ સ્વયંસેવક બાદ શેઠશ્રી ભેગીલાલ ભાઈએ સોને આભાર વ્યક્ત બેન્યાદિ સામૈયાની સાથે પધાર્યા, ત્યાં દેઢ કલાક કરી સંસ્થાને સારા પ્રમાણમાં જનતા લાભ લેતી આચાર્ય શ્રીજીએ સંગઠ્ઠન અને સાધર્મિક વાત્સલ્ય રહે તેવી આશા વ્યક્ત કરી હતી. બાદ નેકનામદાર ઉપર ઉપદેશ આપ્યો હતે. મહારાજા સાહેબ કૃષ્ણકુમારસિંહજીએ આવી સંસ્થા ચારેક વાગ્યે આચાર્યશ્રીજી આદિ મુનિમંડલ મધ્યવર્ગને આશીર્વાદરૂપ જરૂર નીવડશે, અને આવી શ્રી મલ્લિનાથ ભગવાનના દહેરાસરે શ્રી અષ્ટોતરી કુલ સ્થાપી ન ચીલો પાડનાર દાનવીર શેઠશ્રી નાવમાં પધાર્યું હતું. આચાર્યશ્રીજીએ સ્વાહાને ભોગીલાલ ભાઈને ધન્યવાદ આપ્યા હતા. ત્યારબાદ ભાવાર્થ સમજાવેલ હતું. મહા વદિ ૪ રવિવારે શ્રી રમણિકલાલ ભોગીલાલ ભાઈએ આભાર વ્યક્ત આચાર્યશ્રીએ કાટાવાલાની ધર્મશાળામાં શ્રી સંધની કર્યો હતે. પુણ્ય પ્રભાવે પ્રાપ્ત કરેલી લક્ષ્મીને આવી વિનંતીથી “અપના કર્તવ્ય' વિષય ઉપર જાહેર લોકપયોગી સંસ્થાના ઉદ્દઘાટનમાં ઉપયોગ થતેં જેમાં ભાષણ આપ્યું હતું. અગીયારસે વિહાર કરવા તૈયારી આ સભા દાનવીર શેઠશ્રી ભોગીલાલભાઈને અતર રાખી હતી. કંબઇ તીર્થને વહિવટકર્તા લાલભાઈ કરણપૂર્વક ધન્યવાદ આપે છે.
લઠ્ઠા કંબઇ તીર્થ પધારવાની અને ચાણસ્યા આદિના
પિતા પોતાના ગામમાં પધારવાની વિનંતી કરવા આવ્યા વિહાર વર્તમાન હતા. “મનુષ્યભવની દુર્લભતા” ઉપર લગભગ ૧
બે કલાક આચાર્યશ્રીજીએ વાગેલના પાડે પ્રભાવશાલી પૂ. પા. આ. ભ. શ્રી વિજયવલ્લભસૂરીશ્વરજી વ્યાખ્યાન આપ્યું હતું. શ્રી હેમચન્દ્રાચાર્ય જ્ઞાનમહારાજ, આ. શ્રી વિજયસ્વરસૂરીજી મહારાજ
Rઉજજ મંદિર જોયું. આદિ મુનિમંડલી પાલણપુરથી મહા શુદિ દશમે
બાકીના દિવસે સાગરના ઉપાશ્રયે આચાય. વિહાર કરી જગાણું વગેરે ગામે થઈ મહા વદિ
શ્રીજીના વ્યાખ્યાને, આચાર્યશ્રી વિજયકસ્તૂરસૂરીજી પ્રતિપ્રદાએ પાટણ શહેર પધાર્યા.
મહારાજ અને મુનિ શ્રી જનકવિજયજી મહારાજના સર્વે ગામના શ્રી સંઘોએ પોતપોતાના ગામને
ભાષણે થયાં હતાં. અગિયાસર શનિવારે વિહાર કરી શણગારી આચાર્યશ્રીજીનું સામૈયા સાથે સુંદર સ્વાગત આચાર્ય શ્રી આદિ તથા પરિવાર કુંગર, બારસે કર્યું હતું, અને આચાર્ય શ્રીજીના વ્યાખ્યાનોને લાભ રૂપપુર પધાર્યા હતા જ્યાં સાત ક્ષેત્ર ઉપર અત્રેથી લીધે હતે. વિહારના દરેક ગામમાં સામૈયા થયા વિહાર કરી રાખેશ્વરજી પધારશે ત્યાં ફા. સુ. સાતમની હતા. ચારૂપથી આચાર્ય શ્રી આદિ વિહાર કરી પાટણ સંકલિત કરી સિદ્ધાચલજી તરફ વિહાર લંબાવશે. પંચાસરાજી પધાર્યા. અત્રે શ્રો સાથે સામૈયાની સાથે ધામધુમથી નગરપ્રવેશ કરાશે. શહેરના દરેક મોટા જૈન સમાજના મધ્યમ વર્ગ રાહત શુભેચ્છક નાના લત્તાએ જવા, પતાકા વગેરેથી શણગારવામાં મંડળ-ભાવનગરને ઈનામી મેળાવડો. આવેલ હતા. બપોરના બાર વાગતે આચાર્યશ્રી આજરોજ ફાગુન સુદ ૪ રવીવારના રોજ ઉપઆદિ મણીયાતી પાડામાં સાગરના ઉપાશ્રયે પધારતાં રેત મંડળને ઈનામી મેળાવડે શ્રી જૈન આત્મામાંગલિક સંભળાવી સંગઠ્ઠન વિષે ઉપદેશ આપ્યો હતે. નંદ સભાના મકાનમાં શેઠ ભેગીલાલ લેકચર હોલમાં ન્યાયવિશારદ મુનિ શ્રી ન્યાયવિજયજી મહારાજ દાનવીર શેઠ ભેગીલાલભાઇ મગનલાલના પ્રમુખવગેરે અન્ય મુનિ મહારાજ સામૈયામાં પધાર્યા હતા, પણ નાચે યોજવામાં આવ્યો હતો. પ્રથમ આમંસુંદર સામૈયું થયું હતું. બીજના દિવસે પોપટલાલ ત્રણ પત્રિકા વંચાઈ રહ્યા બાદ તે મંડલના સેક્રેટરી
For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
- -
-
-
-
૧૪૬
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાર
શ્રીયુત ગુલાબચંદ લલુભાઈએ બાર માસની કાર્યવાહી ઉપયોગીતા માટે વિવેચન કરી તેઓના વક્તવ્યમાં (જે સ્ત્રી ઉપયોગી શિવગુંથણનું કાયને માટે એક આ ખાતાની પ્રગતિ વિશેષ થાય તેવી વિશિષ્ટ પ્રકારે નિષ્ણાત સિંધીબાઈના સારા પગારે રોકી હતી તે ઈચ્છા જાણી સર્વને આનંદ થાય તે સ્વાભાવિક છે. તથા પાપડ વગેરે વણવાનું કાર્ય તેમજ પુરૂષ ઉપયોગી ત્યારબાદ અત્રેશ્રી સંઘના સેક્રેટરી શ્રીયુત જુઠાભાઈએ શિક્ષણ ટાઈપરાઈટીંગ, નામાનું વગેરે કાર્યો માટે પિતાના વક્તવ્યમાં જણાવ્યું કે હું હવે વૃદ્ધ થશે
જુદી જુદી બહેને ભાઈની કમીટી નીમી જે કાર્ય શરૂ છું. મધ્યમવર્ગને રાહત માટે આવા ખાતાની જરૂર કર્યું હતું તેમજ આ મંડળની શરૂઆત કેમ થઈ છે. એક હજાર ઘર માટે હું વિચાર કરી રહ્યો છું. વગેરે કાર્યવાહી)ને લંબાણ રિપોર્ટ રજુ કર્યો હતે. વ્યવહારમાંના લગ્નાદિક ખર્ચ ઘટાડવા બહેન શિવણ ત્યારબાદ વકીલ ભાઈચંદ અમરચંદે મધ્યમવર્ગ ગુંથણનું કામ શિખી જાય આખો સમાજ તેને જ કેવો પીસાઈ રહ્યો છે આવા રાહત મંડળની જર- કામ આપે તેમ થવું જોઈએ. વિદ્યાર્થીઓને સ્કૂલની રીઆત વગેરે ઉપર વિવેચન કર્યું હતું. ત્યારબાદ શિક્ષણ બુક માટે કોઈ પાસે લેવા જવું ન પડે તેવી ગાંધી વલ્લભદાસ ત્રિભુવનદાસે મંડળ અને તેના તૈયારી ચાલે છે શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા (આ સભા કાર્યની ઉપયોગીતા સમયસર થઈ હતી અને આજે પાસે) લાખો રૂપીયા છે, તે શિક્ષણ કાર્ય ઉપાડે તે જેના કામમાં ત્રણશેહથી ચાર વ્યાપારીઓ ન કરી શકે તેવું છે (જો કે આ સભાના તેઓ બંધુઓ લક્ષાધિપતિ તેઓએ આ ખાતાને ઘેર માનવંતા લાઈફ મેમ્બર છે) વગેરે જણાવી પિતાનું બેઠા સહાય તરીકે નાણા મોકલી તેના ઉત્સાહમાં નિવેદન પૂર્ણ કર્યું હતું. ત્યારબાદ બહેન બંધુઓ વધારો કરવા જોઇએ. દાનવીર ભોગીલાલભાઈ જેવા વગેરેને ઉપયોગી વસ્ત્રો ઈનામમાં પાસ થયેલ અને પુણ્ય પ્રભાવક પુરૂષ આ ખાતાના અધ્યક્ષ છે અને સર્વાને આપવામાં આવ્યું. ત્યારબાદ સેક્રેટરી છોટાલાલ સહાધ્યાયી ખાતિલાલ ભાઈ હેવાથી શેઠ ભેગી- નાનચંદ શેઠના પ્રમુખશ્રી અને આવેલા ગૃહસ્થાને લાલની પાંચ વર્ષ પાંચૌંહ પાંચશેહ રૂપીયાથી અને આભાર માન્યા બાદ પ્રમુખશ્રીને ફૂલહાર અર્પણ તે બને સ્નેહીઓ દુકાને દુકાને જઈ દરેક બંધુઓ થતાં મેળાવડે વિસર્જન થયું હતું પાસેથી રૂા-સેન્સ લઈ કરેલી આ મંડળની શરૂઆત અને કરી બતાવેલ કાર્ય જોતાં સંતોષ થાય છેશેઠ ફકીરચંદ કેશરીચંદનો સ્વર્ગવાસ, જેથી તેની પ્રગતિ કરવા જૈન બંધુઓએ યથાશક્તિ શેઠ ફકીરચંદ કેશરીચંદ શ્રોફ બીલીમોરાવાળાનું પૂરતી સહાય આપવી જોઈએ વગેરે કાર્યવાહીની મુંબઈમાં મહા સુદી ૧૭ ના રોજ ખેદજનક અવસાન વ્યવસ્થા, સારી શરૂઆત ભવિષ્યની સારી આશા થયું છે. તેઓશ્રી યશોવિજયજી જેન ગુરૂકુલ પાલીજણાવી શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા તરફથી દર વર્ષે તાણાનાં શરૂઆતથી જ સેક્રેટરી પદે હતા અને પછી રૂ. ૧૦૧ એકસો એક પાંચ વર્ષ સુધી સહાય કરવા પ્રમુખપદે આવ્યા હતા. કેળવણી પ્રત્યે તેમને ઘણી જ આપે છે તે પ્રમુખશ્રીને સ્વીકારવા વિનંતી કર- લાગણી હતી અને ઘણું વર્ષો સુધી સેવા કરી હતી. વામાં આવી. ત્યારબાદ આ મંડળના સેક્રેટરી ભગ. તેઓ આ સભામાં માનવંતાં લાઈફ મેમ્બર હતા. વાનદાસે આ કાર્યની શરૂઆત માટે જે પરિશ્રમ તેમને સ્વભાવ ઉદાર અને ધર્મશ્રદ્ધાળુ હતું. તેમનાં સેવ્યો હતો તે જણાવતાં પણ દાનવીર ભોગીલાલ- અવસાનથી સભાને એક લાયક સભ્યની ખોટ પડી ભાઈ અને શ્રી ખાન્તિલાલ વોરાની શરૂઆતને પ્રસં છે. પરમાત્મા તેમનાં આત્માને અખંડ-અનંત શાંતિ શાયુક્ત પ્રયાસથી આ કાર્યની શરૂઆત થઈ છે તેમ આપે તેમ ઈચ્છીએ છીએ. જણાયું છે. ત્યારબાદ માન્યવર પ્રમુખ સાહેબે આ ખાતાની
For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
www.kobatirth.org
તય, જૈન દર્શનની ઉદારતા, વગેરે ત્રીશ વિષયનું સુંદર સ્વરૂપ, સાદી, સરલ ભાષામાં વિવેચન કયુ” છે. દરેક વિષયના અનેક ગ્રંથો મૂળ, અનુવાદ પ્રકટ થયેલાં વાંચતા ઘણો વિલંબ થાય કે જિજ્ઞાસુઓને કદાચ યચતા પ્રમાદ થાય તે આ ગ્રંથમાં સંક્ષિપ્ત સ્વરૂપ હોવા છતાં જૈન દર્શનનું સ્વરૂપ મનનપૂર્વક વાંચવાથી સારી રીતે સમજી શકાય તેવું છે. ધામિક શાળામાં આ દરેક વિષય ઉપર જાણકાર શિક્ષકોએ થાડુ’ થાડું પણ ગ્રહણ કરી શકે તેવી રીતે બાળક બાળિકાઓને આ ગ્રંથમાંથી કેટલાક કે બધા વિંષા સમજાવવા, જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરાવવા જેવા છે. કૃપાળુ લેખક મુનિમહારાજની આ કૃતિ ઘણીજ ઉપયોગી જણાયેલી છે. કૃપાળુશ્રીને વિન તિ છે કે એક એ કે તzવજ્ઞાનના વિષયે લઈ તેને સંક્ષિપ્ત અને સરળ રીતે રચી જૈન સમાજ ઉપર તે ઉપકાર કરવાની જરૂરીયાતે અમે જોઈએ છીએ. કિંમત બે રૂપીયા,
:
જલદી મંગાવે. ઘણી થાડી નકલે સીલિકે રહે તેમ છે. કલિકાલસર્વજ્ઞ શ્રી હેમચંદ્રાચાર્ય મહારાજકૃત
શ્રી ત્રિષષ્ટિક્લાકા પુરુષ ચરિત્ર મૂળ. (બીજો ભાગ–પર્વ ૨, ૩, ૪. ) (શ્રી અજિતનાથ પ્રભુથી શ્રી ધર્મનાથ પ્રભુ સુધી )
ત્રણ પર્વોમાં સુમારે પચાશ ફોર્મમાં સુંદર ઉંચા લેઝર પેપર ઉપર સુંદર શાસ્ત્રી ટાઈપમાં નિર્ણય..., સાગર પ્રેસમાં પ્રતા કાર તથા બુકાકારે બંને સાઈઝમાં છપાઇ તૈયાર થયા છે, હજી સુધી વધતી સપ્ત મેઘવારીને લઇને સુંદર કાર્ય કરાવતાં ઘણા હોટ ખર્ચ થયેલ છે. કિંમત પ્રતાકાર રૂા. ૧૦ બુકાકારે રૂા. ૮) પટેજ જુદુ'. પ્રથમ ભાગની જુજ બુકાકારે સિલિકે છે જે જ્ઞાનભંડારમાં રાખવા જેવી છે. કિમત છ રૂપીયા પાસ્ટેજ અલગ.
શ્રી શ્રેયાંસનાથ જિનેશ્વરનું સચિત્ર ચરિત્ર, પૂર્વાચાર્ય શ્રી માનતું ગરુરીશ્વરજી રચિત શુમારે પાંચ હજાર ઉપરાંત શ્લોક પ્રમાણુ સંસ્કૃત ભાષામાં રચેલ આ અનુપમ કૃતિના ગુજરાતીમાં અનુવાદ ( ગ્રંથ ) થોડા દિવસમાં છપાઈ જશે. ઊંચા કાગળા, સુંદર ગુજરાતી ટાઈપ, સુમારે સાડાત્રણસે ઉપરાંત પાનાઓ, પ્રાચીન કલાની દૃષ્ટિએ સુંદર પરિકર સાથેના,
પ્રભુના ફાટે, શાસનદેવ સહિત પ્રભુનો ફેટે, શ્રી સમેત્તશિ પર નિર્વાણ પામ્યાના વખતને, મેરૂ પર્વત * જન્માભિષેકના, શ્રી સમેત્તશિખર તીર્થના જ્યાં પ્રભુના ચાર કયાણા થયા છે તે, સિહુપુરી નગરના વન સહિતના અને સુંદર કવર છેકેટનો અને પરમ ગુરૂદેવશ્રી આત્મારામજી મહારાજના સર્વેમાં ત્રણ કલર, બે કલર વગેરેના આટ* પેપર ઉપર સુંદર ફોટાઓ સાથે અને અલંકૃત બાઈડીંગ સાથે પ્રગટ થશે. આ ગ્રંથમાં આર્થિક સહાય આપનાર પુણ્યવંત ભાગ્યશાળી શ્રીમંત જૈન બહેનો કે બંધુઓનો પણ ફોટો જીવનચરિત્ર સાથે આ ચરિત્રમાં આપવામાં આવશે સુકૃતની લક્ષ્મીના જ્ઞાનોદ્વારજ્ઞાનભક્તિ માટે અવશ્ય લાભ કોઈ પણ પરમ શ્રદ્ધાળુ આત્માએ ખાસ લેવા જેવું છે. જીવનમાં આવો જ્ઞાનભક્તિનો પ્રસંગ સુકૃત લક્ષ્મી અને પૂર્વના પુણ્યાગે જ મળી શકે છે.
શ્રી પાર્શ્વનાથ પ્રભુ (સચિત્ર) ચરિત્ર,
| ( ઘણી થોડી નકલ સિલિકે છે. ) પરમાત્મા શ્રી પાર્શ્વનાથ પ્રભુ ચરિત્ર. સચિત્ર (કિંમત રૂ. ૧૩ ) આ શ્રી પાર્શ્વનાથ પ્રભુ ચરિત્ર સચિત્ર, સુંદર, આકર્ષક અને આત્મકલ્યાણ સાધનારૂં હોવાથી જૈન સમાજમાં પ્રિય થઈ પડવાથી, જિજ્ઞાસુ જૈન બંધુઓ અને બહેનો આ ચરિત્ર ગ્રંથ ભેટ મંગાવે છે, જેથી હવે પછી નવા થનારા લાઈફ મેમ્બર બંધુએ અને બહેનોએ રૂા. ૧૦૧) લાઈફ મેમ્બર ફીના તથા રૂા. ૭) શ્રી પાર્શ્વનાથ પ્રભુ ચરિત્રના મળી રૂા. ૧૦૮) મોકલી આપશે તો મળી શકો,
For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Reg. No. B. 314 1 મહાસતી શ્રી દમયંતી ચરિત્ર. (ધણી થોડી નકલો સિલિકે રહી છે. ) | શ્રી ભાણિયદેવસૂરિ વિરચિત મૂળ ઉપરથી અનુવાદ, સચિત્રા, પૂર્વને પ્રયોગ અને શીલનું માહeભ્ય શ્રી શ્રીદમયંતીમાં અસાધારણુ હતું, એ અસાધારણ શીલના પ્રભાવવડના ચમત્ક્રારિક અને પ્રસંગે, વર્ણ ને સાથે નળરાજ પ્રત્યે અપૂર્વ” પતિભકિત, પ્રતિજ્ઞાપાલન, તે વખતની રાજનીતિ, સતી દમયંતીએ વન નિવાસના વખતે, આવતા સુખ દુઃખે વખતે ધીરજ, શાંતિ રાખી કેટલાયે મનુષ્યને ધમ” પમાડેલા છે તેની ભાવભરી ને તેમજ પુણ્યશ્લોક નળરાજાના પૂર્વના અસાધારણ મહાટા પુણ્યબંધના યોગે તેમના માહાત્મ્ય, મહિમા, તેમના નામ રમરથુથી મનુષ્યને થતા લાભ વગેરેનું વર્ણન આ ગ્રંથમાં આપ્યું છે. બીજી અંતર્ગત સુખધક ક્રથાઓ પણ આપવામાં આવેલી છે. ફામ” a9 પાના 812 સુંદર અક્ષરી, સુદર બાઈડીંગ કવર ઝેકેટ અહિત કિંમત રૂા. 7-8-0 પેટે જ જુદુ'. શ્રી વર્તમાન ચોવીશીના જિનેશ્વર ભગવતાનાં સંક્ષિપ્ત (સચિત્ર) જીવન ચરિત્ર વિદ્વાન પૂવાચાર્ય શ્રી રામચંદ્રસૂરીશ્વરજીએ સંવત 1349 ની સાલમાં મુળ સં રકૃત ભાષામાં રચેલ, શ્રી આદિનાથ પ્રભુ આદિ ચોવીશ તીર્થકર ભગવતના ક્ષિપ્ત જીવન ચરિત્ર સંચિત્ર શ્રી જૈન પાઠશાળા, કન્યાશાળામાં ધાર્મિક અભ્યાસ કરતા બાળક બાલિકાઓ સહેલાઈથી મુખપાઠ ( હાર્ડથી ) કરી શકે તેવા, સાદા સરલ અને ટુંકા છે, તેના ગુજરાતીમાં થયેલ અનુવાદ સાથે શુમારે ક્રાઊન બાર ફ્રોમ માત્રમાં સમાવેશ થઈ શકે તેવા છે; સાથે ( જિનેન્દ્ર જમવતિ ) ના યાર રંગમાં શાસન દેવદેવીઓ સહિતના ાિટાએ, તેમજ પરમાત્માની નિર્વાણ ભૂમિના (તીથ', પવ°તે કે અન્ય સ્થળા)ના વિવિધ રંગના ફોટા સાથે આ સભા બહુ જ આકર્ષક સચિત્ર અનુવાદગુજરાતી ભાષાંતર છપાવવા વિચાર ધરાવે છે, આ એક્ર કલાકૃતિના અદ્દભુત નમુન બનશે. એક હજાર કિપીના શુમારે ત્રણ હજાર રૂપિયા ખર્ચ” (સખ્ત માંધાવારી હોવાથી થાય તેમ છે.) આર્થિક સહાય આપનાર જૈન બધુને ફોટો, જીવનવૃત્તાંત સાથે માપવામાં આવશે. અમારા લાઈફ મેમ્બરોને ભેટ આપવા ઉપરાંત આર્થિક સહાય આપનારની ઇચ્છા પ્રમાણે બાકીની તે ચરિત્ર બુકાનો વધુય કરવામાં આવશે. એક કરતાં વધારે શ્રમ’ત જૈનબંધુઓને તે લાભ લેવો હોય છે તેમ પણ સભા ધારા ધોરણ પ્રમાણે સગવડ કરી આપશે. મુઢક શાહ ગુલાબચ' ઘ@ tii મહાદય પ્રિક્કિમ પ્રેસ : (ાણાપીઠ-શ્રાવનગર, For Private And Personal Use Only