Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આત્માનંદ પ્રકાશ.
૧૯પ૬ ના શ્રાવણથી સં.૧૯૬૦ ના અશાડ સુધી અંક-૧૨,
ક
“દિશઃ ના શ્રીગુરવઈ: "
स्त्रग्धरात्तम्.
भव्यानां भव्यभावं भवजलतरणे भावयन् भावनाभिः । तात्रैरतेजः प्रकाशैः कुमतिभिरुदितं तर्जयनंधकारम् ।। सोल्लसं तत्वबोधं शुचिहृदि जनयन् सद्गुरोर्भक्तिभानां आत्मानंदप्रकाशः प्रसरति भुवने वीरभानुप्रभावात् । १ ।।
પ્રગટ કર્તા. શ્રી આત્મારામજી જૈન પુસ્તકાલયની
વ્યવસ્થાપક સભા
ભાવનગર. વીર સંવત ૨૪ર૯-૩૦ - આત્મ સંવત ૮-૯
ઈસ્વીસન (૧૯૭૩-૪) વાર્ષિક મૂલ્ય : ૧) પિસ્ટેજ ચાર આના
ભાવનગર–ધી “વિદ્યા વિજય” પ્રિન્ટીંગ પ્રેસ.
For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
वार्षिक अनुक्रमणिका.
પૃષ્ટ,
નંબર વિષય ૧ નવીન વર્ષભે શ્રી માંગલ્ય સ્તુતિ. ગુજરાતી (પા...૧ ૨ શ્રી ગુરૂ સ્તુતિ સંસ્કૃત (પદ્ય)....................... ..........૨ કે ભારતવર્ષમાં નવીન ઉદયનો હેતુ..........................૪ ૪ પર્દશનનું કમિશન.... ...૯, ૨૮, ૮, ૧૩, ૬૭૦, ૨૪,
૨૧૮, ૨૪૩, ૨ ૬ ક. ૫ જ્ઞાતિના આગેવાન કેવા જે એ............
..............૧૮ ૬ જૈન કોન્ફરન્સ........
........૧૦. ૪૩ ૭ વૃતાંત સંગ્રહ ૨૪, ૪૭, ૯, ૧૧૯, ૧૪૧, ૧૮૨, ૩, રાક, ૮ શ્રી પ્રભુ સ્તુતિ ગુજરાતી (પદ્ય)......... રપ, ૮, ૯, ૧૨૧
૧૫, ૧૬, ૧૭, ૨૭, ૨૮ ૮ શ્રી ગુરૂ સ્તુતિ
- ૨૫, ૮૯, ૯૭, ૨૭, ૨૪ ૧૦ શ્રી સજન સ્તુતિ ; ...... ...........૨૬, ૫. ( ૧૧ શ્રી આહંત મહાસમાજનું ઉદયાષ્ટક................ર૭. ૧૨ જેન શારદાને વિલાપ.......................................૩૨. ૧૩ ગૃહસ્થાવાસમાં કેવલજ્ઞાની......૩૯, ૧૬૪, ૨૨૬, ૨૫૭, ૨૯ ૧૪ જેન કરન્સના સમારંભનું સંગીત................... ઉપ આહંત મહાસમાજનું વૃતાંત... ........................ ૧૬ મનુષ્ય દેહ પામીને શું સાચું ગુજરાતી (પદ્ય) ....... હ૭. ૧૭ યતિધર્મ અને શ્રાવક ધર્મને સંવાદ ૭૮, ૯, ૧૩
૧૪૬, ૧૩, ૧૯૮) રર૩, ૨૪,
For Private And Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
[ ૨ ]
૧૮ ચિંતામણી-એક વાત.........૮૫, ૧૦૭, ૧૨૮, ૧૫૧, ૧૫૬,
૨૦૩, ૨૨. ૧૯ વિમળચંદ્રસૂરિ અને પ્રશ્નાતર રત્નમાલા......૯૧, ૧૬૦, ૨૭,
૨૩, ૨૪. .૯૫,૧
૨૦ મકીનુ' મહાત્મય, ગુજરાતી (પદ્ય)..... ૨૧ અન્યાક્તિને ચમત્કાર..
૧ર.
.૧૪૫, ૧૬૯૯
.૧ ૩.
.232.
૨૪ મનારસ પાઠશાળાના હેવાલ.... ૨૫ શ્રી વીર ધર્મની સ્તુતિ........
૫
* મ
૨૬ બનારસ પાઠશાળાની ઊન્નતિ માટે પ્રાર્થનાષ્ટક, ૨૭ જૈન આયાજ માત્ર તીર્થંકર ભગવંતની પ્રતિમાના અધિ
કારી છે ........
.......૮૧
૨૨ ભાવનાષ્ટક ગુજરાતી (પદ્ય ).......... ૨૩ મિત્ર પ્રત્યે ઉપદેશ.........
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૮ વ્યવહાર શુદ્ધિ.
૨- જાણવા જોગ બીના........
------
For Private And Personal Use Only
૮૭
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્મારામજી જૈન પુસ્તકાલયની
વ્યવસ્થાપક સભા.
૧ રવવાની અને જેમાં મોપકારી મહામુની શ્રી આત્મારામારી; મહારાજના પવિત્ર નામને સ્મરણ રાખવા તે મરહુમના વિદ્વાન શિની સમિતિથી આ મંડળી ઉભી કરવામાં આવેલી છે.
૨ જન પ્રજામાં ધાર્મિક અને સાંસારિક ઉન્નતિ જાગ્રત થાય અને તે વાંચનની અભિરૂચિ વધવા પામે, વિદ્વાન લેખકને ઉત્તમ ગ્રંપે ! સંબંધમાં ધટતું ઉતેજન મહયા કરે, પ્રાચીન ગ્રંથોના જ્ઞાનનું દહન કરી ભાષાંતર રૂપે અથવા કલ્પિત કથાનક રૂપે સારા સારા સુબેધક વિશે જેનવર્ગની સમક્ષ પ્રતિમાસે પ્રગટ થયાં કરે, ઓછા જ્ઞાનવાળા લેખકે ઉપર ધટતુ અંકુશ ૨છે શકે અને સારા નઠારા વાંચનની પરીક્ષણ શક્તિ જૈનપ્રજા પ્રાપ્ત કરી શકે, એવા પ્રકારને યત્ન કરે એ આ મંડલીનો હેતુ છે.
૩ એ હેતુ પાર પાડવા માટે મંડળી તરફથી આ “ આત્માનંદ પ્રકોશ ” પ્રગટ કરવામાં આવ્યું છે. તે દ્વારા જેન વર્ગની પ્રસ્તુત નીતિ, રાતિ અને સ્થિતિ પર વિસ્તારથી વિવેચને અને પ્રાચીન ધર્મગ્રંથોના સાર રૂપે વા સવિસ્તર મલરૂપે સારા સારા વિષયે આવવાને લીધે બાવા અને જૈન પ્રજાની સુધારણા થાય તેવા પ્રયત્ન કરવા માંડ્યો છે.
૪ હરકોઈ જન ગૃહથને આ મંડળીમાં જિંદગી સુધીના મુરબ્બી કે હરકોઈ વર્ગના જિ દગી સુધીના સભાસદ થવાને હક છે; અને તેઓ સર્વ ને જિંદગીમાં એક જ વાર લવાજમ આપવું પડે છે. મંડલીના મુરબ્બીઓ તથા દરેક વર્ગના સભાસદોનો “ આત્માનંદ પ્રકાશ ” પત્ર અંદગી સુધી મેળવવાનો હક છે. લખવાને આનદ ઉપજે છે કે, આ માસમાં આ સભામાં કેટલાએક લાઈફ મેંરે અને આ માસીકના કાયમી ગ્રાહક થયેલા છે જેના નામે હવે પછી આપવામાં આવશે.
તંત્રી
For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
પત્રવ્યવહાર.
*
આત્માનંદ પ્રકાશ ‰ સંબંધી પત્રવ્યવહાર તથા કાયમ લેખકો શિવાયુકવિતા, પરચુરણુ વિષયે. અવલાકન માટે જૈન પુસ્તક ને બદલે આવનારા વર્તમાન પત્ર તથા માસિકા, લવાજમ, શિરનામાની અદલાબદલી, છપાવવાની જાહેરખબરી, વહેંચવાના હેન્ડીસે-ઇત્યાદિ તમામ વ્યવહાર. શ્રી આત્મારામજીજૈનપુસ્તકાલય ''—નીય્યવસ્થાપક સભા, ૩. હેરીસરોડ, ભાવનગર કાઢીશ્માવાડ, એ શીરનામે ચલાવવા.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આચાર પ્રદિપ. શ્રી રત્નશેખર સુરી કૃત
શ્રા અનુપમ પુસ્તનુ અમાએ ગુર્જર ભાષાન્તર કરાવી ાકા પુડા સાથે ખ્વાર પાડ્યું છે, તેમાં જ્ઞાન સ’બધી વિવરણુ કરવામાં આવ્યું છે એટલુજ નહી પણ શ્રાધ વિધિ ગ્રંથના ઊપયોગ કરનારાઓને આ અ મુલ્ય ગ્રંથ આવશ્ય વાંચવાજ જોઇએ. કેમકે આ ગ્રંથ પણ તેજ મહાન સૂરીને લખેલે છે અને આ વ્હેલીજવાર હાર આખા પડ઼ા કીમત માત્ર રૂપીચે સવા ટપાલતુ વી. પી. ત્રણ આના ૬.
સાધુએને ઉપયેામ પાનાંના રુપમાં પાટલી સાથે આ ગ્રંથ ન્નુદે તે ફ્રીમતે મળી શકશે.
૧-૪-૦ શા મગનલાલ નરાતમ, ૧-૪-૦ શા નથુભાઇ ખેરાર. ૧-૪-૦`શા નગીનદાશ જેઠાભાઇ, ૧-૪-૦ શા સેામચ’દું ધારશી, ૧-૪-૦ શા ગુલાબચંદ નેમચંદ, ૧-૪-૦ શા ભાઇચંદ મેાતીય
મળવાનુ ફેંકમ્પ્યુ. રોડ સામચંદ ૫,નાદ માય—સભા ખેડા
લવાજમની પહોંચ.
For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
છે. આમાનંદ પ્રકારો.
દોહરે. આત્મવૃત્તિ નિર્મલ કરે. આપ તત્વ વિકાશ આત્માને આરામ દે, આભા પ્રકાશ.
પુસ્તક ૧ લું
વિક્રમ સંવત ૧૯૫૯–શ્રાવણ
અંક ૧
લા.
શ્રી માંગલ્ય સ્તુતિ.
_ अनुष्टुप. मंगलं भगवानहन् मंगलं सिद्धिदः प्रभुः । मंगलं श्रीवीतरागो मंगलायतनो जिनः !
શાર્દૂલવિક્રીડિત. બાંધે મંગલસુમ મંગલ કરે ત્યાં કેવલજ્ઞાનનું શોભે મંડપ જ માં સમોસણતણે જે રથાન માંગલ્યનું હમે જ્યાં વિધિ સાથે કર્મ સમિધે ધ્યાનાગ્નિમાં પ્રેમથી,
તે શ્રીમુક્તિવધુ વિવાહ પ્રભુને માંગલ્ય આપ . ૧ મંગલિક હાથે. ૨ કમરપી ઇંધણ. ૩ દયાન પાં આ માં. - જ્યાં વિવાહ થાય તો મંગલ ધામ. પ . ' તેમ અહીં પણ અશુ.
For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આમાનંદ પ્રકાશ,
૨
વાણું વહાલ ધરી વદે વદનમાં શ્રીવીરના નામની, શ્રદ્ધા સાથે “સુધા પીઓ શ્રવણમાં તેને ગુણ ગ્રામની પૂજે ‘તત્પતિમા પ્રભાવિક અતિ સપ્રેમ ઉલ્લાસથી, બેલે શ્રી જયનાદ જગતગુરૂના માંગલ્ય તે સર્વથી.
| શિખરિણી. મહારિ સંહારી વ્યસન સુવિદારી ભય હરી, નિવારી આ ભારી “અતિભય કરી અંતર અ;િ વિકારી કામારિ મનથી પરિહારી જ શિવ ધરી, થયા જ્ઞાનાધારી જિનવર સદા મંગલ કરી. ત્યજે વેગે વ્હાલા વિષમ વિષયાનંદ રસને, રહે જ્ઞાનાનંદે સુખકર 'અમદે “શુચિમને; ઘેરે ગાનંદે “યતિપતિપણું ધ્યાન નૃમણિ, રમે આત્માનંદે મનહર વરે મુક્તિ રમણી.
શ્રી ગુરૂ સ્તુતિ.
शार्दूलविक्रीडितम्. श्रीजैनागमसागर प्रमथने निाजमंथाचलः
प्रौढोन्मादिकुवादिवारणकुले गर्योग्रकंठीरवः। ૫ અમૃત, ૬ ગુસમૂહની, ૭ પ્રેમના ઉલ્લાસ સાથે. ૮ મે ટા શત્રુઓ. ૯ દુર્વ્યસન અથવા દુઃખ. ૧૦ ભયને ટાળી. ૧૧ અતિ ભયંકર. ૧૨ અંતરના શત્રુ કામ ક્રોધાદિ. ૧૩ કામરૂપી શત્રુ. ૧૪ વિ–કલ્યાણને ધારણ કરી. ૧૫ મંગલ કરનારા થાઓ. ૧૧, ખરાબ. ૧૭ મિ. નહીં તેમ. ૧૮ પવિત્ર બને. ૧૮ તીર્થકરનું ૨૦ પુરામાં મણિરૂપ, ર૧ મુક્તિઃ પી એ.
For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી ગુરૂસ્તુતિ.
t-kotܕ݂ܬ݁ܙܢ݈ܬ݁ܫܽܢܫܺܢ݈ܐܠܺܢܳܪܫܬ݁ܡܰܢܫܺܬ݁ܫܢܳܐ ܫܵܘܬܵܬܵܐ ܕܐܵܠܵܬ݁ܐܓ݁ܺܝܟ݂ܪ̈-
ܐܲܝܠܵܢܬܵܐ،
सच्चारित्रधरः कुशाग्रधिषणः सद्धर्मलीलास्पदं
आत्माराममुनीश्वरो विजयते भव्यांबुजे भास्करः ॥ १॥ ભાવાર્ય–શ્રી જૈનાગમરૂપ સમુદ્રને મથન કરવામાં ખરેખર મેં
થાચલ પર્વત સમાન, ઍઢ અને ઊન્માદી એવા કુવાદી રૂપી હાથીઓના કુલમાં ગર્વિષ્ટ કેશરીસિંહરૂપ, સત્યારિત્રને ધારણ કરનાર, કુશાગ્ર બુદ્ધિવાલા, સદ્ધર્મના લીલાસ્થાન અને ભવ્ય પ્રાણરૂપ કમળમાં સુર્યપ
એવા શ્રી આત્મારામજી મુનીશ્વર વિજય પામે છે. ' सच्चारित्रपवित्रचित्रचरित चारुप्रबोधान्वित शांतं श्रीशमतारसेन सुखदं सर्वज्ञसेवाधरम् । विद्वन्म डलमंडनं सुयशसा संव्याप्तभूमंडलं
तं सूरि प्रणमाम्यहं मुविजयानंदाभिधं सादरम् ॥२॥ ભાવાર્થ –જેમનું ચરિત્ર ઊત્તમ ચારિત્રથી પવિત્ર અને આશ્ચર્ય
કરી છે, જેમને પ્રબોધ અતિ ઉત્તમ છે, જે શમતારસથી શાંત અને સુખદાયક છે. જે સર્વજ્ઞની સેવા કરનાર છે, જે વિદ્વાનના મંડલનું આભૂષણ છે અને જેના ઉજવલ યશથી બધું ભૂમંડળ વ્યાપ્ત છે એવા શ્રીવિજયાનંદ નામે સૂરિવયને હુ આદરથી નમસ્કાર
मालिनी. धरति वपुपि निसं निभयो निर्ममत्व परिहरति विनोदं सर्वतश्थेंद्रियाणाम् ।
For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આમાનંદપ્રકાશ
* .*.* * *... * * * * * *.. . . .
कचिदपि समये यः कृष्यते नो रूपायै
वितरतु मम कार्ये मंगलं सोऽनगारः ॥२॥ ભાવાર્થ-જે નિર્ભય થઈ પોતાના શરીરમાં પણ મમતાનો ત્યાગ
કરે છે, જે ઈદ્રિના વિનોદને સર્વ રીતે પરિહાર કરે છે અને જે કઈ કાલે પણ કષાયથી આપતા નથી તેવા સર્વગુણસંપન્ન અનગાર (મુનિ) મારા કાર્યમાં મા આપ. ૩
ભારત વર્ષમાં નવીન ઉદયન હેતુ.
એક સુંદર તટના મથાલાપર અતિ સુંદર ઉઘાન ખીલી રહ્યું છે, પુષ્પોમાંથી સૈગંધિક પ્રભાવ ચાલ્યો આવે છે, વૃક્ષો પવન સાથે ક્રીડા કરે છે, પક્ષીઓને મધુરસ્વર કદી કદી સંભલાય છે, ગગનપર ગારવણી ચંદ્રિકા છટકી રહી છે. એ વેળાએ પાલિક સુખને અનુભવતું એક મિત્રમંડળ ત્યાં એકઠું થયું હતું. તે મને ડલની વ્યક્તિઓ વિવિધ સ્વભાવની હતી તથાપિ તેઓના હૃદયસ્તંભની સાથે પરસ્પર પ્રેમના તાર દઢ સંલગ્ન હતા. તેમની મનોવૃત્તિ એક અલૈકિક ભક્તિરસના અમૂર્ત પ્રવાહમાં તરતી હતી. તેઓની વચ્ચે કેટલીએક સાંસારિક કથાઓ ચાલી પણ તે ક્ષણમાં જ વિરામ પામી અને તેમના પરિણામને સાગર ઉછલી તેમને વિષયાંતરમાં તાણી ગયે, હૃદય પ્રફુલ્લિત થઈ ગયા, અને તેમના પવિત્ર ઉત્સાહને સંધ્યા સમીરથી કંપિત થયેલા વૃક્ષોમાંથી નીકલતા મૃદુ મધુરાના દ્વિગુણિત કર્યો. તે મંડલ તરત ભક્તિચર્ચામાં પ્રવૃત્ત
For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ભારતવર્ષમાં નવીન હૃદયના હતુ.
થયું. ભક્તિ કેવી રીતે કરવી અને કાની કરવી ! એ પ્રશ્ન ઉત્પન્ન થતાં તે મડલના વિદ્વાન નાયકે તે વિષયને પવિત કરવા પોતાની વાદેવીને જીન્દ્ગાના આસનપર આરૂઢ કરી; તેની વાસુધાને પ્રવાહ સર્વ મડલે કણાંજલિપર ઝીલવા માંડયા. તે વિષયની ચર્ચા કરતાં પહેલા નાયકના હૃદયમાં ગુરૂભક્તિએ સ્વયંવર રા, અને તેણીએ તેના અંતરાત્માને નિર્દોષ ાણી વરમાળા પેહેરાવી. રોમાં ચિત ખડા થયા, કંઠ ગદિત થયો, પ્રેમાશ્રુની ધારા ચાલી અને ગુરૂની અદશ્ય મુાત્ત તેના મનેામંદિરમાં ખડી થઇ. થોડીવાર તેનુ ધ્યાનમંગલ કરી નાયકે નવકારમંત્ર ભણી ગુરૂને માનસિક તથા કાયિક પ્રણામ કરી જણાવ્યું—મિત્રો, આ ક્ષણિક સંસારમાં ગુરૂ એક સચેતન દિવ્યસ્વરૂપી વસ્તુ છે. હૃદયના ગાઢ અંધકારને દૂર કરનાર સદા પ્રકાશિત અદ્ભુત તરણિ છે. ભવાગ્નિથી પરિતાપ પામેલા પ્રાણિઓને શીતલ છાયા આપનાર છે. જૈનશાસનરૂપ ગગનમાં શીતલ છત્રીસ ગુણરૂપ ઝીણાથી પ્રકાશતા ગુરૂરૂપી પૂર્ણચંદ્ર જ્યારે દેશનામૃતને વધાવે છે ત્યારે શ્રદ્ગાલુ શ્રાદુર્ગને જે આનંદ આવે છે તેનું વર્ણન હું કરી શકતા નથી. તે આન ંદનો અનુભવ અવષ્યછે, અગાચર છે અને નિઃસીમ છે. એ મહાન્ ઉપકારી ગુરૂના નિર્મળ હૃદયમાં સાંસારિક પદાર્થ ઉપર પરમ વૈરાગ્ય સ્પુયા કરે છે. અત્ કારવૃત્તિથી મમત્વમાં બધાએલા પ્રાણીઓને લાભ, હાનિ, શેક, અને હર્ષના ભાક્તા થતા જોઈ, એ સદ્ગુરૂના હૃદયમાં કરૂણાના કરા ઉદ્ભવ્યા કરે છે. “ જે જ્ઞાતા મનુષ્ય માહુ માયાના પાશમાંથી છુ- ટવા માટે આત્મા અનાત્માને વિવેકથી વિચાર કરી પેાતાના લ?પને સચ્ચિદાનંદ જાણે તે તે ઉત્તમ ગતિને પામશે અને સુખ -
For Private And Personal Use Only
**
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
*
www.kobatirth.org
આત્માનંદપ્રકાશ,
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
intetettet etetetet etetet tet but ti
નુષ્ય, અન્નને અભાવે વિનાશ પામનારા દેહનેજ આત્મા માની, દેહપ્રતિ ભાવના ધરાવે તે દુર્ગતિને પામશે, ” આ સિદ્ધાંતને વિમશી જે ઉપકારી મહાત્મા નિર ંતર પ્રતિબેધ આપ્યા કરે છે. જે દ્વેિ અહંકારરૂપ પિશાચના પ્રચંડ પામાં આવતા નથી. સત્યારૂપના બોધથી શમતા, નિર્મલતા અને નિર્જનતા પ્રાપ્ત કરે છે. સદાનંદ અને સ્વયંપ્રકાશક આત્માને અનુભવે છે, સર્વદા ચિહ્નનાન થઈ નિર્દોષ અને નિર્વિકારી રહે છે, એવા સદ્ગુરૂને પ્રણામ ! પ્રણામ ! ધન્ય ભાગ્ય. તે સદ્ગુરૂના પ્રતાપથી આવી ભવ્ય ભાવના કરવાને મને સમય પ્રપ્તિ થયા.
આટલું બેલી તે ધાર્મિક નાયક વિરામ પામ્યા. સર્વ મિત્ર મંડલ ગુરૂભક્તિના પ્રવાહમાં તણાવા લાગ્યું. તેવામાં કાઇએ પ્રશ્ન કર્યાં. મિત્ર, તેવા સદ્ગુરૂની ભિત કેવી રીતે કરવી? મંડલપતિએ ગર્જનાથી કહ્યુ, તેમના છતા ગુણાનું સ્તનન કરવું. તેમની ગ્રંથવાણીને પ્રસિદ્ધ કરી પુણ્યાનુબંધી પુણ્ય ઉપાર્જન કરવું. આર્હુત શાસનના તાને વિવેચન કરી શ્રાવક સમુદાયની સમક્ષ મુકવા, જૈન આચાયાના તાત્વિક વિચારો પ્રવર્તતા ઢાય તે પ્રથમ યથાર્થ જાણવા અને તેમાં રાગદ્વેષ ઉમેયા વિના તે ઢાય તેવાજ રાત્ય અત્ ચાદષ્ટ યથાશ્રુત પંચાનુભૂત હોય તેવાજ તે ઉત્તમ વિચારી પરબુદ્ધિપ્રતિ પ્રવેશ થવા પ્રવર્તાવવા, જે બુદ્ધિમત મહાના સાચાહી દષ્ટિવડે તેઓનું પશ્ચાત્ દર્શન કરતા અને તેનું યથાય પુનર્દેશન થાય એમ તેઓમાંના દુધ ભાગ ઉપર અનેક પ્રકારના પ્રકાશ આણી તે દુસૈંય ભાગને વિવરણ, વ્યાખ્યાન; વિવેચન, ટીકા, ટિપ્પણિકા, સમાલોચન રચી સ્પષ્ટ તથા સુગમ કરવા પ્રયત્ન કરતા,
For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ભારતવર્ષમાં નવીન ઉદયને હેતુ.
للمعلممتععللتعلم
تعلیل
بات العام
તેઓના સ્વારસ્યનું પ્રથમ યથાશક્તિ પોતે દર્શન કરી, પછી તેઓનું યથાવત્ ભાન કરાવવા યત્ન કરે. તેમાં રાગદ્વેષ વધી પક્ષપાત થવા માંડે ત્યારે વિચારોમાં વિકાર થઈ સ્વચ્છતા દૂર થવા માંડી પક્ષપાતી પંડિતે અને દુરાગ્રહી બેધકે સ્વપક્ષનું ખંડન અને પરપક્ષનું ખંડન કરતા ચાલ્યા એમ થવાથી સત્ય વિચારમાં શુદ્ધિ આવતા ગુણદોષનું મિશ્રણ થવા લાગ્યું, તે સમયે પણ જે મહાત્માઓએ તટસ્થ અને નિષ્પક્ષપાત રહી પોતાને અવિકારી શુદ્ધ વિચારને પંથરૂપે ગુંથી ભારત વર્ષની પ્રજાને ચમત્કારથી ચકિત કરી નાંખી છે તેમના વચનામૃતેને બાધિત કર્યા વગર ભાપાંતરરૂપે પ્રગટ કરવા, એજ ગુરૂભક્તિ-એજ ગુરૂસેવા અને એજ વ્યુત્પન્ન, મર્મજ્ઞ અને રસજ્ઞ ભકતનું કર્તવ્ય છે. આ ગુરૂભક્તિનું યથાર્થ સ્વરૂપ સાંભલી સર્વ ભકતમંડલ રોમાંચિત થઈ ભક્તિરસને અદ્વૈતપણે અનુભવવા લાગ્યું. તેમાંથી એક ઉત્સાહી પુરૂષે આનંદ ઉમીમાં તણાઈને બીજો પ્રશ્ન કર્યો, એવા પરોપકારી ગુરૂ હાલ કોણ છે? કે જેનું અવલંબન કરી આપણે ભક્તિ કરીએ! ભક્તરાજે નમન કરી જણાવ્યું. મિત્ર, ભારત વર્ષના ઉપકારી પક્ષ ગુરુઓ ઘણા થઈ ગયા છે. જેઓની ગ્રંથસમૃદ્ધિ અદ્યાપિ આહંત શાસનને દીપાવે છે. વર્તમાન શાસનના અધિપતિ શ્રી વીરભગવતે વાવેલું સનાતન ધર્મ વૃક્ષ તેની પછીના વિદ્વાન્ આચાર્યોએ નવપલ્લવિત રાખ્યું છે. મધ્યકાલે તેને ઉચ્છિન્ન કરવાને કૃત્રિમ મતને પ્રચંડ પવન ઉત્પન્ન થતે પણ જૈન મતના વીર વિદ્વાનોએ તેને બચાવ્યું છે. શ્રીહરિભદ્રસરિઓ અને છેવટે કલિકાલ સર્વજ્ઞ શ્રી હેમચંદ્રસરિએ આહંત ગ્રંથસમૃદ્ધિને મેડી સ્થિતિમાં મુકી ન પ્રજાને
For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આમાનંદપ્રકાશ,
મેરે ઉપકાર કરી એ મહાન વૃક્ષને પાછું પલ્લવિત કર્યું હતું. અદ્યાપિ જેની શીતલ છાયામાં રહી જૈન પ્રજા પ્રેમ પૂર્વક જ્ઞાનાનંદને પ્રાપ્ત કરે છે. વલી એક આનંદની વાત યાદ આવે છે કે, તેવા પક્ષ ગુરુની સેવા કરતાં મને એક પ્રત્યક્ષ ગુરૂનું સ્મરણ થાય છે કે જે જૈન વર્ગના આધુનિક મહાનું ઉપકારી શ્રી આત્મારામજીવિજ્યાનંદસૂરિ મહારાજ છે. જેઓએ જૈનતત્વદર્શ, અજ્ઞાન તિમિરભાસ્કર, તત્વનિર્ણયપ્રાસાદ વિગેરે બેધક ગ્રંથ રચી ભારત વર્ષની સર્વ જૈન પ્રજાના મહાન ઉપકાર કરેલ છે. જે સરિવર્યની ચૂલમૂર્તિ કાલગે પરોક્ષ થઈ છે, તથાપિ આવ્યંતર સુહ્મમૂર્તિ આપણા મનમંદિરમાં આરૂઢ કરી અને તદ્રુપે તેમના સદગુણ શિષ્ય પરિવારના પ્રત્યક્ષ દર્શન કરી તેમના ગુણની સ્તુતિ કરવી એજ ઉત્તમ ગુરૂભક્તિ છે.
તે ગુરૂનું સ્મરણ થતાં ભકિતના આવેશથી એક ભકત બેલી ઉઠ. ભક્તરાજ, એવાગુરૂની સતત ભક્તિ થાય તે ઉપાય શેધી કાઢે! જેથી આપણું જીવિત કૃતાર્થ થાય. મંડલાણું, મનમાં વિચારી લ્યો. મિત્ર, તેવા ઉત્તમગુરૂની સતત ભક્તિ કરવાનો આધુનિક સમયમાં એક રહેલે ઉપાય છે. તે એ છે કે, પ્રસ્તુત સમય માં ધર્મવિષયક ઉદ્યાગ મુખ્યતઃ માસિકપત્રના રૂપમાં ચાલી રહે લે છે. ધાર્મિક વિષયના માસિકપત્ર વાંચવા તરફ લેકની પ્રવૃત્તિ. છે, અને કેટલાએક લેકે જ્ઞાનપ્રવૃત્તિનું પરમ સાધન તેને જ ગણે છે, તે તેવું માસિકપત્ર પ્રગટકરી તે દ્વારા પ્રતિમાસ પક્ષ અને પ્રત્ય ક્ષગુરૂઓના ગુણાનુવાદ કથન કરી આત્માને કૃતાર્થ કરે તે સાથે તત્વજ્ઞાનના અઘરા વિષય વિગહનવિચારવાલા ગ્રંથના આશયનું
For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વરદર્શનનું કમીશન.
દહન કરી તદ્રુપે વા રૂપાંતરે તે પ્રગટ કરવું કે જેથી વાચકવૃંદને ઘણું જાણવાનું અને શીખવાનું પ્રાપ્ત થઈ શકે. વલી નીતિ વ્યવહારના ઉત્તમમાગીનું દિગદર્શન કરવા પ્રાસંગિક દષ્ટાંતે ઊપર સવિતર કથાનુગ આપી આલેક તથા પરલેકના સુખસાધન સંપાદન કરવા અભિરૂચિ કરાવવી. જે પદ્ધતિ પર વાચકને બહુશ્રુતપણું તથા આનંદથી વિવિધ વિષયોનું પુષ્કળ જ્ઞાન પ્રાપ્ત થઈ શકે તેવી પદ્ધતીપર લખેલા વિષયરૂપ અવયેથી માસિકપત્રની મનોહર મૂર્તિને આવિર્ભાવ કરે.
આ સાંભલી સર્વ ભક્ત મંડળ તે કાર્યને પૂર્ણ ઉત્સાહથી સંભત થયું અને તે પછી થોડા જ દિવસમાં આ આત્માનંદ પ્રકાશનો પ્રાદુર્ભાવ થયે. - પ્રિયવાચકવૃંદ. તમારી પાસે આ ગુરૂભક્તિની પત્રમય મૂર્તિ પ્રગટ થઈ છે. તેને પ્રેમલાસથી માન આપી તે પ્રત્યે અમૃતદષ્ટિ કરી પિતાના લેખરૂપ મહાપ્રસાદ પ્રસંગોપાત આપતા રહી તેની શોભા અને ઉન્નતિમાં સહાયરૂપ થશે એજ અમારી સવિનય પ્રાના છે. “તથાસ્તુ'
ષ દર્શનેનું કમીશન
ભારત વર્ષની ધર્મવૃદ્ધિનું સર્વોત્કૃષ્ટ સાધન શુદ્ધ તત્વજ્ઞાનની સમજુતિ છે. પ્રાચીન કાળમાં જ દર્શનનોના મહાન આચાયોએ તત્વજ્ઞાનનું મથને અનેક પ્રકારના વિચારેથી બહુ રીતે કરેલું છે. એ પ્રમાણે મથન કરતાં પરમતત્વરૂપ નવનીત પ્રાપ્ત થાય છે. તે
For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આત્માનંદ પ્રકાશ,
* * *.xx
મમમલબાર : નવનીતના અભિનવ મધુર રસમાં મેહ પામેલા મહાત્માઓ પરમ તત્વનું સંશોધન કરવા ભારતવર્ષના વિશાળ ક્ષેત્રમાં નિરંતર વિહાર કર્યા કરે છે. અંતઃકરણમાં સર્વજ્ઞ પ્રણીત શુદ્ધ તત્વજ્ઞાન કર્યું હશે? એ બલવાનું નિશ્ચય કરવા પ્રયાસ કરતા વિશ્વવ્યવથાને ચમકારિક નિયમનું તટસ્થપણ નિરીક્ષણ કરે છે. એક સમયે એવા દિવ્ય મહાત્માઓ કૈલાસ પર્વતના પૂર્વ પ્રદેશ ઉપર એકત્ર થયા. તેઓએ પરમતત્વ સંપાદન કરવા અનેક સાધનોની યેજના કરી હતી, તથાપિ કેટલાએકની મનોવૃત્તિ શંકાશીલ રહેતી હતી, સત્ય દર્શન સર્વ કેમ હૈઈશકે એવી શંકા છતાં, સર્વ દર્શનના અધ્યક્ષોની તત્વદષ્ટિ પોતપોતાના સિદ્ધાંતને પૂર્ણરીતે પ્રકાશિત કરવા શકિતમાનયતી હતી, તેમજ બીજા સર્વ દર્શને ઉપર વિજય મેળવવા પ્રયત્ન કરતી હતી. આવી રીતે તત્વજિજ્ઞાસુ છતાં તેઓની બુદ્ધિ ભ્રમિત થતી. તેદિવ્ય પ્રભા વીમહાત્માઓને સમાજ, “શુદ્ધ તત્વજ્ઞાન પ્રકાશિત કરનારૂ દર્શન કર્યું હશે તેને નિર્ણય કરવા તત્પર છે અને પૂરે વિમર્શ કરી સર્વની સંમતિથી નિશ્ચય કર્યો કે કોઈ અસામાન્ય દિવ્યશકિત, ઊતમ નિષ્પક્ષપાતી, ન્યાયવેત્તા મહાશયને કમીશનર નીમી તેમની હજુરમાં પ્રત્ય ક્ષપણે પર્દાના મુખથીજ દરેકનુ પિતાપિતાનુ તત્વસ્વરૂપ, વિવેચન પૂર્વક જાણી લેવું. પછી સર્વની સમક્ષ જે દર્શનનું તત્વસ્વરૂપ શુદ હોય તે દર્શન સત્યદર્શન છે એ ન્યાય આપી, તેને સર્વોપરિ સ્થાપિત કરવું અને તે શુદ્ધ તત્વસ્વરૂપને અવલંબી જે ધર્મભાવનાઓ ઉદભવી હેય તેના અનુયાયી આચાર્ય, ઉપાધ્યાય, મુનિ અને ગૃહસ્થને અભિનંદન આપી એ સનાતન ધર્મતત્વની મહત્તાના વિજયનાદ કરી આ કમીશનનું ન્યાય કાર્ય વિસર્જન કરવું.
For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ષદર્શનનું કમીશન,
ܕܬܵܐ ܙܝܼܟܬܵܐ ܫܵܘܛܵܫܽܬ݁ܺܢܬ݁ܟ݂ܫܽܙܠܐܛܺܫܺܕܫܺܢܬ݁ܚܛܺܫܬ݁ܺܬ݁ܺܝܫܺܫܫܥܺܥܺܢܐܢܥܺܝܫܺܬ݁ܺܬ݁ܬ݁ܬ݁ܬ݁ܢܳܬ݁ܢܳܐ
તત્વજીજ્ઞાસુઓના સમાજ આ પ્રમાણે વિચાર કરતો હતો તે દરમિયાન કઈ દિવ્યમહેમા ત્યાં આવી ચડયા. તેમની ભવ્યમાલંમાંથી ન્યાયના નિર્મળ કિર નિકળતા હતા તેમની દિવ્ય ચક્ષમાં સવાશે દયા, દાક્ષિણ્યતા અને દીર્ધદર્શિતા પ્રકાશતી હતી. અંગસદર્યમાં શાંત રસને પ્રવાહ વહેતો હતો. અને વીર્યગુણમાં ક્ષમા, મૃદુતા, આર્જવ અને સંતોષ દઢપણે દેખાતા હતા. તપગુણ તેજસ્વીપણે પ્રકાશ હત અને વ્યવહારદષ્ટિમાં વૈરાગ્ય વરતે હતે. સાક્ષાત સર્વ પરમાત્મા દયાદષ્ટિથી સર્વની જિજ્ઞાસાને તૃપ્ત કરવા પધાર્યા હોય એવી સંભાવના થઈ. તે દિવ્ય મહાત્મા પધારતાં જ જિજ્ઞાસુ સમાજ ઉભે છે. મહાત્માને પ્રેમપૂર્વક પ્રણામકારી ગિરિરાજના સુંદર સ્થળ ઉપર આસન કરવા વિનંતિ કરી. મહાત્મા બિરાજ્યા પછી અને નુક્રમે સર્વ સામાજિકે તેમની સન્મુખ પોતપોતાના એગ્ય આસન ઉપર બેઠા. સુખસાતા પુછયા પછી સમાજ મથેના એક સામાજિક સમાજને હેતુ પ્રદર્શિત કર્યો અને સર્વની તીવ્ર જિજ્ઞાસા નિવેદન કરી. તે શ્રવણ કરી રહ્યા પછી તે દિવ્યમહાત્મા રિમતવદને બેલતા હવા.
તમારી પરમતત્વ સંશોધક વૃત્તિ જાણું તમારી જિજ્ઞાસાને તૃપ્ત કરવા આવે છું. તમારા સર્વના અંતઃકરણમાં પોતપોતાના દર્શનનું તત્વજ્ઞાન જે જે સ્વરૂપે ફુરી રહ્યું હોય તે સંપૂર્ણ સ્વતંત્રતાથી નિવેદન કરજે. તમારી જુબાનીમાં, જે જે દર્શનના તમે અને ધિકારી છે તેને દર્શન માર્તિમાનપણે સાક્ષાત્ હાજર હોય તેવી રીતે તમે પોતે તે દર્શરૂપ થઈ પિતાના સિદ્ધાંત, હેતુ, યુક્તિ તથા દષ્ટાંત પૂર્વક બતાવજે. તમારા આચાર, વ્યવહાર પણ જાહેર કરજે. તમે સર્વ પિતાપિતાની હકીકત રોશન કરી રહ્યા બાદ, તમારામાંથી જે
For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આનંદ પ્રકાશ, Sixxxxxxxx525
2 6 27 28 દર્શન, સર્વજ્ઞપ્રતિ દર્શન હશે તેને ન્યાય, હેતુ, યુક્તિ અને દષ્ટાંત પૂર્વક આપવામાં આવશે. એ પ્રમાણે કહી તે દિવ્ય મહાત્માએ પિતાનું કામ શરૂ કર્યું.
સ્થલ કૈલાસ ગિરિરાજના પરમ પવિત્ર ન્યાયાસન ઉ૫ર
- બિરાજેલા પૂર્ણ બ્રહ્મસ્વરૂપ સચ્ચિદાનંદ
મહાત્માની રૂબરૂ, ૧ દર્શન, ૨ નિયાયિક દર્શન, ૩ સાંખ્ય તથા વેગ દર્શન, ૪ વશેષિક દર્શન, ૫ પૂર્વમીમાંસા તથા ઉત્તરમીમાંસા દર્શન૬ જૈન દર્શન, ચાર્વાક દર્શન વિગેરે બીજા કેટલાએક પણ હાજર છે.
પ્રથમ બદ્ધ દર્શન ઊભું થયું. તેની મૂર્તિ શાંત હતી. એક હાથમાં ચામર રાખ્યું હતું, બીજા હાથમાં કમંડલું હતું, મુજનો કટીબધ હતો, શરીરના એક ભાગ ઉપર ચર્મ ઓઢયું હતું, ગેરૂ થી રંગેલું ધુંટી સુધી પહોંચતું વસ્ત્ર પહેર્યું હતું. તેણે જુબાની - પતાં જણાવ્યું કે
ભારત વર્ષમાં સર્વત્કૃષ્ટ પણે પ્રખ્યાતિ પામેલું બૌદ્ધદર્શન છે. મારી ઊત્પત્તિ શાક્યવંશી રજપુતના ગૌતમ કુલમાં થઈ છે. મારી જન્મભૂમિ કાશીક્ષેત્રની ઉત્તરે રહિણી નદીના તટ ઉપર છે. ભિટા, સૌગત, શાક્ય, શૈોદનિસુત, તથાગત, ક્ષણિકવાદી, શુન્યવાડી
For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પરજનું કમીશન,
ઇત્યાદિ મારા અનેક કામ છે. વિપશ્ય, શિખી, વિશ્વભૂ, કદ, કાંચન, કાશ્યપ (ગૌતમ) અને શાક્યસિંહ એ સાત બુદ્ધ કહેવાય છે, તેમના સંબંધથી મારું નામ બદ્ધ દર્શન પડેલું છે. હું પ્રાતઃકાલે ઊઠી દ્રાક્ષારસ પીઉં છું, મધ્યાન્હ ભાત ખાઊં છું, ત્રીજે પાર જળપાન કરું છું અને મધ્ય રાત્રિએ દ્રાક્ષા તથા શર્કરા જમું છું. ભિક્ષા સારૂ ફરતાં, પાત્રમાં જે કાંઈ પડે તે સર્વ શુદ્ધ માની કદાચિતુ માંસ પડી જાય તે તેનું પણ, ભજન કરું છું. બ્રહ્મચર્ય એ બધી વર્તનમાં હું અત્યંત દઢ છું. હું ક્રિયામાર્ગથી તદન વિરક્ત છું. આ જગત્ કેમ થયું, કોણે રચ્યું, જીવ શું છે? ઇત્યાદિ તકરારે નિર્માલ્ય છે એમ ગણી હું તે સંબંધી બારિક વિચાર નહીં કરતાં તે તકરારોથી દૂર રહેલ છું. ઈશ્વર કે આત્મા વિશેના વિચારે મેં લક્ષ પૂર્વક ધ્યાનમાં લીધાજ નથી અને તે કંઈ મને માન્ય પણ નથી ફક્ત મેક્ષ શું છે? અને આ દુઃખમય સંસારમાંથી મોક્ષ (નિવૃત્તિ) કેમ પ્રાપ્ત થાય? એ બે વિચારે ઉપજ મેં લક્ષ આપ્યું છે. આ અપાર સંસારના દુ:ખને વિચાર કરતાં મેં ચાર આર્યસત્ય અર્થાત મહાસત્ય માનેલા છે. આર્ય એટલે સર્વ પ્રકારના ત્યાજય ધર્મથી દૂર અને સત્ય એટલે વસ્તુના સ્વરૂપ સંબંધી યથાર્થ વિચાર કરતાં જે હિત લાગે છે. તે આર્યસત્ય અર્થાત્ મહાસત્ય ઉપર મારું તત્વ સ્વરૂપ છે. - તે ચાર પ્રકારના આર્યસત્યના દુઃખ, સમુદય, માર્ગ, અને નિરોધ એવા નામ છે.
અપૂર્ણ,
--
-
૪
:
---------
For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આત્માનંદ પ્રકાશ,
-xvii
!
- x- desk-fedsk.sector -E જ્ઞાતિના આગેવાનો કેવા જોઈએ?
જેમ ગૃહપતિ પિતાનાં બાળબચ્ચાં અને સ્ત્રીના હિતને વાતે યથાયોગ્ય પ્રયાસ નહિ કરતાં, સુસ્ત પડી રહે, જેથી એવું પરિણામ આવે કે તેઓ દુઃખી થઈ જાય, જેમ કુટુંબન અધિપતિ પોતાના કુટુંબનું હિત જે જે પ્રકારે થતું હોય, તે તે પ્રકારે નહિં કરતાં, વિરૂદ્ધ વર્તન કરે તે કુટુંબની પાયમાલીનું મુખ્ય સાધન થાય છે, જેમ રાજયને અધિપતિ પોતાની પ્રજાની આબાદી માટે જે જે સાધને જવાની આવશ્યક્તા હોય તેને સાધન નહિ જતાં, તેનાથી ઉલટાં સાધને જે તે રાજ્યની તેમજ પ્રજાની જેમ પાયમાલી થાય, તેમ જ્ઞાતિના આગેવાને પણ જ્ઞાતિના હિતને વાસ્તે જે જે કાર્યો કરવાની આવશ્યક્તા હોય તે તે કાયી નહિ કરતાં સુસ્ત પડી રહે, બે દરકારી રાખે અને જ્ઞાતિનું હિત થવાને બદલે જેથી અહિત થાય તેવાજ કાર્યો પિત કર્યા કરે અને બીજાઓને પણ તેવા કાર્યો કરવા ઉત્તેજન આપે તથા ઉશ્કેરે છે તેથી જ્ઞાતિની પણ દિવસે દિવસે પાયમાલી થતી જાય છે. - જેઓ શ્રીમંત હોય છે વા ઘણાં માણસનાં સગાં સંબંધી અને થત માણસના જથ્થાવાળા હોય છે, તેઓ પ્રાયઃ જ્ઞાતિના આગેવાન થાય છે. તેઓ પોતે જ્ઞાતિના આગેવાન છે એવી અંતઃકરણમાં માન્યતા રાખે છે અને તેવા રદરથી પોતે જ્ઞાતિના કાર્યો પ્રસંગે વત્તે છે, તેવા આગેવાનોની જ્ઞાતિના આગેવાન તરીકે શી શી ફરજ છે અને તે ફરજેને લઈને તેઓએ તેને અંગે કયા કયા કર્તવ્ય કમ અમલમાં લાવવાની નિરંતર ચિંતા રાખવી જોઈએ તે જ માત્ર આ
For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જ્ઞાતિના આગેવાન કેવા જોઇએ?
વિષયને પ્રસંગે વિચારવાનું છે.
જ્ઞાતિના આગેવાન ગૃહએ નીચે મુજબની પિતાની ફરજો ખાસ ધ્યાનમાં લેવાની જરૂર છે. ૧ પિતાની જ્ઞાતિમાં પુરૂષવર્ગની તથા સ્ત્રીવર્ગની સંખ્યા કેટલી
છે. તેનું પત્રક બનાવી, દરસાલ તેમાં વધારે, ઘટાડો કેટલે
થાય છે. અને તે શા શા કારણથી થાય છે, ૨ જ્ઞાતિમાં વિધવાની સંખ્યા કેટલી છે તેનું ખાસ પત્રક જુદું
રાખવું જોઈએ. ૩ પુરૂષ વર્ગમાં તથા સ્ત્રી વર્ગમાં કેળવણી પામેલી સંખ્યા
કેટલી છે, તથા અભણ સંખ્યા કેટલી છે તેને નેધ કરવો જોઈએ અને આવા સુધરતા જમાનામાં વિદ્યાહીન તે પશુ તુલ્ય ગણાય છે, તેવા બારીક સમયમાં પોતાની જ્ઞાતિના લેકે વિદ્યાભ્યાસમાં દિવસે દિવસે વધતા જાય છે કે ઘટતા
જાય છે, તે શા કારણથી, તેને તપાસ કરવો જોઈએ. ૪ જ્ઞાતિના પુરૂષ વર્ગમાં ધંધા વગરના પુરૂષો કેટલા છે અને
તેઓ શા શા કારણથી ધંધાહીન થઈ પાયમાલ થતા જાય છે. તેને તપાસ કરી, ફરી તેઓ કેવી રીતે ધંધા ઉપર
ચડી શકે તેવી કાળજી રાખવી જોઇએ. ૫ જ્ઞાતિની વિધવાઓમાં આજીવિકાના સાધનવિનાની કેટલી
છે, અને તેઓની આજીવિકાનું સાધન કેવીરીતે થઈ શકે તે બાબતમાં પુરી દરકાર રાખવી જોઈએ. જ્ઞાતિમાં દીર્ધકાળથી મૂળ ઘાલી પડેલા જે જે રિવાજે છે તેમાંથી જે જે રિવાજે જ્ઞાતિ બંધુઓને મંદ રિસ્થતિમાં
For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૬
આત્માનંદ પ્રાશ,
Kakko
sixtees Excx. લાવતા હોય એમ ભાસે તે તેઓનું મૂળથી ઉછેદન કરવું અને જે જે રિવાજે જ્ઞાતિની આબાદી કરે તેવા હોય તેને અનેક પ્રકારે પુષ્ટિ આપી તે મુજબ વર્તવાની ટેવ પાડી, બીજાઓને તે પ્રમાણે અનુસરવા દાંતાપદ થવું જોઈએ. બીજી જ્ઞાતિઓ જે જે રીત રિવાજે મુજબ વર્તતા - બાદ થઈ હોય અને તેમાંથી જે જે રીત રિવાજ અનુસરવા ગ્યા હોય તે તે રીત રિવાજે પોતાની જ્ઞાતિમાં
દાખલ કરવા જોઈએ. ૮ જ્ઞાતિમાં જે જે રિવાજે નીતિ વિરૂદ્ધ હોય તેઓને એકદમ
દાબી દેવા પ્રયાસ કરવો જોઈએ. ૯ જ્ઞાતિબંધુઓમાં ભ્રાતૃભાવ તથા પ્રેમાળવૃત્તિ નિરંતર જેજે
સાધનોથી વધતાં જાય તે વિચારી તેવા સાધનની જના
કરવી જોઈએ. ૧૦ જ્ઞાતિબંધુઓ જે જે કારણેથી ધર્મભ્રષ્ટ થતા જાય છે તે
કારણે અટકાવી તેઓ ધર્માનુસારી થાય તેવી રીતિઓ
પ્રવર્તાવવી જોઈએ. ઉપર બતાવેલી જ્ઞાતિના આગેવાનોની ફરજેના સંબંધમાં જે જે કર્તવ્ય કર્મો તેઓએ અવશ્ય કરવા ગ્ય છે તે બાબતમાં પેહેલાં એક ખાસ સૂચના કરવાની એ છે કે– અસ્તોદયનું ચક્ર તમામ પ્રાણી ઊપર નિરંતર પિતાનું રાજ્ય કર્યા કરે છે, દષ્ટાંત તદ્દીકે જળયંત્રઘટિકા– રેંટતરફ આપ દષ્ટિ કરશો તો આપને તત્કાળ જણાશે કે જે ઘડાઓ પાણીથી ભરાતા જાય છે. તેઓ
For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જ્ઞાતિના આગેવાન કેવા છે
?
ખાલી થતા જાય છે, અને ખાલી થયેલા ભરતા પણ જાય છે. ભરા ચેલાતે ભરાયેલા રહેતા નથી અને ખાલી થયેલા પણ તેમના તેમ રહેતા નથી આદષ્ટાંત ચાલતા વિષયના સંબંધમાં અમુક અંશે - નુ કરણ કરવા યોગ્ય છે. દષ્ટાંતનું મનન કરી જરા લક્ષ પૂર્વક વિચાર કરશે તો આપના ધ્યાનમાં આવશેકે–પૈસાવાળાના પુત્ર પ્રાય વિદ્યાભ્યાસ પાછળ પુરતો પ્રયાસ પણ કરતા નથી. તેઓના મગજ માં બાલ્યાવસ્થાથી એવાજ તરંગો આવ્યા કરે છે કે, વિદ્યાભ્યાસ કરવા તે પૈસા પેદા કરવા માટે જ છે. અને આપણા વડીલોએ આપણે માટે પૈસે પુરતો પેદા કરી મુકેલ છે તેથી આપણે ભણવાની શી જરૂર છે. આવી જાતના વિચારે તેના મગજમાં નિરંતર આવવાથી અને વિદ્યાભ્યાસ તેઓના તન મનને વેડ રૂપ થઈ જવાથી, વેડ કરવાનું કોને ગમે! તે ન્યાયે વિદ્યાભ્યાસને તજીદે છે. પરિણામ આ આવે છે કે, પોતે અર્ધદગ્ધ, નિરક્ષર રેહેવાથી કોઈપણ કાર્યમાં કુશળ થઈ શકતા નથી અને પિતાનામાં દુર્ગુણો પ્રવેશ થતાંજ પિતાની પાયમાલીના પિતેજ કારણ થઈ પડે છે. દરેક મનુષ્ય પિતાની જ્ઞાતિ માટેના ધનાઢય પુરૂષ જેઓ પોતાની પાછળ પુષ્કળ દેલત મુકી ગુજરી ગયેલા હોય છે તેના કેલવણહીન પુત્રના ચરિત્રો તરફ ધ્યાન આપશે તે વિશેષ અંશે આ વચનો જ તેમને સત્યલાગશે.
' આ ઉપરથી જ્ઞાતિના ધનાઢય આગેવાનોએ ખાસ ધ્યાનમાં રાખવાનું એ છે કે, પોતાના જ બાળબચ્ચાંઓ પડતી સ્થિતિમાં આવી ન જાય અને સારી સ્થિતિમાં રહ્યા કરે એવા જે જે કારણે વિશેષ બુદ્ધિબળને ઉગ કરતાં સુઝી આવે છે, તે સ્થિતિને અનુ સરીને અમલમાં લાવવા જોઈએ.
આ પ્રસંગે તત્કાળ વિચાર પ્રનાલિકામાં ઉતરી આવેલા છે ?
For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આત્માનંદ પ્રકાશ,
ધનાઢય બુદ્ધિવંત પુરૂષના ઉત્તમ દષ્ટાંત ઉપર વિચાર કરવા આપને દોરું છું
મુંબઈની પારસી કામના આગેવાન, તે કોમને ઊંચી સ્થિતિ ઉપર લાવવા પ્રયત્ન કરનાર અતિ ઉદાર ગૃહશે અને આપણા અતિ માનવંતા ધાર્મિક શેઠ મોતીશાના શરૂઆતના આશ્રિત, નાઈટ ઓનરેબલ બેરેનેટ સર જમશેદજી જીજીભાઈ પોતાને બેરેનેટને અતિ માનવતે ઈલકાબ મળતાં પહેલાં તે નિરંતર જળવાઈ રહે તેટલા સારૂ તથા પિતાના વંશજો પણ તે ઈલકાબ ઉપર પાણું ન ફેરવે તેટલા સારૂ જે બુદ્ધિબળ વાપરી ગયા છે તે અનહદ છે.
અમેરિકામાં કોઈ મહાન ગૃહસ્થને ત્યાંની ગવર્નમેટે બેરોનેટને ઈલકાબ આપેલે સ્થિત્યંતર થતાં તે ઇલકાબ ભોગવવા તે ગૃહરથની ભવિષ્યની પ્રજા ભાગ્યશાળી ન થઈ. આ દૃષ્ટાંત માનવંતા શેઠ જમસેદજીના ધ્યાનમાં પુરતી રીતે લેવાથી પિતાને બેરોનેટને ઈલકાબ મળતાં પહેલાં અત્રેની સરકારને પચીશ લાખ રૂપીઆની રકમ પિતાને માનવતે ઈલકાબ જળવાઈ રહે અને પિતાના વંશજોને તે રકમના વ્યાજને લાભ મળ્યા કરે એવી ચતુરાઈ ભરેલી ગોઠવણ કરવાની સરતે આપી. જે બુદ્ધિબળને લાભ અત્યાર સુધી તેમના વંશજો લીધા કરે છે.
સર જમશેદજી જેવા બહુ ધનાઢયે હોતા નથી અને બહુ ધનાઢયે બેરેનેટ પણ થઈ શકતા નથી, પરંતુ આપણે તો જે રીતે તેમણે બુદ્ધિબળ વાપર્યું છે, તેજ ધ્યાનમાં લેવાનું છે. દુનિયામાં ચતુરાઈની કઈ હદ નથી. બુદ્ધિશાળી મગજે એવા એવા ચમત્કા રિક વિચારે બતાવે છે કે, તે વિચારે મેળવવા સારૂ દ્રવ્યનો ભોગ આપતાં પુન દ્રવ્યની વૃદ્ધિ થાય છે.
For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જેન કોન્ફરન્સ,
જ્ઞાતિના ધનવા આગેવાનોએ ધ્યાનમાં રાખવા જેવું. પરતું દષ્ટાંત વિચારતાં નિશ્ચય થાય છે કે, જેમ જ્ઞાતિના આગેવાને ધનવાન, બુદ્ધિમાનું, અને પોપકારવૃત્તિવાળા હોય તેમ જ્ઞાતિ ચડતી દશા ઉપર આવતી જાય છે અને તેથી વિપરીત હેય તે જ્ઞાતિની પડતી દશા થતી જાય છે.
હવે જ્ઞાતિના આગેવાનોએ પિતાના જ્ઞાતિબંધુઓની ઉન્નતિ થવા સારૂ ઉપર વર્ણવેલી ફજેને અંગે જે જે કર્તવ્ય કર્મો કરવાની જરૂર છે તે વિચારીએ.
પૃ. -- ---૦ ૦ ------ ----
જૈન કોન્ફરન્સ
જિજ્ઞાસુ-પ્રિય મિત્ર સુ! આપના સાંભળવામાં આવ્યું હશે કે હા
લમાં જૈનોના અભ્યદય રૂપ સૂર્યના અગ્રણેયની શક
આત થવાની જણાય છે. સુ હા ભાઈ! એમ સાંભળવામાં આવ્યું છે કે આવતા ભાદરવા
વદમાં મુબઈ સ્થળે જનની કોન્ફરન્સ મળનાર છે, ત૮
અરૂણોદયની શરૂઆતની આ વાત કરે છે કે જિજ્ઞાસુ-હકીકતને એજ છે અને આપને પણ તેજ સ્મરણમાં
આવી પરંતુ તે સંબંધી વિચાર કરતાં પહેલાં મને વળી એક એ તરંગ આવે છે કે શું જૈનની કોન્ફરન્સ મળ
વાની જરૂર છે? સુજ્ઞ–કેમ ભાઈ! એ વિચાર કરો છો? જુઓ આવનમાં
હાલમાં કેળવણું લીધેલી જુદી જુદી કોમની હામ ડામ
For Private And Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આત્માનંદપ્રકાશ,
કોન્ફરન્સ ભરાય છે અને દરેક કોન્ફરન્સ પોતાની કમ
નું હિત કેવી રીતે થાય, તેને માટે સંપૂર્ણ પ્રયાસ કરે છે. જિજ્ઞાસુ–આપને અભિપ્રાય સ્તુત્ય છે, પરંતુ આપે “કેળવણી
લીધેલી કેમની કોન્ફરન્સમાં એ શબ્દો જે દર્શાવ્યા તેજ મનન કરવા જેવા છે કેળવણી લીધેલા અનુભવી અને બુદ્ધિવંત ધનવાનોની જે કેન્ફરન્સ ભરાયતેતો કોન્ફરન્સ ભરતાં પહેલાં “અનામોદિ કાળ” એ નીતિના લેકના મને યથાર્થ રીતે વિચારી કામના પ્રારંભ કરે છે. જનમાં કેળવણી લીધેલા અનુભવીઓ અને બુદ્ધિવત ધનવાનો છે કે બહુ વિશેષ સંખ્યામાં નથી, તે પણ કોન્ફરન્સની શરૂઆતને માટે પુરતા હોય એમ જણાય છે. જે છે, તે છુટા છુટા રત્નોની જેમ પૃથફ પૃથ સ્થળમાં કઈ કઈ છે, તે છુટા છુટા રત્નોને કોન્ફરન્સ જેવા મિષે કઈ બુદ્ધિમાનું ઝવેરી અરસ પરસને તેજ રૂપ સંપને પરસ્પર એવી રીતે એકત્ર કરેકે એકના તેજથી બીજાને વ્યાધાત નહીં થતાં, તેજમાં વૃદ્ધિ થાય અને છુટા છુટા રત્નને દિવ્ય તેજોમય એક હાર બનાવી દુનીઆની અનર્ગળ વિભૂતિનું આકર્ષણ કરવાનો
પ્રયાસ કરવાની ઉત્કંઠા થાય એવી યેજના કરી આપે. સુરા–સત્ય છે મિત્રો તમારે વિચાર બહુજ વાસ્તવિક છે, પરંતુ
થોડા દિવસ ઉપર અમદાવાદમાં કેટલાએક અનુભવી વિદ્વાન અને બુદ્ધિવંત ધનવાનું એકત્ર થયા હતા, તેઓએ ચેકસ નિર્ણય છે કે વરસો વરસ જૈન કોન્ફરસ ભરવી અને આવતી કન્ફરસ મુંબઈ સ્થલે ભર
For Private And Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જેન કોન્ફરન્સ,
&&&&&&દાહ વી અમદાવાદમાં એકત્ર થયા ત્યારે તેઓનો ઉત્સાહ
તે ઠીક જણાતો હતો. જિજ્ઞાસુ—ભાઈ! એ ઉત્સાહ અગાઉ પણ એક વખત અમદાવાદ
માં જયારે કેન્ફરન્સ જેવો મેળાવડો થયો હતો ત્યારે બહુ જેસલર જણાયો હતે. જુદા જુદા સ્થળેથી બહુ સર્થ પધાર્યા હતા અને એવા ઉત્તમ ઉત્તમ વિચાર કરી વિરાયા હતા કે ત્યાર પછી અત્યારસુધી દરેક વર્ષે કોન્ફરન્સ ભરાઈ હોત તે જેનેનું અનેક રીતે હિત
થાત. સુજ્ઞ––ત્યારે એવું શું કારણ બન્યું કે વરસો વરસ તે વિચાર
અમલમાં ન આવ્યો? જિજ્ઞાસુ–ઘણા કારણોને લીધે તે વિચાર અમલમાં ન આવ્યું. તે
સર્વ કારણ હજુ જેમના તેમજ છે, પરંતુ જેનેની ભાગ્યદેવી ને દીર્ધકાળથી નિદ્રાવસ્થામાં પડી છે તેણે જરા પાસુ ફેરવતાં સહેજ જાગ્રત થતાં પિતાના એક ઉત્તમ કેળવણું લીધેલા, સ્વાર્થને હેમ આપનાર વિચક્ષણ બચ્ચાના મગજમાં જૈનની કોન્ફરન્સ મેળવવાને તરંગ ઉત્પન્ન કર્યો અને તે જ રીતે જેનેને અભ્યદય થશે એવો
તેના મનમાં નિશ્ચય કરાવ્યું. સુજ્ઞ–શું ભાઈ! એ. કેળવણી લીધેલે બુદ્ધિશાળી વિચક્ષણ
નરતે પેલે જયપુર નિવાસી મી ગુલાબચંદ ઢઢા એમ.એ. એજ કે બીજે કઈ ? મનેતો તમારા મુખ તરફ તીણ નજર કરતાં તેજ તમારા મનમાં છે એમ લાગે છે વાહ તે યુવાન સંગ્રહસ્થ અત્યાર સુધીમાં
For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આમાનદ પ્રકાશ,
પિતાની શક્તિ મુજબ વખતને તથા દ્રવ્યનો કેટલે ભોગ આપે છેજે સ્થળોએ જૈનોમાં સંપની વૃદ્ધિ
થાય તેવા અમૂલ્ય ભાષણ પણ પ્રસંગે પ્રસંગે આપ્યા છે. જિજ્ઞાસુ-ભાઈ! જે એક ગુલાબચંદઢઢાનિશ્ચય મનવાળે છે,
તેવા ગુલાબચંદ ઢઢા જુદા જુદા સ્થળમાં છે ખરા, પરંતુ તેઓ સર્વે ઉત્સાહ કે ખંત વિનાના વા અ૯૫ ઉતાહ વાળા પરંતુ તદન ખંતવિનાના અને અનિશ્ચય મનવાળા છે. તેઓના અંતઃકરણમાં જ્યારે એવી સ્તુત્તિ થાય કે સમગ્ર જૈનમંડળમાં સંપ થવાને અને જૈનેને ઉત્કર્ષ થવાને જે કોઈ અત્યુત્તમ ઉપાય હોયતે જેનેની વ. રસેવરસ ચેકસ દિવસે કોન્ફરન્સ મેળવવી એજ છે, ત્યારે જ જૈનેને અભ્યદય થશે. જ્યાં સુધી જુદા જુદા સ્થળોમાં વેરાયેલા અનેક ઊત્સાહીનરને શ્રાવકના પચ્ચખાણ જેનિશ્ચય થશે નહીં ત્યાં સુધી માત્ર
બે ચાર વખત કેન્ફરન્સ મળવાથી અજવાળું થશે નહીં. સુજ્ઞ––ભાઈ જિજ્ઞાસુ, તમારા મનમાં જે જે વિચારો થાય તે
નિકેવળ જૈનેની શીધ્રપણે કેમઉન્નતિ થાય તેવી જિજ્ઞાસાને અનુસરતાજ છે. પરંતુ ઉત્તમ મને રથ પણ ઉત્તમ જ્ઞાન અને સદ્ભાગ્યવિના સફળ થતાં જ નથી. ઉત્તમ જ્ઞાન અવધિ પરિપકવે દુર્ભાગ્યને નાશ કરી સદ્ભાગ્યનું આકર્ષણ કરે છે. કેન્ફરન્સનું કામ રાયણનું વૃક્ષળવવા જેવું છે, તેના ફળ વાવનારે ચાખેકિંવાનપણચાખવાને રહે. ઈન્ડીઅન નેશનલ કોન્ટેસ જેવી ઉત્તમ મિનેર કરનારી અને ઉત્તમ વિદ્વાનની જનેતા હજુ
For Private And Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જન ફ્રાન્સ,
પોતાના સમૃદ્ધિહીન બાળકાના દુર્ભાગ્યને દૂર કરવા અને સદ્ભાગ્યને આકર્ષવા વરસાના વરસો થયા સતત ઉદ્યોગ કરતા છતાં જોઇએ તેવી શક્તિમાન થઇ નથી તા સું આપણી કોન્ફરન્સ અનિશ્ચયાત્મક સનવાળી મુડીભર જ્ઞાનવાળી અને સ ંપની સંપૂર્ણ ખામી વાળી, જૈનોના હિતાપાદક રાયણના વૃક્ષનુ મૂળ સ્થિર પણે રાપવા કેમ રાતિમાનું થશે ? જિજ્ઞાસુ~ત્યારે શું ભાઈ! કાન્ફરન્સ ન મેળવવી એવા તમારા વિચાર છે. ?
સુજ્ઞના ના, તેમ કદાપિ હોયજ નહિ. પરંતુ નાના ખાળકૈ!ની રમતજેમ રમત રમતાં “અટીકટી અબાડીયાની જેમ” પરિણામ આવનારૂં થાય તેવું મને ગમતું નથી. ડાન્સના આગેવાનોને ખાસ સૂચના તે એ છે કે, પ્રથમ કાન્ફરન્સનું મોટું રૂપ અને ખુબ ધામધુમ નહીં કરતાં નાના પાયા ઉપર કામ શરૂ કરવું જોઇએ; અને ધીમે ધીમે પગ ટટાર થયા પછી ધડવાની ઈચ્છા કરવી જોઇએ. આપણી નેશનલ ફાન્ચે સના આગેવાનાએ કાન્ગ્રેસનું થડ મજબુત કરતાં વિદ્વાનોનું આત્મબળ વાપરવારૂપે જે જળસિંચન કર્યું હાય તેનું અનુકરણ કરતાં શિખવું જોઇએ અને તે સારૂ
અપૂર્ણ,
For Private And Personal Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir આત્માનંદપ્રકાશ, ckcket.co.-...x.x. SEZ >> cfZX25, xvkm- વૃત્તાંત સંગ્રહ. લખવાને હર્ષ ઉત્પન્ન થાય છે કે, જેનના જ્ઞાનેદારક અને અમૂલ્ય ગ્રંથ સમૃદ્ધિના સંવર્ધ્વક મરહુમ શ્રાવક ભીમશી માણેક ની પેઢીએ પિતાનું જ્ઞાનેારક કાર્ય પૂર્ણ ઉત્સાહથી જેમનું તેમ આગળ ચલાવ્યું છે. તે માન મુખ્યપણે તેના પ્રમાણિક વ્યવસ્થાપક શા ભાણજી માયાને સર્વ રીતે ઘટે છે. ગયા વર્ષમાં પ્રતિમા શતક, માગધી વ્યાકણ, ભદ્રબાહુ સંહિતા, વિગેરે અતિ ઊપગી ગ્રંથ તેમના તરફથી બહાર પડેલા છે. પ્રકરણ રત્નાકર ભાગ પહેલાની નવીન આવૃત્તિ થઈ છે. તેમાં ફરી છપાયેલી આનંદઘનજી કૃત ચોવીશી વાંચવા તે ખાસ ભલામણ કરીએ છીએ. વળી બીજા સધક અને ઉપયોગી ગ્રંથ મુદ્રાંકિત કરવા તૈયાર કરવામાં આવે છે. વધારે ખુશીની વાત તો એ છે કે, પ્રાચીન સમર્થ વિદ્વાની સત્તમ કૃતિઓ તેઓના મૂળરૂપ સાથે જળવાઈ રહે તેમ અચેની સ્પષ્ટતા અને ભાષાની રસિકતા ઉપર બનતી રીતે ધ્યાન આપી અક્ષરશઃ ભાષાંતર કરાવી પ્રસિદ્ધિમાં મુકાય તેવી છેજના ઊપર તેમની હવે પૂર્ણ રીતે પ્રવૃત્તિ થવા માંડી છે. જેનની પ્રાચીન ભારતી ભારતવર્ષમાં ભરપૂર રૂપરંગથી નૃત્ય કરતી, આહંત અભેકે (બાળકે) નું જ્ઞાન તેજને વધારતી અને સ્થળે સ્થળે અતિ વિસ્તારમાં પુસ્તકરૂપે પ્રસરતી જોવામાં આવે છે તેનું આદિ કારણ શ્રાવક ભીમશી માણેકજ છે. For Private And Personal Use Only