Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Disembara 2011 97 arhatanA 34 atizayo vize - muni trailokyamaNDanavijaya hamaNAM pUjya gurubhagavanta A. zrIvijayazIlacandrasUrijI mahArAje potAnA saMgrahamAMthI, cotrIsa atizayone varNavatI aka kRti pratilipi karavA mATe mane ApI. muni bhaktivijaya zAstrasaMgraha(jaina AtmAnanda sabhA) bhAvanagara-naM. 1046/ 1nI pratanI o phoTokopI hatI. pratilipi daramiyAna zuddhIkaraNa mATe samavAyAGga sUtra joyuM to khyAla Avyo ke kRtimAM mUkAyelA 34 sUtro ane temano stabakArtha anukrame samavAyAGgagata catustriMzatsthAnaka ane tenI abhayadevasUrijI kRta TIkA, thoDaMka azuddha anulekhana mAtra che. matalaba ke A kRti koI svatantra racanA nathI, paNa utAro ja che ane tethI tenuM sampAdana-prakAzana karavAnuM rahetuM nathI. paNa A sandarbhe arhatnA 34 atizayo aMge je thoDIka vAto vicAravA jevI lAgI te ahIM noMdhavI che. ApaNe tyAM atyAre 34 atizayo nIce mujaba gaNAvAya che. 4 janmajAta atizayo 1. prabhu, zarIra nIrogI ane nirmala hoya che, adbhuta rUpa dharAvatuM hoya che. 2. zvAsocchvAsa kamala jevo sugandhI hoya che. 3. lohI ane mAMsa - gAyanA dUdha jevA sapheda ane durgandha rahita hoya che. 4. AhAra ane nIhAra carmacakSuthI adRzya hoya che. 11 karmakSayathI thanArA atizayo X15. samavasaraNamA oka yojana jeTalI jagyAmAM ja karoDo karoDo deva, manuSya ane tiryaMco rahI zake. 6. arddhamAgadhImAM dezanA Ape. o dezanA deva, manuSya ane tiryaMcone 1. A nizAnI karelA atizayo samavAyAGgajImAM nathI.
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusandhAna-57 ___ potapotAnI bhASAmAM samajAya. oka yojana sudhI o dezanA saMbhaLAya. 7. mastakanI pAchaLa bhAmaNDala sarjAya. 8. roga na thAya. (A ane have pachInA 7 atizayo '125 yojana sudhI' samajavAnA che.) 9. vairabhAva na thAya. 10. upadrava na thAya. 11. mAri na thAya. 12. ativRSTi na thAya. 13. anAvRSTi na thAya. 14. durbhikSa na paDe. 15. potAnA ke bIjAnA deza ke rAjA taraphathI bhaya na Ave. devakRta 19 atizaya 16. AkAzamAM dharmacakra cAle. 17. AkAzamAM cAmara vIMjhAtA rahe. 18. AkAzamAM pAdapIThikAsahita ujjvala sphaTikamaya siMhAsana hoya. 19. AkAzamAM traNa chatra hoya. 20. AkAzamAM ratnamaya dhvaja hoya. 421. suvarNakamala upara ja paga mUke. 422. suvarNa, raupya ane ratnamaya traNa gaDhavALu samavasaraNa hoya. X23. samavasaraNamAM prabhunI traNa pratikRtio racAya, jethI prabhu caturmukha lAge. 24. azokavRkSa hoya. 25. kAMTA UMdhA thaI jAya. 426. vRkSo namana kare. 427. dundubhinAda thAya. 28. vAyu sukhada hoya. 429. pakSIo pradakSiNA Ape.
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Disembara 2011 30. sugandhI pANInI vRSTi thAya. 31. paMca varNanAM puSponI vRSTi thAya. 32. vALa, dADhI, mUcha ane nakha na vadhe. *33. ochAmAM ochA 1 karoDa devo bhagavAnanI sevAmAM rahe. 34. chao Rtuo indriyonA viSayone anukUla rahe. have ApaNe samavAyAGgamAM 34 atizayonuM je nirUpaNa che tenI prastuta prarUpaNA sAthe tulanA karIzuM ane tyArabAda tenA phalitArtho vize vicArIzuM. samavAyAGgajImAM sauprathama arihantonA zarIra sAthai sambandhita 5 atizayopUrvokta naM. 32 ane naM. 1-4 kramazaH noMdhAyA che ane tyArabAda teonI vibhUti darzAvanArA 15 atizayonuM varNana che. 6. 7. 8. 9. 99 AkAzamAM vartatuM ke prakAzamAna cakra hoya. (tulanA - pUrvokta naM. 16) AkAzamAM vartatAM ke prakAzamAna traNa chatra hoya. (naM. 19) prakAzamAna be zveta cAmara hoya. (naM. 17) AkAza jevA svaccha sphaTika ratnanuM pAdapITha sAthenuM siMhAsana hoya. (naM.18) 10. atyanta UMco, nAnI nAnI hajAro patAkAothI suzobhita indradhvaja bhagavAnanI AgaLa cAle. (naM. 20) 11. jyAM jyAM bhagavAna UbhA rahe te bese tyAM tyAM yakSanikAyanA' devo patra, puSpa ane pallavathI lacI paDeluM ane chatra, dhvajA, ghaNTA temaja patAkAothI suzobhita azokavRkSa race che. (naM. 24) 12. mastakathI thoDAka pAchaLanA bhAgamAM prabhAmaNDala sarjAya che ke je andhakAramA paNa daze dizAone prakAzita kare che. (naM. 7) 13. jamIna samatala ane ramaNIya banI jAya che. (X) 14. kAMTA UMdhA thai jAya che. (naM. 25) 15. Rtuo anukUla banI jAya che. (naM. 34) 1. atre 'AgAsagaM' zabdanA A be artho TIkAmAM sUcavAyA che. 2. atre mULamAM 'jakkhA devA' pATha che, tene anusarIne A artha lakhyo che, TIkAkAra bhagavante to 'takkhaNAdeva' ovo pATha svIkArIne 'tatkSaNameva' ovo artha karyo che.
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 anusandhAna-57 16. zItala, sukhada ane surabhita pavanathI cAre bAjunI oka yojana jeTalI jamIna svaccha thai jAya che. (naM. 28) 17. jhINAM phorAM vALI vRSTi dvArA dhULa, rajakaNa va. dUra thai jAyache.1 18. jalaja ane sthalaja, pAMca varNanA ane Urdhvamukha puSpono jAnupramANa Dhagalo thAya che. (naM. 31) 19. amanojJa zabda, sparza, rasa, rUpa ane gandhano abhAva thAya che. (X) 20. manojJa zabda, sparza, rasa, rUpa, ane gandhano prAdurbhAva thAya che.2 (X) tyArabAda bhagavAnanA anya vyaktio para ke prakRti para prabhAva darzAvanArA 14 atizayo samavAyAGgajImAM noMdhAyA che21. bhagavAnano svara hRdayAhlAdaka ane yojanagAmI hoya. 22. bhagavAna ardhamAgadhI bhASAmAM dezanA Ape. 23. te ardhamAgadhI bhASA Arya ane anArya manuSyo, pazu, pakSI, sarIsRpa sarvene potAnI hitakArI, kalyANakArI ane sukhada bhASApaNe pariName. (dezanAne lagatA A traNe atizayono samAveza atyAre eka ja atizayamAM karavAmAM Ave che. (juo naM. 6) / 24. pUrve jeone vera baMdhAyeluM che tevA devo, asuro, nAgakumAro, suparNakumAro, yakSo, rAkSaso, kiMnaro, kiMpuruSo, garuDo, gandharvo ane mahorago; arhatnA caraNomAM prazAnta mana vALA thaine dharma sAMbhaLe che. (naM. 9) 25. anyatIrthiko paNa bhagavAnane vandana kare che.4 (X) 26. anyatIthiko bhagavAnano prativAda nathI karI zakatA . (X) 1. TIkAkAre A atizayane 'gandhodakavarSA' avA nAme oLakhAvyo che. 2. TIkAkAra jaNAve che ke A 19-20 atizaya bRhadvAcanA mujaba che. svasammata atizayo A che - 19. bhagavAna jyAM bese te sthAna kAlAguru va. dhUpanI sugandhathI maghamaghAyamAna banI jAya che. 20. bhagavAnanI be bAjuo be yakSo cAmara DhALe che. 3. TIkAkAra 'suvaNNa'no artha 'jyautiSika' ane 'garula'no artha 'suparNakumAra' kare che. 4. TIkAkAre A be atizaya mATe AvI noMdha karI che - "bRhadvAcanAyAmidamanyadati zayadvayamabhidhIyate'' paNa AvI noMdha karyA pachI anya vAcanAmAM A benI jagyAo zuM hatuM te darzAvatA nathI.
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Disembara 2011 101 27. upadrava na thAya. (naM. 10) 28. mAri na thAya. (naM. 11) 29. potAnA dezanI rAjasattA upadravakArI na bane. 30. anya dezanI rAjasattA upadravakArI na bane. (banne maLIne naM. 15) 31. ativRSTi na thAya. (naM. 12) 32. anAvRSTi na thAya. (naM. 13) 33. durbhikSa na paDe. (naM. 14) 34. pUrve udbhavelI vyAdhio zIghra zAnta thai jAya. (naM. 8) uparanI tulanA parathI jaNAze ke atyAre varNavAtA atizayomAMnA 8 atizayo naM. 5, 21, 22, 23, 26, 27, 29 ane 33 prAcInakAle (kama se kama samavAyAGganI vIra ni.saM. 980mAM thayelI saMkalanA sudhI to) 34 atizayomAM nahotA ja gaNAvAtA. A atizayo 34 atizayanI gaNatarImAM kyAre sthAna pAmyA te nizcitapaNe to kahevU muzkela che, paNa vikramanI 11mI sadI pachInA granthomAM A atizayo, je rocaka varNana maLe che te jotAM A pravRtti bahu vahelI cAlu thaI haze te anumAnI zakAya che. joke vikramanI 1112mI sadI sudhI navA navA atizayo sarjAvAnI prakriyA cAlu hatI tema zrI abhayadevasUrijIo 19-20mA atizaya tarIke darzAvelI taddana navI vAto parathI jANI zakAya che. teo svayaM jaNAve che ke "ete ca yadanyathA'pi dRzyante tanmatAntaramavagantavyam / " Ano saMketArtha e hoI zake ke arhanI navanavI vibhUtio bhakti-bahumAnapUrvaka kalpavAnI prakriyA tyAre pUrajozamAM cAlu hoya. samavAyAGgajImAM A atizayo, koI vibhAgIkaraNa nathI karavAmAM Avyu. TIkAkAra bhagavante 2-5 atizayone bhavapratyayika, 21-34 ane 12prabhAmaNDalane karmakSayajanya ane zeSa 15ne devakRta gaNAvyA che. pAchaLathI A devakRta atizayonI saMkhyA vadhArIne 19 karavAmAM AvI ane tene lIdhe keTalAka karmakSayajanya atizayone kAM to bhegA karI devAmAM AvyA kAM to bAkAta karavAmAM AvyA.
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 anusandhAna-57 A samagra sandarbhe vicAratAM ama lAge che ke AgamonI racanAkAle arhatnuM varNana vAstavikatAne anulakSIne thatuM hatuM, teone anya manuSyotIrthapravartako karatAM viziSTa koTinA avazya jaNAvAtA hatA, teonI pAse devonuM AvAgamana paNa varNavAtuM hatuM, paNa o badhuM oka hada sudhI sImita hatuM. pAchaLathI jema bauddhAdi anya paramparAonI jema jaina paramparAmAM paNa tevA dezakAlane anulakSIne arhatnuM camatkArika varNana AraMbhAyuM hoya. laukika, camatkArika, vAto-varNanothI aMjAyelA lokone AvarjavA mATe tema karavU jarUrI paNa hazeja. A varNana mATe arhatnI vividha vilakSaNa vibhUtione 34 atizayomAM sthAna ApavAmAM Avyu, aTaluM ja nahIM paNa samAvAyAGga jevA AgamamAM AvA 34 atizayo varNavAyA che oma paNa jaNAvavAmAM Avyu.1 keTalAka atizayonuM samavAyAGgamA je svarUpa hatuM tenA karatAM ghaNuM juduM varNana, paNa karavAmAM Avyu. jemake- indradhvaja ke siMhAsananA varNanamAM AvatA 'AgAsagaM' zabdano artha taddana judo hato, (prakAzaka) one badale indradhvaja ane siMhAsana (AkAzagAmI) AkAzamAM addhara rahe che' avo artha karavAmAM Avyo. mAri, durbhikSa va.nA nivAraNanI maryAdA 25 yojanathI vadhArIne 125 yojananI karavAmAM AvI. 'bhagavAnanI dezanA badhA verajhera vIsarIne okasAthe sAMbhaLe' ovA atizayane sthAne 'bhagavAnanA sthAnathI 125 yojana sudhI koIne vera-virodha na rahe' avo atizaya prarUpAyo ke jenI mahAvIrasvAmInA jIvanamA banelI keTalIye ghaTanAo sAthe visaMgati Ave che. ante, zvetAmbara paramparAnI 34 atizayanI prarUpaNA sAthe tulanA mATe digambara paramparAne mAnya 34 atizaya tiloyapaNNattine AdhAre joizuM.. janmajAta 10 atizaya- 1. svedarahitatA 2. nirmalazarIra 3. dUdha jevU zveta rudhira 4. vajraRSabhanArAcasaMghayaNa 5. samacaturasrasaMsthAna 6. anupama rUpa 7. nRpacampaka jevI uttama gandha 8. 1008 uttamalakSaNa 9. ananta bala 1. "cAra atizaya mULathI, ogaNIza devanA kIdha / karma khapyAthI agyAra, cotrIza ema atizayA samavAyAMge prasiddha / " A gAthAmAM varNavAyA pramANe samavAyAGgajImAM atizayo na hovA chatAM amane samavAyAGganI sAkhathI ja pramANita karAya che.
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Disembara 2011 10. hita, mita ane madhura bhASaNa. karmakSayajanya 11 atizaya - 11. cAre dizAmAM 100 yojana sudhI subhikSa 12 AkAzagamana 13. hiMsAno abhAva 14. bhojanano abhAva 15. upasargano abhAva 16. badhAnI sAme sanmukhatA 17. paDachAyo na paDavo 18. nirnimeSa dRSTi 19. vidyAsiddhatA 20 nakha ane roma na vadhavA 21.18 mahAbhASA ane 700 kSudrabhASA yukta divyadhvani. 103 devakRta 13 atizaya- 22. vano phala phUlathI lacI paDe 23. kAMTA, retI va. dUra karanAro sukhakArI pavana vAya che. 24 vairabhAvano nAza thAya che. 25. jamIna svaccha ane ratnamaya banI jAya che. 26. meghakumAro sugandhi jalano chaMTakAva kare che. 27. vaikriya sasya devo banAve che. 28. badhA ja jIvone Ananda thAya che. 29. vAyukumAro zItala pavana calAve che. 30. kUvA - taLAva nirmala jalathI bharAI jAya che. 31. AkAza nirmaLa thai jAya che. 32. rogo nAza pAme che. 33. yakSendronA mastaka para rahelA ane kiraNothI ujjvala cAra dharmacakrane joine lokone Azcarya thAya che. 34. bhagavAnanI cAre tarapha 56 suvarNakamala, 1 pAdapITha temaja vividha prakAranAM pUjana dravyo hoya che. (jainendrasiddhAntakoza-1, pR. 137) (3) AdinAthastava ( te dhannA... ) vize anusandhAna-24, pR. 1 - 3mAM 'te dhannA jehiM diTTho si'nuM Avartana dharAvatuM AdinAtha prabhunuM atyanta bhAvavAhI stotra chapAyuM che. A stotrane aka hastaprata sAthe meLavI jotAM keTalAka pAThAntaro maLyA te atre noMdhavAmAM Ave che. * mudrita - vAcanA ane hastaprata - vAcanAnA gAthAkramamAM 7mI gAthAthI nIce mujaba bhinnatA che.
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 anusandhAna-57 ha.kra. gAthA raMjaMto vaNarAI namivinamI rAyANo gayapura seyaMsarAiNo addhaterasakoDIo chaTThaThumadasamaduvAlasehiM laMbaMtabAhujuyalo taha purimatAlanayare paumesu ThaviacalaNo tiasAsuramajjhagao te dhannA kayapunnA dhannehiM tumaM dIsasi micchattatimiravAmo. aTThAvayaMmi sele * hastaprata-vAcanAmAM be gAthA vadhAre che.* gAthA-17 - "baMdhavarahiyANa puNo, saraNavihINANa dehataviyANa / jakkhAhi pIDiyANaM, jiNiMdavarasAsaNaM saraNaM // " gAthA 21 "diTTho si jehiM sAmiya jeNa na diTTho si tihuyaNANaMdo / tANa bhavakoDidulaho maNuabhavo nipphalo jAu // " *mudrita-vAcanAnI vIsamI gAthAmAM be gAthAnAM caraNonI bheLaseLa thai gai che. hastapratamAM nIce mujaba pATha che : "ia cavaNa-jamma-nikkhamaNa-nANa-nivvANakAlasamayaMmi / jehiM sayaM ciya diTTho te dhanna supunnayA purisA // iya saMthuo si jiNavara ! daDhamUDhaayANaeNa hiyaeNa / taM kuNasu nAbhinaMdaNa ! puNo vi jiNasAsaNe bohI(hiM) // " * jo ke A banne gAthA pAchaLathI umerAI hovAno sambhava che. xA pATha pramANe anI pahelAnA 'sumaMgalAsunaMdAe'ne sAmAsika pada gaNavU paDe.
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Disembara 2011 gAthAkra. ( mudrita ) 1 2 3 4 5 7 8 9 x 10 10 10 10 11 13 14 16 17 * keTalAMka pAThAntaro mu.vA. bAlattaNimi devI tiasalogaMmi mihuNanarehiM jagaggurU 0mahima0 sibiavimANArUDho dikkhasamami siddhatthavaNaM dhannA taha nAhamallINA chiriddhi te dhannA jehiM diTTho si gayapura seyaMsarAiNo viharato 0 koDIo mukkA sura0 tavaMto 0mahimA gahio paumesu ThaviacalaNo dhannA kayapunnA kevala(lla?)nANasamaye ahannehiM ha.vA. bAlattaNaMmi devIi* tiasalogehiM mihuNehiM puNo jagagurU 0 mahama0 sibiyAvimANarUDho dikkAlaM mi siddhatthavaNe vanavAse tuha deva ! saMlINA icchiyariddhi garuANa na niSphalA sevA gayapuranayare sijjaMsarAyaNo pAraMto 0 koDI mukkA u sura0 caraMto 0mahimAi gao paume calaNa ThavaMto viharato 105 sukayatthA kevalanANasamaggo ahammehaM
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusandhAna-57 jayanAha Iya nAha ummIlIUNa umi(mmi)lliUNa caudasabhatteNa mukkhamaNupatto dasahiM sahassehiM samaNasahio dasahi sahassehi samaM nivvANagamaNakAle 0ayANeNa bhattie ayANaeNa hiyaeNa AmAM ghaNe ThekANe mudrita pATha karatAM hastapratano pATha vadhu upayukta che. paNa sambhava che ke mudritavAcanA o mULa vAcanA hoya ane mULa vAcanAmAM pAchaLathI ucita pheraphAra karavAmAM AvyA hoya ane hastaprata o parivartita vAcanA dharAvatI hoya.